Dijkhoff: Maatregelen nodig om levenslange straf levensvatbaar te houden
De tenuitvoerlegging van de levenslange gevangenisstraf wordt aangepast, zodat de straf ook in de toekomst opgelegd kan blijven worden. Een nieuw adviescollege zal de staatssecretaris gaan adviseren of een levenslanggestrafte na de eerste 25 jaar celstraf in aanmerking kan komen voor re-integratie-activiteiten. Het resultaat is dat de levenslange gevangenisstraf nog steeds kan worden opgelegd, maar dat er een einde komt aan de individuele procedures waarin levenslanggestraften re-integratie-activiteiten proberen af te dwingen. Daarnaast wil Dijkhoff de maximumstraf voor doodslag verhogen. Dat schrijft staatssecretaris Dijkhoff vandaag aan de Tweede Kamer.
Onder druk
De levenslange gevangenisstraf staat al een aantal jaar onder druk, naar aanleiding van zowel uitspraken van het Europees Hof voor de Rechten van de Mens (EHRM) als rechterlijke uitspraken in Nederland. Verschillende rechters zijn kritisch over de manier waarop Nederland de levenslange gevangenisstraf uitvoert. Hierdoor is de levenslange straf soms bewust niet opgelegd. Staatssecretaris Dijkhoff wil dat rechters ook in de toekomst levenslange gevangenisstraf kunnen opleggen voor de zwaarste delicten. Daarom neemt hij maatregelen. Dijkhoff: “De zwaarste straf moet beschikbaar blijven voor de zwaarste criminelen en de zwaarste misdrijven. Deze aanpassingen zijn noodzakelijk om te voorkomen dat levenslang een dode letter in de wet wordt.“
Periodieke toetsing
Dijkhoff wil bij levenslanggestraften na 25 jaar een periodieke toetsing laten uitvoeren. Daarvoor wordt in het Pieter Baan Centrum een risicoanalyse uitgevoerd. Hierbij wordt onder meer gekeken naar persoonlijkheidsontwikkeling en gewelddadig gedrag. Het adviescollege beoordeelt de uitkomst van deze onderzoeken en adviseert vervolgens of de gedetineerde in aanmerking komt voor activiteiten gericht op re-integratie. Bij dit advies worden de belangen van nabestaanden nadrukkelijk gewogen. Het adviescollege beoordeelt per geval of en zo ja welke eventuele activiteiten passend zijn.
Doodslag
Ook wil Dijkhoff de strafmaat voor doodslag verhogen. Voor moord kan in Nederland een levenslange gevangenisstraf of een maximale tijdelijke gevangenisstraf van dertig jaar opgelegd worden. De maximumstraf voor doodslag is echter vijftien jaar. Het verschil in de maximale straf voor moord en die voor doodslag is actueel geworden sinds de Hoge Raad in 2012 de eisen aanscherpte die gesteld worden aan de voorbedachte raad, het onderscheidend criterium voor moord. Daarom wordt soms teruggevallen op een veroordeling voor doodslag in plaats van voor moord. En dat heeft gevolgen voor de op te leggen straf. Voor de verhoging van de maximumstraf voor doodslag gaat Dijkhoff een wetsvoorstel voorbereiden. Daarnaast laat hij het Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum de mogelijkheden onderzoeken om de maximumstraf bij moord te verhogen naar veertig jaar.
Contact
Bent u nabestaande, slachtoffer of betrokken bij een delict waarvoor de dader veroordeeld is tot levenslang?
Indien u vragen heeft over wat dit betekent in uw situatie, dan kunt u contact opnemen met het Informatiepunt Detentieverloop (IDV), zij zijn bereikbaar op: (088) 699 1951. Heeft u behoefte om contact te hebben over wat u heeft meegemaakt, dan kunt u bellen met Slachtofferhulp Nederland, zij zijn op werkdagen bereikbaar tussen 9:00 en 17:00 uur op: 06-1070 4526.