Koenders na topoverleg Syrië: 'Partijen moeten weer snel om de tafel'
De internationale gemeenschap heeft dinsdag in Wenen tijdens topoverleg van de International Syria Support Group (ISSG) een noodzakelijke stap vooruit gezet, maar er moet nog veel gebeuren. 'Het is een slap koord, maar er is geen ander. Het staakt-het-vuren dient voor het hele land te gelden, dat geldt ook voor de humanitaire toegang.'
Dat zei minister Koenders (Buitenlandse Zaken) na afloop van het overleg. Deelnemers aan het Weense overleg spraken af dat de wapenstilstand volledig nageleefd moet worden. De VS en Rusland gaan de naleving nauwer controleren. Als de wapenstilstand realiteit wordt kan het Genève-proces zo snel mogelijk worden hervat.
Minister Koenders benadrukte afgelopen week, na talloze schendingen van het staakt-het-vuren, de noodzaak van een spoedberaad over Syrië. 'De humanitaire situatie in Syrië is nu dusdanig schrijnend dat dit overleg hoogst urgent was', aldus de minister. Hij benadrukte in de bespreking dat humanitaire toegang voor hulporganisaties onvoorwaardelijk gegarandeerd moet worden door het regime-Assad. Zo niet, zal de ISSG bezien of humanitaire luchtbruggen kunnen worden ingesteld om moeilijke bereikbare burgers te hulp te schieten. Verder bepleitte Koenders dat het Rode Kruis in staat gesteld moet worden de situatie van gevangenen te monitoren, zoals in Hama. Ook moet er een einde komen aan de executies. 'Alleen als voortgang geboekt wordt met de bescherming van burgers en humanitaire toegang is het politieke proces levensvatbaar', vindt de minister.
VN-gezant De Mistura onderhandelt met de Syrische partijen over een transitieregering en een langdurige politieke oplossing voor het conflict. Minister Koenders zei alles in het werk te willen stellen de partijen snel om de tafel te krijgen, sneller dan nu het geval is. 'We hebben in dit gezelschap harde afspraken en data nodig waar we elkaar op kunnen afrekenen. Dan is het aan ons, en vervolgens aan de partijen ter plekke, om de afspraken na te komen. Alleen op die wijze kunnen we in augustus een akkoord bereiken over politieke transitie in Syrië.' Nederland wil niet te vroeg juichen over het hernieuwde staakt-het-vuren omdat de ervaring leert dat dit soort processen traag verloopt. De minister benadrukte in Wenen daarom het belang van frequente rapportages om naleving van het bestand te verifiëren.
Tijdens het overleg in Wenen is veel gesproken over de humanitaire situatie in Syrië. Na jaren oorlog en recente bombardementen op medische faciliteiten en opvangkamp in Idlib is meer dan ooit hulp nodig. Afgelopen week zou de stad Derayya noodhulp krijgen, waaronder medicijnen en melk. Maar de troepen van Assad weigeren nog altijd toegang van het konvooi. 'Het regime moet stoppen met het schenden van de basisprincipes van het internationaal recht; het recht op noodhulp en medische neutraliteit moet worden gerespecteerd', aldus de minister.