Koenders: Afspraken in West-Afrika over migratie moeten nog in 2016 tot resultaten leiden
In Ivoorkust sloot minister Koenders (Buitenlandse Zaken) een overeenkomst over migratie. Hij deed dit na gesprekken met President Alassane Ouattara, Minister van Buitenlandse Zaken Mabri, minister van Defensie Donwahi en minister van Jeugd Touré. De Ivorianen hebben onder meer toegezegd terugkeer van uitgeprocedeerde migranten te bevorderen door meer reisdocumenten af te geven. Het is de derde overeenkomst in rij, na afgelopen dagen ook met Mali en Ghana zo ver gekomen te zijn.
De EU-overeenkomst met Ivoorkust voorziet in het wegnemen van de grondoorzaken van migratie met bijvoorbeeld werkgelegenheidsprojecten, door bijvoorbeeld grondstoffen in Ivoorkust zelf te verwerken in plaats van de ruwe producten te exporteren. Ivoorkust kenmerkt zich door een economische groei van jaarlijks 8%. Het land heeft een enorm groeipotentieel met een meerderheid van de bevolking die minderjarig is. 'Banen kunnen het verschil maken in de keuze tussen de overtocht en een toekomst in Ivoorkust. Het is in het belang van Ivoorkust en de EU om die keuze makkelijker te maken', zegt de minister. Nederland opent dit jaar een ambassade in de Ivoriaanse hoofdstad Abidjan.
'We moeten migratie ook in zijn Afrikaanse context bespreken. In sommige landen is economische migratie naar buurlanden van oudsher een onderdeel van de cultuur. We moeten dus een goed begrip hebben van zowel de grondoorzaken als van de kortetermijnfactoren waarom mensen naar Europa willen migreren. Daarbij spelen toekomstperspectief, het verwerven van een inkomen en veiligheid een grote rol', aldus minister Koenders. De minister nam deel aan een kranslegging in Grand-Bassam, waar afgelopen maart een aanslag werd gepleegd die tientallen levens eiste.
Afspraken Afrika
Koenders heeft de afgelopen dagen namens de EU in Mali, Ghana en Ivoorkust overeenkomsten gesloten over de aanpak van migratie. Met vertegenwoordigers van de drie landen heeft hij afspraken gemaakt over concrete resultaten die nog dit jaar geboekt moeten worden op het gebied van irreguliere migratie vanuit West-Afrika. 'Ik heb de ontmoetingen stuk voor stuk als constructief ervaren. We delen de zorgen om de vele jonge mensen die omkomen tijdens de tocht door de woestijn of over de zee. Daarnaast hebben we het principe vastgelegd dat illegaal verblijvende mensen teruggenomen moeten worden door het land van herkomst.'
De gesprekken waren een vervolg op de top in Valletta tussen de EU en Afrikaanse landen in november 2015. 'Daar hebben we vastgesteld dat migratie een gezamenlijke en gedeelde verantwoordelijkheid is', aldus de minister. 'We beseffen ook dat migratie een economische factor van belang is en iets van alle tijden. Maar migratie die massaal is, irregulier, uitzichtloos en levensgevaarlijk, moeten we bestrijden. Dat is in het belang van de slachtoffers en om een goede basis te houden voor vormen van gereguleerde migratie, die ook mogelijk is.’
Vervolg
De komende maanden werken Mali, Ghana en Ivoorkust met EU-delegaties en lidstaten aan opvolging van de afspraken, zoals:
- Voor het einde van het Nederlandse Voorzitterschap zullen alle drie de landen missies naar Europa sturen om uitgeprocedeerde migranten voor terugkeer te identificeren;
- De EU en lidstaten zullen met de West-Afrikaanse landen samenwerken om grensbewaking en het bestrijden van mensensmokkel te bevorderen;
- Beurzen staan tot de beschikking van studenten en academici om in Europa te studeren;
- Afrikaanse migranten in Europa worden gestimuleerd om te investeren in het land van oorsprong;
- De terugkeer van illegale migranten wordt versneld door reisdocumenten en registratieprocedures te verbeteren.
Voor projecten voor economische ontwikkeling en werkgelegenheid heeft de EU een Trust Fund (EUTF) van 1,8 mld. euro in het leven geroepen. Inmiddels zijn al projecten goedgekeurd ter waarde van 380 mln. euro. De EUTF-projecten richten zich op gebieden als onderwijs en training, toegang tot digitale technologie, opvang in de regio, jeugdparticipatie in de publieke sfeer, bevorderen van ondernemerschap, steun aan kleine bedrijfjes door toegang tot leningen, beroepstrainingen en investeringen in de landbouw.
De gesprekken die minister Koenders nu heeft gevoerd, zullen ook met andere landen plaatsvinden. Minister Ploumen (Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking) zal op 29 april een dergelijke dialoog voeren met Senegal. De Hoge Vertegenwoordiger van de EU, mw. Mogherini, organiseert ook overleggen. Het is de bedoeling dat de reeks in het najaar wordt afgerond.
Bijgevoegd de gezamenlijke verklaring tussen Ivoorkust en de EU over migratie.