Jaarwisseling beter verlopen
De jaarwisseling van 2015-2016 is beter beheersbaar verlopen dan voorgaande jaren. Dit is mede te danken aan de integrale aanpak van gemeenten met de politie en hulpdiensten. Uit een inventarisatie van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) blijkt dat de afgelopen jaren lokaal fors is geïnvesteerd in de voorbereiding van de jaarwisseling om problemen te voorkomen en het feestvieren te stimuleren. De verkorte afsteektijden voor vuurwerk die gelden sinds voorgaande jaarwisseling, dragen volgens de VNG ook bij aan minder overlast.
,,Het lijkt erop dat de ingezette maatregelen om de jaarwisseling een feestelijk karakter te geven, de aanpak van zwaar illegaal vuurwerk en de extra bestuurlijke en operationele inspanningen hun vruchten beginnen af te werpen.’’ Dat schrijft minister Van der Steur van Veiligheid en Justitie in een brief aan de Tweede Kamer mede namens de minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties en de staatssecretaris van Infrastructuur en Milieu.
Het verbeterde beeld van de jaarwisseling stemt minister Van der Steur echter nog niet tevreden. Zo zal de aanpak van zwaar illegaal knalvuurwerk onverminderd aandacht krijgen van de Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT), de politie en het Openbaar Ministerie (OM). Hierbij wordt internationaal samengewerkt met bron- en doorvoerlanden, zoals Polen, Tsjechië, Italië, België, Duitsland en China. Door de ketengerichte opsporing van zwaar en illegaal vuurwerk is steeds beter zicht op de routes waarlangs dit vuurwerk Nederland bereikt. Verder neemt het kabinet maatregelen op zowel nationaal als Europees niveau om te komen tot aanscherping van regels voor handel in zwaar vuurwerk.
Minder incidenten en slachtoffers
De politie heeft 283 zaken aangeleverd bij het OM na aanhouding wegens een misdrijf dat verband hield met de jaarwisseling. Dat is 23% minder ten opzichte van een jaar eerder. Hiermee zet de dalende trend van de afgelopen jaren zich door. In 66 zaken is besloten tot een OM-afdoening; waarvan in 33 gevallen een boete werd opgelegd en 33 personen kregen een taakstraf. Er zijn 68 verdachten gedagvaard. Hiervan zijn 8 zaken behandeld voor een supersnelrechtzitting, zijn 12 ‘gewone’ snelrechtzittingen gehouden en zijn of worden 48 zaken op een reguliere zitting behandeld.
Op 31 december 2015 en 1 januari 2016 zijn 482 slachtoffers van een vuurwerkongeval op de spoedeisende hulpafdeling van een ziekenhuis behandeld. Dat zijn er 92 minder dan een jaar eerder. Het is het laagste aantal slachtoffers in de laatste 25 jaar. De aard van de verwondingen is tevens minder ernstig. Maar er is nog altijd veel letsel te betreuren.
Preventieve aanpak
De meeste gemeenten starten ruim van te voren met de voorbereiding van de jaarwisseling. Naast de gebruikelijke operationele inzet worden bestuurlijke en preventieve acties ondernomen. Uit de inventarisatie van de VNG blijkt dat vuurwerkvrije zones de meest voorkomende maatregel is. Verder zijn bijvoorbeeld waarschuwingsbrieven gestuurd aan notoire ordeverstoorders, gebiedsverboden en preventieve last onder dwangsom ingezet. Enkele gemeenten hadden tijdelijk mobiel cameratoezicht. Ook faciliteren gemeenten festiviteiten, zoals een feest in een jongerencentrum, vuurwerkshows of andere evenementen op een centrale plek.
Daarnaast is de vuurwerkbranche dit jaar begonnen met een keurmerk voor vuurwerkwinkels. Ongeveer de helft van alle vuurwerkwinkels in Nederland heeft hieraan inmiddels meegewerkt, waarbij het personeel via e-learning meer kennis kreeg over de risico’s van vuurwerk en over wet- en regelgeving. Het doel van het keurmerk is goede voorlichting en advisering door verkopers aan consumenten en het beperken van overlast en letsel door vuurwerk.