Persconferentie na ministerraad 18 maart 2016

Mediatekst | 18-03-2016

Goedemiddag. Minister-president Rutte is, zoals u weet, in Brussel bij de Europese top met Turkije over aanpak van de migratieproblematiek. Daar moeten verdere afspraken worden gemaakt over een integrale aanpak om om te gaan met vluchtelingen. Die besprekingen zijn daar nog bezig. Hij zal na afloop, zoals gebruikelijk, ook uw Brusselse collega's te woord staan. Het kan zijn dat hij net belt.  Europa heeft natuurlijk ook andere uitdaging dan alleen een antwoord vinden op de migratiecrisis. Ik was eerder deze week met premier Rutte naar Brussel voor de Tripartiete Sociale Top. "Wat is dat?" hoor ik u denken. Dat is een top waarbij Tusk en Juncker en het voorzitterschap met Europese vakbonden en werkgevers praten over dat andere grote probleem van Europa, de werkloosheid, die in heel veel landen nog veel te hoog is. Waarbij je in heel Europa de problemen ziet: "Hoe vind je antwoord op digitalisering, hoe zorg je dat de middenklasse stevig blijft? Hoe zorg je dat de lasten van de crisis eerlijker verdeeld worden?" En, dat is voor Nederland ook een hele belangrijke prioriteit in het voorzitterschap: "Hoe zorg je dat het ook een fatsoenlijke arbeidsmarkt is in Europa?" Vorige week heeft de Commissie voorstellen gedaan om 'gelijk loon voor gelijk werk' in Europa te gaan verbeteren. Nederland is daar blij om en we staan ook nog aan het begin van dat proces om voldoende landen daar achter te krijgen. Het was dus een belangrijke bijeenkomst om ook daar over te praten met werkgevers en werknemers in Europa. Eerlijke spelregels voor arbeidsmobiliteit. Deze week hebben veel Nederlanders de stempas in de bus gekregen voor het referendum. Het referendum over het associatieakkoord met Oekraïne. En ik wilde dit moment gebruiken om iedereen ook op te roepen zijn stem te gaan gebruiken. Het is belangrijk dat je je stem laat horen, een nieuw democratisch instrument en het gaat ook ergens over. Het gaat over een overeenkomst met Oekraïne waarbij dat land de keuze maakt om een Westers georiënteerd land te willen worden, met een onafhankelijke rechtelijke macht, met de bestrijding van corruptie, met bescherming van de waarden die we hier zo belangrijk vinden, voor homo's en lesbo's, voor minderheden, een verdrag dat ook de mogelijkheden voor handel verbetert. Dus het gaat ergens over. Dat is de reden dat het kabinet voorstander is van die overeenkomst, maar voor nu is, denk ik, vooral belangrijk: bewaar die stempas en gebruik hem, 6 april kan iedereen gaan stemmen. Het zou heel goed zijn als mensen dat democratische recht gebruiken.

VAN DER AA (ALGEMEEN DAGBLAD)
Wat vond u van de uitspattingen van de voetbalsupporters in Madrid?

ASSCHER
Ik heb naar die wedstrijd gekeken op televisie. Buitengewoon spannend tot de 8e penalty. Ik was daar eigenlijk best een beetje trots op dat het weer zo lang spannend was en daarna zie je die beelden en je schaamt je gewoon kapot. Dat is eigenlijk de kortste samenvatting. Vernederen… naar gedrag naar mensen daar,  het vervult mij met schaamte. Ik denk dat dat voor ons allemaal geldt.

VAN DER AA
Wat zou er moeten gebeuren, want het is niet de eerste keer. In Rome was het vooral vernielingen, hier is het vernedering van mensen. Moet de KNVB iets doen? Moet het OM iets doen? Wie moet er nu gaan optreden tegen deze misstanden?

ASSCHER
Ik heb begrepen dat de Spaanse autoriteiten een onderzoek hebben ingesteld, we moeten denk ik even afwachten wat dat oplevert. En ook de vraag of dat nog iets betekent in de relatie met Nederland, moeten we afwachten. Ik denk wel dat het goed is dat het een vervolg krijgt. Verder heb ik gezien dat PSV zelf heel scherp afstand heeft genomen in drie talen op de website dus daar krijgt het vanzelf een vervolg vanuit de Nederlandse organisaties die daarvoor verantwoordelijk zijn.

VAN DER AA
Want het is niet bepaald een visitekaartje voor Nederland.

ASSCHER
Nee, natuurlijk niet. Inderdaad eerst die fonteinen in Rome en nu dit. Buitengewoon gênant. Wel natuurlijk belangrijk om te weten hoeveel mensen het waren, wat daar nou precies gebeurd is, maar die beelden spreken voor zich.

BORGMAN (RADIO 1)
Meneer Asscher, aanvullend, je kan er natuurlijk ook anders naar kijken, je kant ook zeggen de groep mensen die dit op zijn geweten heeft is een kleine groep, er waren duizend supporters die het ook niet hebben gedaan. Ik begreep dat de premier vanmorgen met Rajoy heeft gesproken, je maakt het wel heel erg groot op deze manier of niet?

ASSCHER
De vraag was "wat vond u van de beelden" en daarvan vond ik dit. Ik denk dat dat voor de meeste van ons geldt.

BORGMAN
Maar u zou er ook bij kunnen zeggen: Dit zijn er maar een paar mensen en dit is niet een grote groep.

ASSCHER
Zei ik net precies voordat u de vraag ging stellen, ik zei: we moeten wel kijken hoeveel mensen het waren. Daar moet een passende reactie op zijn. Maar je wil gewoon niet dat je land geassocieerd wordt met dit soort beelden. En ook al zijn het er maar een paar, het is buitengewoon pijnlijk. Het is niet goed voor Nederland.

BORGMAN
Ik heb nog een andere vraag: namelijk over de vertrekregeling die met Gerard Bouman is afgesproken. Wat vindt u ervan dat hij nog twee jaar lang zijn salaris krijgt doorbetaald om naar een andere baan te zoeken en daarna met pensioen te gaan?

ASSCHER
Het is niet helemaal zo dat hij naar een andere baan gaat zoeken. Hij werkte bij de politie, al een hele tijd en heeft nu plaatsgemaakt voor een andere chef van de politie. Maar hij heeft altijd goed gefunctioneerd en kan dus nu ander werk doen voor de politie en dat hebben ze hem dus ook gevraagd te doen. Dat betekent dat hij dus ook in dienst blijft bij de politie, er is geen sprake van een ontslag, hij vond in overleg met de minister dat het tijd werd voor iemand anders in die rol. En ik denk dat er ook heel nuttig werk te doen valt ook in zijn huidige capaciteit. Dat betekent ook dat hij de extra toelages en toeslagen die horen bij korpschef zijn heeft moeten inleveren, maar dat hij welgewoon blijft werken voor de politie.
BORGMAN
Maar is het niet een beetje gek dat hij zijn baan kwijt is maar niet zijn salaris dat bij die baan hoort?

ASSCHER
Hij blijft een baan houden bij de politie. Die rol is hij kwijt, dat is in goed overleg tussen hem en Van der Steur gebeurd. Dat betekent dat hij ook de toeslagen en toelagen die bij die rol horen heeft moeten inleveren. Maar dat hij wel gewoon net als iedereen zijn werk moet blijven doen voor de politie.

BORGMAN
Maar zijn werk moet blijven doen, hij heeft geloof ik op dit moment een klus voor acht weken en daarna worden er andere klussen voor hem gezocht. Dat werk heeft hij dus nog niet?

ASSCHER
Die klus voor acht weken is een belangrijke klus. We weten allemaal dat er nog wel wat te verbeteren valt aan het politiewerk op De Antillen. Daar kan hij zich voor inzetten, iemand met zijn ervaring die 40 jaar voor de politie heeft gedaan kan zich daar nuttig voor maken, dat lijkt me goed.

BORGMAN
Uw partijgenoten in de TK noemen dit niet netjes, die zeggen het is een veredelde  vroeg-pensioenregeling dat bent u dus niet met ze eens?

ASSCHER
Nee, hij moet gewoon werken voor zijn geld.

WESTER (RTL)
Maar zegt u daarmee ook dat hij ook gewoon een, nou zeg maar, achtendertig, veertigurige werkweek heeft?

ASSCHER
Ik weet niet precies wat zijn werkweek is en wat daar de afspraken zijn.

WESTER
Of is het af en toe een adviesje hier en een adviesje daar en daar eens een klusje doen?

ASSCHER
Nee, gewoon werken, werken tot de pensioengerechtigde leeftijd, zonder de toeslagen die horen bij die eervolle, maar zware, rol van korpschef, maar gewoon bij de politie blijven werken. Het is ook wel belangrijk: hij is niet ontslagen, iemand die tientallen jaren goed heeft gefunctioneerd bij de politie, die de moeilijk en zware taken had de eerst korpschef te zijn van de landelijke, de nationale politie. Die nu in overleg met Van der Steur heeft geoordeeld 'het is tijd voor iemand anders in die rol' en die dus de komende jaren, tot zijn pensioen, gewoon bij de politie blijft werken, tegen een lager salaris met werk dat natuurlijk anders is dan wat ie deed. Maar het lijkt mij op zich normaal dat iemand zich dan gewoon blijft inzetten. Dat we gebruik maken van iemands capaciteiten.

WESTER
En dat houdt u ook in de gaten, zeg maar…ja, u niet misschien persoonlijk, of de man inderdaad gewoon acht uur per dag achter zijn bureau zit?

ASSCHER
De korpsleiding is verantwoordelijk voor het aansturen van de werknemers van de politie. Hoe ze dat precies zullen doen, weet ik niet, maar dit is iemand die zich heel veel jaren heel plichtsgetrouw heeft ingezet voor de politie. Dus laten we dat ook niet vergeten.

BREEDVELD (NOS)
Vindt u het een goede zaak dat Geert Wilders zich nu verantwoorden moet voor de rechter?

ASSCHER
Ik vind dat iedere verdachte recht heeft op een eerlijk proces dus ook de verdachte Wilders en dat daar dus bij hoort dat ik me er buiten houd bij de vraag of het goed is hoe die vervolging nu plaatsvindt, wat er allemaal in die rechtszaak speelt. Juist nu wil ik daar graag afstand toe houden.

BREEDVELD
U heeft destijds gezegd met walging gekeken te hebben wat zich afspeelde in dat Haagse café. Vindt u het goed dat de rechter toetst of het door de beugel kon?

ASSCHER
Ik heb toen inderdaad gezegd en daar sta ik ook vandaag achter dat ik met walging heb gekeken naar wat daar gebeurde, omdat daar een groep werd weggezet. Minder, minder scanderen over Marokkanen… je merkte ook in de dagen daarna dat heel veel Marokkanen zich daar echt door aangesproken voelde en soms ook bang waren geworden. Dus ik vond het belangrijk om hier, want het was na de gemeenteraadsverkiezingen stond ik hier, duidelijk te maken dat de rechtsstaat iedereen beschermt en dat er ook geen reden is om daar bang voor te zijn. Die rechtsstaat beschermt iedereen: dat betekent ook dat de rechtsstaat de verdachte verzekert van een eerlijk proces en dat ik dus geen commentaar geef op de vervolging van Wilders. Dat is een andere zaak, dat is aan het OM, dat staat buiten mij.

BREEDVELD
U sprak destijds ook over het vergiftigen van de samenleving. U noemde nu net ook al het opzetten van bevolkingsgroepen tegenover elkaar. Ik bedoel: is het goed dat de vrijheid van meningsuiting ook getoetst wordt of daar grenzen aan zijn?

ASSCHER
Het is niet de vraag of er grenzen zijn aan de vrijheid van meningsuiting, die zijn in de grondwet, in de verdragen, in de wet vastgelegd. Het is alleen aan de rechter om te beoordelen, dat geldt voor ons allemaal of je wel of niet die grens hebt overtreden. Dat is aan de rechter, dat is niet aan mij.

BREEDVELD
Mijn vraag is: vindt u het goed dat deze uitspraken waarvan u zei - namens het kabinet - ze met walging bekeken te hebben, vindt u het goed dat die uitspraken getoetst worden door de rechter?

ASSCHER
Dat is aan de rechter zelf. Eerst aan het OM, die legt het voor ter toetsing en dan aan de rechter. Dit is lastig, want ik vind wat ik vind. En ik vond het nodig en ook heel belangrijk toen, juist aan mensen, schoolkinderen die bang waren geworden, duidelijk te maken waar ik voor sta: wat het kabinet daarvan vindt. En de bescherming van de rechtsstaat voor iedereen, te weten dat er niet iemand is die kan regelen dat er minder van jou bevolkingsgroep komen. Dat was het gevoel dat er toen was. Ik heb ook toen… ben ik weggebleven bij de vraag of het een vervolg zou moeten krijgen in de rechtszaal. Die vraag is toen wel gesteld, maar ik zeg: daar blijf ik buiten. Dat is aan het OM die onafhankelijk bepalen voor ieder van ons of er reden is om tot vervolging over te gaan. Het is vervolgens aan de rechter om daar een oordeel in te vellen en ik vind: de rechtsstaat is mij zeer dierbaar, dat betekent dat die voor iedereen geldt en dus ook voor Geert Wilders en zijn rol nu als verdachte in een proces. Daar blijf ik buiten.

BREEDVELD
Het is duidelijk dat u vindt dat er in ieder geval een morele grens is overschreden door hem, maar mijn vraag is: is het belangrijk dat dat getoetst wordt? Want er is hier wel degelijk iets anders in het geding ook, namelijk de vrijheid van meningsuiting.

ASSCHER
Nu komen we in een herhaling, ik heb volgens mij heel duidelijk uitgelegd waar het juridische zich bevindt en waarom ik het belangrijk vind om daar juist geen commentaar op te leveren. Ik wil op geen enkele manier dit proces beïnvloeden, de OM, de rechtelijke macht, dat is belangrijk. We hebben allemaal baat bij onafhankelijke rechterlijke beoordeling. En wat ik inhoudelijk vind en vond van die uitspraak, volgens mij nog een rondje voegt daar niet meer zoveel aan toe.

BREEDVELD
U probeert het zuiver te houden, dat siert u, maar aan de andere kant: u heeft destijds grote woorden gebruikt om het af te keuren, namens het kabinet. En ja, aan de andere kant geldt natuurlijk dat zeker een politicus zou moeten kunnen zeggen wat hij zeggen wil.

ASSCHER
Ja.

BREEDVELD
Dus ja, daar zit toch enige spanning in.

ASSCHER
Nee.

BREEDVELD
Daar gaat de hele zaak over.

ASSCHER
Nou, ik heb het toen precies zo zuiver gehouden als vandaag. Ik heb namens het kabinet mijn opvatting gegeven, en dat was ook nodig, want die uitspraken hadden grote impact. En duidelijk gemaakt hoe wij daarover denken. Hoe belangrijk het is dat je weet dat iedereen die zijn best doet in dit land - ongeacht de nationaliteit van zijn ouders, of zijn geloof, of de manier waarop je in het leven staat, of van wie je houdt - alle kansen moet hebben om er wat van te maken. En het dus ook verdiend om niet vanwege een van die kenmerken waar je niks aan kan doen, in het verdomhoekje geplaatst te worden. Een cruciaal uitgangspunt. Ik vond het nodig en ik vind het nodig om daar heel duidelijk over te zijn. Ik heb toen gezegd, en dat heb ik vandaag ook gezegd, dat de vraag of de strafrechter zich daar over moet buigen, of het moet komen tot vervolging, niet voor niets in onze rechtsstaat bij anderen is neergelegd dan bij de politiek, dan bij de regering. Daar hebben we onafhankelijk Openbaar Ministerie voor, een onafhankelijke, voor het leven benoemde rechter. Die oordelen daarover. Dus ik begrijp heel goed dat u het wilt verbinden, dus ik snap de vraag heel goed, maar het antwoord was toen wat het was, en het is nu wat het is. Dus precies hetzelfde.

BREEDVELD
Het is terecht, u geeft aan: het is een hele delicate kwestie, die afweging tussen vrijheid van meningsuiting en bijvoorbeeld haat zaaien en opruiing, discriminatie. Omdat dat zo'n delicate afweging is hadden Geert Wilders en zijn advocaat  ook graag u willen horen. Vindt u het jammer dat uw getuigenis niet in deze zaak meegewogen kan worden?

ASSCHER
Nou, als ik dat jammer zou vinden, dan zou ik een oordeel uitspreken over het besluit van de rechter om niet op dat verzoek in te gaan. En dan zou ik me opnieuw schuldig maken, of alsnog schuldig maken aan me bemoeien met de besluitvorming in die zaak, dus dat doe ik niet. Ik kan niet treden in een oordeel over hoe de rechter oordeelt over het verzoek van een verdachte om getuigen te horen. Dat hoort bij die rechtszaak, daar blijf ik buiten.

BREEDVELD
Misschien bent u ook wel een beetje opgelucht.

ASSCHER
Ook eventuele gevoelens van opluchting zouden een vorm van commentaar zijn op het besluit van de rechter, dat doe ik niet. Nogmaals, ik ben jurist van huis uit. Ik heb de rechtsstaat zeer lief, inclusief de grondrechten en het nadenken over de grenzen van die grondrechten. Maar hier is een rechtszaak tegen een verdachte, en die verdachte heeft recht op een eerlijk proces. En daar hoort bij dat ik me niet met dat proces bemoei. Op geen enkele manier.

BREEDVELD
Maar als u het zo walgelijk vindt, dan is het toch goed dat nu voor eens en voor altijd wordt uitgezocht of iemand dat mag zeggen of niet? Dat kunt u toch gewoon toegeven, dat dat goed is om dat wettelijk te toetsen?

ASSCHER
Nou, ik heb een verantwoordelijkheid als politicus, als een van de aanvoerders van de regering om zelf het debat te voeren. Om mijn mening te geven. Omdat dit ook belangrijk is voor de bevolking. Dus ik heb alle kans om duidelijk te maken wat ik vind. En dat doe ik ook. (onverstaanbaar, red.)

BREEDVELD
U heeft ook alle kans om als kabinet, of in ieder geval als politicus, de wettelijke kaders te bepalen van bijvoorbeeld die vrijheid van meningsuiting. En nu zegt u van 'ja , ik doe er geen uitspraken over of die wettelijke kaders getoetst worden of niet. Natuurlijk moeten die getoetst worden.

ASSCHER
Nee, het bepalen wat de grenzen zijn van wat je mag zeggen is bewust. Daar is die Grondwet voor gemaakt. Niet aan de regering overgelaten, aan de overheid, maar aan onafhankelijke instanties. Vrijheid van meningsuiting beschermt juist iedere burger tegen bepalen van overheidswege wat je wel en niet mag zeggen. Die bescherming die is er sinds de Franse revolutie voor iedereen. Dat geldt voor al die grondrechten. De overheid is niet degene die bepaalt wat jij moet geloven en wat je moet zeggen.

WESTER
U geeft nu hier een soort statement over wat u ervan vindt, over die uitspraken. Zou u er moeite mee gehad hebben om dat ook in de rechtszaal te zeggen?

ASSCHER
Ik vind wat ik vind, en dat verandert over het algemeen niet met de plekken waar ik het zeg. Maar of ik wel of niet als getuige had willen optreden, die vraag is bij mij niet aan de orde gekomen, omdat daar een besluit over genomen is door de rechter.

WESTER
Maar u zou er zelf geen moeite mee gehad hebben om ditzelfde verhaal in de rechtszaal te vertellen.

ASSCHER
Het hangt natuurlijk helemaal vanaf wat de rechter mij vraagt, maar als de rechter zou vragen 'wat vindt u daarvan?', dan is dit het antwoord.

WESTER
Dus als de rechter had gezegd 'kom toch maar op als getuige', dan was je gewoon gegaan en had dit verhaal verteld?

ASSCHER
Dat is echt speculeren, en ik wil op geen enkele manier (wordt onderbroken, red.).

WESTER
Dat is niet zo ingewikkeld speculeren.

ASSCHER
Jawel, maar het is wel speculeren. Het is misschien niet ingewikkeld speculeren, maar het is speculeren.

WESTER
Nee, want u heeft er vast over nagedacht. Voordat de rechter het besluit had genomen wist u al dat u mogelijk gevraagd zou worden. Toen heeft u erover nagedacht 'welk verhaal zal ik daar dan vertellen'.

ASSCHER
Nou, het zal u verbazen, maar dat is niet zo. Ik hou me niet bezig met dat proces, dat blijft ook zo. Ik ga daar ook geen commentaar op geven. Dus wat ik daar eventueel gezegd zou hebben weten we niet. Het is niet aan de orde.

WESTER
Zou u er problemen mee hebben als u de uitlatingen in het openbaar, zoals in deze persconferentie, als de advocaat van Geert Wilders deze verklaringen die u in het openbaar doet ook gewoon in de rechtszaal gebruikt?

ASSCHER
Het laatste wat ik zou willen is mij bemoeien met wat de advocaat in de rechtszaken doet. Dat is helemaal aan die advocaat.

BOVEN (BNR)
Meneer Asscher, u zei net dat er grenzen zijn aan de vrijheid van meningsuiting. Dit is al de tweede keer dat Geert Wilders nu voor de rechter staat vanwege zijn uitspraken. Zijn er ook grenzen aan de ruimte die het Openbaar Ministerie heeft om politici te vervolgen?

ASSCHER
Nou, er is een bescherming dat je niet twee keer voor hetzelfde feit vervolgd mag worden, ne bis in idem. Dat is een bescherming die voor iedere verdachte geldt, maar voor de rest is het echt aan het Openbaar Ministerie om te bepalen of zij reden zien om strafvervolging in te stellen. In het eerdere geval zagen ze die reden niet, en werden ze erdoor gedwongen via een artikeltwaalf-procedure. Dus er is in onze rechtsstaat ook een systeem waarbij het Openbaar Ministerie besluit over wel of niet veroordelen, en daar zit ook weer checks and balances op.

BOVEN
Ja, maar het kan toch een wat lastige verhouding worden tussen politiek en rechterlijke macht als het een gewoonte wordt van de rechterlijke macht om politici te vervolgen voor hun uitspraken?

ASSCHER
Die verhouding wordt pas lastig als ik mij nu bemoei met hoe de rechterlijke macht of het Openbaar Ministerie hun werk doen.

VAN DER AA
Nog één vraag daarover. Er dreigt nu weer schorsing en uitstel van dit proces. Komt nu wel heel erg dicht tegen de verkiezingen aan, dit hele proces. Bent u bang dat dat een rol zou kunnen spelen bij de verkiezingen?

ASSCHER
Nee, dat is aan degenen die verantwoordelijk zijn voor de procesgang. Het Openbaar Ministerie, de verdediging en de rechter. Ik heb geen enkele invloed op timing, regie, et cetera, rond dat proces. Ik neem daar kennis van, ik hou daar bewust afstand toe, dat heeft u kunnen zien. Dat betekent dat ik ook geen interpretaties ga doen over wat de impact van dat proces op andere zaken zou kunnen zijn. Daar hou ik me buiten.

VAN DER AA
Maar die datum van vijftien maart die staat vooralsnog.

ASSCHER
Zeker.

VAN DER AA
En het kan zomaar zijn dat dat heel erg in de buurt van die datum gaat komen. U bent PvdA-lid. Daar zijn straks verkiezingen. Daar vindt u toch iets van?

ASSCHER
Dit zijn een paar feiten die ik niet alleen ontken, maar bevestig. Ik ben PvdA-lid en er komen weer verkiezingen. Daar vind ik wat van, ja.

VAN DER AA
Maar dat dat invloed kan hebben op de verkiezingen, er wordt geschreven dat Wilders bijvoorbeeld het proces kan gebruiken om als een soort martelaar door het leven te gaan. Dat zou hem weer stemmen kunnen opleveren.

ASSCHER
Ja, alles kan. Het is buiten mijn handen, en dat is maar goed ook. Het is aan het Openbaar Ministerie om te besluiten over vervolging. Het is aan de rechter om daar een oordeel over te vellen. Het is aan de verdediging om een verdachte te verdedigen. Ik heb daar geen enkele invloed op, en ik wil daar ook geen invloed op. En het is waar: ook volgend jaar wordt het voorjaar, er komen weer Kamerverkiezingen. Dat is mooi, en dat hoort ook bij onze democratie.

WESTER
(onverstaanbaar, red.) Er zit toch wel één opvallend dingetje. (onverstaanbaar, red.) Toen het ging over die voetbalsupporters van PSV, sporters tussen aanhalingstekens, die zich misdroegen in Madrid zei u 'dat vind ik walgelijk, en als het kan moeten die mensen vervolgd worden'. Over de uitspraken van Geert Wilders heeft u gezegd 'die vind ik walgelijk'. En als het dan gaat om vervolging heeft u ineens geen mening meer. Waarom heeft u over gewone mensen die zich misdragen in uw ogen wel een mening over vervolging, en over een politicus niet?

ASSCHER
Ik zei 'het is goed dat daar nu naar gekeken wordt', door de Spaanse autoriteiten. En als dat weer leidt tot vragen aan Nederland, kunnen we die wegen. Dat is wat ik zei.

WESTER
Maar u meet toch met twee maten als het gaat over voetbalsupporters en Geert Wilders. U noemt het beide walgelijk, en bij de ene heeft u een oordeel over wat de rechter mogelijk zou moeten doen, en bij een politicus als Geert Wilders niet.

ASSCHER
Nee, ook bij die voetbalsupporters ben ik van mening dat in dit geval een onafhankelijke Spaanse rechter tot een oordeel zou kunnen komen. Maar ik constateer dat dat leidt tot een onderzoek, dat lijkt me goed, we hebben allemaal die beelden gezien. Het is waar dat ik bij Wilders extra afstand hou, juist ook omdat het een politicus is ben ik nog voorzichtiger om op geen enkele manier met het proces te bemoeien. Dat is wat we net hier met elkaar volgens mij ook hebben laten zien. Vragen over de inhoud en mijn opvatting over wat er toen gebeurd is. Neem ik geen millimeter van terug, want dat vind ik. Vragen over het proces, daar ben ik toen van weggebleven, en daar blijf ik ook nu van weg.