Persconferentie na ministerraad 29 januari 2016

Mediatekst | 29-01-2016

Inleidend statement minister-president Rutte:

Goedemiddag. Eind vorig jaar hebben zowel Frankrijk als de VS het concrete verzoek aan Nederland gedaan om een bijdrage te leveren aan de intensivering van de strijd tegen IS. We hebben deze verzoeken ook heel zorgvuldig bestudeerd. De recente terroristische aanslagen in onder meer Parijs, Istanbul en Jakarta maken duidelijk dat ISIS nog steeds een bedreiging vormt voor onze veiligheid, voor onze manier van leven. Alleen door de veilige havens van ISIS in Irak en Syrië weg te nemen, kunnen we verdere aanslagen voorkomen.

Nederland levert op dit moment al een bijdrage aan de strijd tegen ISIS in Irak. We zien dat de bombardementen van de coalitie, inclusief de inzet van onze eigen F16’s, daar effect sorteren. In Irak is ISIS inmiddels duidelijk teruggedrongen. De internationale coalitie richt zich dan ook steeds meer op het oosten van Syrië waar zich de strategische locaties en de aanvoerroutes van ISIS bevinden. We hebben besloten om gehoor geven aan het verzoek van onze bondgenoten tot uitbreiding van het operatiegebied van onze F16’s naar Oost-Syrië om daar de aanvoerlijnen en het voortzettingsvermogen van ISIS verder te verzwakken.

Naast het luchtwapen zullen we onze steun aan de Iraakse strijdkrachten en de Peshmerga intensiveren. Verder willen we via training en advisering bijdragen aan het politiek proces in Genève. Het is van groot belang dat ook op dit vlak vooruitgang wordt geboekt. Een einde aan de voortdurende burgeroorlog is noodzakelijk om stabiliteit in Syrië te bewerkstelligen en om daarmee ISIS duurzaam te bestrijden. De opening van de gesprekken vandaag in Genève zijn een stap in de goede richting, maar het politieke proces is nog steeds fragiel.

Het kabinet is ervan overtuigd dat om de strijd tegen ISIS zorgvuldig te voeren een parallelle intensivering op alle sporen van inzet nodig is: politiek, militair, humanitair en op het terrein van stabilisatie. Een totaaloverzicht van de Nederlandse inzet op al deze terreinen is opgenomen in de uitgebreide artikel-100 brief die vandaag aan de Kamer wordt gezonden. Verder verwijs ik u naar de aansluitende persconferentie van de collega’s Hennis van Defensie en Koenders van Buitenlandse Zaken.

Het conflict in Syrië is een van de hoofdoorzaken van de grote stroom vluchtelingen naar de Europese Unie. Het kabinet werkt, vanuit onze rol als EU-voorzitter, hard aan een geïntegreerde Europese aanpak van de migratieproblematiek waarin álle elementen een plek krijgen: Betere opvang in de regio, betere controle van de buitengrenzen van de Europese Unie, goed functionerende hotspots en verdeling van asielzoekers over de EU. En uiteraard in Nederland: fatsoenlijke, sobere opvang en maximale inzet op integratie.

Daarbij moeten alle lidstaten, maar ook onze partners buiten de EU, zoals Turkije, hun verantwoordelijkheid nemen. Ik spreek daar veel over met mijn collega’s, gisteren nog met mijn Portugese collega Costa. Maar ook Bert Koenders, Klaas Dijkhoff en andere collega’s zijn hier heel intensief mee bezig. Op uitvoerend niveau wordt hard gewerkt om concrete obstakels uit de weg de ruimen. We moeten nu de tijd die we hebben, voordat de instroomcijfers in het voorjaar weer zullen toenemen, die tijd moeten we met elkaar optimaal benutten.

Iedereen hoor ik zeggen met wie ik spreek is zich bewust van de urgentie van het probleem. We werken vreselijk hard met elkaar om de instroom te beperken. En daarbij is een scala aan maatregelen mogelijk. Ik kan u ervan verzekeren dat we alles doen wat we kunnen om dit vraagstuk onder controle te krijgen. In Nederland zelf blijven alle betrokkenen intussen keihard werken om, zoals ik zei, de asielzoekers die in ons land zijn aangewezen op een goede, sobere maar rechtvaardige manier van opvang, om die ook te bieden en ervoor te zorgen dat zij zo snel mogelijk als ze statushouder zijn, ook kunnen integreren in de samenleving.

Versterking inzet tegen ISIS in Syrië en Irak

VULLINGS (NOS)
Premier Rutte, de kop van het persbericht is ‘Nederland versterkt inzet tegen ISIS in Syrië en Irak’. Ja we vliegen daar nu al met 4 F16’s, dat blijven er 4. Hoezo wordt de inzet dan versterkt?

RUTTE
Wij gaan die inzet, gaan wij efficiënter doen. Dus we gaan de F16’s ook inzetten boven Syrië, en dan in het bijzonder om de aanvoerlijnen, de capaciteit van ISIS om vanuit Syrië bijvoorbeeld ook weer in Irak zich te versterken, om die daadwerkelijk zoveel mogelijk te blokkeren. Dat betekent in het bijzonder ook het aangrijpen van bijvoorbeeld bermbomfabrieken, militaire trainingskampen, dergelijke activiteiten die erop moeten toezien dat wij het voortzettingsvermogen van ISIS daarmee bestrijden. Tegelijkertijd gaan wij verder met het trainen van mensen, daar gaan we ook verder op intensiveren. Wij gaan nog meer doen om ervoor te zorgen dat het politieke proces ook vanuit Nederland verder begeleid wordt. Dat we ook mensen daarvoor opleiden. We hebben een heel scala aan programma’s, zowel humanitair als ook militair en hen ook op het politieke spoor te begeleiden.

VULLINGS
Nou ja het persbericht zegt van daarnaast onderzoekt Nederland de mogelijkheid om de Iraakse strijdkrachten, waaronder de Peshmerga, meer materiële steun te bieden. Dus dat is onderzoek. En ook wordt bekeken of we meer trainingen kunnen geven. Dus ik zie nog even niet waar die versterking nou precies uit blijkt.

RUTTE
Ja ik kan de hele lijst noemen. Er komt een additionele financiële bijdrage aan de VN ten aanzien van de politieke ondersteuning. Er komt onderhandelingstraining en advisering aan de Riyad-groep. Er komt steun aan Syrische vrouwen ten behoeve van hún betrokkenheid bij de besprekingen in Genève. Er komt ondersteuning voor additionele  informele dialoog tussen uiteenlopende Syrische groepen. Er is een continuering van de financiële steun ten aanzien van de toekomstige verantwoording voor misdaden. Militair gaan we intensiveren de training aan Iraakse strijdkrachten, inclusief de Peshmerga. We gaan versterken de niet-‘lethal’, dus de niet-letale steun aan de Iraakse strijdkrachten, inclusief de Peshmerga. We gaan bijdragen aan de bewapening van de Peshmerga in Irak. Ik heb u verteld over onze inzet…

VULLINGS
In het persbericht wordt nog gezegd we onderzoeken en er wordt bekeken. U bent nu wat stelliger.

RUTTE
Maar goed ik verwijs u, ik heb het persbericht niet gezien, maar ik kijk even naar de brief die we vandaag hebben vastgesteld. Maar u kunt die vraag dadelijk ook nog even stellen aan de collega’s voor verdere toelichting.

VULLINGS
Nu we de activiteiten uitbreiden naar Syrië, betekent dat Nederland een doelwit wordt of nog meer een doelwit voor aanslagen dan voorheen?

RUTTE
Dat is natuurlijk heel moeilijk te zeggen. Wij zullen natuurlijk heel zorgvuldig monitoren. U weet dat het dreigingsniveau in Nederland substantieel is. Maar ik kan u zeggen dat natuurlijk alle diensten daar heel alert op zijn.

JANSEN (BNR)
Meneer Rutte, Nederland steunt de Syrische oppositie en assisteert de Syrische oppositie tijdens de bespreking over een toekomstig Syrië. Vandaag beginnen die besprekingen in Genève, maar de oppositie zit vooralsnog niet aan tafel. Dat kan toch niet de bedoeling zijn van Nederland?

RUTTE
Kijk het is geen discussie tussen twee Zwitserse kantons om een belastingprobleem op te lossen. Dit is echt een uitermate complex proces waarbij heel veel groeperingen betrokken zijn. En het is ons inderdaad nog niet gelukt om die gesprekken precies op onze manier vorm te geven. Daar werken we hard aan, met heel veel landen, met heel veel partijen. Maar dat is een ongelofelijk traag proces.

JANSEN
Heeft Nederland hier de oppositie nu al geadviseerd?

RUTTE
Nederland is op alle mogelijke manieren actief. Maar ik kan geen inzage geven uiteraard in alle dingen die wij doen.

KOOLE (RTL Nieuws)
U blijft wat vaag over de mogelijke hogere dreiging voor Nederland, de kans op aanslagen. Minister Van der Steur was daar straks veel helderder in. Die zei ja, we komen waarschijnlijk hoger op de hitlist.

RUTTE
Ja, je moet daar natuurlijk altijd rekening mee houden, dat ben ik met hem eens. Tegelijkertijd zijn we natuurlijk zeer alert, zullen wij ook goed uitleggen wat we daar doen. Wat wij willen, daar, is ervoor zorgen dat wij dat voortzettingsvermogen voor ISIS ook daadwerkelijk kunnen bestrijden. De Nederlandse inzet zal heel precies gericht zijn op waar wij ook echt toegevoegde waarde hebben. Bijvoorbeeld onze F16’s, die zijn heel goed in heel precies met munitie ervoor te zorgen dat je bijvoorbeeld een militair trainingskamp of bermbomfabriek, dat je die kan raken met een minimum aan andere schade. Zeker ook als dat in bewoonde gebieden is, wil je dat natuurlijk heel precies ‘targetten’ met een maximum aan precisie en een minimum aan andere schade. Daar is Nederland goed in. Wij zullen steeds ook heel goed uitleggen wat we daar doen, waarom we dat doen. Je kunt natuurlijk nooit uitsluiten dat het ook effect heeft op de veiligheid hier. En daar moeten we heel alert op zijn. Maar daar kan ik verder niks over zeggen.

KOOLE
Maar realiseert u zich dat de consequentie kan zijn dat u ook misschien moet uitleggen aan mogelijke nabestaanden van slachtoffers van een aanslag hier waarom we dit doen?

RUTTE
U bent nu echt drie stappen verder, ik ga daar niet op in.

HEYMANS
Meneer Rutte, waarom heeft het zo lang geduurd voordat dit besluit genomen is? De verzoeken van de Amerikanen en de Fransen die liggen er al weken.

RUTTE
Ja omdat wij heel zorgvuldig hebben gekeken waar Nederland ook echt een additionele bijdrage kan leveren. Dat is één element. Een ander element is dat we natuurlijk ook heel goed hebben gekeken hoe het politieke proces zich ontwikkelt. Dat is fragiel, daar kunnen ook weer terug slagen in komen, dat politieke proces. Laten we daar niet naïef over zijn. Ik zei het net tegen uw collega, het is niet een belastingconflict tussen twee kantons in Zwitserland waar we het over hebben. We hebben hier echt met een megaconflict te maken in dit land, waar verschillende conflicten tegelijkertijd spelen. Tussen het regime van Assad en de oppositie, die natuurlijk ook in zichzelf weer verdeeld is. En de strijd tegen ISIS in het oosten van Syrië. Dat zijn hele verschillende conflicten die voor een deel altijd een dreigende overlapping hebben. Belangrijk daarbij was ook voor ons de verdere comfort-verzekering op het terrein van deconflictering, doelenselectie. Dat heeft ook tijd gekost. Daarnaast is het natuurlijk ook altijd een politieke afweging die in de coalitie plaatsvindt, vanzelfsprekend. En dat alles bij elkaar, daar heb ik steeds van gezegd, laten we ons niet onder tijdsdruk zetten, heeft ons gebracht tot dit gewogen besluit.

HEYMANS
Over dat politieke oordeel wat u noemde. Is dat niet gewoon vertraagd door het feit dat de VVD weliswaar van meet af aan voorstander was van deze uitbreiding van de activiteiten, en de PvdA ernstig aarzelde?

RUTTE
Ik heb, nou ja in de Kamer lagen de feiten zoals u ze beschrijft. Maar ik heb daar steeds ook hier in de persconferenties en ook in de Kamer van gezegd dat ik daar toch een andere positie op in heb genomen. En dat geldt ook voor mijn collega’s in het kabinet. Namelijk dat het interessant was te weten wat de VVD-fractie wilde, welke opvattingen er op dat moment bestonden bij de fractie van de PvdA, maar dat uiteindelijk, als het gaat om de militaire inzet, in de eerste plaats het kabinet aan zet is. En dan hebben wij het hele spectrum te wegen, dat moeten we heel zorgvuldig doen. En ik heb daar altijd bij benoemd, dat los van de vraag of er een volkenrechtelijk mandaat is, dat is er inmiddels. Dat is ook al een tijdje, dat er naast het vraagstuk dat ik net ook beschreef van de doelenselectie, deconflictering, de bijdrage die Rusland is gaan leveren in Syrië, en wat dat betekent voor risico’s van conflictering met andere activiteiten in Syrië. Dat hadden we allemaal zeer zorgvuldig te wegen. Plus, dat we steeds hebben gezegd: er is een integrale aanpak, politiek, humanitair en militair. En dat zeker ook op het politieke vlak, ook wilden zien hoe een aantal dingen zich verder ontwikkelde. Daar zijn we nog lang niet, laten we daar duidelijk over zijn. Maar je ziet wel heel voorzichtig dat ook daar stappen vooruit worden gezet.

HEYMANS
Nog even over die uitbreiding van de bombardementen zelf. Dat is maar voor een periode van 5 maanden. Op 1 juli nemen de Belgen dat van ons over. Is dat de moeite waard, vijf maanden? Is er niet overwogen om dan langer te blijven?

RUTTE
Nou dat heeft overigens ook te maken met hoe lang ons materieel daar inzetbaar is, en we steeds besloten bij de laatste verlenging ook dat dat zou zijn voor deze activiteiten tot juli dit jaar. Mede ook met het oog op de inzetbaarheid van het luchtwapen. Wij hebben daar goede samenwerking met België, wij nemen weer taken van hen over. En zij nemen taken van ons over. Ik kan u daarbij zeggen, onze bijdrage wordt in die zin ook gewaardeerd, los van het signaal dat je als coalitie gezamenlijk optreedt, is van belang dat wij waar het precies gaat om waar wij nu onze toegevoegde waarde willen leveren, namelijk het precies kunnen raken van het voorzettingsvermogen van ISIS in Irak, door in Syrië die aanvoerlijnen van bijvoorbeeld die bermbommen, om die te kunnen raken. Daar zijn wij goed in. Wij zijn daar goed in omdat Nederland in staat is heel precies dat te doen met een minimum aan schade. Dat is ook een van de redenen dat de Fransen en de Amerikanen ons gevraagd hebben dit te doen.

HEYMANS
Maar juist omdat we daarin zo goed zijn, is het dan niet doodzonde om daar op 1 juli mee te stoppen?

RUTTE
Ja, maar er ook een begrenzing uiteindelijk in wat het materieel, we hebben ook een begrenzing in het luchtwapen. En wanneer daar het herstel nodig is. Wat je dan in de toekomst weer doet, valt maar weer in de toekomst te bezien, ook afhankelijk van de vraag hoe het conflict zich in Syrië verder ontwikkelt.

VRAAG
Ik wou even iets meer weten over de doelenselectie waar u het over had, kunt u daar iets meer over zeggen? Ik begreep dat er een zekere tegenstelling was tussen de VVD die ook olieraffinaderijen en bankdepots …

RUTTE
Hierna staan de minister van Defensie en minister van Buitenlandse Zaken je uitvoeriger te woord. In de kern komt het hier op neer, dat we het er heel snel over eens waren. Je moet als je onze F16’s efficiënter nog inzet door ze ook te gebruiken in de oostkant van Syrië, zet ze dan zo in dat je ook daadwerkelijk maximaal bijdraagt dat als je in Irak voortgang boekt dat niet vervolgens uit Syrië de mensen, de getrainde mensen, verschrikkelijk wapensystemen, de bermbommen et cetera worden aangevoerd. Daar waren we het eigenlijk heel snel over eens. Daar heeft altijd ook voor mij persoonlijke logica gezeten van meerwaarde van de Nederlandse bijdrage, ook in oost-Syrië.

WILTJER (ANP)
U zegt dat u meer trainingen wil gaan geven aan het Iraakse leger in de strijd tegen IS. Betekent dat ook dat er meer Nederlandse militairen richting Irak vertrekken?

RUTTE
Mogelijk, maar ook die vraag gaan, anders heeft het geen zin. Ze staan te wachten, ik wil echt ook nog iets van het gras over laten voor Bert Koenders en Jeanine Hennis.

Referendum associatieverdrag EU-Oekraïne

VRAAG
Een stichting stem-voor-Nederland, met Joshua Livestro en Michiel van Hulten startten maandag de ja-campagne voor het associatieverdrag tussen de EU en de Oekraïne. Wanneer start het kabinet deze campagne.

RUTTE
Ik heb het vaker gezegd. Bij campagne denk ik aan verkiezingen. Dat zijn dit niet, dit is een referendum. Het kabinet zal waar u ons de gelegenheid geeft in de vrije open media in Nederland verschijnen om uit te leggen waarom wij voor zijn. Dat doe je dus niet met foldertjes en met vlaggen en toestanden, dat kunnen wel stichtingen doen en allerlei privéorganisaties. Maar wij zullen uitleggen waarom wij voor, ik zal uitleggen, heb ik laatst bij Buitenhof ook uitgebreid de gelegenheid gekregen, waarom ik het logisch vind dat Nederland steun geeft aan een associatieakkoord wat ziet op vrijhandel. Nogmaals, Nederland, exportland, vrijhandel, daar verdienen we ons geld mee. Wat ziet op stabiliteit aan de oostrand van Europa, waar instabiliteit is. Wat toeziet op het bouwen van de ‘Rule of law’, van de rechtstaat verder in Oekraïne. Dat is in ons belang. Ik zal ook uitleggen, als u mij die vraag zou stellen, dat ik voor ben omdat waar mensen denken dat het een soort voorstap is op weg naar toetreding daar is geen sprake van. We hebben deze verdragen ook met Midden-Amerikaanse landen, met landen in het Midden-Oosten. Het is echt in het Nederlands belang en dat zal ik toelichten en uiteindelijk gaan mensen op 6 april besluiten wat ze doen. Maar we gaan niet met vlaggetjes en toeters de weg op.

VRAAG
Het Nee-Kamp gaat dat wel doen. Bent u dan niet bang dat het Ja-kamp het straks gaat verliezen en dat u met lege handen staat?

RUTTE
Ik heb een oneindig vertrouwen in Nederland en in de Nederlandse kiezer dat hij uiteindelijk geloof ik ook willen, zich willen verdiepen, de discussie willen horen over wat zijn de argumenten van de voorstanders, van de tegenstanders. En ik ga in alle rust uitleggen waarom ik voor ga stemmen. En uiteindelijk gaan mensen op 6 april besloten in soevereiniteit of ze voor of tegen stemmen.

VRAAG
Of heeft u belang bij een hele lage opkomst?

RUTTE
We hebben geen doel de opkomst laag te houden, ik geloof ook niet dat wij daar over gaan.

Vluchtelingen in Europa

VRAAG
Over migratie. Het plan-Samsom. Is dat een plan dat u helemaal bij Samsom laat om steun te verwerven of bent u ook bereid om nog een buitenlandse collega te bellen?

RUTTE
Kijk, laat ik daar nou het volgende over zeggen. We zijn heel druk bezig om op een aantal fronten tegelijkertijd de instroom van vluchtelingen naar Europa terug te brengen en ervoor te zorgen dat mensen zoveel mogelijk in de regio blijven. Dat doen we over een veelheid aan activiteiten, gesprekken. Ik krijg 10 februari mijn Turkse collega langs, volgende week in de marge van de Syrië-meeting-bijeenkomst-conferentie in Londen zijn er ook heel veel gesprekken weer. Volgende week vrijdag is mijn Italiaanse collega hier. Er wordt op alle fronten gewerkt  om daar een succes van te maken. En daarbinnen zijn er allerlei varianten hoe je daar een nog groter succes van kan maken. En ik wil me dus niet uitlaten zelf, vanuit mijn functie, want dan wordt dat internationaal ook gerapporteerd, de Engelse pers is hier al. En dan gaan anderen er weer op reageren en ik wil er nu alles aan doen om ervoor te zorgen dat we uiteindelijk die instroom kunnen terugdringen met een PanEuropese aanpak. Wetend dat als dat niet lukt dat je ook moet nadenken over andere opties. Maar bij voorkeur Paneuropees en dat lukt mij het meest als ik zo min mogelijk duidelijkheid geef over wat ik precies aan het doen ben.

VRAAG
(Onverstaanbaar, red.)

RUTTE
Ja maar hier helpt dat niet, transparantie. Dat gaat in de weg zitten van een succesvolle uitkomst.

VRAAG
Minister-president ik kom uit Roemenië en ik heb een vraag over wat u concreet wilt doen om Oost-Europese landen over te halen om mee te werken aan de vluchtelingencrisis. Er komt veel kritiek van Hongarije, maar ook van Roemenië. Er is niet zoveel dialoog.

RUTTE
Ja ik had gisteren mijn Poolse collega nog aan de telefoon, daar praat ik verder mee volgende week in Londen. Dat was een heel goed gesprek. Ik heb mijn Sloveense collega om 6 uur vanavond aan de lijn. Er zijn veel contacten, ook in Midden- en Oost-Europa en dat gaat ook door. Dus daar zit geen punt. En ook de contacten met andere Oost-Europese landen, de Baltische landen is buitengewoon plezierig. We denken niet precies hetzelfde over alles, daar heeft u gelijk in. Daar zitten ook wel verschillende opvattingen in. Maar ook zij zien het belang dat we Europees dit oplossen. Want als je uiteindelijk zou moeten zeggen we gaan als regio’s weer dingen doen helpt dat ook weer niet. Je ziet nu allerlei landen die dingen doen. Ja bij voorkeur kom je er toch met zijn allen uit. En dat zien zij ook. Want als regio’s of landen dingen gaan doen, dat heeft weer een effect op andere landen. Dus de kracht juist van de Europese samenwerking is dat je dat met zijn allen doet.

VRAAG
Ja meestal, het is waar. Maar bijvoorbeeld voor verspreiding van de vluchtelingen is het hier een   probleem toch?

RUTTE
Nou ja daar hebben we een besluit over genomen. Europa voorziet ook in besluitvorming, en soms is die besluitvorming met gekwalificeerde meerderheid. Dat wil je liever niet, dat is wel een keer gebeurt nu. Soms is dat onvermijdelijk. Maar het is niet mijn hobby om dat vaak te doen, maar soms moet het wel.

VRAAG
I come from Greece so I’m going to ask you, concerning the border management, what exactly are you asking Greece to do? Because Greece received also an ultimatum this day from the Commission and what do you expect Greece to do in practice concerning the safeguarding of the borders and also do you see Greece out of Schengen? And if Greece is out of the Schengen-zone, then do you think that the immigrants will stop coming to Northern Greece?

RUTTE
First of all, this is up to the Commission. The Commission has assessed the situation in Greece with border control and border management and I think the best thing to do for the Commission and Greece is to go into detail on the problems the Commission has identified in terms of border control and border management and everything which has to do with article 26 of Schengen. And I should not comment on that. I really think this is up to the Commission and Greece. It is important that the external border of the EU are well protected. The Commission has indicated some major issues. And my best advice would be for the Commission and for Alexis Tsipras and his government to sit together and discuss that.

VRAAG (AP)
Could you explain in English briefly your decision today on Syria, what’s motivated you to launch airstrikes and are you concerned about possible threats to the Netherlands as a result?

RUTTE
We have decided today to extent our activities in fighting ISIL also to the Syrian side of the conflict. We will do this by increasing our support in terms of training Iraqi and Peshmerga forces. And particularly we will have our F16’s being more efficiently deployed by also having them being active on the Syrian part of the conflict. Particularly hitting for example training centres and other facilities which will replenish the capacity of ISIL to be active on the Iraqi side of the conflict. Of course our intelligence services are very keen to look at potential national effects. Of course I’m not at liberty to discuss that in public. But I do believe it is important as a coalition that we are active in the whole area. And the Netherlands has decided to very specifically and targeted to be active with our F16’s there where they have the biggest impact and can really make a difference in terms of targeting for example these training centres. Final question, but I want my colleagues here, because otherwise they won’t get into the evening news.

VRAAG
Thank you, for the German television. What are you plans in the European presidency, the Dutch presidency of course, with refugees entering Greece from Turkey?

RUTTE
We are working first of all to make a success of the EU-Turkey agreement. That’s key. And secondly we have to, together, and this is not news, to build the hotspots and the reception facilities in Greece. We have to better protect the border. We have to make a success of the relocation scheme. We have to make sure that in our part of Europe, that we have efficient logistics to cope with the people coming here. So that  it won’t be very extensive, at least for refugees coming here who can stay here for a couple of years that you try to integrate them as good as possible, as successful as possible in our societies. But our main aim is to stem the flow, we have to bring down the overall number of migrants coming into the European Union and we have to be successful before the spring spike, before the weather gets better and you might encounter a surge in people trying to come from Turkey, through Greece, the West-Balkans, into Western Europe.

VRAAG
And are you adopting the Samsom-proposal?

RUTTE
I just explained to your Dutch colleague that I won’t comment on specific proposals. We are working on a big canvas we try to be as active as possible, speaking with all the relevant players and actors and taking in consideration every conceivable solution. Thank you so much. Goed weekend.