Toespraak van staatssecretaris Dijksma voor opening European Aviation Summit

Toespraak | 21-01-2016

Dames en heren, goedemorgen,

Allereerst hartelijk dank voor uw komst naar deze bijzondere summit!

Het komt niet vaak voor dat de Europese luchtvaart in deze brede samenstelling op het hoogste niveau bij elkaar is: luchtvaartmaatschappijen, luchthavens, de Europese Transportcommissie, alle transportministers, leden van het Europees Parlement en nog vele andere partners.

Dat geeft ook wel aan dat er iets aan de hand is. Er is alle aanleiding voor deze summit.

Natuurlijk, de formele directe aanleiding voor deze summit is het nieuwe EC Aviation Package dat 7 december werd gepresenteerd door Ms Bulc. Ik dank de Commissie hartelijk voor het werk dat ze hebben gedaan. De EC beschrijft de grote uitdagingen en de ambities voor de toekomst van onze luchtvaart. De analyse is gedaan; nu is het tijd voor concrete afspraken.

Het is mooi dat het package er nu ligt. Het is ook nodig.

Want de echte aanleiding voor deze summit is de veranderende wereld van de mondiale luchtvaart.

We zien groei van het aantal passagiers. We zien de opkomst van nieuwe spelers, buiten de EU. We kunnen alleen maar concluderen dat we het beste uit onszelf moeten halen om ons zelf niet uit de markt te prijzen.

Laat ik het meteen maar wat scherp zeggen. Het kan en moet concurrerender, innovatiever en duurzamer.

Zoals Ms Bulc zelf zei bij de presentatie van het package: 'Aviation matters.'
It matters vanwege het economisch belang in Europa: 2 miljoen banen, direct 110 miljard euro van ons GDP en indirect 510 miljard euro.

Het is een belang dat breed wordt onderkend. Uit de publieke consultatie van de Commissie bleek dat 97% van de ondervraagden ervan overtuigd was dat connectivity cruciaal is voor economische groei. Een overtuigende score. Luchtvaart is een onderwerp dat breed leeft onder onze bevolking.

Aviation matters omdat de luchtvaart mensen, culturen en economieën aan elkaar verbindt, dwars door tijdzones en grenzen heen.

Als we landen met elkaar kunnen verbinden, dan leidt dit tot een beter onderling begrip. De waarde daarvan valt niet altijd in euro’s uit te drukken.

En tenslotte, aviation matters vooral in Europa. Het zorgt niet alleen voor verbondenheid tussen onze regio's en burgers, voor toerisme en voor economisch verkeer. Maar juist hier stonden we aan de wieg van de mondiale luchtvaart.

Aviation zit in het DNA van Europa.

Nog steeds zijn we een sterke speler. Waar het nu om gaat is dat we die positie ook in de toekomst houden.

Mondiaal zijn de groeiverwachtingen van de luchtvaart hoog. Studies wijzen uit dat de het aantal passagiers de komende vijftien jaar wereldwijd zal verdubbelen. De grootste groei zal in Azië plaatsvinden. Maar ook in Europa is nog steeds potentie.

Maar het is niet vanzelfsprekend dat wij hier in Europa optimaal van profiteren.

• De mondiale concurrentie neemt toe.
• Er zijn nieuwe grote spelers op de markt.
• Passagiers vragen om veilige, korte, duurzame en betaalbare vluchten, met meer keuze en meer bestemmingen.

Voor deze connectiviteit en in het belang van de Europese economie en banen is een sterke Europese luchtvaartsector noodzakelijk.

We gaan vandaag niet alles oplossen. Maar laten we ons focussen op wat we wel kunnen doen en verkennen waar de beste kansen liggen om te profiteren van het feit dat we een Europese Unie zijn.

Laat ik kort de belangrijkste uitdagingen noemen.

1. Het vergroten van onze concurrentiekracht.

Er valt winst te halen met slimme regelgeving en het verlagen van de kosten, van luchtvaarttarieven tot overheidsheffingen. Meer concreet: op het gebied van luchtvaartveiligheid van de EASA ligt nu een nieuwe generatie regelgeving klaar om verder te worden opgepakt. Minder accent op details, meer accent op het doel van de regels en meer ruimte voor innovatie.

De certificeringstak van EASA krijgt ook ruimte om te groeien en daarmee in te spelen op de behoefte van de maakindustrie. Graag horen we van u of wij daar verder mee kunnen.

2. Het doorbreken van dilemma’s in ons externe luchtvaartbeleid.

Er liggen voorstellen voor onderhandelingsmandaten met een groot aantal landen. Welke markten zijn belangrijk voor ons? Welke interessante landen willen onderhandelen met de EU? Nieuwe kansen en eerlijke  competitie: daar willen we naartoe.

De inzet is te onderhandelen over alle mandaten. Maar tegelijkertijd moeten we het ook eens worden over de richtlijnen.

3. Het vergroten van de innovatiekracht.

Ik denk aan drones, een nieuwe speler in het luchtruim die letterlijk om ruimte vraagt. Met de introductie van Europese regelgeving voor drones maken we de weg vrij om deze innovatieve markt verder te ontwikkelen. Graag horen we van u of we daar verder mee kunnen.

Ik noem ook de Single European Sky en SESAR. Om te kunnen concurreren moeten we de capaciteit in de lucht vergroten en de kosten en milieu impact verlagen. Wat kunnen we doen om de capaciteit in de lucht nog beter te benutten?

De conferentie die de SESAR Joint Undertaking in juni in Nederland organiseert ter afronding van de eerste fase van het actieprogramma is wat dit betreft een mijlpaal.

Persoonlijk vind ik dat onze ambitie verder moet gaan. Welke obstakels kunnen we wegnemen en welke voorwaarden kunnen we scheppen om de Europese vloot tot de modernste, stilste en groenste vloot te maken?

De wereld vraagt om steeds stillere en schonere vliegtuigen.

Dit najaar staat de aanpak van emissie op de agenda van de ICAO-assemblee. Nu investeren in een schone en stille toestellen, scheelt straks veel kosten en is nodig om klimaatdoelstellingen te halen.

Juist hier kunnen we weer bewijzen dat we nog steeds voorop lopen als het om luchtvaart gaat!

Ik rond af.

Deze summit is ten eerste bedoeld om ons, als voorzitter, aan het werk te zetten. Welke onderwerpen hebben volgens u prioriteit en moeten zo snel mogelijk in wet- en regelgeving worden omgezet?

Maar daarnaast willen we met u de toekomst verkennen. Welke onderwerpen kunnen we nu agenderen om gezamenlijk op te pakken om de Europese luchtvaart ook in de toekomst krachtig, concurrerend en innovatief te maken.

Als voorzitter zal ik vooral goed naar u luisteren. Ik nodig u van harte uit om vrij te discussiëren en op zoek te gaan naar wat we gezamenlijk kunnen oppakken.

Aviation matters, nu, en over 10 en 20 jaar nog steeds. Zeker in Europa. Daar zetten we ons nu voor in. Ik hoop op een open, vrije en inspirerende discussie. Dank u wel.