Ministerraad 18 december 2015

ASSCHER
We hebben deze week allemaal het debat in de Tweede Kamer over het rapport van de commissie-Oosting kunnen volgen. De minister-president heeft in dat debat uitgebreid verantwoording afgelegd en heeft ook benadrukt dat daar lessen uit zullen worden getrokken. En voor het overige hebben we natuurlijk de afgelopen periode altijd hele goede samenwerking met de verschillende partijen in het parlement gehad en daar willen we ook graag mee doorgaan.

Vandaag was het de laatste ministerraad van 2015, een heel erg bewogen jaar. De jaaroverzichten zullen ongetwijfeld bol staan van de schrijnende beelden van mensen die uit angst voor geweld op de vlucht zijn geslagen uit hun eigen land. Ik heb ook met eigen ogen gezien, op veel plekken in Nederland, hoe mensen hier worden opgevangen. Stuk voor stuk mensen met indrukwekkende persoonlijke verhalen. Ook indrukwekkend is de bereidheid van Nederland om vluchtelingen op te vangen. Het kabinet heeft grote waardering voor iedereen die daaraan een steentje bijdraagt. Burgemeesters, raadsleden, betrokken instanties en heel erg veel vrijwilligers. We zien ook met regelmaat dat zorgen in de samenleving over de opvang van vluchtelingen ook emoties oproepen. En daar hebben we begrip voor. Gevoelens van onzekerheid, angst, die mogen er zijn en die moeten ook geuit worden en daar zullen we ook wat mee moeten doen. Maar emoties mogen nooit ontaarden in agressie, bedreiging of geweld. Wat dat betreft waren de beelden die we in Geldermalsen hebben gezien vreselijk. Je kunt best met elkaar in discussie gaan, maar je blijft van elkaar af. En je mag best je mening uiten, maar dat doe je op een normale manier binnen de grenzen van de wet. Het is echt de verantwoordelijkheid van ons allemaal om de opvang van vluchtelingen in Nederland in goede banen te leiden. Dat kunnen we alleen samen doen: in Nederland, in Europa en ook met onze partners internationaal. Daarbij is Nederland voorstander van Europese samenwerking, waar het gaat om de buitengrenzen. De minister-president is juist op dit moment ook in Brussel om daarover met zijn collega's te praten.

Migratie is niet het enige grensoverschrijdende fenomeen waar we de jaaroverzichten over zullen zien. Die zullen ook de schokkende beelden bevatten van het terroristisch geweld in 2015: de aanslag op de redactie van Charlie Hebdo, de joodse supermarkt vervolgens in Parijs. Helaas veel meer aanslagen, denk aan Beiroet maar ook onlangs de aanslagen op het uitgaanspubliek, Bataclan, in Parijs. We hebben te maken met extremisten met eigenlijk maar één doel: het omverwerpen van onze manier van leven, destabiliseren van onze samenleving en het zaaien van angst en verdeeldheid. En veel mensen maken zich zorgen over die dreiging. Dat begrijp ik. En de mensen van onze diensten zijn 24 uur per dag in touw en alert voor onze veiligheid.

We zijn dus ook blij dat collega Van der Steur met een deel van die mensen, met de politiebonden, goede afspraken heeft gemaakt om tot een goede cao te komen voor de politie. We hebben veel waardering voor het werk van onze politiemensen.

Het kabinet heeft vandaag een besluit genomen over de gaswinning in Groningen. Direct hierna zal minister Kamp in een persconferentie dat besluit, in Nieuwspoort, aan u toelichten. We zien dat ondanks lagere gaswinning de economische groei in 2015 verder is aangetrokken. Dit jaar komt het uit op 2%, volgend jaar 2,1%. We zien dat het met de werkgelegenheid de goede kant op gaat, maar ook dat we er daar nog niet zijn. De werkloosheid is nog steeds te hoog, daalt licht maar is nog steeds te hoog. Mensen moeten nu ook gaan merken dat, nu het economisch herstel er echt is, ze meer banen, meer vacatures gaan zien. Het is ook één van de onderwerpen waar Nederland als EU-voorzitter zich mee bezig zal houden: meer economische groei, banen en dan wel in een fatsoenlijke Europese arbeidsmarkt. Maar ook de andere onderwerpen die ik net noemde, migratie en de dreiging van terrorisme, zullen nadrukkelijk op die voorzitterschapsagenda terechtkomen.  

Voordat het zo ver, voordat Nederland per 1 januari voorzitter van de EU zal zijn, zijn er eerst nog de feestdagen. En heel eerlijk gezegd: als je die beelden voor ogen hebt van het geweld in Syrië, die oorlog die daar maar niet ophoudt, van de aanslagen, dan is een kerstgedachte van vrede op aarde bijna verder weg dan ooit. Toch zou ik als optimist daar dan wel weer iets anders tegenover willen stellen: je ziet dat ook er altijd weer een menselijke reactie is die je terugziet in de manier waarop heel veel Nederlanders zich inzetten om ontheemden hier op te vangen en dat we daar dus ook in slagen. Je ziet dat tegenover het geweld in Geldermalsen vele duizenden, vaak onbekende, vrijwilligers zich dag en nacht inzetten om te zorgen dat mensen hier veilig zijn en weer een betere toekomst krijgen. En ik hoop ook dat we komend jaar in Nederland in staat zullen zijn elkaars ware gezicht te zien, de tegenstellingen te overbruggen, dat in 2016 we kunnen zorgen dat we met elkaar het land weer een beetje mooier gaan maken. Saamhorigheid zou wat mij betreft een mooie boodschap zijn voor ons allemaal in 2016. Voor het zo ver is, veelbewogen jaar in allerlei opzichten, veel bewogen jaar in politiek opzicht, wil het kabinet alle Nederlanders en u ook vooral hele fijne feestdagen wensen met diegenen die u nabij staan.