Maritieme Monitor 2015: meer groei dan Nederlandse economie
Maritieme bedrijven presteerden in 2014 beter dan de Nederlandse economie als geheel. De toegevoegde waarde van de maritieme cluster steeg 3,3%, de totale werkgelegenheid met 3,2%. Dat staat in de Maritieme Monitor 2015. De Havenmonitor 2015 geeft een beeld van de ontwikkelingen in de Nederlandse zeehavens. Minister Schultz van Haegen van Infrastructuur en Milieu overhandigde beide rapporten vandaag aan Wim van Sluis, voorzitter van Nederland Maritiem Land, en Ronald Paul, voorzitter van de Branche Organisatie Zeehavens.
“Ik ben trots op de prestaties. Maar dat betekent allerminst dat we achterover kunnen leunen. Onze maritieme bedrijven spelen in de wereldtop en dat is keihard werken”, stelt minister Schultz. De onzekerheden zijn bovendien niet voorbij. “De lage olieprijs, de moeilijkheden in de visserij, zeevaart, scheepsbouw, marine en binnenvaart – we moeten nog steeds alle zeilen bijzetten.”
Van Sluis: “Uiteraard werkt de maritieme sector keihard om mee te blijven spelen in de wereldtop. Door de gouden driehoek van samenwerking: branches/bedrijfsleven – kennisinstituten – overheid, te verstevigen, kunnen we elkaar versterken om dreigingen en onzekerheden in het maritieme domein het hoofd te bieden. Als maritieme sector willen we daarom volwaardig en evenredig meedraaien in de Topsector Water om dit te kunnen realiseren.”
Toegevoegde waarde
De toegevoegde waarde van de maritieme sectoren bedroeg in 2014 ruim 17 miljard euro. Indirect (aanpalende sectoren) kwam daar nog 5 miljard euro bij. De cluster genereert daarmee 3,4% van het Nederlandse Bruto Binnenlands Product. Tel je hier de havengebonden bedrijven nog bij op, zoals de chemie in de haven, dan is de toegevoegde waarde goed voor 7,3% van het BBP.
De directe en indirecte productiewaarde van de maritieme sectoren bedroegen bijna 53 miljard euro. De bedrijven boden in 2014 werk aan 253.000 personen. Dat is 2,9% van de Nederlandse werkgelegenheid. Worden daar de havengebonden bedrijven bijgeteld, dan gaat het om bijna 460.000 werknemers, 5,3% van de totale Nederlandse werkgelegenheid.
Export
De totale export bedroeg circa 22,5 miljard euro. Maritieme sectoren hebben daarmee een aandeel van 4% in de totale Nederlandse export aan goederen en diensten. Het grootste aandeel in de export hebben de havens (32%), gevolgd door de zeevaart (23%). Over de periode 2006-2014 steeg de export van de maritieme bedrijven met 23%. De grootste stijging vond plaats in de offshore (+ 67%) en de waterbouw (+ 60%).
“Mooie resultaten die de Nederlandse zeehavens een flinke uitdaging geven om het zo goed te blijven doen. Er komt voldoende op ons af. Denk aan de mogelijke consequenties die het Klimaatakkoord voor de zeehavens gaan hebben. De automatisering die steeds verder toeneemt. Maar ook de vennootschapsbelasting die de zeehavens mogelijk moeten gaan betalen. Dit laatste kan leiden tot een ongelijk speelveld in Europa. Dat zou de resultaten in de toekomst behoorlijk kunnen veranderen”, aldus Ronald Paul, voorzitter van de Branche Organisatie Zeehavens.
Innovatie
Door de aankopen bij toeleverende bedrijven deden de maritieme sectoren het met een plus van 3,3% zelfs beter dan de Nederlandse economie als geheel. Ze investeerden twee keer meer in R&D dan gemiddeld. In 2014 werd 4,2% van de toegevoegde waarde aan R&D besteed. Het gemiddelde in Nederland is 2%. Schultz: “Nederland moet het hebben van innovatie. Het is onze hoogwaardige kennis die de maritieme cluster aan de wereldtop brengt. En houdt.”
Overcapaciteit
Het gaat niet alle sectoren voor de wind. De toegevoegde waarde in de visserij, zeevaart, scheepsbouw, marine en binnenvaart lag in 2014 onder het niveau van 2006. Voor de zeevaart en binnenvaart is deze afname veroorzaakt door lage tarieven als gevolg van overcapaciteit.
Maritieme Strategie
Begin 2015 stuurde minister Schultz de allereerste Maritieme Strategie naar de Tweede Kamer: één gezamenlijke aanpak van overheid en de maritieme bedrijven. Voor meer instroom van nieuw talent. Voor meer innovatie en overleg. Voor een mondiaal gelijk speelveld met eenduidige internationale regels. Voor een naadloos transportnetwerk en veilige en schone schepen. “De Maritieme Strategie is een unieke samenwerking van alle maritieme partners. Maar afspraken op papier zijn pas het begin. Blijven samenwerken is een uitdaging waar ik iedereen op wil aanspreken”, aldus Schultz.
Monitor
De Maritieme Monitor wordt in opdracht van het ministerie van Infrastructuur en Milieu uitgevoerd door Ecorys en geeft een beeld van de economische ontwikkeling, arbeidsmarkt en innovatie van de maritieme cluster en de 11 maritieme sectoren. De monitor komt tot stand in nauwe samenwerking met Nederland Maritiem Land. Daarnaast voert de Erasmus Universiteit voor het ministerie de Havenmonitor uit, die tevens de economische ontwikkeling van het niet-maritieme bedrijfsleven in de zeehavens in beeld brengt. Sinds 2013 sluiten de gegevens op elkaar aan, zodat dat een compleet beeld resulteert van de maritieme cluster en de havens.