Persconferentie na ministerraad 4 december 2015

Mediatekst | 04-12-2015

Goedemiddag.

In de ministerraad uiteraard ook vandaag weer gesproken over de aanpak van de migratie en dan in het bijzonder over de aanpak van de migratiestromen: hoe leiden we dat in goede banen?

Ook nu stilgestaan  bij de verschillende aspecten van de en-en-en-aanpak: opvang in de regio, ervoor zorgen dat de buitengrenzen echt worden bewaakt, met alle lidstaten komen tot een eerlijke en gecontroleerde herverdeling van asielzoekers en tegelijkertijd ook een effectief terugkeerbeleid voor Europa als gehee. En uiteraard in Nederland de sobere en rechtvaardige opvang.

Hoe lastig soms ook, je ziet wel dat we internationaal nu een paar afspraken hebben kunnen maken. Er begint voorzichtig ook echt voortgang in te komen. Het belangrijkste is natuurlijk dat afgelopen zondag we erin geslaagd zijn om met Turkije tot een afspraak te komen over het terugdringen, het actieplan, dat moet leiden tot het terugdringen van de zogenaamde irreguliere migratie.

Maar ook de omstandigheden die vervolgens nodig zijn om ervoor te zorgen dat in Turkije de opvang van vluchtelingen verbetert. Dat er meer perspectief komt op bijvoorbeeld onderwijs, op gezondheidszorg en dat we ook bereid zijn als Europa daar flink geld voor uit te trekken.

De focus ligt nu volledig op de uitvoering van die afspraken. Daar ging ons gesprek vandaag ook over. We willen echt zien dat die instroom terugloopt, dat is van groot belang. Het is nu nog maar net begonnen, het is vorige week zondag gesloten. Er lijken ook eerste signalen te zijn dat de Turken erin slagen om die stroom naar Europa in te dammen. Maar dat is allemaal nog ‘early days’ dus we moeten echt afwachten hoe dat verder gaat en dat moeten we nu ook echt doorzetten.

Tegelijkertijd zien we dat ook op een ander front er eindelijk beweging is: het Griekse front. Belangrijk dat daar, als mensen zich melden dat ze geregistreerd worden, dat er opvangcapaciteit is. Ik heb zelf gezegd: dat kan wel nodig zijn voor, nou Europa zei geloof ik 50.000, ik denk dat je inmiddels wel aan het dubbele toe bent, 100.000 mensen moeten kunnen worden opgevangen bij die ‘hotspots’, zoals dat heet. En ook daar begint eindelijk beweging in te komen. Tegelijkertijd ook natuurlijk onder de constatering dat als dat niet gebeurt en Griekenland zich niet aan die afspraken houdt, dat je dan verdergaande maatregelen moet nemen.

Hierover zijn vandaag gesprekken ook gaande in Brussel, tussen de verschillende ministers van Justitie, van Veiligheid, Ard van der Steur is daar. Wij zijn overigens bereid om te helpen en we doen ook al heel erg veel. Wij behoren tot de lidstaten met de grootste bijdrage aan Frontex. Dit jaar zetten wel al ongeveer 120 grenswachters en andere experts in en daarmee zitten we echt in de kopgroep. En we zijn bereid meer te doen. Het is echt ontzettend belangrijk dat die buitengrenzen bewaakt worden.

Tot slot wil ik melden dat er hierna een aansluitende persconferentie is van staatssecretaris Van Rijn met vertegenwoordigers van VNG, FNV en CNV. Zij zullen een toelichting geven op de afspraken die zijn gemaakt over de arbeidsmarkt voor langdurige zorg en ondersteuning. Het gaat om een samenhangend pakket aan  maatregelen en alle vragen daarover zou ik willen vragen te stellen in die persconferentie.

Nederlandse bijdrage strijd tegen IS

FRESEN (NOS JOURNAAL)
Meneer Rutte, sinds gisterenavond is bekend dat er een verzoek ligt van de Amerikanen om zoals dat dan heet de strijd tegen IS te intensiveren, dat Nederland daar ook aan mee zou moeten doen, aan die intensivering. Dat is de vraag in ieder geval. Is dat een verzoek waar je als Nederland nee tegen kan zeggen?

RUTTE
Het is een verzoek wat aan eigenlijk alle betrokken landen is gedaan, het is niet een uniek verzoek aan Nederland. Er ligt ook een verzoek van de Fransen om extra artikel 42.7, u kent het, van het EU-verdrag, te komen tot een bijdrage. En we hebben natuurlijk te maken met de nieuwe VN-Veiligheidsraadresolutie die oproept om de strijd tegen IS te intensiveren. Als je dat allemaal optelt, dan leidt het tot de conclusie dat het goed is opnieuw heel fundamenteel te kijken naar de Nederlandse bijdrage en of het noodzakelijk is daar verandering in aan te brengen. Een nieuw weegmoment om het zo maar te noemen. Dus we bestuderen die verzoeken van de Fransen, van de Amerikanen, ook tegen de achtergrond, tegen het licht van de VN-Veiligheidsraadresolutie. Die bestuderen wij zorgvuldig. Ik wijs er wel op dat Nederland een van de zeer weinige landen is uit het Europese deel van de NAVO die actief is met bombarderen, die daar bovendien bovengemiddeld actief in is. Maar wel boven het Iraakse deel. Dus een van de vragen die zich aandient is; ga je dat uitbreiden naar het  Syrische deel, wat kan verdere bijdrage zijn. En daar nemen wij de komende tijd, zijn wij voornemens daar nadere stappen in te zetten, in die afweging.

FRESEN
Ja, maar mijn vraag was eigenlijk; kan je tegen dat soort verzoeken van toch niet de minste geringste, en ze hebben ook een zware lading,  ook het Franse verzoek natuurlijk maar ook dat van de VN en VS. Kan je tegen dat soort verzoeken nee zeggen?

RUTTE
Je zou bijvoorbeeld kunnen kijken wat andere landen doen. En als ik kijk wat Nederland doet dan zitten we echt ver boven onze gewichtsklasse. Wat niet wegneemt dat er absoluut een case te bouwen is om de activiteiten uit te breiden, ik heb dat vaker hier gezegd. De aanvoerlijnen van ISIS die beginnen in Syrië, maar tegelijkertijd heb je andere vragen te beantwoorden op het stuk van deconflictie, op het stuk van de doelenselectie, op de vraag wat er post-conflict gebeurt. En dat geheel heb je af te wegen. Dat doen wij zorgvuldig. Maar volgens mij hoeft niemand zich in Nederland te schamen voor wat Nederland al bijdraagt aan de strijd tegen ISIS. Daar doen we echt meer dan de meeste andere landen.

FRESEN
En zegt u dan het is dus ook mogelijk dat wij tegen die verzoeken zeggen; luister eens, we doen al genoeg?

RUTTE
Dat is natuurlijk mogelijk. We wegen die verzoeken serieus, het is echt ook een nieuw weegmoment, ook zeker tegen de achtergrond van de VN-Veiligheidsraadresolutie. Maar we behouden ons alle rechten voor. En eerlijk gezegd, ook zonder die verzoeken waren wij al bezig om hier heel serieus naar te kijken. Het verzoek van de Fransen hangt natuurlijk direct samen met de verschrikkelijke gebeurtenissen in Parijs op de avond van 13 november, vrijdag 13 november. Het Amerikaanse verzoek moet worden bezien in het licht van de algemene situatie. Maar het is een ingewikkeld vraagstuk. Als we zien hoe de Russen daar actief zijn, als we zien ook hoe belangrijk deconflictie bijvoorbeeld met hen is en hoe belangrijk het is dat je heel precies bent over de doelenselectie maar ook over die deconflictie zelve, dan is dit niet iets waar je over één nacht ijs gaat.

FRESEN
En helpt dit die discussie in het kabinet, waarvan bekend is dat de VVD zegt nou moeten we eindeloos blijven wachten op een politieke oplossing, militair zijn er genoeg redenen om nou ook in Syrië in actie te komen. Waar de Partij van de Arbeid zegt ja maar wacht even, er moet toch wel zicht zijn op een politieke oplossing. Helpen deze verzoeken het overbruggen van die verschillende benaderingen.

RUTTE
Ze dragen bij aan de constatering dat er een nieuw weegmoment is. Overigens kan ik u geen mededelingen doen over hoe de verschillende ministers in het kabinet in algemene zin hier tegenaan kijken.

FRESEN
Nee, maar in de Kamer...

RUTTE
In de Kamer heeft u gelijk, daar zit natuurlijk een verschil tussen de fracties. Maar in het kabinet moeten we er gewoon voor zorgen dat we dit heel zorgvuldig doen, het gaat om hele serieuze kwesties en dat moet stap voor stap.

FRESEN
Bombarderen, komt dat dichterbij nu met dit verzoek van de Amerikanen?

RUTTE
Dit is een, die verschillende zaken die er liggen leiden tot een nieuw weegmoment. En dat gaan we zorgvuldig doen.

FRESEN
U was toen we actief werden in Irak, toen we actief werden in Irak was een van de waarschuwingen als ik het zo mag noemen van weet wel, we gaan daar nu ook actief worden, dat zet Nederland extra in de kijker bij mensen die wellicht kwaadwillend zijn. Speelt dat nog een rol bij eventueel uitbreiden naar Syrië?

RUTTE
Dat lijkt mij niet. Zoals u zegt, dat is natuurlijk al het geval door ISIS te bestrijden in Irak. Het zou ook ingewikkeld zijn als je vervolgens zegt, ja dat is een gegeven en dat weegt zo zwaar dat we om die reden niet bereid zijn om actief te zijn in de strijd tegen deze verschrikkelijke lui.

FRESEN
Loop je als Nederland extra risico als je ook in Syrië ISIS gaat bestrijden?

RUTTE
Daar kan ik nu geen antwoord op geven. Dat zal allemaal onderdeel moeten zijn van de afweging. Maar als u mij vraagt is dat een kardinaal argument voor of tegen, kan ik u zeggen nee want dan zou je zeggen laat andere landen dat risico maar lopen want dan hoeven wij het niet te lopen, dat zou ook gek zijn. Je hebt natuurlijk wel mee te wegen, omdat je je vervolgens hebt af te vragen of dat nog vraagt om extra maatregelen. In die zin is het onderdeel van de afweging, maar het is geen onderdeel, geen kardinaal onderdeel van de besluitvorming.

HEYMANS (RTL NIEUWS)
Je had het net over de verschillende opvattingen in de Kamer over zo’n verzoek, hoe belangrijk is het voor het kabinet dat er echt een breed draagvlak in de Kamer is voor welk besluit dan ook?

RUTTE
Dat is natuurlijk altijd belangrijk maar toch wat ik het belangrijkste vind is eerst wat ik er zelf van vind. En wat de meest betrokken ministers en vervolgens het kabinet er van vindt. Dat is echt stap...

HEYMANS
U weet zelf nog niet wat u er van vindt?

RUTTE
Ja dat weet ik wel, alleen dat houd ik nog even voor me als u het niet erg vindt. Maar daar begint het al mee. En de mate waarin je in staat bent om uiteindelijk, welke richting het besluit ook op gaat, Kamermeerderheden te creëren begint wel met de overtuiging van het besluit. Dus het ligt echt in het kabinet zelf. De fracties mogen daar van alles van vinden, dat is hun goed recht, we kennen ook die opvattingen en die nemen we ook zeer serieus. Maar uiteindelijk is het wel een afweging als het gaat om de inzet van het luchtwapen, van Nederlandse troepen, we hebben bijvoorbeeld trainers nu in Irak. Dat is echt een besluit van het kabinet in de eerste plaats, waar via de artikel-100 procedure vervolgens verantwoording over wordt afgelegd aan de Kamer en vanzelfsprekend brede steun altijd gewenst is. 

HEYMANS
U zei net we gaan niet over 1 nacht ijs, over hoeveel nachten ijs kunnen we iets van het kabinet tegemoet zien?

RUTTE
Zoveel als nodig is om een verstandig en zorgvuldig besluit te nemen.

HEYMANS
En is dat nog voor de kerst?

RUTTE
Dat kan ik u niet zeggen.

HEYMANS
Dus na de kerst?

RUTTE
Dat kan ook, maar het kan ook voor de kerst, dat weet ik niet. We gaan het zorgvuldig doen. Ga maar even uit dat het nog even duurt, denk ik.

HEYMANS
Het is nog maar 2 ministerraadsvergaderingen voor de kerst, dus...?

RUTTE
U kent de agenda natuurlijk beter dan ik.

ESCRITT (REUTERS)
Het lijkt alsof er wat oppositie is tegen het bombarderen van Syrië?

RUTTE
Nog 1 keer, sorry?

ESCRITT
Het lijkt alsof er wat oppositie is tegen het bombarderen van Syrië. De vraag; is het dan waarschijnlijker dat uw bijdrage in Syrië op niet-lethale wijze wordt gegeven, dus een niet-lethale militaire bijdrage komt, is dat waarschijnlijker?

RUTTE
Daar kan ik echt niets over zeggen. We zijn aan het kijken nu naar de hele situatie en het ligt natuurlijk voor de hand dat je in de eerste plaats kijkt of wat je nu in Irak doet of je dat kunt verbreden. In Irak zijn we ook op brede fronten actief, daar kan ik echt nog niets over zeggen.

Beveiliging koopvaardijschepen

DE WINTHER (TELEGRAAF)
We kregen het persbericht van de nieuwe regels die er zouden moeten komen, waar het kabinet op inzet, voor de inzet van gewapende beveiligers op koopvaardijschepen. Eigenlijk aflevering 334 van dit onderwerp geloof ik.

RUTTE
Ik denk dat u ongeveer gelijkt hebt.

DE WINTHER
Kabinetsstandpunt uit 2013, er is nog niets mee gebeurd. Gaat er nu wel iets gebeuren?

RUTTE
Ja, dit is het besluit wat wij genomen hebben. Wij zijn van mening dat in principe het nodig is dat je deze schepen beveiligt zoveel mogelijk met Nederlandse mariniers. Maar dat onder voorwaarden inderdaad kan worden toegestaan dat reders ook gewapende particuliere beveiligers inzetten.

DE WINTHER
De reden dat het allemaal zo lang en moeizaam duurt, is omdat de Partij van de Arbeid de afgelopen jaren steeds heeft dwars gelegen, althans de fractie dan want ik zie dat minister Koenders ook zijn naam hierbij laat zetten. Is er zicht dat de Partij van de Arbeid fractie nu akkoord gaat?

RUTTE
Daar kan ik u geen andere mededelingen over doen, anders dan dat wij overtuigd zijn van dit besluit en dat vol verve zullen verdedigen.

DE WINTHER
Maar in de aanloop naar dit soort standpunten wordt er meestal wel enigszins verkend dan wel afgestemd in de coalitie toch?

RUTTE
We proberen daar tegelijkertijd ook zo min mogelijk mededelingen over te doen naar buiten. Maar dit is wel een kabinetstandpunt wat we in gezamenlijkheid dragen en wat wij van harte verdedigen. Omdat het noodzakelijk is die schepen te beveiligen, het niet altijd mogelijk is vanwege de capaciteit om dat te doen met Nederlandse mariniers, zodat je onder allerlei voorwaarden ook bereid moet zijn om als dat nodig is reders toe te staan die gewapende particuliere beveiligers in te zetten. Uw vraag is of dat in de Kamer, dat zullen we moeten bezien, dat debat gaan we voeren.

DE WINTHER
Brengt het niet aannemen van...

RUTTE
Garanties altijd (onverstaanbaar, red), maar dat geldt voor alles natuurlijk.

DE WINTHER
Brengt het niet aannemen van dit voorstel en de wet die u nu voorstelt de levens van mensen op koopvaardijschepen in piraterijgebieden, zoals ik ze maar even omschrijft, in gevaar?

RUTTE
Dat vind ik een heel zware uitspraak, volgens mij gaat het hier om de vraag over de zwaardmacht, het gaat over een heel belangrijk principe. Daar zit ook in de kern discussie over in het kabinet, daar hebben we goede besluiten nu over genomen dat onder voorwaarden een en ander mogelijk is. Dat debat zal ook in de Kamer worden gevoerd. Maar ik zou niet dit soort vergaande conclusies willen trekken.

DE WINTHER
Maar we kunnen wel concluderen lees ik dat als we dit niet mogelijk maken als land dat we dan wel achter lopen bij de rest van de ons omringende landen.

RUTTE
Dat is waar, dat klopt.

Belastingplan

DE WINTHER
Ik heb ook nog een andere vraag.

RUTTE
Iemand nog over de ‘vessel’-protectie? Spannend onderwerp, (onverstaanbaar, red) ja spannend.

DE WINTHER
Dan is de vraag die ik vorige week al hebt aangekondigd, namelijk of het belastingplan na een week wat minder mislukt is inmiddels?

RUTTE
Daar kan ik helaas ook niets over zeggen. We hebben de behandeling in de Eerste Kamer op 15 december. We weten dat in de Tweede Kamer zich een meerderheid constitueerde die niet op voorhand zicht geeft op een meerderheid in de Eerste Kamer. Maar ik kan er helaas verder niets over zeggen omdat alles wat ik daar in het openbaar over zeg nooit bijdraagt aan de goede afloop.

DE WINTHER
Betekent dus als u er in het openbaar niets over wil zeggen dat er dus achter de schermen inderdaad nog wordt gepraat, er zijn wat verschillende uitleggen?

RUTTE
Zelfs daar, er is mij vaak toegedicht dat het, of dit kabinet, deze coalitie, dat het ons lukt om tot meerderheden te komen. Onderdeel daarvan is eigenlijk altijd dat we dat doen door niet te praten óf er gesprekken zijn, áls er gesprekken zijn met wie die er zijn, als die er niet zijn waarom ze er niet zijn. Dus eigenlijk daar helemaal niets over te zeggen.

DE WINTHER
Volgende week ga ik het weer vragen.

RUTTE
Daar reken ik op. Dat is dan met Asscher, nee volgende week ben ik er zelf.

Aparte opvang vluchtelingen

HENDRICKX (VOLKSKRANT)
Amsterdam blijkt homoseksuele vluchtelingen, na een aantal incidenten en bedreigingen, apart op te vangen. Hoe kijkt u daarnaar?

RUTTE
Ik heb daar natuurlijk kennis van genomen. Ik vind dat LHBT’ers, dus de hele groep waar je hier over praat, lesbische mensen, homoseksuele, biseksuele en transgenders, dat die gewoon in de opvang moeten terechtkunnen. We hebben in Nederland de situatie dat, als je hier asiel aanvraagt, dat je gewoon simpelweg je hebt te houden – zo ingewikkeld is dat niet – aan onze Nederlandse normen en waarden. En daar hoort bij, onze Nederlandse normen en waarden, dat is na 10.000 jaar beschaving, hebben we dat met elkaar zo bedacht en bepaald, dat LHBT’ers volledig worden geaccepteerd. Dat betekent dat als er sprake is van onveiligheid, dat dat moet worden opgelost. Ik vind ook dat er geen aanleiding is om LHBT’ers in aparte centra op te vangen. Dat gebeurt ook niet. Het schijnt ook hier te gaan – maar goed, het is net nieuw, uit Amsterdam, die nieuwsberichten – dat het gaat om incidenten waarop wordt gereageerd. En ik wil er nog iets aan toevoegen: het COA heeft hier een belangrijke rol in. Het is echt essentieel, dit gaat over onze normen en waarden: als mensen zich in Nederland melden, dan zich bedreigd voelen, dan kan dat maar dan hebben ze zich echt ongeclausuleerd aan onze normen en waarden aan te passen, onmiddellijk vanaf dag 1. Daarom moedigt het COA ook mensen aan om meldingen hiervan te doen en er wordt ook altijd actie ondernomen. Als het nodig is, dan worden er maatregelen genomen. Dan wordt er ook aangifte gedaan. Als iemand is veroordeeld voor strafbare feiten, dan heeft dat inmiddels ook veel sneller dan eerder via de glijdende schaal consequenties voor de asielprocedure. Met andere woorden: daar houden wij strak de hand aan.

HENDRICKX
Zo’n aparte opvang gaat er gewoon niet komen in Nederland?

RUTTE
Wat mij betreft niet en wat er precies in Amsterdam speelt, die gesprekken zijn gaande, maar de eerste berichten die ik erover gezien heb, wat ik erover hoor, gaat het hier om incidenten. Maar goed, we zijn het verder aan het uitzoeken.

ESCRITT
Meneer Wilders zei vroeger dat Turkije en de Turken niet welkom zijn in Europa. Maar ik wilde graag weten wat u denkt van deze uitspraak?

RUTTE
U bedoelt de uitspraken van vandaag, die hij gedaan heeft?

ESCRITT
Ja, precies.

RUTTE
Ja kijk, er is vrijheid van meningsuiting maar deze uitspraken, waarbij een heel land, een hele bevolking op een ongelofelijke manier geschoffeerd wordt, die vind ik echt totaal ongepast. Laat ik het daar nou maar bij laten. Het draagt ook niets bij aan de oplossing van de problemen, echt helemaal niets.

ESCRITT
En Nederland heeft het voorzitterschap van de EU vanaf januari en tegelijkertijd heeft Turkije eigenlijk een heel belangrijke stap gezet richting het lidmaatschap van de EU. Wat voor een rol gaat Nederland spelen tijdens het voorzitterschap?

RUTTE
Ik verwacht niet dat tijdens ons voorzitterschap op dit punt van het voorzitterschap veel gevraagd zal worden. Er is een gewoon normaal lopend proces met de Turken over hun wens voor accessie en dat moet aan strikte voorwaarden voldoen. En ik heb aan de Kamer gezegd: dat gaat nog heel lang duren, als het al ooit gebeurt, voordat het gebeurt. Dan moeten ze aan al die voorwaarden voldoen, daar gaan we ook geen concessies op doen. Maar die gesprekken lopen en ze zullen op heel veel punten moeten laten zien dat ze voortgang maken, bijvoorbeeld op het terrein van mensenrechten, op het terrein ook van allerlei praktische zaken zoals de markt, om ooit die wens in vervulling te laten gaan.

Informatie wat te doen bij terroristische aanslag

HEYMANS
Meneer Rutte, vandaag is in Frankrijk een folder onder de bevolking uitgedeeld wat te doen in geval van een terroristische aanslag. Ik geef hem even, dan weet u waar ik het over heb.

RUTTE
Oké, dank u wel, is voor mij nieuw.

HEYMANS
Nou de vraag is eigenlijk heel simpel: zou dat in Nederland ook eigenlijk niet moeten? Waar mensen toch voortdurend worden gewaarschuwd dat ze alert moeten zijn op eventuele dreigingen, pakjes die verdacht zijn, dat ze de politie moeten bellen.

RUTTE
Nee ik bedank u hier zeer voor, maar ik zie dit voor het eerst, dus daar kan ik nu niet op reageren.

HEYMANS
Maar toch gaat het gewoon in zijn algemeenheid om informatie naar de burgers toe.

RUTTE
Ja maar dat doen we. Er wordt heel veel informatie gegeven, maar u vraagt specifiek of zo’n folder werkt. Daar zouden we echt eens even goed naar moeten kijken. En ik neem aan, maar dat zal ik voor u navragen, of er berichten dat er ook goed contact over is, omdat op dit soort punten er heel veel informatie en ervaringen worden uitgewisseld tussen de landen. De diensten werken goed samen. Ook de politie, krijgsmachten, dus het zou heel goed kunnen zijn dat dit al in discussie is, maar dat is mij niet bekend. Dus daar moet ik u het antwoord nog even schuldig blijven. Maar ik dank u zeer voor de alertering.

BOVEN (BNR)
Meneer Rutte, u heeft net al iets gezegd over de problematiek met de Europese grenzen. Ik wou nog iets concreter vragen: hoe kijkt u aan tegen het idee van het tijdelijk buiten werking stellen van Schengen, wat nu ook ter sprake is kennelijk, om dat gedurende twee jaar te bevriezen?

RUTTE
Nou dat lijkt een vrij technische discussie. Het heeft te maken met een aantal... Ja het is heel ingewikkeld. In Schengen zitten een aantal mogelijkheden om tijdelijk grenscontroles in te voeren. Dat is in het aantal maanden beperkt en wil je na dat aantal maanden daarmee doorgaan, dan moet je formeel een paar dingen buiten werking stellen. Ik geloof niet dat er voorstellen liggen om Schengen buiten werking te stellen. Het heeft echt te maken met de duur waarop bijvoorbeeld de Duitsers door kunnen gaan met hun grenscontroles. Dat is nu op 6 maanden gelimiteerd en dat vraagt om een aantal technische oplossingen. Het gaat hier om een heel fundamentele discussie, ook omdat het vrij verkeer van heel groot belang is voor onze economieën, wij nu alles erop richten om de stroom van vluchtelingen naar Europa in te dammen door afspraken te maken met landen om ons heen. Als dat niet lukt, heb ik vaker gezegd, dan moet je kijken naar andere oplossingen. En dan komt uw vraag: waar denkt u dan aan? Dan zeg ik altijd: daar zeg ik niks over. Want we willen eerst een succes maken van de afspraken die we nu maken met Turkije en die we ook willen gaan maken bijvoorbeeld met Libanon. Maar natuurlijk denk je altijd na over ‘what ifs’, dit past daar niet in. Dit heeft echt te maken met de techniek, dat een aantal landen – waaronder Duitsland en Oostenrijk – de zes-maanden-grens beginnen te benaderen waarbinnen zij volgens de Schengenregels bepaalde controles mogen uitvoeren.

BOVEN
Ja maar zo’n zes-maanden-grens is er natuurlijk ook niet voor niets. Dus als je dat dan gaat oprekken, dat is dan toch een soort van uitholling van het verdrag?

RUTTE
Nee dat vind ik niet. Dit is echt techniek. Nee hoor, nee.

(Letterlijke tekst, ongecorrigeerd RD/JG)