Toespraak van minister Kamp bij de aftrap van de Google-campagne ‘De Digitale Werkplaats’

Toespraak | 16-11-2015

Dames en heren,

We zijn hier vandaag te gast bij Google, een van de grote succesbedrijven van onze tijd. Toen Google ontstond, in de 2e helft van de jaren '90, gingen we voor een boek naar de boekwinkel en stuurden we een kaart met een postzegel erop als iemand jarig was. Nu zie je mensen hun boeken op een e-reader lezen en gaan de felicitaties via Facebook.

Ook voor bedrijven is de introductie van ICT revolutionair geweest. Bijvoorbeeld voor de retail. De consumenten vinden webshops inmiddels even gewoon als winkels. Winkels veranderen, winkelgebieden moeten veranderen, winkeliers combineren hun winkel met een webshop.

De digitalisering van onze samenleving voltrekt zich in hoog tempo. Nederland staat er wat dat betreft goed voor. In ons land heeft praktisch iedereen toegang tot internet. Nergens ter wereld is het mobiele netwerk zo goed ontwikkeld als in Nederland en we hebben het grootste internetknooppunt ter wereld. Na Finland, Singapore en Zweden zijn we het land dat het meeste economische profijt trekt uit de toepassing van ICT.

ICT levert nu dan ook al een substantiële bijdrage aan onze economische groei. Circa een vijfde van de economische groei in de afgelopen 25 jaar is te danken aan investeringen in computers en andere ICT-toepassingen. ICT draagt ook indirect bij aan de economische groei, bijvoorbeeld doordat de kennis die ermee wordt opgedaan, leidt tot het efficiënter maken van productieprocessen.

Ieder mens, instelling en bedrijf krijgt vroeg of laat met de nieuwe technologieën te maken en wie zich die niet eigen maakt, raakt achterop. Dat geldt voor de retail, en dat geldt voor u allemaal: voor zzp'ers net zo goed als voor het mkb. Hoewel de stap voor sommigen groot zal lijken en de investeringen ook, is het voor kleine en middelgrote bedrijven van vitaal belang digitaal bij te blijven.

Als we onze economische groei willen vasthouden en versterken, dan is het noodzakelijk dat ICT en internet snel volledig worden geïntegreerd in de dagelijkse gang van zaken in ons bedrijfsleven. Ook om nieuwe producten en productieprocessen te ontwikkelen. Mooie voorbeelden zijn Booking.com en Blendle, die groot zijn geworden door bestaande producten digitaal aan de man te brengen. En bedrijven als Dacom, dat systemen verkoopt om gewasteelt op de voet te volgen, en VDL, dat auto’s door robots in elkaar laat zetten.

Big data, cloud computing en 3D-printing. Voor de inhoud van het werk hebben de nieuwe technologieën grote gevolgen, vooral in de industrie: banen verdwijnen, andere veranderen en er komen nieuwe banen bij. De arbeidsmarkt kan het nauwelijks bijbenen: nu al dreigt in Nederland een tekort van tienduizenden gekwalificeerde werknemers en een tekort aan ondernemers met de juiste digitale vaardigheden.

Nederland scoort dit jaar een zesde plaats in de Digital Economy and Society Index waar het gaat om het gebruik van digitale technologie in bedrijven. Dat is mooi, maar onze economie kán nog beter profiteren. Daarvoor is het noodzakelijk dat meer mensen over de skills beschikken om de technologische mogelijkheden zelf te kunnen toepassen.

En daar lopen we tegen obstakels aan. Nog te weinig jongeren kiezen voor een ICT-opleiding. Onderwijs en arbeidsmarkt sluiten onvoldoende op elkaar aan, net als vraag en aanbod van ICT-professionals. De overheid moet een rol spelen bij het wegnemen van dergelijke belemmeringen en doet dat ook.

Het kabinet heeft zich tot doel gesteld tekorten aan ICT-vaardige werknemers en ondernemers te bestrijden en voorkomen.

Daarvoor hebben we onder meer bijgedragen aan de online cursus www.slimmerondernemenin1minuut.nl. Deze cursus helpt ondernemers en zzp’ers in 27 keer 1 minuut op weg om een webwinkel te beginnen, online te adverteren en LinkedIn, Facebook en Twitter in te zetten voor hun onderneming. 12.000 ondernemers hebben zich hier al voor ingeschreven.

Wegens het toenemende belang ervan voor onze economie, is ICT ook een belangrijk onderdeel van het Techniekpact. Daarin hebben onderwijsinstellingen, ondernemers en overheden afgesproken samen te zorgen dat er nu en op termijn voldoende technici – dus ook ICT’ers - zijn.

Duizenden bedrijven zijn sinds de ondertekening van het Techniekpact bezig jongeren op te leiden en te interesseren voor de technische sector. Mede daardoor neemt het aantal aanmeldingen voor technische opleidingen sinds enkele jaren toe. En omdat jong geleerd oud gedaan is, krijgen uiterlijk in 2020 alle kinderen vanaf 4 jaar op school wetenschap en technologie aangeboden. Wat mij betreft wordt dat als de kinderen iets ouder zijn ook heel concreet, uiteindelijk in de vorm van programmeren. Eerst spelen, dan begrijpen en vervolgens waar het echt om gaat: zelf ideeën om kunnen zetten in iets concreets. Zo begonnen Larry Page en Sergey Brin, - 2 studenten van de Stanford University - in 1996 met Google. 10 jaar later was hun bedrijf het sterkste merk van de wereld.

Dames en heren,

Ik verwacht ook veel van de Human Capital Agenda van het topteam ICT, die aanstaande donderdag wordt gepresenteerd. Daarin staat op welke wijze bedrijfsleven, onderwijssector, brancheorganisaties en overheid de komende jaren samen het tekort aan ICT’ers met up-to-date kwalificaties te lijf gaan.

ICT is niet meer weg te denken uit de samenleving, gelukkig maar. Ook de overheid gebruikt digitale diensten om ondernemers het werk te vergemakkelijken. U kent al het Ondernemersplein en het Ondernemingsdossier, voorzieningen waarover ondernemers heel tevreden zijn. Om het nog eenvoudiger te maken, kunnen ondernemers straks vanaf elke willekeurige plek hun gegevens beheren en delen met de overheid: we noemen dat 'mijn overheid voor bedrijf'.

Ik had het al over Google. Als één onderneming de mogelijkheden van ICT ten volle heeft benut, is het Google wel. Google weet als geen ander bedrijf hoe technologie kan helpen economische groei te realiseren. Google ziet de potentie bij zzp'ers en mkb'ers, ziet ook hoe zij er soms nog mee worstelen en wil hen vooruit helpen. Dat is een groot compliment waard en dat compliment geef ik Google graag.

Over 5 jaar is er geen instelling of bedrijf meer – in welke sector dan ook – dat geen gebruik maakt van digitale technologie. Voor velen is er nog een hoop werk aan de winkel om dat ook optimaal te doen. Profiteer daarom van deze bijeenkomst. Zeker is dat u er als ondernemer beter van wordt. En met u de Nederlandse economie. Ik wens u een interessante en leerzame middag toe.