Keuring en toezicht voedselketen: toekomstbestendig en onafhankelijk

Het kabinet gaat keuring en toezicht van dierlijke en plantaardige producten vernieuwen en versterken. Zo wordt de private uitvoering van keuring- en toezichtstaken volledig in het publieke domein teruggebracht. Voor plantaardige producten wordt samen met de sector gekeken wat een geschikte invulling is. Daarmee zijn volksgezondheid, voedselveiligheid en plantgezondheid beter geborgd. De ministerraad is akkoord gegaan met dit voorstel van staatssecretaris Dijksma van Economische Zaken. De maatregelen sluiten aan op conclusies van de Onderzoeksraad voor Veiligheid over risico’s in de vleesketen en hangen samen met het verbeterplan van de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) dat in 2013 is gestart.

Geen vermenging

Dijksma: “Het bedrijfsleven blijft primair verantwoordelijk voor de veiligheid en kwaliteit van ons voedsel. Maar een vermenging van private en publieke keuring- en toezichtstaken is kwetsbaar gebleken. Daarom komt er een einde aan de slager die zijn eigen vlees keurt. Bedrijven die lak hebben aan voedselveiligheid kunnen hun borst natmaken. Zij krijgen te maken met een voedselwaakhond die snel en streng optreedt.”

Vertrouwen

Het onderbrengen van keuring in het publieke domein gebeurt gefaseerd, waarbij voorrang wordt gegeven aan de vleesketen, omdat deze het meest kwetsbaar is gebleken. Dit gaat bijvoorbeeld om de keuring in slachthuizen en controles op versheid van vlees. In een tweede fase wordt de keuring van zuivel en eieren in het publieke domein ondergebracht. Ook voor de plantaardige sector moet de fytosanitaire keuring en het toezicht adequaat in het publieke domein worden geborgd. Met de plantaardige sector en de plantaardige keuringsdiensten gaat gewerkt worden aan een werkbaar en gedragen model. Tegelijk worden maatregelen genomen om keuring en toezicht binnen de NVWA organisatorisch te scheiden.

Slagvaardiger toezicht

Met een nieuw Toezichtkader voor de NVWA – gezamenlijk opgesteld door staatssecretaris Dijksma en minister Schippers - komen er nieuwe en eenduidige richtlijnen voor het toezicht door de NVWA. Zo gaat de NVWA scherpere keuzes maken bij de inzet van toezicht en handhaving. Overtreders krijgen te maken met een toezichthouder die adequaat reageert op signalen uit de samenleving en die snel optreedt, scherper controleert en waar nodig strenger straft. NVWA kan hoge boetes uitdelen die recht doen aan de ernst van de overtreding en werkt met andere autoriteiten samen om notoire overtreders op te sporen en aan te pakken. Vermoedens van fraude of opzet worden eerder en sneller aan de Inlichtingen- en Opsporingsdienst van de NVWA gemeld.

Sterke autoriteit

De vernieuwing hangt samen met het verbeterplan voor de NVWA dat in december 2013 is gestart. Het verbeterplan is ingezet om de NVWA verder te versterken als inspectie-autoriteit. Uiteindelijk moeten deze stappen leiden tot een onafhankelijk en toekomstbestendig keurings- en toezichtsysteem dat het vertrouwen heeft van consumenten, bedrijfsleven en exportlanden. Vandaag is de Tweede Kamer geïnformeerd over de voortgang van het verbeterplan en over het nieuwe Toezichtkader van de NVWA.