Succesvolle aanpak ziektekostenverzekering in Nigeria, Kenia, Ghana en Tanzania
Minister Ploumen voor ontwikkelingssamenwerking en buitenlandse handel verlengt de steun aan het Health Insurance Fund (HIF) voor een programma waarmee honderdduizenden mensen in Afrika een betaalbare ziektekostenverzekering kunnen afsluiten. Ook verbetert het programma de infrastructuur voor gezondheidszorg. 'Deze aanpak brengt een goede verzekering binnen bereik voor talloze Afrikanen. Zo blijkt maar weer dat als private en publieke partijen op moderne wijze samenwerken grote stappen kunnen worden gezet.'
Minister Ploumen heeft voor de komende zeven jaar € 10 miljoen per jaar vrijgemaakt voor de verdere uitbreiding van een systeem waarbij ook arme mensen met behulp van een verzekering toegang krijgen tot goede zorg. Sinds 2007 heeft Nederland al 100 miljoen bijgedragen. Nederlandse ondernemingen – Achmea, AEGON, Heineken, Shell, SNS-REAAL, Unilever – hebben aan de wieg gestaan van het programma, dat inmiddels bijna 180 miljoen euro aan internationaal investeringskapitaal heeft verzameld. Naast de financiële bijdrage stellen de bedrijven ook hun vakkennis ter beschikking.
Kwaliteit
Het Health Insurance Fund zorgt ervoor dat ook mensen met een laag inkomen verzekerd zijn voor basisgezondheidszorg en dat er voldoende goede zorg beschikbaar is. Minister Ploumen: ‘Met dit programma bouwen we van onderaf een publiek-private infrastructuur op. Mensen zonder spaargeld, kunnen die zorg niet betalen wanneer deze nodig is. Vaak moeten ze dan have en goed verkopen. Met een verzekering is dit niet langer nodig. Wanneer het systeem eenmaal is gevestigd, kan het vanzelf gaan groeien. Hoe meer mensen zich verzekeren, des te meer solide wordt het verzekeringsstelsel.’
Investeringen in de kwaliteit van de zorg zijn een vast onderdeel van het programma. Zo zijn er bijvoorbeeld in Nigeria nu goed functionerende gezondheidscentra in de rurale gebieden, waar mensen voorheen uren moesten lopen voor de primaire zorg. Vernieuwing komt ook door mobiele technologie. Via een ‘zorgportemonnee’ op de telefoon kunnen mensen zelf betalen, sparen en zich verzekeren voor medische uitgaven.
Miljoen mensen
De Nederlandse PharmAccess Groep is de uitvoerder van het programma. Deze zorgt ervoor dat lokale verzekeraars in Afrikaanse landen de verzekeringen op de markt brengen. Met de toezegging die nu is gedaan voor de komende zeven jaar, kan de systeemverandering verder worden ontwikkeld en uitgebreid. Aan het eind van deze periode zal zeker een miljoen mensen uit de lage inkomensgroepen toegang hebben tot goede zorg.
Voorbeeld: Kwara State, Nigeria
Het werven van verzekerden gaat vaak via rurale gemeenschappen en boerencoöperaties. Van belang daarbij is steun van traditioneel leiderschap. Zo speelt bijvoorbeeld in Nigeria de emir van Shonga in Kwara State een zeer overtuigende rol bij de acceptatie van verzekeringen.
De verzekering daar richt zich op basisgezondheidsdiensten, inclusief HIV/AIDS, tuberculose en malaria. Voor een bedrag van $27 per persoon per jaar hebben in de startfase 112.000 mensen een zorgverzekering; dit aantal zal de komende jaren sterk toenemen. De 35 klinieken en ziekenhuizen in het programma leveren nu de beste zorg van het gebied. Deze komt ook ten goede aan mensen die nog geen zorgverzekering hebben.
Uit onderzoek blijkt dat uitbreiding van de zorg heeft geleid tot een toename van 90% in het gebruik van de beschikbare zorg en een daling van 52% in de kosten voor de patiënt. Ook is aangetoond dat veel meer vrouwen veilig bevielen in een kliniek en dat het aantal artsbezoeken van kinderen onder de vijf flink is gestegen. Kwara behoort nu qua zorg tot de vier best presterende staten van Nigeria, waar het tien jaar geleden nog tot de slechtste behoorde. De lokale overheden in Nigeria nemen geleidelijk de financiering van het programma over. Het programma in Kwara staat model voor de andere 35 staten van Nigeria.