Persconferentie na ministerraad 25 september 2015

Mediatekst | 25-09-2015

Inleidend statement:

We hebben in de ministerraad natuurlijk stilgestaan bij de grote stromen aan vluchtelingen die op dit moment in Nederland worden opgevangen. De opvang die op dit moment door gemeenten, door de COA, door het IND en ook door heel veel vrijwilligers op een indrukwekkende manier wordt vormgegeven. Ik wil daar ook graag namens het kabinet mijn waardering voor uitspreken. Van de week wezen kijken in Rotterdam, de Erasmussporthal. Die hadden met hele korte voorbereidingstijd een telefoontje gekregen: er moeten hier 200 mensen worden opgevangen. Met hulp van de studenten die daar toen aan het sporten waren hebben ze dat voor elkaar gekregen. Als je daar bent is het oprecht zeer indrukwekkend. Verhalen van de vluchtelingen zelf die toch heel anders binnenkomen dan als het leest in de krant, als mensen zelf vertellen wat ze hebben moeten achterlaten en wat ze hebben meegemaakt. En ook de verhalen van de mensen die daar aan het werk zijn. Onze mensen, onze professionals en de vrijwilligers, studenten en mensen uit de buurt.

Die stroom is zo groot dat je tegelijkertijd ook moet nadenken: wat betekent het voor omwonenden? Ik ben ook in gesprek gegaan met mensen die zorgen hebben. Zorgen omdat er bij hen in de straat of bij hen in de buurt op korte termijn een noodopvang komt, of een asielzoekerscentrum. In die gesprekken zeiden ze tegen mij wel degelijk ook te vinden dat Nederland vluchtelingen moet opvangen, dat we niet weg kunnen kijken bij de beelden die je ziet maar ook dat ze zorgen hebben. Wat gebeurt er hier in de straat, wat gebeurt er met de veiligheid, hoeveel mensen komen er precies en wat zijn dat voor mensen? Ik vond het belangrijk om ook hun kant te horen en om te zorgen dat ze zich gehoord weten in hun gesprekken bij de gemeenten, op de inspraakavonden, en (onverstaanbaar, red). Uiteindelijk kan je dit alleen maar goed doen met een warm hart en een koel hoofd.

Een warm hart dat past bij hoe Nederland altijd is omgegaan met mensen die hier op de vlucht naartoe zijn gekomen. Maar ook een koel hoofd, dat je het in goede banen moet leiden, dat we moeten zorgen dat mensen die hier blijven ook integreren, de taal leren, aan het werk gaan. Ook met een koel hoofd dat we het in goede banen moeten leiden met de bevolking, met de schaal waarop asielzoekerscentra en statushouders worden opgenomen in de samenleving. Als je nou één ding ziet dan is het dat geen land het vluchtelingenvraagstuk alleen kan oplossen. Zelfs een grote buurman als Duitsland kan dat niet alleen.

We moeten dat op Europees niveau doen. Wat dat betreft is het heel belangrijk dat er eerder deze week op dinsdag een akkoord is bereikt over een Europese verdeelsleutel. Weliswaar wil het kabinet dat dat niet alleen voor 120.000 mensen het geval is maar dat je toe gaat naar een Europees asielsysteem. Een hele belangrijke stap is dat dat nu gelukt is. En afgelopen woensdag dat er extra geld is gekomen voor opvang in de regio. Voor voedselhulp, voor hulp om daar die situatie te verbeteren. Want je kunt je heel goed voorstellen dat mensen in beweging komen als de situatie in die kampen daar zo abominabel is. In oktober wordt daar doorgepraat over de middellange termijn. Want uiteindelijk zal je moeten zorgen dat de situatie daar veel verder verbetert. Dat minder mensen het risico nemen om een gevaarlijke tocht te ondernemen naar Europa. Voor alles geldt, een warm hart en een koel hoofd.

Daarnaast hebben we - heel ander onderwerp - in de ministerraad gesproken over de verbouwing van het Binnenhof. We hebben daar vandaag besluiten over genomen. We kiezen, in lijn met het advies van de commissie Liesbeth Spies, voor een renovatie in één keer. Dat is de goedkope en de kortere variant. In die tijd worden alle huidige gebruikers op een andere plek in Den Haag ondergebracht. De kosten zijn maximaal 475 miljoen euro. De renovatie kan beginnen in 2020. Daarbij is het overigens niet de bedoeling dat Binnenhof helemaal op slot gaat, er wordt gekeken naar mogelijkheden om het publiek wat te laten zien van de bouwactiviteiten. Gedurende de renovatie zal op Prinsjesdag de koning de Troonrede gewoon kunnen uitspreken in de Ridderzaal.

Opvang vluchtelingen

FRESEN (NOS)
U heeft het over een warm hart en een koel hoofd als het gaat om de opvang van vluchtelingen. U zegt: de zorgen van omwonenden moet je serieus nemen. Acht u het denkbaar dat bewoners de komst van een asielzoekerscentrum door te protesten en met argumenten te komen kunnen tegenhouden?

ASSCHER
Uiteindelijk zijn dat de gemeenteraden, de gemeentebesturen, die daar besluiten over nemen. En dat moet in goed overleg gaan. En dat hoeft niet altijd zo te gaan als gepland. Maar wij zullen wel als Nederland op een fatsoenlijke manier mensen moeten opvangen.

FRESEN
Dat hoeft niet altijd zo te gaan zoals gepland? Want bewoners die ergens tegen zijn die hebben het idee het staat al vast, het moet gewoon dus we kunnen wel protesten maar het heeft geen zin.

ASSCHER
Het blijft belangrijk dat je als land de vluchtelingen opvangt maar dat hoeft niet altijd precies zo te gaan als gepland. In het overleg moet je ook luisteren naar de argumenten die er tegenin gebracht worden. Zolang je maar als land je verplichting nakomt. Zolang we de verantwoordelijkheid maar nemen om iedereen hier fatsoenlijk op te vangen. We hebben ook de plicht om dat op een zo goed mogelijke manier vorm te geven.

FRESEN
Wat vindt u er in dat verband van dat gisterenavond in Purmerend een gemeenteraadsvergadering niet door kon gaan kennelijk omdat de burgemeester het niet verantwoord vond om daar te vergaderen over dit onderwerp?

ASSCHER
Je ziet daar twee dingen. Er wordt op dit moment in ongelofelijk veel gemeenten hierover gesproken. Vaak gaat dat prima, wordt er op een hele redelijke manier voors en tegens uitgewisseld, heeft men inspraak, is er goed en open overleg. Maar er zijn ook incidenten zoals gisterenavond waar je ziet hoe groot de druk is die gevoeld wordt door buurten en omwonenden. Het is natuurlijk niet goed als een democratische vergadering moet wachten vanwege dit soort incidenten. Aan de andere kant kan ik me goed voorstellen dat de burgemeester dit besluit nu heeft moeten nemen.

FRESEN
Je kan ook zeggen: de burgemeester heeft misschien wel een beetje teveel slappe knieën getoond? Hij had gewoon kunnen zeggen: luister eens, we moeten hier die vergadering kunnen plaats laten vinden.

ASSCHER
Die vergadering gaat natuurlijk ook plaatsvinden. En ik vind het al te makkelijk om vanuit hier de burgemeesters die moeten besluiten over openbare orde en veiligheid, die op dat moment ook zo'n besluit moeten kunnen nemen, te gaan bekritiseren. Waar het over gaat, waar het om gaat, is dat met een koel hoofd ook de democratische processen voortgang kunnen vinden zodat we in goede banen kunnen leiden wat we moeten doen. En in dit geval zal dat dus betekenen dat die vergadering op een ander moment moet plaatsvinden.

FRESEN
Maakt u zich zorgen over het feit dat er toch wel veel emotie en onrust over is, over de komst van vluchtelingen?

ASSCHER
Ik denk dat het heel begrijpelijk is dat mensen zich er zorgen over maken. En het zijn echt beide emoties, beide dingen die je terug hoort, bij veel van de mensen die ik spreek. Zowel draagvlak om mensen op te vangen vanwege het besef: het had jou ook kunnen overkomen als je toevallig in Homs geboren was daar je leven had opgebouwd en er komt zo'n oorlog over je heen. Maar ook hoe gaat dit straks in goede banen geleid worden. Ik ben ervan overtuigd als we inderdaad het hoofd koel houden en het hart warm, en als we ook laten zien dat de kracht die er ook is van al die vrijwilligers benut wordt, dat je stap voor stap zorgt dat mensen die hier mogen blijven goed integreren, dat Nederland dat ook kan.

FRESEN
Maar wat zegt u dan in het kader van hoofd koel houden tegen iemand die geprotesteerd heeft en moet accepteren dat er toch in zijn of haar buurt een asielzoekerscentrum komt.

ASSCHER
Dat hoort ook bij het democratische proces. Dat als er een besluit wordt genomen door een meerderheid, als er een besluit wordt genomen dat democratisch gelegitimeerd is, wat jou niet bevalt, dan zal je daar ook mee moeten omgaan. Maar het is wel belangrijk dat het op de goede manier tot stand komt, dat er goed geluisterd is, dat er een open overleg is geweest. Maar als dat zo is weten we allemaal, moet je je soms ook neerleggen bij dingen die je niet leuk vindt.

FRESEN
Op welke manier kan je dan zorgen van zo iemand wegnemen?

ASSCHER
De zorgen die verschillen. Soms zijn het zorgen over veiligheid. Dus we zullen moeten laten zien dat je goed omgaat met de veiligheid. Soms zijn het zorgen over integratie, dus we moeten laten zien als land dat er in slagen om mensen die hier blijven op een goede manier te integreren. Daar kunnen mensen zelf ook een bijdrage aan leveren. Soms zijn het zorgen over weer heel andere zaken. Dus dat kan je niet met één magisch middel wegnemen. Belangrijk is daarbij telkens aangeven wat is nou eigenlijk onze verplichting als land in Europa je steentje bijdrage aan het opvangen van mensen in nood. Maar wat is ook vervolgens een verstandige en rationele benadering daarvan.

WESTER (RTL)
U zegt tegen de Nederlanders, je moet naar de vluchtelingenproblematiek kijken met een warm hart en een koel hoofd om de mensen in nood, op de vlucht, te helpen. Maar wat zegt u tegen asielzoekers die gisterenavond in de buurt van Utrecht na een potje voetbal even een half centrum sloopt? Dat draagt toch niet echt bij tot het draagvlak.

ASSCHER
Nee, dat is dus niet acceptabel.

WESTER
Dat is het enige?

ASSCHER
Dat is mijn mening over dat soort gedrag. Mensen moeten zich aan de regels houden en op dit moment op heel veel plaatsen in Nederland worden mensen opgevangen. Soms leidt het ook tot spanning en dat kan ik me ook nog best voorstellen. Maar je hebt wel van elkaar af te blijven en ook van de spullen.

WESTER
Dat zijn spullen… Maar geeft het ook iets aan van zoals veel mensen dat waarschijnlijk zien van ondankbaarheid jegens Nederland?

ASSCHER
In dit geval, van deze mensen, is het geen besef van het feit dat je hier veilig bent en dat Nederlanders je opvangen en dat je daar dus op en fatsoenlijke manier mee moet omgaan. Maar voor mij contrasteert het weer met het beeld van gezinnen die ik heb gesproken, bijvoorbeeld in Rotterdam, die bijna niet weten hoe ze hun dankbaarheid naar Nederland kunnen uitdrukken en die dolgraag iets terug willen doen. Dus wat hier wat mij betreft geldt, men heeft zich te houden aan de regels, je moet van elkaar afblijven en van de spullen afblijven maar laten we ook niet dit incident, wat verkeerd is, projecteren op heel veel mensen die hier berooid naartoe zijn gekomen, die uitgeput van hun reis door ik weet niet welke landen en kampen hier nu opvang vinden.

WESTER
Dat is duidelijk. U praat met die mensen, u praat met mensen in de omgeving die mensen opvangen, met hulpverleners, vrijwilligers… Bent u ook bereid om met deze groepen te gaan praten, van jongens: dit willen wij niet in Nederland als jullie hier te gast zijn.

ASSCHER
Ik denk dat hier vooral sancties op hun plek zijn. Dus als mensen de wetten en de regels overtreden dan moet daar gesanctioneerd worden. Maar ik wil heel graag ook via u duidelijk maken dat áls er mensen zijn die denken: ik kan hier de boel gaan verstieren, dat dat niet de bedoeling is, dat dat ook niet geaccepteerd zou worden. Het draagvlak om vluchtelingen op te vangen proef ik bij heel veel Nederlanders, we zien allemaal die beelden, maar het betekent wel dat je rekening met elkaar moet houden.

De aankoop van 2 Rembrandts

DE WINTHER (DE TELEGRAAF)
Hoe staat het met de pogingen tot het verwerven van twee kunstwerken in Frankrijk?

ASSCHER
Die zijn in volle gang, die pogingen. Twee bijzondere schilderijen van Rembrandt die waar Nederland een optie heeft om die te verwerven. Voorkeur om die ook in het Rijksmuseum tentoongesteld te krijgen. Daar wordt nu heel hard aan gewerkt om dat ook mogelijk te maken. Er zijn allerlei bewegingen daar omheen aan de gang. En de minister van Onderwijs en Cultuur zal ook later vandaag nog een brief schrijven over de stand van zaken.

DE WINTHER
Wat betekent een optie precies? Betekent dat dat je dan als het geld op tafel legt de schilderijen ook krijgt of zitten daar haken en ogen aan?

ASSCHER
Over het algemeen is dat inderdaad de betekenis van een optie. Dus we gaan er ook vanuit dat het zo zal gaan. Maar het gaat om een bijzondere, een tweetal bijzondere kunstwerken en een bijzondere transactie daarmee. Dus ik zal blij zijn als het goed is afgerond.

DE WINTHER
Maar een bijzondere transactie, betekent dat dat de Fransen nog een poot hebben om op te staan als zij de kluis van de centrale bank leegroven om daar nog 80 miljoen euro vandaan te halen?

ASSCHER
Dat kan ik niet goed beoordelen. Ik ga daar ook niet over speculeren, wat de Fransen wel of niet zouden kunnen doen. Vanzelfsprekend is Frankrijk een zeer dierbare bondgenoot van Nederland. Hier is de wens, ook vanuit een aantal fractievoorzitters, geuit om deze bijzondere kunstwerken voor Nederland te verwerven. Daarom is het kabinet, in het bijzonder minister Dijsselbloem en minister Bussemaker, daarmee aan de slag gegaan. Maar zij zullen later vandaag ook nog met meer details de Kamer informeren. Misschien is het goed om daar ook dan nu naar te verwijzen. Want die details heb ik niet zo scherp in het hoofd.

DE WINTHER
Daar kan ik me iets bij voorstellen want het is redelijk ingewikkeld. Ik begreep wel dat gisteravond ook in PvdA-hoek, want daar zitten twee bewindspersonen die natuurlijk nauw betrokken zijn bij de inspanningen van de afgelopen tijden, toch wel enige schrik ontstond toen de berichten uit Frankrijk kwamen. Heeft u het idee dat de kans kleiner is geworden inmiddels of gaan we gewoon…

ASSCHER
Ik heb die schrik niet kunnen vaststellen. Ik had gisteren andere verplichtingen dus ik was niet bij het wekelijks overleg, dus ik weet het niet. ik ga er nog steeds vanuit dat de optie die er is, waarbij de familie die nu in het bezit is van de schilderijen ook de voorkeur schijnt te hebben om ze in het Rijksmuseum tentoongesteld te zien, dat die optie zal worden benut en dat de schilderijen verworven zullen worden. Maar nogmaals ik realiseer me ook, u refereerde eraan, het is een bijzondere transactie waar meer mensen belangstelling voor hebben. Dus in dat verband verwijs ik even naar de brief van Bussemaker.

DE WINTHER
Nog één vraag erover want u zei die familie heeft dat zelf ook aangegeven, is dat nog recentelijk gebeurd? Bijvoorbeeld vandaag of gisteren?

ASSCHER
Dat weet ik niet. Ik verlaat me daarbij op de mededeling van minister Bussemaker daarover.

FRESEN
Hoe erg zou het eigenlijk zijn als er maar één van die twee Rembrandts naar Nederland komt en de andere in Frankrijk blijft?

ASSCHER
Ik zou me kunnen voorstellen dat het goed is om ze wel samen tentoon te stellen maar dat dat een poosje daar zou kunnen en een poosje hier. Maar er zijn door de fractievoorzitters geuite wensen dat ze in het Rijksmuseum zouden moeten komen en moeten blijven. Dus dat is ook wat het kabinet nu probeert te bewerkstelligen.

FRESEN
Dat begrijp, maar als de uitkomst toch is dat het er maar één wordt en één in Frankrijk die je ook misschien af en toe eens heen en weer kan vliegen, hoe erg is dat eigenlijk? Het scheelt wel 80 miljoen wat je aan andere dingen kan uitgeven ongeveer.

ASSCHER
Zeker, maar hier is denk ik de wat-als vraag voor mij even niet makkelijk te beantwoorden. We gaan nu even uit van de stelling dat de optie zal worden benut, de optie gaat over beide schilderijen, en wat er dan vervolgens met die schilderijen aan tentoonstellingen mogelijk is dat moet ik even afwachten.

Referendum over Oekraïne

RIGHTON (DE VOLKSKRANT)
Zit het kabinet te wachten op een raadgevend referendum over Oekraïne?

ASSCHER
Het kabinet weet heel goed dat in een parlementaire democratie dit instrument ook benut mag en kan worden. En dat betekent dat we eerst even moeten afwachten of de vereiste aantallen handtekeningen binnenkomen, dat weten we denk ik om en nabij maandag. Dan zal het daarna moeten worden beoordeeld of dat er voldoende zijn en pas als dat het geval is moeten we kijken wat dat allemaal met zich meebrengt.

RIGHTON
Nou zijn het kabinet en de Kamer daar voor, stel nou dat het Nederlandse volk zegt we zien dat niet zitten, is het nog een mogelijkheid dat Nederland er onderuit kan?

ASSCHER
Ik ga daar helemaal niet op vooruit lopen. Eerst even afwachten of dat referendum plaats gaat vinden, zo ja dan zullen we ons moeten beraden wat dat betekent voor de positie van het kabinet. Maar he tis een nieuw democratisch instrument, het is op zich prima als dat gebruikt wordt.

RIGHTON
Maar het is toch goed om daar alvast over na te denken want Nederland heeft niet echt hele goede ervaringen met stemadviezen? 2005 kan ik me nog herinneren, de grondwet, dat Nederlanders zeggen we willen het niet.

ASSCHER
Een van de ervaringen is dus ook dat het goed is om er niet teveel op vooruit te lopen en te zeggen als dit gebeurt dan dat. Ik pas die lessen zo toe dat ik zeg laten we nou maar eerst eens even afwachten of het gaat plaatsvinden en dan zullen we daarna kijken hoe we ermee omgaan.

RIGHTON
Wat zou u van de timing vinden? Want het zou midden in de periode plaatsvinden dat Nederland voorzitter is van de EU. Misschien niet het beste moment om negatief over de EU allerlei nieuws naar buiten te brengen?

ASSCHER
Heel eerlijk gezegd geloof ik dat de Unie grotere uitdagingen heeft op dit moment, de vluchtelingenproblematiek, de discussie van het referendum in Groot-Brittannië, de situatie met de Griekse financiën, dan een Nederlands referendum over een associatieverdrag. Dat lijkt me nou niet iets waar men van wakker zou hoeven te liggen. We wachten gewoon af of het referendum gaat plaatsvinden.

De aankoop van 2 Rembrandts

WESTER
Even aanvullend over de twee Rembrandts die Nederland wil aankopen, minister Bussemaker heeft ook gezegd dat dat een hele goede investering is. Wanneer gaat die investering lonen?

ASSCHER
Ik denk dat dat vooral bij wijze van spreken zou moeten zijn want dit soort schilderijen verwerf je natuurlijk niet om ze daarna weer op een veiling aan een bieder aan te bieden want dan had het niet gehoeven. Dus ik denk dat ze het vooral ziet als een investering in ons erfgoed, in bijzondere kunstwerken die in de Nederlandse geschiedenis een rol spelen.

Volkswagen

WESTER
Even iets anders nog als het mag, Volkswagen. Een schandaal daar over de emissienormen, heeft het kabinet daar nog over gesproken? En over eventuele schadeclaims van de Staat waar verschillende fracties op aandringen?

ASSCHER
Daar hebben we het nu nog niet over gehad.

WESTER
Wat vindt u er zelf van?

ASSCHER
Het is ontluisterend als op deze manier iets wat we allemaal heel belangrijk vinden, namelijk dat je goed met de gezondheid omgaat, met de planeer, als daarmee gesjoemeld wordt is dat buitengewoon ernstig. Maar ik denk dat we nu eerst moeten afwachten, er komt een onderzoek van de Commissie, er komen allerlei onderzoeken, en daar zal ook vast blijken wat het betekent voor Nederland en of er ook in Nederland sprake is geweest van verkeerde uitkomsten van metingen. En dan kunnen we beoordelen wat we ermee moeten doen. Maar op zichzelf, het feit dat op deze schaal via software met metingen is gemanipuleerd vind ik heel ernstig.

WESTER
En als straks blijkt dat ook Nederland subsidies heeft gegeven aan auto's die toch lang niet zo schoon bleken te zijn als dat werd voorgesteld. Vindt u dan dat dat geld moet worden teruggehaald?

ASSCHER
Misschien, maar dat moeten we echt even kijken. Eerst het onderzoek naar wat er bij Volkswagen speelt, vandaag waren er weer berichten ook bij andere merken er wellicht dingen niet kloppen met de metingen. Het is natuurlijk cruciaal dat je er op moet kunnen vertrouwen, of je nou een subsidie geeft of dat je als gewoon inwoner een auto koopt, dat wat er staat over de uitstoot, over de giftige stoffen, dat dat klopt. En als dat niet zo is dan is dat ernstig. Wat dat straks gaat betekenen voor subsidies, voor wat voor juridische gevolgen dan ook, dat moeten we even afwachten, dat moet stap voor stap.

WESTER
Heeft u misschien in het kabinet nog tegen elkaar gezegd wie heeft er eigenlijk een Volkswagen?

ASSCHER
Nee, want we hebben het hier niet over gehad.

Onderzoek SER naar de effecten van robots op de arbeidsmarkt

BOVEN (BNR)
U vraagt de SER om een onderzoek naar de effecten van robots op de arbeidsmarkt, wat verwacht u van zo'n onderzoek?

ASSCHER
Het gaat niet alleen over de effecten op de arbeidsmarkt maar ook wat het doet met de arbeidsverhouding. We weten dat die technologisering heel snel gaat en enorme gevolgen zal hebben voor het voortbestaan van banen, maar ook voor de manier waarop we ons werk doen. En Nederland moet daarvan zien te profiteren, moet ook zorgen dat werknemers die nu heel ander werk doen straks meekunnen en ook weer werk vinden als die robotisering doorzet. Maar het betekent vast ook iets voor de arbeidsverhoudingen. Kunnen werknemers makkelijk overstappen naar een ander bedrijf, wat betekent dat dan voor alle regelingen rond die werknemers? Dus ik hoop dat de SER, werkgevers en werknemers, juist naar dat aspect wil kijken.

BOVEN
In het persbericht staat dat u scenario's wilt laten onderzoeken, welke scenario's zijn dat?

ASSCHER
Scenario's over de verschillende snelheden en de verschillende effecten op de arbeidsmarkt en hoe je daar dan op een goede manier op reageert. De SER heeft natuurlijk de wetenschappelijke kant met de kroonleden, de werkgevers en de werknemers vertegenwoordigd, en je ziet nu dat op kleine schaal wordt geoefend met wat voor sociale innovatie er nodig is om goed om te gaan met die technologie. Een Fokkerfabriek, daar ben ik laatst geweest in Lelystad, waar geoefend wordt met werknemers en nieuwe arbeidsverhoudingen zodat je kan profiteren van die robotisering. Maar het zal voor Nederland als geheel heel veel gaan betekenen. Het is goed als de SER daar over adviseert en als het daarmee ook werkgevers en werknemers dwingt positie in te nemen.

Willem Dreeslezing

BOVEN
U sprak gisteren in de Willem Dreeslezing over gevaren voor de middenstand, is die robotisering dan ook een van de gevaren zoals u die ziet voor de middenstand, dat ook middenstandbanen steeds meer dreigen te verdwijnen.

ASSCHER
Breder dan de middenstand, de middengroepen, de middenklasse, heel veel van de beroepen die we al heel lang kennen die kunnen door die technologie, door automatisering, door robotisering, verdwijnen. Dat is op zichzelf geen nieuw fenomeen maar het gaat wel heel snel nu. En dan moet je dus als land om een middenklassesamenleving te blijven zijn, moet je daar op voorbereiden. En dat vergt dus dingen over de bescherming van werknemers, het makkelijker maken dat werknemers van de ene baan naar de andere baan overstappen. Maar ook in de scholing, en de scholing tijdens het werk, moet een enorme stap zetten om te zorgen dat je straks je aanpassingsvermogen hebt mar ook dat je daarbij fatsoenlijke en goede banen overhoudt voor iedereen.

Verbouwing van het Binnenhof

HOEDEMAN (ALGEMEEN DAGBLAD)
Het kabinet heeft het voorstel gedaan dat het Binnenhof in 5,5 jaar verbouwd en ontruimd moet worden in één klap, wat zou u willen zeggen tegen al die Kamerleden die kreunen en steunen dat ze er niet vanaf willen, van het Binnenhof?

ASSCHER
Heel eerlijk gezegd, het is natuurlijk niet iets, het is ook niet onze hobby. Maar het is een monument, het is een reeks aan monumenten en dan heb je de verplichting om dat te onderhouden. De experts die zeggen ook dat dat niet iets vrijblijvends is maar dat dat noodzaak is dat het wordt onderhouden. Dan vind ik vervolgens dat je de verplichting hebt om te kiezen voor de goedkopere optie waarbij bovendien de winkels en horeca in de buurt niet 13 jaar in de ellende zitten maar korter. En vervolgens, natuurlijk moeten we zorgen dat de democratie blijft werken, dat de Kamers kunnen vergaderen. Maar we denken dat dat goed kan via het voorstel van minister Blok.

HOEDEMAN
Maar als ze dat nou niet willen, is dat, moeten we dat dan beschouwen als een beetje sentimenteel geneuzel?

ASSCHER
Dat zou wel heel onverstandig zijn om eventuele bezwaren zo te kenschetsen. Minister Blok gaat gewoon met alle rapporten van de experts, die ook vandaag openbaar gemaakt worden, het gesprek daarover aan. Hij heeft niet voor niets Liesbeth Spies gevraagd om daar advies over te geven. Die is niet over één nacht ijs gegaan, echt ook alle opties heel zorgvuldig bekeken. Maar vanuit kosten, veiligheid, overlast voor omwonenden, denken wij dat dit de beste optie is. En ik ben ervan overtuigd dat minister Blok dat ook in zijn contacten met de huurders, de gebruikers, van het Binnenhof, zal weten over te brengen.

HOEDEMAN
En mocht de Kamer zou in z'n wijsheid besluiten dat ze het toch in 13 jaar wil doen en gefaseerd, mag ze dan zelf de dekking aangeven?

ASSCHER
Laten we daar nu niet op vooruit lopen. Minister Blok gaat nu met dit kabinetsbesluit de vervolgstappen in, dat komt terug, het gaat beginnen in 2020. Dat is niet overmorgen maar we moeten er nu wel over gaan besluiten. En scenario's van wat als of wat anders moeten gewoon in een gesprek tussen hem en de Kamer worden gewisseld. Hij is overigens begreep ik later vandaag ook nog beschikbaar voor vragen over nog meer details rond die verbouwing.