Koenders: Crises van vandaag vragen om flexibele diplomatie
‘Quick fixes bestaan niet voor de uitdagingen van vandaag: we zullen lange tijd, in internationaal verband, hard moeten werken aan blijvende oplossingen voor de brandhaarden om ons heen. Dit schrijft minister Koenders (Buitenlandse Zaken) in zijn beleidsagenda voor 2016. ‘Het vraagt om een dynamische en flexibele diplomatie, keuzes en innovatief gebruik van middelen, om samenwerking in oude én nieuwe coalities. De internationale diplomatie draait op volle toeren. Dat trekt een zware wissel op Buitenlandse Zaken, maar is nodig voor onze veiligheid en welvaart.’
‘De motie-Van Ojik die de Kamer vorig jaar aannam maakt het mogelijk de diplomatieke inzet van Nederland te versterken op de terreinen waar dat nu nodig is, om de Nederlandse belangen te verdedigen: veiligheid en stabiliteit, migratie, Europese samenwerking en versterking van de economische positie van Nederland. Dat betekent meer personeel op posten, bij internationale organisaties en in Den Haag. ‘Een trendbreuk die zeker niet te vroeg komt. Nederland is daarmee beter in staat zijn rol te spelen en verantwoordelijkheid te nemen’, aldus de minister.
Stabiliteit en veiligheid
Volgens de minister moet Nederland rekening houden met een lange periode van wereldwijde politieke turbulentie en onzekerheid. De aanhoudende conflicten in de ring rond Europa hebben directe gevolgen voor onze maatschappij, als bron voor vluchtelingenstromen en als voedingsbodem voor radicalisering en terrorisme. Deze instabiliteit zo dichtbij Europa zal niet van vandaag op morgen verdwijnen.
De Nederlandse diplomatie zet zich er komend jaar nadrukkelijk voor in Nederlandse belangen veilig te stellen en daarbij een bijdrage te leveren aan een veiliger, rechtvaardiger en toekomstbestendiger wereld. Binnen de BZ-begroting is geld vrijgemaakt voor een versterkte inzet op het gebied van veiligheid en stabiliteit - met name in de ring rond Europa - contraterrorisme, mensenrechten en cyber. Voor het Stabiliteitsfonds is zes miljoen euro extra gereserveerd, het Veiligheidsfonds krijgt er één miljoen euro bij. Daarnaast heeft de regering extra financiële middelen beschikbaar gesteld voor de bestrijding van terrorisme, met name het tegengaan van Foreign Terrorist Fighters. Een sterke rechtsorde maakt de wereld op termijn stabieler, veiliger, vrijer en welvarender. De bevordering van mensenrechten blijft dan ook een kernelement van het Nederlandse buitenlandbeleid; het Mensenrechtenfonds wordt komend jaar verhoogd met 1,5 miljoen euro.
Samenwerking
Nederland zoekt in de versterkte inzet voor veiligheid actief naar nieuwe coalities; met staten, met maatschappelijke organisaties, bedrijven en burgers. Voorbeelden zijn het Global Counter Terrorism Forum dat zich richt op tegengaan van radicalisering en bestrijding van terrorisme, de anti-ISIS-coalitie en het Global Forum on Cyber Expertise waarin bedrijven en overheden samenwerken om cyberveiligheid te vergroten.
De samenwerking met onze bondgenoten, binnen en buiten Europa, blijft voor Koenders essentieel. Het kabinet wil de Nederlandse invloed versterken bij de instituties die de hoeksteen vormen van onze veiligheid en economie, zoals de VN, de EU, de NAVO en de OVSE. Nederland is kandidaat voor een zetel in de VN-Veiligheidsraad voor de periode 2017-2018.
EU-voorzitterschap
Nederland is in de eerste helft van 2016 voorzitter van de Europese Unie. Nederland wil een inhoudelijk en goed georganiseerd voorzitterschap neerzetten en zaken aanpakken die voor Nederland en Europa belangrijk zijn. Een Europa dat innovatieve groei stimuleert en banen creëert, dat zich concentreert op de aanpak van gezamenlijke problemen, zoals de toestroom van vluchtelingen, het bestrijden van jihadisme en het klimaatprobleem, en een Europa dat de burger meer erbij betrekt. ‘We zijn realistisch, ook als voorzitter kun je in dat halve jaar geen ijzer met handen breken, maar we zullen zeker proberen de Europese samenwerking praktisch een stap verder te helpen’, aldus Koenders.