Buurteffecten op kinderen
Maatschappelijk, beleidsmatig en wetenschappelijk is er veel discussie over de vraag in hoeverre de kwaliteit van leven en kwaliteit van woonomgeving elkaar (over en weer) beïnvloeden. Deze discussie is vooral relevant voor kinderen, aangezien zij meer tijd in de buurt doorbrengen en meer beïnvloedbaar zijn door externe factoren dan volwassenen. Aangezien deze relaties bovendien - bijvoorbeeld onder invloed van de decentralisaties - kunnen veranderen zijn, is er behoefte aan meer inzicht in deze verbanden. Daarom zijn 2 conceptuele modellen ontwikkeld: 1 algemeen model en 1 specifiek over kinderen. De inzichten uit deze modellen worden gebruikt in vervolgonderzoek (door het SCP) naar de relatie tussen sociaal-culturele verschillen tussen buurten en de invloed daarvan op jongeren. Dit onderzoek zal in 2018 verschijnen.
Dit rapport van de Universiteit van Utrecht presenteert het conceptuele model voor kinderen. Hoewel er nog onvoldoende onderzoek is gedaan naar buurteffecten op kinderen, kan gesteld worden dat het opgroeien van kinderen en jongeren in achterstandsbuurten effect kan hebben op het behaalde onderwijsniveau, arbeidsperspectieven, gezondheid, delinquentie en radicalisering.
Er zijn een groot aantal factoren en mechanismen die van invloed kunnen zijn op de mate waarin de omgeving de jongeren beïnvloedt. Daarbij spelen de persoonlijke kenmerken en de persoonlijkheid van de kinderen waar het om gaat uiteraard een grote rol. De ene kind is veerkrachtiger en kan zich beter weren tegen mogelijke negatieve invloeden uit de buurt, de andere kind is er juist veel vatbaarder voor. Daarnaast spelen de ouders een belangrijke rol in het modereren en mediëren van buurteffecten. Ouders kunnen strategieën ontwikkelen om met problemen in buurten om te gaan: ze kunnen bijvoorbeeld hun kinderen zoveel mogelijk van straat houden of ze juist leren om te gaan met mogelijke problemen in de omgeving. Maar ook allerlei andere aspecten kunnen een rol spelen, zoals bijvoorbeeld de leeftijd van het kind, het aantal jaren dat een kind in een bepaalde wijk doorgebracht heeft, de voorzieningen, etc.