Koenders: ‘NAVO laat eensgezind geluid horen tegen Rusland'
Minister Koenders (Buitenlandse Zaken) blikt tevreden terug op de tweedaagse bijeenkomst van de ministers van Buitenlandse Zaken van de NAVO in Turkije. 'De Bondgenoten hebben eensgezind hun zorgen uitgesproken over het Russische optreden in oost-Oekraïne. Die internationale saamhorigheid is een voorwaarde voor het tot stand brengen van een nieuwe balans in de betrekkingen met Rusland', aldus Koenders. 'We voorkomen hiermee dat het Bondgenootschap uit elkaar gespeeld kan worden.'
Minister Kerry overlegde aan de vooravond van de NAVO-bijeenkomst met collega Lavrov en president Poetin in Moskou en Sochi. 'Collega Kerry's terugkoppeling van zijn gesprekken in Rusland bevestigde dat er nog veel moet gebeuren voordat het evenwicht hersteld is', aldus Koenders, die gisteren zijn beleidsbrief over Rusland naar buiten bracht.
De ministers bespraken de aanhoudend gespannen veiligheidssituatie in het oosten van Oekraïne. Dat baart mij - en veel NAVO-collega’s met mij – grote zorgen’, zei de minister, die tijdens de bijeenkomst ook met zijn Oekraïense ambtsgenoot Klimkin sprak. 'Het is belangrijk om met alle NAVO-partners te bespreken hoe we richting Rusland de juiste balans vinden tussen afschrikking en dialoog. Ik heb in de NAVO niet alleen gewezen op het belang de militaire gereedheid te verhogen, om zonodig sneller aan de oostgrens te staan, maar ook om goed voorbereid te zijn op hybride dreigingen. Dat vergt behalve optimale inlichtingen ook waterdichte besluitvormingsprocedures, die in oefeningen getest moeten worden', aldus minister Koenders.
Het Russische nucleaire spiervertoon baart de bondgenoten zorgen. 'We laten ons niet provoceren en verleiden tot soortgelijk gedrag', aldus Koenders. De minister heeft in het overleg met zijn collega's nadrukkelijk aandacht gevraagd voor de noodzaak om - juist ook in tijden van crises - ontwapeningsvraagstukken hoog op de agenda te houden. Meer transparantie, ook over nucleaire wapens, is daarbij een cruciaal aspect. Minister Koenders: 'Ik spoor de NAVO aan hierin waar mogelijk vooruitgang te boeken. We moeten realistisch zijn, maar ook ambitieus en concreet.'
'Behalve de verhoging van de militaire gereedheid van het bondgenootschap is het noodzakelijk een open lijn te hebben met Rusland. Het herstelde contact van de militaire kanalen juich ik daarom toe. Het is in ons belang in dialoog te blijven over de toekomstige samenwerking', aldus Koenders. 'De onoverzichtelijke situatie en de noodzaak van een alomvattend antwoord - militair én civiel - op de hybride dreigingen van tegenwoordig vergt ook nauwere samenwerking met de EU', zo heeft de minister bepleit.
Behalve de oostflank kwam ook de zuidflank tijdens de ministeriële bijeenkomst aan bod, waaronder de problemen in Syrië en Irak. Alle afzonderlijke 28 NAVO bondgenoten zijn deel van de coalitie tegen ISIS. Ook de EU maakt onderdeel uit van het blok dat ISIS tracht terug te dringen. 'Nauwere samenwerking tussen de NAVO en de EU ligt ook om deze reden voor de hand', aldus Koenders. Hoge Vertegenwoordiger voor de EU Mogherini schoof in Turkije aan om de gebundelde inzet van de NAVO en de EU verder vorm te geven.
Ook de samenwerking van de NAVO-partners in Afghanistan stond op de agenda van het internationale overleg. ‘Samen met onze NAVO-partners werken we aan meer veiligheid in Afghanistan. We zijn het erover eens geworden dat we het land moeten blijven ondersteunen', aldus Koenders, die vorige maand Afghanistan bezocht. Hij sprak vorige maand in Kabul hierover met zijn Afghaanse collega Rabbani.
Koenders besprak de situatie in Syrië en Irak tijdens een-op-een gesprek met zijn Turkse collega-minister Çavusoglu. De minister vindt het van belang de samenwerking met Turkije te intensiveren. Nederland en Turkije werken nauw samen bij de bestrijding van terrorisme, vooral in de anti-ISIS coalitie waar beide landen gezamenlijk voorzitter zijn van de werkgroep tegen Foreign Terrorist Fighters.