Persconferentie na ministerraad 17 april 2015
Letterlijke tekst van de persconferentie van minister Kamp na afloop van de ministerraad op 17 april 2015.
KAMP
Bij grote uitzondering, normaal bent u gewend en dat zal ook zo blijven hoop ik, dat de minister-president hier is en anders minister Asscher. Maar beiden waren er niet. De minister-president was druk bezig met de voorbereiding over de politieke gesprekken die momenteel gaande zijn binnen de coalitie. Verder was minister Asscher verhinderd omdat hij een bespreking had met zijn collega uit Turkije die hij ontvangen heeft. Zodra dat mogelijk was is minister Asscher naar de ministerraad gekomen en heeft hij eraan deelgenomen verder. En daarna is hij ook bezig gegaan met zijn voorbereiding voor de gesprekken die plaatsvinden ook vandaag en misschien nog wel de komende dagen, ik heb daar geen zicht op. Ik ben dan de oudste minister en er moet iemand zo'n vergadering voorzitten en het is een heel gedisciplineerd gezelschap dus dat liep allemaal heel gemakkelijk.
We hebben vandaag in de ministerraad met name gesproken over de Oekraïne, wat we daar aan het doen zijn, een repatrouilleringmissie die er naartoe is gegaan en die daar het werk doet. Wij kijken dan natuurlijk iedere keer weer hoe het is met de veiligheidssituatie daar in de Oekraïne omdat we ons zeer bewust zijn van de verantwoordelijkheid die we hebben voor onze mensen die daar aan het werk zijn. Hun missie die zal denk ik niet zo lang duren. Dat zal een kwestie van enkele weken zijn en dan hopen we dat ze hun werk hebben gedaan en weer terug kunnen keren naar Nederland.
Verder hebben we gesproken over de situatie in Griekenland. En bedoel ik met name natuurlijk de financiële situatie in Griekenland en daarbij is het wat ons betreft duidelijk: er zijn afspraken gemaakt met Griekenland, daar willen we ons graag aan houden en we willen ook dat zij zich eraan houden. Zij moeten het overeen, eens zien te worden, met wat wij noemen de instituties, de EC, de ECB en het IMF en daar moeten ze overeenstemming bereiken over de dingen die gedaan moeten worden om ook verdere steun vanuit Europa te kunnen krijgen. En daar wordt nu gewerkt aan een oplossing, zodra die oplossing er op dat niveau is dan kan die ook politiek besproken worden en dan zullen ook de politici, de Europese politici, daarover bij elkaar kunnen komen.
Verder hebben we nog gesproken over de positie van ZZP'ers, het is zo dat werknemers pensioen opbouwen, de ZZP'ers niet automatisch, die moeten daar zelf toe besluiten. Maar als je als werknemer in de bijstand mocht komen dan hoef je niet meteen je pensioenrechten aan te tasten voordat je die bijstandsuitkering krijgt. Een vergelijkbare regeling hebben we nu ook gemaakt voor ZZP'ers tot een pensioenvermogen tot 250.000 euro. Dus als zij in de bijstand komen kunnen ze die pensioenrechten toch behouden en daaromheen zijn nog een paar andere verbeteringen gerealiseerd voor ZZP'ers en die zijn in het persbericht vastgelegd. En voor de details verwijs ik u graag naar het persbericht. En dat was het wat wij vandaag hier hebben gedaan in de Trêveszaal.
HEYMANS
Meneer Kamp, ik begreep dat u vanochtend voor aanvang van de ministerraad redelijk optimistisch was over de gesprekken tussen VVD en PvdA en dat u verwacht dat ze er wel uitkomen. Waarop is dat optimisme gebaseerd?
KAMP
Ja, op onze verantwoordelijkheid hè, wij zijn altijd optimistisch. We worden in ons werk voortdurend met problemen geconfronteerd die we op moeten lossen. En ik heb gemerkt in de coalitie dat we de problemen tot dusver steeds hebben kunnen oplossen. Ook complexe problemen waarvan verschillende invalshoeken uit over gedacht wordt. Het is onze taak om iedere keer daarbij uit te komen. Nu wordt er door de top van het kabinet en de twee fracties hard eraan gewerkt en ik ga er altijd vanuit dat ze daarin slagen om daar uit te komen.
HEYMANS
Dit gaat natuurlijk wel om de essentie van de uitgangspunten van twee partijen, van de VVD en van de PvdA, dat ligt natuurlijk wel extra gevoelig.
KAMP
Ik weet niet of die essentie zo verschilt. Kijk een menswaardige behandeling van betrokkenen dat is voor iedereen belangrijk en het goed laten werken van het hele asielsysteem van begin tot eind is ook voor iedereen belangrijk. Dus ik schat is dat daar vanuit beide partijen toch voor een deel vanuit dezelfde invalshoeken gewerkt wordt op dit moment aan een oplossing.
HEYMANS
Heeft u vandaag in de ministerraad iets gemerkt van een veranderde sfeer n.a.v. dit conflict?
KAMP
Nee, die is zeer in de ministerraad altijd prettig. Het zijn hele goede collega's die zakelijk met elkaar werken. En zelfs zonder de gangmakers minister-president en de viceminister-president is het nog allemaal goed verlopen.
STANS
Minister Kamp, dit conflict, deze discussie laat ik het zo zeggen, dit onderwerp zat natuurlijk er al een tijdje lang aan te komen. Had dit al niet eerder opgelost moeten worden in de coalitie omdat het probleem zich al lange tijd aandiende?
KAMP
Ach de coalitie die is ook waar dit dossier betreft iedere keer bezig geweest met die dingen die op dat moment gedaan moeten worden. En die dingen die steeds gedaan moesten worden hebben we ook in een brede context ook steeds wel geplaatst. Onze bedoeling is om in Nederland onze verdragsverplichtingen na te komen, op een goede manier om te gaan met mensen die hier bescherming vragen. Daar zijn allerlei haken en ogen aan verbonden die iedere keer opgelost moeten worden waar oplossingen voor gevonden moeten worden. Maar ja er zijn ook op bepaalde tijdsmomenten voordat je het ene extra aandacht geeft en dat je iets afgewacht hebt en dat je dan daar weer informatie over krijgt en waar je dan weer met een opvatting over moet komen. Dus het is ook een dynamisch proces waar je iedere keer weer op de feitelijke ontwikkelingen in moet spelen.
STANS
Nu zei minister Schultz voor aanvang van de ministerraad dat ze niet zo goed begrijpt waarom die haast erbij nodig is. Is er haast geboden volgens u?
KAMP
Ja, wij hebben altijd haast als er een probleem is, een serieus probleem, dan moet daar vinden wij zo snel mogelijk een oplossing voor gevonden worden omdat er ook weer heel veel andere dingen aan de orde zijn en komen. Dus als wij hiermee worden geconfronteerd dan is dat iets wat dan onze aandacht behoeft en dat proberen we het ook af te maken.
STANS
En dat moet dus dit weekend afgerond zijn?
KAMP
Dat weet ik niet, ik weet niet wanneer het afgerond moet zijn. Ik wel dat de ambitie altijd is om als je met een probleem wordt geconfronteerd het zo spoedig mogelijk op te lossen. Mensen maken zich in ieder geval vrij, concentreren zich erop en dan is de natuurlijke neiging om dan te proberen om naar een oplossing toe te werken. Consequent en ook in de tijd consistent en daar zijn ze nu mee bezig.
VAN DER AA
Kunt u zeggen waarom het zulke marathonsessies zijn? Waarom lopen die onderhandelingen zo lang, is dat onderdeel van het onderhandelingsproces?
KAMP
Nee, wij zitten absoluut niet verlegen om marathonsessies, wij willen graag zo mogelijk op een normaal tijdstip opstaan en 's avonds op een normaal tijdstip naar bed. Maar dan kan niet altijd. Dus op een gegeven moment dan is er iets waar je met elkaar over bezig bent en waar je denkt: nou laten we er eens even goed over doorpraten en dan ben je bijna klaar maar dan denkt er één laten we die invalshoek nog eens even bespreken en nou ja dan zit je toch bij elkaar en je bent bezig en je wordt op sommige momenten ook meegenomen in zo'n proces. Maar het is niet zo dat wij het leuk vinden om uren lang te onderhandelen of dat we daar op uit zijn. Ik heb vroeger weleens gelezen dat de landbouwministers in Europa dat die dat soort tactieken hanteerden maar bij ons gebeurt dat niet.
VAN DER AA
Het heeft niet te maken met, want iedereen ontkent de afgelopen dagen ook nog eens heel hard dat er een crisis gaande is. Maar als je zo lang onderhandelt dan wek je wel die indruk.
KAMP
Ja, als men zich tijdens de ministerraad vergadering ook al die onderwerp weer aan het concentreren is dat met name de minister-president doet. Als de minister-president dan een aantal keren deze week met de viceminister-president en ook met de verantwoordelijke bewindspersonen Klaas Dijkhoff maar ook fractievoorzitters VVD en PvdA zich over een onderwerp gebogen heeft. En daar ook tot laat in de nacht enkele keren mee bezig is geweest. Ja, dan is er sprake van een bijzondere situatie.
VAN DER AA
En een crisis?
KAMP
Ja weet je, ik zoek niet naar woorden om de zaak nog moeilijker maken. Als er een probleem is dan moet het opgelost worden en dan zijn wij daar met zijn allen mee bezig. Ik plak daar geen etiketjes op. Ik weet wel, er is een probleem waar een oplossing voor nodig is en daar wordt hard aan gewerkt in een positieve sfeer.
VAN DER AA
Tot slot over het tijdspad, ik hoor u zeggen: misschien wel de komende dagen ook? Is de verwachting dat vandaag niet genoeg zal zijn om er uit te komen?
KAMP
Ik zit daar niet dicht genoeg bij. Ik denk dat met name dat de onderhandelaars zelf zijn of ze het zelf weten op dit moment weet ik ook niet. Want het hangt er een beetje vanaf. Je zoekt naar oplossingen, iedereen komt met suggesties, daar praat je over en ik weet niet wanneer dat tot conclusies kan leiden. Ze zitten er niet verlegen om, denk ik, om het vandaag weer zo laat te maken. Misschien gebeurt het toch, misschien gaan ze morgen door, ik heb er geen zicht op.
ANDRINGA
Meneer Kamp, u zegt, er is niet echt haast bij, toch is er afgelopen dagen zeer intensief overleg geweest. Speelt het nog een rol dat afgelopen week een motie is aangenomen waarom het kabinet wordt opgeroepen om toch voorzieningen te treffen voor uitgeprocedeerde asielzoekers. En daarbij wordt de vergelijking met gemaakt met de Pauluskerk in Rotterdam.
KAMP
Moties spelen altijd een grote rol bij ons werk, maar ik moet zeggen dat voor zover ik daar zicht op heb wat er deze week gebeurd is, heb ik niet de indruk dat dit nou de motie is waar alles zich op concentreert.
ANDRINGA
Maar volgende week kan het natuurlijk n.a.v. de aangestoken motie vervolgvragen worden gesteld. Het kabinet is ook gevraagd om in een brief te reageren wat ze met die motie gaan doen. Kortom: het vraagt om een duidelijke uitleg en positie van het kabinet en die is nu nog verdeeld.
KAMP
Ja, het gaat er al om: vragen van de Kamer. En vragen van de Kamer, om een meerderheid te krijgen heb je toch de coalitiefracties of één van de coalitiefracties nodig. En de leiding van die coalitiefractie is nu echt bezig om met elkaar bezig is om een probleem op te lossen. Dus ik denk dat ze ook daar het zelf, in overleg met de Kamer, op een verstandige manier een positieve rol in laten spelen.
KORTEWEG
Heeft u het idee dat die dag time-out gisteren de sfeer in de onderhandelingen ten goede is gekomen?
KAMP
Nee, de sfeer die was ook niet slecht. Het is absoluut geen sfeerprobleem.
KORTEWEG
Maar een goede sfeer kan nog verbeterd worden.
KAMP
Ach het is zo, op een gegeven moment ben je moe en dan ben je blij dat je naar huis kunt en dan de volgende dag kan het zijn dat je even in eigen kring wat bespreekt en dat je zelf wat dingen doet. Het kan ook zijn dat zoals de minister-president je allerlei andere verplichtingen hebt en de viceminister-president. Nou het hangt een beetje van de omstandigheden af. Maar een sfeerprobleem, goed, slecht, is niet aan de orde.
ANDRINGA
Er schoot me toch nog iets te binnen over het voorgaande onderwerp, dat is: u heeft in een niet zo ver verleden zelf als woordvoerder asielzaken heeft u veel met deze materie te maken gehad. Als u nu deze discussie volgt en ziet, is er in essentie iets veranderd met de problemen waar u destijds mee te maken had en wat er nu speelt?
KAMP
Ik denk dat de problematiek uiteindelijk vergelijkbaar is. Het gaat er om, er zijn mensen uit andere delen van de wereld die vinden dat ze bescherming behoeven die komen in een land als Nederland en dan moeten we hier beoordelen of ze inderdaad bescherming nodig hebben en dan geven wij die bescherming. Mensen die die bescherming niet nodig hebben daar kan nog een procedure omheen gaan. Ze kunnen naar de rechter gaan, soms heb je ook een herhaalde asielaanvraag. Op een gegeven moment zijn asielaanvragen afgehandeld die gelijk heeft gekregen die mag blijven, wie dat niet heeft gekregen die zal op een gegeven moment weg moeten gaan en in dat hele proces doen zich natuurlijk een aantal moeilijkheden voor, een aantal problemen en ja dan moet je als overheid een duidelijke opvatting hebben en die ook kunnen uitvoeren. Daar waren we toen en zijn we nu mee bezig.
ANDRINGA
Dus eigenlijk is de vraag nog steeds hetzelfde, die toen onbeantwoord was, is nog steeds onbeantwoord.
KAMP
Ja, maar dat is niet alleen in Nederland toen en nu maar ook in alle met Nederland vergelijkbare landen speelt hetzelfde. Je wilt graag degene die bescherming behoeven wil je die bescherming bieden en degene die de bescherming niet behoeven en die niet aan de wettelijke regels voldoen die moeten het land weer verlaten en daar speelt van alles omheen. En daar worden dus nu andere landen mee geconfronteerd, wij worden er ook mee geconfronteerd. Dat was 10 jaar geleden zo en is nu nog steeds zo en dat zal ook in de toekomst zo zijn. En binnen die moeilijke situatie, nou dat gaat om grotere aantallen mensen, het gaat om moeilijke zaken, het gaat om individuen. En ja binnen die situatie moet je iedere keer proberen dat wat je aan regels en beleidsafspraken hebt om die optimaal te laten zijn en die optimaal te laten werken.
ANDRINGA
Kunt u voor de mensen die niet op de hoogte zijn van de regels binnen het kabinet uitleggen waarom u hier nu staat en niet premier Rutte, of de viceminister-president, dat u nu de eer te beurt valt?
KAMP
Nou, ik zit al 9 jaar in het kabinet en het is dus heel ongebruikelijk dat iemand als ik dit moet doen. Het is echt een uitzondering. Vanmorgen was het zo dat de premier, die was bezig met zijn werkzaamheden, met zijn voorbereiding, met zijn besprekingen, om zijn rol goed te kunnen spelen daar waar hij mee bezig is en waar wij net over gesproken hebben. De vicepremier had een al lang lopende afspraak met zijn Turkse collega die vanmorgen in Nederland was die hij naar behoren diende te ontvangen, dat heeft hij gedaan. En toen hij daarmee klaar was kwam hij in de ministerraad. Maar we waren al zo ver dus hij zei: maak jij het maar af en dat heb ik gedaan.
ANDRINGA
Want u bent ook de oudste minister die dan in lijn is?
KAMP
Ja, maar dat is zo pijnlijk dat had ik niet willen vertellen.
ANDRINGA
Dan is het aan mij om dat toch even aan te stippen. Het kan ook een hele bijzondere PC zijn want als die gesprekken niet goed zijn dan is dit uw eerste maar wellicht de laatste van een missionair kabinet.
KAMP
Nee, wij zijn er aan begonnen om dit werk te doen tot 15 maart 2017 en dat is onze ambitie en dat is mijn ambitie ook.
HOEDEMAN
Meneer Kamp, vindt u dat een hervormingskabinet opgeblazen zou moeten worden voor een bed, bad en brood-regeling?
KAMP
Ik ben nooit voor het opblazen van kabinetten. Maar ik ben er wel voor dat als je gaande het werk op een probleem stuit om te proberen dat probleem op te lossen op zo'n manier dat je het draagvlak dat je in de Kamer hebt bij de grote fracties dat je dat kunt behouden.
HOEDEMAN
Zijn de verhoudingen niet zoek als je een kabinet als dit, dat al die klussen heeft gedaan, en nog doet, opblaast voor zo'n regeling?
KAMP
Opblazen is nooit sprake van, niemand blaast het kabinet op, alleen bij het zoeken naar oplossingen kan het blijken dat je op grote problemen stuit en ja dat is denk ik een reden om je extra op dat probleem te concentreren om dat toch op te lossen. Dus opblazen is niet aan de orde en het onderwerp waar over gesproken wordt, vergeleken met alle onderwerpen, een van de belangrijke onderwerpen waar het kabinet mee te maken heeft.
MIKKERS
Het gas, wat zijn de consequenties van de rechter m.b.t. Loppersum?
KAMP
Dat was een uitspraak van de rechter, een voorlopige voorziening, waar ik onmiddellijk gevolg aan gegeven heb. Het is zo dat wij zelf ook al de conclusie getrokken hadden dat het verminderen van de gaswinning in het kerngebied van het Groningse gasveld dat dat nodig was. Ik had daar een advies over gekregen van het staatstoezicht op de mijnen. Daar heb ik toen besloten om dat met 80% ter verminderen. De bedoeling van de resterende 20% was om het gasveld wel op dit deel open te houden zodat als je in een koude winter zit en je hebt dat gas echt nodig dat het nog steeds draait en dat je daar dus extra gas uit kunt halen. De rechter heeft nu gezegd ja maar om dat voor elkaar te moeten krijgen moet je niet 20% van de oorspronkelijke productie openhouden, je kan met minder dan die 20% toe. En dat is dus de uitspraak die er ligt en die we nu uitvoeren.
MIKKERS
Ja, daar gaat u zich dus aan houden. Betekent dat ook dat er elders meer gewonnen moet worden?
KAMP
Het is zo dat wij voor het hele veld een werkwijze hebben waarbij we het in clusters hebben verdeeld en voor iedere cluster en voor het geheel hebben we een bovenkant vastgesteld en ik ga me aan die bovenkant houden dus dat betekent dat als er in het Zuiden en in het Westen en in het Oosten van het veld, als daar een bovengrens X, Y of Z geldt dan blijf ik mij daar aan houden. Ook na deze uitspraak van de rechter.
MIKKERS
Ja, maar even voor de goede orde. Loppersum dat heeft consequenties, dat betekent dus dat als er een koude winter is is dat er elders iets meer gewonnen moet worden. Maar dan hou je je aan de bovenkant van wat is afgesproken.
KAMP
Voordat de koude winter er is hebben we nog de datum van 1 juli dan moet ook nog een besluit volgen over de omvang, het volume van de gaswinning en in die koude winter op 1 januari zal er weer een besluit genomen worden waarbij ik een andere systematiek overweeg wat betreft de gaswinning. Ook dat kan consequenties hebben voor het volume, dus we zullen kijken wat er uit die afwegingen naar voren komt.
MIKKERS
Kunt u nu al overzien wat voor financiële kanten er aan het verder dichtdraaien van de gaskraan aan Loppersum zit?
KAMP
Nee, we hebben voor wat betreft de gegevens die er lagen hebben we onze inschattingen gemaakt voor wat betreft de inkomsten. Als er nu straks op 1 juli een nader besluit wordt genomen dat voor wat betreft het volume het consequenties zal hebben heeft dat ook financiële consequenties zal dat ook weer verwerkt moeten worden. Maar we gaan die brug over als we er voor staan.
MIKKERS
Dan ook nog iets anders, het omkeren van de bewijslast bij schadegevallen bij een beving, er lijkt een Kamermeerderheid voor te zijn. Hoe kijkt u daar tegenaan?
KAMP
U moet zich realiseren omkering van de bewijslast daar speelt zich af als je bij de rechter bent. Maar we hebben ruim 30.000 schademeldingen gehad en er is er nog niet één bij de rechter gekomen. En als er een bij de rechter zou komen dan heeft de rechter in ons systeem ook nog de vrijheid om de bewijslasten te verdelen. Hij kan dus zeggen van: de benadeelde die moet niet met die bewijslast worden belast, dat moet bij de NAM worden gelegd. Die vrijheid heeft de rechter al dus ik denk gegeven het systeem dat we hebben met vrijheid voor de rechter en gegeven het feit dat er nog nul zaken aan de rechter zijn voorgelegd heb ik niet de indruk dat we hier nu echt met iets heel bijzonders bezig zijn.
MIKKERS
Dus eigenlijk komt er op neer dat u het onzinnig vindt dat de Tweede Kamer zich hier op deze manier mee bemoeit?
KAMP
Ik vind nooit wat onzinnig van de Tweede Kamer en ik denk dat wat daar in Groningen speelt, die aardbevingen, impact die het heeft op de individuele mensen daar maar ook op de samenleving als geheel, dat is zeer gehoord. Dat verdient ook de aandacht van de volksvertegenwoordiging en als de volksvertegenwoordiging wil uitstralen dat er met een bepaalde manier naar iets gekeken moet worden en daar ook mogelijkheden zoekt om dat tot uitdrukking te brengen dan is dat aan de volksvertegenwoordiging. Maar ik kan moeilijk ontkennen dat er nog nul zaken bij de rechter zijn voorgelegd en ik kan ook moeilijk ontkennen dat de rechter nu al de vrijheid heeft om in die bewijslast te doen wat hij noodzakelijk vindt om tot een goede uitspraak te komen. Mijn stelling is, het belang bij Groningers ligt vooral bij een snelle en correcte afdoening van alle schademeldingen. En daar concentreer ik mij op en ik ben blij om te kunnen vaststellen dat 95% van de schades die afgehandeld zijn dat dat tot tevredenheid van de betrokkenen is.
MIKKERS
Dus het is eigenlijk helemaal niet nodig, daar komt u betoog op neer. Als er dan toch een meerderheid in de Tweede Kamer daar achter staat, wat gaat u daar dan mee doen?
KAMP
De Kamer werkt altijd zo dat ze mij laat komen en mij de gelegenheid geeft om mij te laten argumenteren en net zo goed als ik naar hen luister luisteren zij naar mij en dan kunnen we kijken of we het samen eens kunnen worden. Ik ga niet vooraf speculeren over wat als we het niet eens worden.
MIKKERS
Wat is uw boodschap aan de PvdA is deze?
KAMP
Dat ik verwacht dat we volgende week woensdag daarover gaan spreken en dat ik heel graag op een ander moment in zal gaan en met mijn argumenten zal komen. En dan hoop ik dat we het samen eens kunnen worden.
MIKKERS
U gaat de PvdA overtuigen dat dit niet nodig is? Ik ga met de PvdA en andere fracties in de Kamer praten maar ik ben ook bereid om naar hen te luisteren. We zullen kijken wat er uit komt.