Toekomst Oostvaardersplassen: beheer op maat, meer vogels en bron voor kennis

De toekomst van de Oostvaardersplassen is er één waar dier, natuur en mens samengaan. Staatsbosbeheer gaat aan de slag met nieuwe stappen die positief bijdragen aan de ontwikkeling van het Oostvaardersplassengebied als uniek natuurgebied.

In samenhang met de conclusies en evaluatie van een BeheerAdviesCommissie worden voor optimaal beheer van de verschillende gebieden binnen het Oostvaardersplassengebied diverse vormen toegepast. Verder staat de waarde van het natuurgebied voor vogels meer centraal en is een versterking van wetenschappelijke kennis noodzakelijk. Dat schrijft staatssecretaris Dijksma van Economische Zaken in een brief aan de Tweede Kamer.

Dijksma: 'De Oostvaardersplassen is een veelzijdig natuurgebied dat ook een veelzijdige aanpak verdient. Of het nu om beheer gaat, het laten groeien van het gebied als kraamkamer voor nieuwe soorten of de unieke kansen die er zijn voor kennis en onderzoek. Er valt meer te beleven in dit stuk Neerlands natuurtrots en daar gaat Staatsbosbeheer dan ook snel mee aan de slag."

Beheer op maat

Het gebied van de Oostvaarderplassen bestaat uit verschillende typen natuur die in elkaar overlopen: moerasgebieden, grazige vlakten en een bosrijke schil. In het moerasgebied en de grazige vlakten met de kuddes blijft het vroeg-reactief beheer van toepassing. Dit houdt in dat er door deskundigen een inschatting wordt gemaakt of het dier de winter zal overleven. Als de indruk negatief is, dan wordt ingegrepen om zo onnodig lijden te voorkomen.

In Het Hollandse Hout, Oostvaardersveld en het Kotterbos gaat het beheer anders worden. In deze bosrijke delen wordt een evenwicht gezocht tussen verschillende functies; zoals recreatie, natuur en landschap. Daarbij wordt een passend beheer gezocht van de aanwezige dieren. Dit kan op verschillende manieren gerealiseerd worden: minder dieren toelaten, toegangen afsluiten, het permanent of tijdelijk afsluiten van (delen van) bosrijke gebieden, hernieuwde aanplant van (stekel)struiken en bomen, verdrijven, en/of uitvangen van dieren en eventueel beheer gericht op aantallen.

Vogels

Volgens het Natura 2000 beheerplan moet het gebied geschikt zijn voor ernstig bedreigde vogels zoals de lepelaar. Het moerasdeel voldoet daar op termijn niet aan. Daarom wordt het waterpeil voor drie jaar verlaagd, waardoor het gebied zich kan verjongen en opnieuw aantrekkelijk is (moeras)vogels. Ook de grote grazers hebben een belangrijke functie in dit gebied. De kuddes houden het gebied open, zodat het foerageergebied voor vogels in stand blijft. De ontwikkeling van de kuddes zal in relatie tot de functie van het gebied systematisch worden gevolgd en geëvalueerd.

Maatschappelijke discussie

Ook in de toekomst roept het beheer van de grote kuddes maatschappelijke discussies op. Daarom gaat Staatsbosbeheer de interactie met het publiek opzoeken en bij belangrijke beslissingen dialogen organiseren. Er komt een maatschappelijke adviescommissie die gevraagd en ongevraagd advies kan uitbrengen over de diverse aspecten van het beheer.