Koenders luidt noodklok in VN-Mensenrechtenraad: 'Keren van het tij vergt al onze inzet'
'De tijd waarin we leven wordt gekenmerkt door immense mensenrechtenschendingen. Miljoenen burgers ontbeert het aan enige vorm van bescherming. Daders lopen vrij rond. Oppositieleiders vrezen voor hun leven in veel landen. We dienen ons te realiseren dat we ons op een historisch dieptepunt bevinden. De moord op Boris Nemtsov afgelopen vrijdag staat helder op het netvlies. Wereldwijde, grootschalige schendingen moeten een wake-up call zijn', aldus minister Koenders (Buitenlandse Zaken) in de VN-Mensenrechtenraad in Genève vandaag. 'Het draait om preventie, bescherming en vervolging.'
'Iedere dag worden we geconfronteerd met grove mensenrechtenschendingen. Syrië, Irak en Libië zijn schrijnende voorbeelden, maar het geldt helaas voor veel meer plekken op de wereld. Macht en mensenrechten staan vaak op gespannen voet met elkaar. Elke schending van een recht is er een teveel. Het is aan ons het tij te keren en op te komen voor menselijke waardigheid', aldus Koenders.
Nederland is voor de periode 2015-2017 lid van de Mensenrechtenraad, die bestaat uit 47 landen uit alle delen van de wereld. Tijdens de vier weken durende zitting van de Raad worden mensenrechtensituaties besproken, schendingen aan de kaak gesteld en aanbevelingen opgesteld. ‘Nederland is van oudsher een land dat vecht voor universele waarden en vrijheden. Wij zoeken samenwerking met andere landen en coalities om concrete vooruitgang te boeken’, aldus Koenders.
‘De Mensenrechtenraad is een essentieel platform om het debat over bescherming van mensenrechten aan te gaan en besluiten te nemen’, zei Koenders. ‘Ook slachtoffers van mensenrechtenschendingen en mensenrechtenverdedigers moeten in de Mensenrechtenraad hun verhaal doen’. Daarnaast hebben journalisten volgens Koenders een belangrijke rol: ‘Zij moeten de vrijheid hebben hun verhaal te vertellen, zonder te worden bedreigd.’ Volgens de minister is op sommige onderwerpen al daadwerkelijk voortgang geboekt: ‘Vrouwenbesnijdenis en kinderarbeid bijvoorbeeld beginnen af te nemen, nadat zij bespreekbaar zijn gemaakt in de VN. Maar daar tegenover staan immense en nieuwe uitdagingen die me pessimistisch stemmen.’
Koenders onderstreepte vandaag dat mensenrechten universeel zijn en voortdurende inzet vergen: ‘Iedereen heeft waar dan ook dezelfde mensenrechten. Maar het mag niet bij dit soort spreuken en goede bedoelingen blijven. Dan wordt het een rituele dans. Daarmee schieten slachtoffers - en de mensheid - niets op. Om daadwerkelijk iets te kunnen veranderen, is een voortdurende open en eerlijke dialoog noodzakelijk. Alleen zo kunnen we tot concrete samenwerking komen en daadwerkelijk bijdragen aan het voorkomen van schendingen.’
‘We staan voor grote uitdagingen, maar de Mensenrechtenraad heeft een aantal goede instrumenten tot zijn beschikking, vindt Koenders. ‘De Hoge Commissaris voor de mensenrechten, onderzoekscommissies en speciale rapporteurs stellen mensenrechtenschendingen aan de kaak en oefenen druk uit op landen waar mensenrechtenschendingen plaatsvinden. Zij moeten onafhankelijk kunnen opereren en voldoende middelen hebben om hun werk uit te voeren.’ Koenders sprak in Genève ook met de VN Hoge Commissaris voor de Mensenrechten, Prins Zeid Ra’ad Al Hussein. Nederland is de vier na grootste donor van diens kantoor, met een bijdrage van 7,5 miljoen euro. Dat geld wordt onder meer gebruikt voor financiering van onderzoek naar mensenrechtenschendingen en trainingen om de naleving van mensenrechten te bevorderen. Koenders: ‘Nederland hecht grote waarde aan de onafhankelijke positie van de VN Hoge Commissaris, zodat hij zich - actief en objectief - kan blijven uitspreken over schendingen waar dan ook ter wereld. En ook dat hij zich kan blijven inzetten voor - bijvoorbeeld - het opheffen van de doodstraf en de bescherming van mensenrechtenverdedigers en burgers in conflictzones.’