Koenders: 'Jordanië belangrijke rol in herstel regionale stabiliteit'

'Jordanië draagt op diverse dossiers bij aan handhaving en herstel van internationale en regionale vrede en veiligheid; in de strijd tegen ISIS, door de opvang van vluchtelingen, in het Israëlisch-Palestijnse vraagstuk, en niet op de laatste plaats in het actief aandragen van een alternatief voor de extremistische terreur van ISIS. In mijn gesprekken met Koning Abdullah II en minister van Buitenlandse Zaken Judeh heb ik voor die Jordaanse inzet veel waardering uitgesproken.' Dit zei minister Koenders (Buitenlandse Zaken) in de Jordaanse hoofdstad Amman, aan het eind van zijn vierdaagse reis door het Midden-Oosten. Hij bezocht eerder Istanbul, Erbil en Bagdad.

'Jordanië is altijd een belangrijke partner van Nederland geweest. En de strijd tegen ISIS, een vijand die ons allen treft, versterkt de Jordaans-Nederlandse band', aldus Koenders. Een gezamenlijke internationale inspanning is volgens de minister nodig om de dreiging van ISIS het hoofd te bieden, in eerste instantie door een harde aanpak van de terroristen. 'Maar', zei Koenders, 'Koning Abdullah II en ik waren het er ook over eens dat de militaire bestrijding van ISIS niet genoeg is om stabiliteit in de regio terug te brengen. Daarvoor zijn politieke hervormingen in Irak noodzakelijk, een einde aan het geweld in Syrië en het bereiken van een politieke oplossing. Jordanië en Nederland zien het beiden als hun taak daaraan bij te dragen.'

Jordanië ondervindt als geen ander de grote lasten van de crisis in Syrië, aldus de minister. 'Ik heb vandaag gezien welke inspanningen het land zich getroost om opvang te bieden aan talloze vluchtelingen, ondanks de grote druk die dit legt op basisvoorzieningen voor de Jordaniërs zelf en afnemend draagvlak onder de bevolking. Met groot respect voor de Jordaanse inspanningen en veel begrip voor de toenemende zorgen over veiligheid en druk op gastgemeenschappen, heb ik de Jordaanse autoriteiten aangemoedigd de grenzen zoveel mogelijk open te houden, in ieder geval voor de meest kwetsbaren.' Jordanië heeft ten minste 640.000 geregistreerde Syrische vluchtelingen.

Minister Koenders zegde toe dat Nederland Jordanië zal blijven steunen bij de opvang van Syriërs. 'Dat doen we door onze humanitaire bijdrage van € 114 miljoen, maar ook door op andere, creatieve, manieren bij te dragen aan verbetering van de leefbaarheid in de vluchtelingenkampen.' De minister was vandaag aanwezig bij de presentatie van de 1e Nederlandse fietsen in Kamp Azraq. Het kamp, gelegen op omstreeks 100 kilometer van Amman, huisvest ruim 11.000 vluchtelingen. In de vluchtelingenkampen in Jordanië is een groot tekort aan transportmiddelen. De kampen zijn door de infrastructuur en relatief grote afstanden erg geschikt voor fietsgebruik. De gemeente Amsterdam stelt daarom op verzoek van de VN honderden geruimde fietsen beschikbaar aan vluchtelingenkampen. Azraq krijgt er 250, die begin januari in het kamp aankomen. 'Vooral voor kinderen, ouderen en gehandicapten is dit een mooi project', aldus de minister. 'Het vergroot hun mobiliteit en de leefbaarheid in het kamp.'

Minister Koenders heeft in de gesprekken met Koning Abdullah II en collega Judeh zijn ernstige zorgen uitgesproken over de recente executies in Jordanië na het opheffen van het de facto moratorium op de doodstraf. Sinds 2006 is het moratorium van kracht. 'Ik heb benadrukt dat de terugkeer van de doodstraf in Jordanië onwenselijk is en opgeroepen het moratorium zo spoedig mogelijk te herstellen', aldus Koenders.

Ook kwam de noodzaak ter sprake een oplossing voor de Israëlisch-Palestijnse kwestie te vinden. 'Mijn Jordaanse gesprekspartners en ik zijn het erover eens dat alle betrokken partijen zich moeten onthouden van stappen die hervatting van het vredesproces bemoeilijken. De Jordaanse rol als beschermheer van de Heilige Plekken in Jeruzalem en buurland van Israël en de Palestijnse Gebieden is essentieel ter bevordering van het juiste klimaat.'

Minister Koenders bezocht tijdens zijn reis door de regio ook de basis waar vandaan de Nederlandse F-16's opereren. 'Ik heb onze mannen en vrouwen een hart onder de riem gestoken voor de feestdagen en de waardering overgebracht van verschillende gesprekspartners die de afgelopen dagen hun lof uitten voor het professionele en kundige optreden van onze militairen', aldus Koenders.