Nieuwe regels per 1 januari 2015
Per 1 januari treedt een aantal nieuwe regels in werking.
Voorlopige hechtenis
Het wordt mogelijk om vaker verdachten in afwachting van hun berechting via snelrecht vast te houden. Daarbij gaat het om geweldsmisdrijven in de publieke ruimte of geweld tegen personen met een publieke taak, zoals politie, brandweer en ambulancepersoneel. Verdachten van deze feiten komen dan niet op vrije voeten, voordat de snelrechtzitting heeft plaatsgevonden.
Witwassen en fraude
De straffen voor witwassen en corruptie gaan omhoog. Ook wordt de strafbaarstelling van misbruik van gemeenschapsgeld (subsidiegelden) verruimd. Verder wordt de maximale boete voor bedrijven in de toekomst meer afhankelijk gemaakt van hun jaaromzet. Om crimineel gewin harder en effectiever te kunnen aanpakken, verhoogt de bewindsman de strafmaxima voor de verschillende vormen van witwassen. De maximumstraf voor het ‘kale’ delict wordt verhoogd van 4 naar 6 jaar gevangenisstraf. Gebeurt het witwassen uit gewoonte, of in de uitoefening van een beroep dan wordt de gevangenisstraf maximaal 8 jaar.
Jeugdwet
Ook gaat het nieuwe jeugdstelsel van start. Dit stelsel is tot stand gekomen in goede samenwerking tussen Rijk, VNG/gemeenten en IPO, alsmede zorgverzekeraars en veldpartijen. Gemeenten krijgen de regie over het uitvoeren van kinderbeschermingsmaatregelen en jeugdreclassering.
Arbitrage
Nieuwe regels voor arbitrage nemen praktische belemmeringen weg door administratieve lasten te verlichten. De wet maakt Nederland nog aantrekkelijker voor internationale arbitrageprocedures. Zo kan gebruik worden gemaakt van elektronische middelen, zoals het versturen van processtukken per e-mail. Ook is deponering van een vonnis bij de rechtbank niet meer verplicht. Om tijd en geld te besparen is de procedure tot vernietiging van een arbitraal vonnis teruggebracht tot een rechtsgang in 1 instantie, namelijk bij het gerechtshof.
Bieden op huis via internet
Particulieren kunnen bij de gedwongen verkoop van een huis een bod doen via internet. Daarmee wordt de kans kleiner dat huizen (ver) beneden de marktwaarde worden verkocht en krijgen particulieren op de veiling meer mogelijkheden. De notaris bepaalt via welke website kopers kunnen bieden. Een internetveiling moet veilig, toegankelijk en betrouwbaar zijn. Bieders mogen de gang van zaken niet manipuleren en back-ups moeten voorkomen dat veilinggegevens verloren gaan. Verder moeten belangstellenden het aanbod van te veilen huizen makkelijk kunnen bekijken. Pas als iemand wil gaan bieden, wordt hij verplicht zich te registreren. Daarna worden de biedingen ingevoerd.
Toezicht advocatuur
Kern van het nieuwe toezicht is de vorming van een college van toezicht - een nieuw, intern orgaan van de NOvA - dat bestaat uit 3 leden en waarvan de landelijk deken voorzitter wordt. De overige 2 leden zijn geen advocaat, ambtenaar of rechter. De landelijk deken wordt als voorzitter de verbindende figuur tussen de lokale dekens en het zogeheten systeemtoezicht dat het college straks uitoefent. Het college bepaalt het toezichtsbeleid en de eisen waaraan het toezicht op alle advocaten moet voldoen.
Recht op informatie in strafprocedures
Ook treedt de implementatiewet van de EU-richtlijn recht op informatie in strafzaken in werking. De Nederlandse wetgeving en praktijk voldeed al voor een belangrijk deel aan wat de richtlijn voorschrijft. Wat nieuw is, is dat iedere verdachte die is aangehouden op het politiebureau een schriftelijke mededeling van rechten krijgt uitgereikt. Dit is een folder waarin zijn rechten staan beschreven, zoals bijvoorbeeld het recht op bijstand van een advocaat en het recht op bijstand van een tolk als de verdachte de Nederlandse taal niet of onvoldoende beheerst. Verdachten die niet zijn aangehouden, maar wel worden gehoord in verband met een strafbaar feit, worden mondeling op hun rechten gewezen. Ook personen die zijn aangehouden in verband met de uitvoering van een Europees aanhoudingsbevel krijgen een schriftelijke mededeling van rechten uitgereikt.
Beloningsregels voor curatoren, bewindvoerders en mentor
De beloning voor curatoren, bewindvoerders en mentoren wordt voortaan vastgesteld aan de hand van eenduidige regels. Hiermee komt een eind aan de huidige praktijk waarbij kantonrechters de beloning vaststellen op grond van de aanbevelingen van het Landelijk Overleg Vakinhoud Civiel en Kanton (LOVCK).
De nieuwe regeling neemt het bezwaar weg van de huidige werkwijze dat de vaststelling van de beloning niet bindend is voor de individuele kantonrechter. Zo komt het voor dat curatoren, bewindvoerders en mentoren die in verschillende arrondissementen werkzaam zijn, ondanks de richtlijnen van het LOVCK, toch met verschillen in beloning te maken krijgen. Een uniforme regeling moet dat voorkomen. Uitgangspunt is straks een forfaitaire ‘jaarbeloning’ op basis van het aantal gewerkte uren. De jaarbeloning geldt als een gemiddelde.
Herziening maatregelen kinderbescherming
Ook treedt de wet herziening kinderbeschermingsmaatregelen in werking. De wet beoogt een aantal knelpunten in de kinderbeschermingswetgeving weg te nemen. De wijzigingen zien ten eerste op de gronden van de kinderbeschermingsmaatregelen. Ten tweede wordt de rechtspositie van ouders en hun kinderen versterkt. Daarnaast wordt binnen de ondertoezichtstelling een groot aantal wijzigingen doorgevoerd die de gecertificeerde instelling die de ondertoezichtstelling uitvoert, in staat moeten stellen sneller en effectiever te werken. Dit betreft onder meer de gedeeltelijke overheveling van het ouderlijk gezag naar de gecertificeerde instellingen gedurende een uithuisplaatsing van een kind.
Nieuwe thuiskopieheffingen
De thuiskopieheffingen dalen met 30%. Dit betekent een heffing van € 3,50 op desktop pc’s, notebooks, smartphones, telefoons met mp3 spelers, tablets, hdd recorders en settopboxen met harde schijf. Portable audio-/videospelers krijgen een heffing van € 1,40. Voor externe hdd-drives en e-readers geldt straks een bedrag van € 0,70. Bij de aanschaf van een cd-rom of dvd geldt het laagste tarief: € 0,02.
Wettelijke rente
De wettelijke rente voor niet-handelstransacties gaat van 3% naar 2%. De wettelijke rente is de rente die is verschuldigd als vergoeding voor vertragingsschade bij een verbintenis tot betaling van een geldsom. De vorige wijziging vond plaats op 1 juli 2012.
Veelplegers in het verkeer
De aanpak van veelplegers in het verkeer wordt aangescherpt. Asociale en hinderlijke verkeersovertredingen die nu nog administratiefrechtelijk met een standaard boete worden afgedaan, worden vanaf 1 januari 2015 strafrechtelijk aangepakt. Door de overheveling naar het strafrecht komen veelplegers van deze overtredingen direct in beeld bij justitie, waardoor ze uit de anonimiteit worden gehaald en steviger aangepakt kunnen worden.
Start-ups
Ambitieuze innovatieve ondernemers van buiten de Europese Unie, die een bedrijf willen starten in Nederland, krijgen een verblijfsvergunning voor 1 jaar om hun plannen te realiseren. Staatssecretaris Teeven wil meer veelbelovend buitenlands talent aantrekken. Start-ups, zoals deze startende ondernemers ook wel heten, hebben vaak nog geen uitgewerkt businessplan of voldoende startkapitaal. Hierdoor komen zij niet in aanmerking voor een verblijfsvergunning als zelfstandige.
Afschaffing geschriftenbescherming
De Auteurswet beschermt met ingang van het nieuwe jaar alleen nog maar werken die een oorspronkelijk karakter hebben en het persoonlijk stempel van de maker dragen. De niet-oorspronkelijke geschriftenbescherming die kan rusten op bijvoorbeeld telefoongidsen, catalogi, dienstregelingen, theaterprogramma's en gebruiksaanwijzingen wordt afgeschaft. Informatie daaruit mag dan letterlijk worden overgenomen.