Toespraak minister Hennis-Plasschaert (Def) bij de opening van het Nationaal Trainingscentrum CBRN

Toespraak bij de opening van het Nationaal Trainingscentrum CBRN door de Minister van Defensie, J.A. Hennis-Plasschaert, op 27 november 2014 te Vught.

Dames en heren,

Tijdens de ochtendspits komt de metro tot stilstand. Na opening van de deuren komen passagiers in paniek naar buiten.
Krampachtig hoestend. Geïrriteerde ogen, een geïrriteerde neus en keel.
Veel passagiers kunnen het metrostation in goede orde verlaten.
Maar een aantal blijven achter. Levenloos. Op het perron, in de metro.

De afdeling camerabewaking geeft het incident door aan de meldkamer van het vervoersbedrijf en zo ook de meldkamers van Brandweer, Ambulance en Politie.

De hulpverleners zijn snel ter plaatse. Ook zij krijgen last van ogen, neus en keel. Bovendien krijgen zij van verschillende passagiers een opmerkelijke melding. Bij de vorige halte hebben zij een man met een metalen voorwerp de metro zien binnengaan. Niet veel later hoorde men iets exploderen.

Het is niet duidelijk waar deze man is gebleven. En of hij zelf slachtoffer is geworden.

Op camerabeelden is voorts te zien dat er iemand de tunnelbuis is ingelopen. Het vermoeden is dat deze persoon iets te maken heeft met het incident. En mogelijk nog meer van plan is.

Een week eerder is vanuit de inlichtingendiensten informatie verstrekt dat een groepering mogelijk een aanslag zou willen plegen op het openbaar vervoer, hierbij gebruik makend van het middel ‘Clean Start’. Eenvoudig te verkrijgen als grondontsmettingsmiddel in de landbouwsector.

Met het oog op de ontvangen informatie, rijst het vermoeden dat het om een CBRN-incident gaat.

Dames en heren,

Straks maakt u mee hoe dit scenario zich gaat ontrollen. En hoe de verschillende hulpdiensten nauw met elkaar samenwerken. Moeten samenwerken! In een omgeving die weinig aan de verbeelding overlaat. Veel realistischer kun je het niet krijgen.

Voor de bouw van het metrostation zijn de blauwdrukken van het Amsterdamse metrostation Weesperplein gebruikt. En het station is op ware grootte gebouwd. De metrostellen zijn afkomstig van het Rotterdamse vervoersbedrijf RET. De gemeente Vught kan nu met trots melden dat het de derde gemeente in Nederland is met een metrostation.

Dames en heren,

Bij Defensie volgen we het motto ‘Train as you fight’. Hier geldt ‘Train as you operate’. En waar kan dat beter dan in een omgeving als deze?

Hier kan in elke setting, ieder scenario getraind worden.

Van de baliemedewerker van een ziekenhuis tot een multidisciplinair team van meer dan honderd hulpverleners. Iedere ruimte is binnen twee uur om te bouwen. Er zijn mogelijkheden om geur, kleur, nevel, rook en mist te creëren, om de gewenste setting tot in detail vorm te geven.

Dames en heren,

Hier in Vught beschikken we al over het expertisecentrum CBRN, de CBRN-school en de response-eenheid die 24/7 paraat staat. En met de opening van dit trainingscentrum is de puzzel compleet.

Daarmee loopt Nederland in Europees verband voorop! En dan moet de virtuele trainingsomgeving nog gebouwd worden. De kers op de taart!

Het trainingscentrum voorziet in een behoefte. De analyse van TNO die gebruikt is bij de opzet van dit NTC heeft laten zien dat de partijen in de hulpverleningsketen hier met smart op zitten te wachten. CBRN-awareness is immers geen vanzelfsprekendheid!

Zoals collega Opstelten reeds zei: Het is nodig om alert te zijn, om ons terdege voor te bereiden op incidenten, aanslagen of rampen met chemische, biologische, radiologische of nucleaire stoffen.

En zeker: dergelijke situaties vragen om vakmanschap. Om routine. Om mensen die weten hoe zij moeten handelen als er veel op het spel staat.

Collega Opstelten noemde zojuist het mosterdgasincident in Ede en de brand bij Chemiepack in Moerdijk. Ook ons CBRN Response Team was hierbij betrokken. En ik heb begrepen dat de civiele partijen dit als een meerwaarde hebben ervaren. Het team wordt dan ook steeds vaker ingezet.

En het doet goed om te zien hoe - ook op dit terrein - de civiel-militaire samenwerking steeds verder vorm krijgt!

2015 zal een cruciaal jaar zijn voor het NTC. The proof of the pudding is in the eating. De gebruikers moeten zelf de meerwaarde van het NTC gaan ervaren. En de definitieve organisatie van het trainingscentrum krijgt dan z’n beslag.

Ik ben dan ook verheugd om u te kunnen melden dat de financiering voor de bemensing van het centrum inmiddels in kannen en kruiken is. Binnen het budget van ICMS zijn hiervoor de benodigde middelen gereserveerd.

Vandaag gaat er een brief uit naar onze strategische partners. Met daarin het vriendelijke verzoek personele capaciteit te leveren. We moeten dit centrum immers in gezamenlijkheid up and running te krijgen. De kans om hier multidisciplinair te kunnen trainen is uniek, maar het zal dus ook door de verschillende belanghebbende partijen gedragen moeten worden.

En als ik de mogelijkheden van het NTC in ogenschouw neem, zou ik zelf geen seconde twijfelen. Grijp uw kans, is dan ook het devies! Collega Opstelten zei het al: juist het feit dat we weinig rampen hebben, dwingt ons tot grondig oefenen.

Dames en heren,

Tot slot, een woord van grote dank aan de projectgroep. Veel dank voor de grondige en intensieve voorbereiding van dit alles! In relatief korte tijd heeft u eindeloos veel werk verzet. In 2016 moet het centrum volop draaien. Ik verwacht er veel van! En ik wens alle medewerkers zeer veel succes!