‘Verhuizen is weggaan en toch thuiskomen’- Opening van de Nieuwe Klaarbeek te Epe

Op 3 november 2014 opende Gelle Klein Ikkink namens staatssecretaris Martin van Rijn de Nieuwe Klaarbeek te Epe. Voorafgaand hieraan is hij op een duofiets, samen met een bewoonster,  van de oude Klaarbeek naar de nieuwe Klaarbeek gefietst. Klein Ikkink is zelf recentelijk verhuisd naar Epe en gaf bij de opening aan dat hij begrijpt hoeveel ‘gedoe’ verhuizen is. Maar ook dat hij er blij mee is: ‘In maart van dit jaar ben ik namelijk naar Epe verhuisd, een beslissing waar ik nog elke dag blij mee ben.'

Let op, alleen het uitgesproken woord geldt!

Beste bewoners, dames en heren,  

Staatssecretaris Martin van Rijn had heel graag dit mooie nieuwe gebouw geopend. Maar hij moet vandaag in de Tweede Kamer zijn en dat gaat altijd voor. Daarom aan mij de eer hem te vervangen op deze feestelijke dag. Dat doe ik met plezier.

Ik ben hier net vanuit de oude locatie naartoe komen fietsen met mevrouw Witteveen- Bos. Een bijzonder ritje, op een bijzondere fiets. Maar het was voor mij in zekere zin ook gewoon. Ik fiets wel vaker door Epe. In maart van dit jaar ben ik namelijk naar Epe verhuisd, een beslissing waar ik nog elke dag blij mee ben.

Dat verhuizen zelf, dat doe ik liever niet te vaak. Verhuizen betekent altijd gedoe.
Je moet van alles regelen. Je moet spullen uitzoeken en inpakken.
Je moet ze weer uitpakken en een plek geven. En dan moet je wennen aan je nieuwe thuis. Het duurt simpelweg even voordat alles vertrouwd is, ook al verhuis je naar een droomhuis op een prachtige plek.

Over verhuizingen van bewoners van verzorgingshuizen horen en lezen we de laatste maanden vooral negatieve verhalen. Er komen bewoners aan het woord in de krant en op televisie die niet zitten te wachten op een gedwongen verhuizing. En als we die media mogen geloven zullen alle verzorgingshuizen binnenkort hun deuren moeten sluiten.

Dat is natuurlijk niet waar. Veel verzorgingshuizen hebben zich de afgelopen tijd voorbereid op een nieuwe toekomst. Ze hebben zich omgevormd tot moderne woonzorgcomplexen. En veel zorgorganisaties doen er alles aan om het gedoe rond een verhuizing voor de bewoners tot een minimum te beperken.

Want natuurlijk, verhuizen op hoge leeftijd is ingrijpend. Het gaat er dan om te luisteren naar de wensen van bewoners, alles goed met elkaar door te spreken en uit te leggen wat er staat te gebeuren. Als de verhuizing eenmaal achter de rug is, blijkt dat bewoners vaak blij zijn met hun nieuwe woonomgeving. Precies zoals het thema van vandaag ‘Verhuizen is weggaan en toch thuiskomen’.

Woonzorg Nederland heeft hier in opdracht van Viattence niet zomaar nieuwbouw neergezet. De Klaarbeek geeft vorm aan de nieuwe zorg in Nederland. De opzet van deze locatie past precies bij wat de staatssecretaris voor ogen heeft met zijn hervorming van de langdurige zorg. De essentie van die hervorming is dat gemeenten de zorg dichtbij de cliënt regelen en naar de wensen van de cliënt.

Die verandering hebben we niet achter een bureau op het ministerie in Den Haag bedacht. We volgen de al jarenlang zichtbare trend dat mensen langer in hun eigen huis blijven wonen. Tussen 1980 en 2010 is het aantal verzorgingshuisplaatsen bijvoorbeeld afgenomen van 150.000 naar 84.000. En in die tijd is het aantal 80-plussers maar liefst verdubbeld.

De titel van onze campagne ‘Nederland verandert, de zorg verandert mee’ zegt dan genoeg.

Viattence verandert ook mee en speelt met de moderne appartementen op de eerste en tweede verdieping in op de wens om zo lang mogelijk thuis te wonen. De bewoners wonen er zelfstandig, straks betalen ze er gewoon huur en krijgen, als dat nodig is, thuiszorg en ondersteuning. De bewoners die nu verhuizen vanuit De oude Klaarbeek maken nu nog gebruik van hun recht op verzilverde zorg. De kleinschalige groepswoningen op de begane grond zijn er voor de bewoners die dagelijks intensieve zorg nodig hebben. Want wie echt zorg nodig heeft in een instelling, blijft die gewoon krijgen. Ook na 1 januari.

De ontmoetingsruimtes per verdieping passen goed bij de ideeën van de staatssecretaris over ouderen in de samenleving. Het gaat erom dat we samenleven met oog voor elkaar, dat we naar elkaar omkijken. De ligging van dit gebouw, de tuin, de ruimtes voor bezoek, ze bieden allemaal mogelijkheden voor ontmoetingen.

De Klaarbeek is kortom wonen en zorg nieuwe stijl. De bewoners voelen zich er thuis en de buitenwereld – familie, mantelzorgers en vrijwilligers – is meer dan welkom. Die buitenwereld is voor ouderen belangrijker dan we misschien denken.
Ouderen willen graag zelfstandig blijven wonen, maar wel in een omgeving waar gezelligheid en eventueel hulp en ondersteuning in de buurt is.

Vergeet ook niet dat eenzaamheid een groot probleem is in onze samenleving. Een onderschat probleem ook. Eenzaamheid maakt mensen somber en soms letterlijk ziek. En eenzaamheid ligt zomaar op de loer als je ouder wordt en je kringetje kleiner. De staatssecretaris steunt daarom de komende jaren ideeën die echt iets doen aan eenzaamheid. Hij heeft zelfs plannen om eenzaamheid aan te pakken naar de Tweede Kamer gestuurd.

De nieuwe rol van de gemeenten bij de zorg en de grotere nadruk op onderlinge betrokkenheid en mantelzorg zullen voor velen van u hier merkbaar zijn. De veranderingen zorgen voor nu even voor onrust. Maar ik ben blij dat Viattence ook bewust aanstuurt op rust.

Het is goed te horen dat de organisatie in onderhandeling is met het zorgkantoor voor een aantal jaren tegelijk. Dan weet iedereen waar die de komende jaren aan toe is.

Ik ben ook blij met de houding van de gemeente Epe. Ik las pas in de Stentor dat de gemeente zorgaanbieders niet het vel over de neus gaat trekken. De tarieven van de gemeenten zouden volgens dat bericht ‘marktconform’ zijn, loonoffers zullen niet nodig zijn. Dat stemt hoopvol. Vanuit Den Haag hebben we de hervorming van de langdurige zorg gedegen voorbereid, met oog voor ieders belangen. Het is veelbelovend om te zien dat de partijen hier in Epe klaar zijn voor de nieuwe zorg.

Dames en heren,

Nog even en dan is de officiële opening en moet ik eraan geloven. Ik ga straks de eerste verhuisdoos naar binnen sjouwen. Over participatiesamenleving gesproken. De organisatie zet gewoon de genodigden aan het werk op de dag van de opening.

De verhuisdozen bij mij thuis zijn al lang uitgepakt en ik kan u na een half jaar zeggen: ook ik hoop in Epe oud te worden.

De bewoners van deze nieuwe locatie wens ik alle succes met hun verhuizing en ik hoop dat zij het heel erg naar hun zin krijgen in de nieuwe Klaarbeek.