Persconferentie na ministerraad 26 september 2014

Mediatekst | 26-09-2014

Eergisteren besloot het kabinet een bijdrage te leveren aan de strijd tegen ISIS in Irak. Een van de moeilijkste besluiten die je als regering kunt nemen: het uitzenden van – in dit geval – zo’n 380 militairen naar gevaarlijk gebied.

Het is dan ook goed vast te kunnen stellen dat een zeer ruime meerderheid van de Tweede Kamer zich nu al positief heeft geuit over deze missie. Onze mannen en vrouwen mogen zich daardoor straks gesteund weten. Maandag zal de Commandant der Strijdkrachten de Kamer nader informeren over de achtergronden en operationele aspecten van de missie. Donderdag spreekt de Kamer een politiek oordeel uit.

ISIS bedreigt wereldwijd onze manier van samenleven. En ook daarom zie je wereldwijd een coalitie ontstaan die aan deze tirannie en aan dat brute geweld een einde wil maken. Wat daar gebeurt, raakt ons hier. De beslissing militair mee te doen zet daar extra het licht op.

We zijn ons al geruime tijd bewust van het risico van jihadisme. Voorzorgsmaatregelen zijn en worden genomen. Politie en veiligheidsdiensten zijn alert. Waakzaamheid is geboden. Maar natuurlijk moeten we wel normaal doorgaan met de dingen van alle dag.

Dat we in één wereld leven werd gisteren voor mij nog eens onderstreept toen ik in Amsterdam was bij de ondertekening van de participatieverklaring door een groep vluchtelingen, een groep nieuwkomers. Met die verklaring geven zij aan te weten waar Nederland voor staat en daar een bijdrage te willen leveren. De rechtstaat, vrijheid van godsdienst, vrijheid van meningsuiting. Gelijkwaardigheid tussen man en vrouw, homo en hetero. Meedoen aan het bouwen van die samenleving.

Eén van hen was een Syrische kok uit Aleppo die me vertelde dat hij op de vlucht was geslagen voor het extremistisch jihadisme wat we daar zien. Hij was dolblij dat hij het had gered en dat hij in dit land terecht was gekomen, en werd opgevangen. Maar hij was natuurlijk vol van zorgen over de honderdduizenden die daar achter zijn gebleven of op de vlucht zijn.

Nederland vangt veel vluchtelingen uit Syrië op. Collega Teeven heeft vandaag de laatste cijfers bekendgemaakt en aan de Kamer gestuurd. Daaruit blijkt dat ruim de helft van de asielzoekers op dit moment uit Syrië afkomstig is. Mensen uit oorlogsgebied, mensen die huis en haard hebben moeten achterlaten, mensen die we hier moeten en kunnen opvangen.

Uiteraard zet dat grote druk op IND en COA. Veel opvanglocaties moeten worden geopend of heropend. Maar we staan in Nederland voor een humaan en rechtvaardig asielbeleid. Er zal altijd opvang zijn voor mensen die in eigen land niet veilig zijn, die hun land moeten ontvluchten, en hier in aanmerking komen voor een verblijfsstatus.

Maar daarnaast zetten we volop in, ook, op het verlenen van directe noodhulp in de regio. Voor de grote groep vluchtelingen aan de Turks-Syrische grens, maar ook voor degenen die in Irak het geweld van ISIS ontvluchten. Voor hen is een extra inspanning nodig.

Uit het nieuw opgerichte, bij de begroting gepresenteerde noodhulpfonds hebben we 30 miljoen  euro vrijgemaakt voor hulp aan Syrische vluchtelingen en 10 miljoen euro voor vluchtelingen uit noord-Irak. Dit komt bovenop de ruim 90 miljoen euro die we eerder voor de regio beschikbaar hadden gesteld.

Het is de verantwoordelijkheid van ons allemaal – Nederland en de rest van de internationale gemeenschap – om deze mensen, die een veilig heenkomen zoeken voor het geweld van de burgeroorlog, voor de gruweldaden van ISIS, de helpende hand te bieden.

WESTER (RTL NIEUWS)
Gisteren was het bericht dat het kabinet militairen adviseert om hun uniform niet in het openbaar vervoer aan te doen. Vandaag is het bericht: helemaal niet meer aandoen in het openbaar. Waarom?

ASSCHER
We nemen maatregelen die noodzakelijk zijn in deze tijd. Dat kunnen maatregelen zijn om uitreizigers tegen te houden, of om mensen op te pakken die aan het ronselen zijn. Dat hebben we de afgelopen weken gezien. Er worden ook voorzorgsmaatregelen genomen. Dit gaat om een voorzorgsmaatregelen van Defensie, die ze hebben genomen in overleg met de NCTV. Dat wordt nodig geacht. Ik ga geen commentaar leveren op de gronde daarvoor. Ik stel wel vast dat het verder geen reden is om – voor ons allemaal – niet gewoon door te gaan met het leven van elke dag.

WESTER
Een paar jaar geleden zei het ministerie van Defensie: doe vooral je uniform aan, ook in het openbaar vervoer en openbare leven, zodat de krijgsmacht zichtbaar wordt in de samenleving. En nu gaan we daar vechten en dan zeggen we: doe het maar even niet?

ASSCHER
Ja, dat is ook helemaal niet leuk voor die militairen. Die zijn trots op wat ze doen, en dat mogen ze ook zijn. We zijn als Nederlanders denk ik ook trots op de mannen en vrouwen die dat voor ons doen. Maar we hebben het wel zo afgesproken dat we diensten hebben, veiligheidsdiensten, bevoegde instanties, die verantwoordelijk zijn voor het nemen van noodzakelijke maatregelen. En daar horen ook voorzorgsmaatregelen bij. Defensie heeft het verstandig geacht deze voorzorgsmaatregel te nemen. Dat hebben ze gedaan in overleg met de NCTV en dat betekent dat dat nu even zo is.

WESTER
Ik sprak de afgelopen dagen een aantal militairen, die zeiden tegen mij: juist nu doe ik mijn uniform aan. Wat zegt u tegen die mensen?

ASSCHER
Ik begrijp dat heel goed en ik vind het ook een hele mooie emotie. Het is ook niet een verplichting die is opgelegd. Er is een advies uitgevaardigd, dat heeft men verstandig geacht. Ik heb daar al het een en ander over gezegd. Die dingen die nodig zijn gebeuren nu. Dat kunnen maatregelen zijn tegen iets acuuts, kunnen ook voorzorgsmaatregelen zijn. Hier gaat het uitdrukkelijk om een voorzorgsmaatregel. En degenen die wij met zijn allen hebben aangewezen om dat soort adviezen uit te vaardigen, die hebben ook die verantwoordelijkheid.

WESTER
Minister Opstelten zei tegen ons vandaag: let even op, kijk uit je doppen. Is dat genoeg?

ASSCHER
Hier geldt dat we met zijn allen waakzaam zijn. Nederland is niet voor het eerst geconfronteerd met de dreiging van extremisme. Helaas is dat al veel langer het geval en zal dat ook wel even zo blijven. Nu we meedoen aan die missie erkennen we dat dat ook leidt tot een verhoogd profiel onder jihadisten. Daar zijn de diensten op voorbereid. Die doen dus ook wat nodig is. En voor ons allemaal geldt dat als je iets ziet wat niet klopt, dat je dat meldt aan de politie. Er is gevraagd aan burgemeesters om op te letten, aan scholen, de moslimgemeenschappen. Als er dingen gebeuren die niet kloppen, meldt dat. Maar voor het overige moeten we vooral doorgaan met ons leven en ons ook niet gek laten maken.

VAN DER AA (ALGEMEEN DAGBLAD)
Gaat u als minister nog weleens met de trein?

ASSCHER
Ik reis eigenlijk nooit met de trein.

VAN DER AA
Ik wel. Moet ik banger zijn dan vorige week om met de trein te gaan en op het station te zijn?

ASSCHER
Nee. We moeten gewoon ons leven leiden, waakzaam zijn. We hebben niet voor niets veiligheidsdiensten aangesteld om maatregelen te nemen die nodig zijn. En als zij een advies geven dan is dat op grond van wat zij verstandig vinden. Maar als zij dat advies niet geven, dan moeten we ons dus ook niet bang laten maken.

VAN DER AA
Uit documenten blijkt dat de NCTV samen met de NS de laatste jaren op grote stations en belangrijke knelpunten al extra met camera’s heeft beveiligd. In het ergste scenario wat hen kan worden opgelegd is er sprake van een terreuraanslag. Die voorzorgen, zijn die terecht?

ASSCHER
Onze diensten nemen maatregelen die noodzakelijk zijn voor onze veiligheid. Het gaat om zichtbare maatregelen en onzichtbare maatregelen. Ik lever geen enkel commentaar op welke maatregelen dat zijn.

VAN DER AA
Zullen we binnen enkele weken gaan zien, net als in Engeland, wanneer je daar in Londen met de trein gaat, staan daar mannen met mitrailleurs. Gaan we dat ook in Nederland zien de komende maanden?

ASSCHER
De diensten zullen doen wat nodig is, en we zullen met elkaar doen wat nodig is. Op dit moment is daar geen aanleiding voor. Maar op wat als vragen over de toekomst is het meestal niet verstandig om te gaan speculeren.

JANSEN (BNR)
Veiligheidsdeskundigen zeggen dat een uniform op straat af en toe, dat dat ook de weerbaarheid van de samenleving uitstraalt. En zij zeggen ook: als een terrorist militairen wil aanpakken, dan houden ze zich op bij een kazerne. Met andere woorden de maatregel die nu is genomen, is niet echt effectief.

ASSCHER
Dat mag zo zijn. Het staat alle deskundigen altijd vrij hun opvatting te verkondigen. Hier gaat het om de maatregelen die Nederland treft, zichtbaar en onzichtbaar. We doen wat nodig is voor onze veiligheid. Daar hoort ook bij: in sommige gevallen voorzorgsmaatregelen. Hier gaat het om een maatregel van Defensie, genomen in overleg met de NCTV.

JANSEN
Doen we hiermee niet juist waar terroristen op uit zijn?

ASSCHER
Nee. Wij laten ons verder niet gek maken. Maar we nemen maatregelen die we verstandig vinden, die noodzakelijk zijn. Daar horen ook voorzorgsmaatregelen bij. Ik ga niet een discussie aan over de aard van die maatregelen, noch over de aard van beveiliging, noch over de overwegingen van onze diensten. Het is denk ik juist heel verstandig om de professionals die daarvoor zijn in positie te houden om de maatregelen te nemen die nodig zijn. We hebben dat de afgelopen weken ook op een aantal punten gezien dat ze dat ook doen. Dat ze daar ook heel goed toe in staat zijn. Belangrijk om te weten dat men is voorbereid en men alert is en dat wij verder vooral gewoon doorgaan met ons leven.

JANSEN
Is het denkbaar dat onze volgende stap is dat ook politiemensen niet meer in uniform op straat kunnen?

ASSCHER
Dat lijkt mij niet denkbaar. Maar, in algemene zin geldt hiervoor dat je geen antwoord moet geven op vragen over: is dit denkbaar?

DE WINTHER (DE TELEGRAAF)
Is het niet gewoon een beetje de omgekeerde wereld die nu aan het gebeuren is, dat mensen die voor een organisatie werken die onze veiligheid verdedigt in het buitenland, daar ook gevaar lopen, dat die mensen zich moeten gaan verstoppen in hun eigen land, omdat we daar iets aan het doen zijn?

ASSCHER
Niemand hoeft zich te verstoppen, maar Defensie heeft dit advies gegeven als een voorzorgsmaatregel. In overleg met de NCTV. Overigens zie je dat dat ook in meer landen in Europa gebeurt. Er zijn natuurlijk ook contacten over internationaal. Militairen vinden dit niet leuk. De samenleving wil juist ook trots kunnen zijn op onze mannen en vrouwen. Maar noodzakelijk wordt geacht, dan zullen we die treffen.

DE WINTHER
Maar zegt het niet ook iets over de mentaliteit in een land? Als je naar de VS kijkt dan zie je daar heel vaak militairen in uniform die ook de nodige lof krijgen van de bevolking. Hier verstoppen we ze liever omdat we bang zijn dat ze anders iets wordt aangedaan. Wat zegt dat over de situatie in dit land?

ASSCHER
Dat zegt dat we ons bewust zijn van de tijd waarin we leven. Dat we die maatregelen nemen die we nodig vinden voor de veiligheid in Nederland. We zijn alert, we hebben hier een substantieel niveau van dreiging. Dat is al 18 maanden het geval. Dat heeft consequenties. En in dit geval is er een advies gegeven tot een voorzorgsmaatregel, advies van Defensie zelf, in overleg met de NCTV.

DE WINTHER
Hoe glijdend is de schaal, want die mensen die ISIS aanhangen vinden ook dat vrouwen zich helemaal moeten bedekken in een kleed, homo’s zijn geen lang leven beschoren. Wat is de volgende stap als onze eigen militairen die verantwoordelijk zijn voor de landsverdediging al moeten verstoppen, kunnen normale burgers dan hier nog wel hun leven leiden? Marokkaanse homo’s bijvoorbeeld, die waarschijnlijk ook niet applaudisserend reacties krijgen uit die sympathisantenhoek.

ASSCHER
Dat is juist wat hier ook op het spel staat en waarom het zo belangrijk is om ook internationaal ISIS te bestrijden. Een van de redenen dat Nederland ook heeft besloten daar een bijdrage aan te leveren. Onze manier van leven, onze vrijheid, de vrijheid om te zijn wie je bent, dat is nou precies waar ISIS het tegenover gestelde van wil. En wat ze ook op een beestachtige manier in de praktijk brengen in Syrië en Irak. We zien ook dat ze de ambitie hebben om zich daar niet toe te beperken, dat men overweegt, dan wel initieert, om aanslagen te plegen elders. Dat vormt een bedreiging. Dat is ook de reden dat we daar hebben besloten een bijdrage te leveren. Die vrijheid van Nederland zullen we altijd verdedigen en die zal altijd winnen.

DE WINTHER
Maar in het openbaar militair zijn hoort kennelijk niet bij die vrijheid?

ASSCHER
Het gaat hier over een voorzorgsmaatregel die naar we mogen aannemen tijdelijk van aard is. Ik vind dat we in een tijd als deze gewoon moeten doorgaan met ons leven. We hebben instanties aangewezen met professionals die de hele dag niets anders doen dan waken over uw en mijn veiligheid. En die geven adviezen. En die adviezen neem ik serieus. Belangrijk om hier aan te geven dat het een voorzorgsmaatregel betreft, niet meer en niet minder.  

WESTER (RTL NIEUWS)
Ik zit nu te luisteren, maar eigenlijk zegt u dat er zoveel mensen zitten in het openbaar vervoer, elders in de samenleving, die gewoon Nederlanders, militairen, anderen, gewoon iets aan willen doen.

ASSCHER
Nee, dat zeg ik niet.

WESTER
Dat alle militairen gewoon undercover moeten.

ASSCHER
Dat zeg ik niet, want ik ga namelijk niet in op de gronden die liggen onder het advies van Defensie. Zij hebben dat advies gegeven. Dat is een bevoegdheid die Defensie heeft. Ze hebben dat gedaan in overleg met de NCTV die dat als voornaamste taak heeft. Het gaat hier om een voorzorgsmaatregel die bezien moet worden ook in het licht van internationale ontwikkeling, hoe andere landen daarmee omgaan. Ik ga verder niet met u speculeren wat daar verder allemaal van gedacht moet worden maar uit het feit dat ik zeg dat het een voorzorgsmaatregel betreft mag u ook afleiden dat er geen concrete dreiging is. Er is geen concrete imminente dreiging.

VRAAG
U zegt niet een concrete dreiging? Geen?

ASSCHER
Er is geen concrete dreiging, geen acute imminente dreiging, het gaat om een voorzorgsmaatregel en die wordt genomen op advies van defensie in overleg met de NCTV.

WESTER
En toch zegt de overheid, doe je pak maar even uit.

ASSCHER
Defensie heeft het advies uitgebracht om in het openbaar vervoer en daarbuiten nu het uniform niet te dragen, een advies dat ze hebben uitgebracht. Dat is ook hun taak om dat soort adviezen te geven in overleg met de NCTV. Nogmaals, ik weet dat militairen terecht trots zijn op hun vak. We mogen met zijn allen trots op zijn. Maar als maatregelen nodig zijn, ook voorzorgsmaatregelen dan moet je dat serieus nemen.

WESTER
Maar dit gaat toch wel heel ver. Ik bedoel, hij is net achter de rug maar neem volgend jaar, stel dat die maatregel nog door gaat, die F16’s gaan een jaar daar naartoe, die vierdaagse in Nijmegen. Gaan de militairen dan ook niet meer meedoen of zo?

ASSCHER
Ik ga niet naar stel volgend jaar. Dit is een maatregel die nu nodig geacht wordt, een voorzorgsmaatregel. Ik ga niet speculeren op wat er in de toekomst kan gebeuren.

WESTER
Maar militairen zijn toch ook bij tal van evenementen zichtbaar in onze samenleving? Dat kan zijn bij de halve marathon van Egmond, het kan zijn daar waar ze allemaal diensten verlenen in uniform. Gaan we dat ook allemaal niet meer doen?

ASSCHER
Nee, waar dat nodig is dat ze ook als militair zichtbaar optreden in de samenleving zullen ze dat gewoon blijven doen. Het gaat hier over wat militairen in hun vrije tijd op reis in het openbaar vervoer dragen. Dat is een advies wat defensie heeft uitgevaardigd als een voorzorgsmaatregel. Dat hebben ze niet eigenstandig gedaan maar ook in overleg met de NCTV. Ik vind het niet zinvol om nu te speculeren over wat er over een jaar zou kunnen gebeuren.

KOCKELMAN (ANP)
Kunnen de koopkrachtplaatjes die het kabinet vorige week heeft gepresenteerd in gevaar komen als de pensioenfondsen er niet in slagen hun premies volgend jaar te verlagen?

ASSCHER
Het Centraal Planbureau heeft nog heel recent die ramingen uitgebracht. Dat gaat er dus vanuit dat een verlaging wel degelijk mogelijk is. Het is ook in het belang van de werkgevers en de werknemers. Dat leidt tot koopkracht, goed voor de economie, leidt tot loonruimte. De Werkgevers en werknemers hebben nogal een grote say in het bestuur van die pensioenfondsen dus ik ga er vooralsnog vanuit dat die ramingen van het Centraal Planbureau reëel zijn.

KOCKELMAN
[onverstaanbaar, red.] zich zo gedragen dat de ramingen van het Centraal Planbureau uit kunnen komen.

ASSCHER
Het is in hun belang om die premiedaling die mogelijk is ook te laten plaatsvinden. We hebben nu geen reden om te denken dat het anders zou zijn.

DE WINTHER (TELEGRAAF)
Wanneer is het kabinet het eens over de autobrief?

ASSCHER
Op het moment dat we u daar verslag van uitbrengen zijn we het eens geworden.

DE WINTHER
Dat hoorden we ook natuurlijk bij de herziening van het belastingstelsel die was ook eerder aangekondigd, liet op zich wachten. Ik hoorde iemand uit de coalitie deze week zeggen dat het misschien wel volgend jaar kan worden voordat duidelijk is wat er in die brief moet komen, gaat het zo lang duren?

ASSCHER
Daar kan ik u niets over zeggen. Staatssecretaris Wiebes die zal te zijner tijd u daarover informeren.

DE WINTHER
Ja dat betekent wel dat veel autobezitters maar ook autoverkopers in de tussentijd in onzekerheid blijven. Het gaat weliswaar om een maatregel in 2016 maar zijn mensen bijvoorbeeld verzekerd van de voorwaarden die ze nu afsluiten, voor de periode na 2016 moeten ze wachten tot die brief verschijnt.

ASSCHER
Ik kan geen mededelingen doen over een brief die er nog niet is dus ook niet over de inhoud daarvan. Staatssecretaris Wiebes zal aangeven wanneer die brief klaar is en dan zal hij ongetwijfeld in de Kamer en in uw krant behandeld worden.

DE WINTHER
Is het verstandig om nu een auto te kopen met een bepaalde bijtelling die nu nog gunstig uitpakt maar misschien straks niet meer?

ASSCHER
Ik heb de afgelopen jaren een les heel goed geleerd, je moet oppassen mensen te adviseren over de aankoop van een auto. Dat moeten ze helemaal zelf beslissen. Als je daar ruimte voor hebt moet je het vooral doen. Heb je die ruimte niet dan doe je het niet en ik denk dat mensen de kleur, het model, het type heel goed zelf kunnen bepalen.

DE WINTHER
Gaat het nog banen opleveren toevallig?

ASSCHER
Of het banen gaat opleveren? Het kopen van auto’s?

DE WINTHER
Ja, ik weet het niet precies.

ASSCHER
Nou ja, we hebben eind vorig jaar een enorme spurt gezien in de autoverkoop. We wisten wel dat dat een tijdelijk effect was. Je ziet nu dat het vorige kwartaal toch weer 0,2% meer groei liet zien dan eerder was verwacht. Dat zijn banen.

VRAAG
Premier Rutte en een aantal collega’s van u waren deze week in New York. Ik was even benieuwd, er is ook weer een persbericht dat de windparkgebieden zijn aangewezen. Bent u tevreden over wat er op de klimaatconferentie is bereikt? Er zijn weer wat goeie voornemens aangekondigd maar dat zijn, ja, vaak loze eigenlijk loze beloftes gebleken. Bent u tevreden wat er is bereikt in New York?

ASSCHER
Over wat er in New York exact bereikt is, daar zullen de bevoegde bewindspersonen het over hebben maar voor Nederland is het natuurlijk een ongelofelijk belangrijk onderwerp om allerlei redenen. Omdat we zien dat Nederland bedreigd wordt door een stijgende zeespiegel, heel direct. Omdat we er belang bij hebben, ook geopolitiek om niet zo afhankelijk te zijn van alle exporteurs van fossiele brandstoffen. We hebben in het regeerakkoord ook hele ambitieuze doelstellingen opgenomen en een ambitieus energieakkoord afgesloten. In dat licht is het heel goed nieuws dat minister Kamp nu voorstellen heeft gedaan tot een nieuwe inrichting van die windenergie. Dat bespaart de Nederlandse belastingbetaler geld dat sneller gaat dan afgesproken in het energieakkoord. Uiteindelijk hebben we natuurlijk nodig dat er wereldwijd afspraken worden gemaakt die bindend zijn. Eerste stap daarvoor is Europa, volgende week spreekt Europa over de klimaatdoelstelling, daar zal Nederland vanzelfsprekend ook zijn ambitie laten zien en dat moet dan volgend jaar in Parijs leiden tot wereldwijde afspraken.

WESTER
Ik zit even naar het kaartje te kijken wat verspreid is nu. Waarom is de schaal zo veranderd? Die lijnen die daar staan over die windmolens die kloppen van geen kant. Dan lijkt het heel ver uit de kust te staan, 8,5 kilometer. Het stukje tussen Harlingen en Terschelling is ongeveer 38 kilometer, dit kaartje is, ja klopt niet. Waarom stelt u dat zo voor?

ASSCHER
Wat ik weet is dat het gaat over de 12-mijlslijn, dat is ruim 2 kilometer…

WESTER
Veel dichter bij de kust van Nederland dan hier wordt voorgesteld.

ASSCHER
Dat zou heel goed kunnen, ik heb het kaartje niet getekend. In dat geval behoeft het correctie. Het gaat in ieder geval om een afstand van 22 kilometer versus 18 kilometer, dat is een flinke afstand. Of het daar juist geprojecteerd is weet ik niet.

WESTER
Als dit niet klopt, bent u dan bereid een nieuwe kaart te versturen?

ASSCHER
Vanzelfsprekend.

WESTER
Ok, dan wachten we dat af.

VRAAG
Het wel iets dichter nu voor de kust dan in de oorspronkelijke plannen dus, en daar zijn natuurlijk ook veel kustgemeentes zijn daar tegen.

ASSCHER
In het voorstel van Kamp kunnen we al vrij snel beginnen bij Borssele. Daar gaat het over buiten de 12-mijlslijn, dus dat is conform de eerste afspraken. En er wordt studie gedaan naar de vraag of er later mogelijk ook op de 10-mijlslijn gebouwd moet worden. Is nog steeds een enorme afstand maar er wordt zorgvuldig naar gekeken. We hoeven daar niet op te wachten want in 2015 zouden we al bij Borssele kunnen op de afstand die eerder was overeengekomen.

VISSCHJAGER
Ik wou u vragen, het aantal asielvragen is verdubbeld maar wat betekent dat? Betekent dat dat we die asielaanvragen niet aan kunnen? Dat staat er allemaal niet in. Ik vind zo’n woord verdubbeld, ja dat zegt eigenlijk niet zo veel.

ASSCHER
Je ziet dat dat een direct gevolg is van wat er in de wereld gebeurt. Meer dan de helft van die vluchtelingen, van die asielaanvragen zijn mensen die uit Syrië op de vlucht slaan. Je ziet gigantische aantallen in Turkije, echt nog weer heel veel groter dan wat hier gebeurt. Nederland heeft het altijd als taak gezien om verantwoordelijkheid te tonen. Dat zal soms moeilijk zijn, er zal creatief moeten worden gezocht naar opvangmogelijkheden. De staatssecretaris is daar druk mee doende. De gemeenten zijn daar druk mee doende. Maar we zijn het wel aan onze stand verplicht om dat netjes te doen.

VISSCHJAGER
En kunnen we het ook aan?

ASSCHER
Dat kunnen we aan.