Deltaprogramma 2015: Nederland veilig en leefbaar in de 21e eeuw

Nieuwsbericht | 16-09-2014 | 15:15

Dat staat in het Deltaprogramma 2015, De beslissingen om Nederland veilig en leefbaar te houden, dat minister Schultz van Haegen (Infrastructuur en Milieu) vandaag naar de Tweede Kamer heeft gestuurd. De Deltabeslissingen volgen uit het advies waaraan deltacommissaris Wim Kuijken sinds 2010 heeft gewerkt.

Schultz: “Vandaag begint een nieuw hoofdstuk in onze eeuwenlange relatie met het water. Bijna 60 jaar geleden was het eerste Deltaplan de aanzet voor de bouw van de Deltawerken, die ons nu al decennialang beschermen. Nu ligt er een nieuw Deltaplan voor de komende decennia. Er wonen inmiddels meer mensen in de laag gelegen gebieden. Onze economische activiteiten zijn veel groter. En door klimaatverandering stijgt de zeespiegel en komt er meer water door onze rivieren. Het is dus tijd voor een nieuw deltaplan met extra bescherming.”

Kuijken: “Ik ben trots dat ik de afgelopen jaren als regeringscommissaris de voorliggende beslissingen en strategieën heb kunnen voorbereiden en een uitgewerkt en goed onderbouwd voorstel voor de structurerende beslissingen heb kunnen doen namens de betrokken overheden (gemeenten, provincies, waterschappen en het Rijk) en vele maatschappelijke organisaties. Ik ben blij met de positieve reactie van het kabinet. De Deltawet van 2012 is daarbij zeer behulpzaam. Ik zal er alles aan doen om deze beslissingen de komende jaren verder te brengen en in concrete maatregelen te doen omzetten. Dat betekent  dat we ruim 30 jaar lang hard zullen moeten werken en zo’n 20 miljard euro zullen gaan investeren vanuit het Deltafonds.”

Deltabeslissingen

Het Deltaprogramma 2015 bevat de nationale Deltabeslissingen en de concrete voorkeurs-strategieën per regio – samen het kompas voor het werk aan onze delta tot 2050. De beslissingen gaan over:

1.    Waterveiligheid: we beschermen Nederland beter tegen overstromingen met nieuwe veiligheidsnormen voor onze waterkeringen. We kijken niet alleen meer naar de kans dat het water over de dijk komt, maar ook naar de gevolgen voor inwoners en economie. In plaats van verschillende veiligheidsnormen voor verschillende delen van ons land, kan iedereen achter de dijken in de toekomst rekenen op een gelijk beschermingsniveau van tenminste 1 op 100.000. Dat betekent dat de jaarlijkse kans om te overlijden als gevolg van een overstroming nergens groter is dan 0,001%. Op plekken waar veel slachtoffers kunnen vallen en veel schade ontstaat, zorgen we voor extra bescherming. Vooral in het Rivierengebied wordt flink geïnvesteerd. Het Deltaprogramma 2015 geeft ruim 200 dijkvakken nieuwe normen. De nieuwe normen worden verankerd in de wet.

2.    Zoetwatervoorziening: we zorgen voor een betere zoetwatervoorziening om ons te wapenen tegen verzilting en langere perioden van droogte. Rijk, provincies, gemeenten en waterschappen maken afspraken om tekorten aan zoetwater als drinkwater, voor landbouw, natuur, nutsfuncties en economie te voorkomen en zoetwater efficiënter te gebruiken. Er komt een nieuwe aanpak voor hoge gebieden, zoals de Peel en gebieden die dreigen te verzilten, zoals delen van Zuid-West Nederland. Daarvoor investeren Rijk en regio de komende jaren ruim 450 miljoen euro in de zoetwatervoorziening.

3.    Ruimtelijke inrichting: alle overheden maken vandaag een belangrijke afspraak om steden en dorpen waterbestendig in te richten en het water waar nodig de ruimte te geven. Dat kan bijvoorbeeld door het opvangen van water op waterpleinen, drijvende woningen, meer groen of verplaatsing van vitale infrastructuur. In 2050 moet heel Nederland meer klimaatbestendig zijn ingericht.

4.    Rijn-Maasdelta: het gebied waar Rijn en Maas uitmonden in de Noordzee, met de haven van Rotterdam en de vele steden eromheen, krijgt een betere bescherming. Een van de kwetsbaarste plekken van Nederland, waar veel mensen wonen en veel geld wordt verdiend, krijgt sterkere dijken en een waterbestendigere ruimtelijke inrichting. We onderzoeken of de capaciteit van de rivieren omhoog moet en verhogen de effectiviteit van de Maeslantkering als belangrijkste zeewering in het gebied.

5.    IJsselmeergebied: door een flexibel waterpeil in het IJsselmeer kunnen we meer zoetwater vasthouden en de voorraad beter benutten. Met pompen in de Afsluitdijk zorgen we dat het water wanneer nodig goed afgevoerd kan worden. De oevers van het IJsselmeer moeten ingericht zijn op een flexibel  waterpeil.

Daarnaast nemen we de strategische beslissing Zand: door zandsuppleties houden we de kustlijn op zijn plek en versterken we de economie van de kustplaatsen.

Voorbereid en flexibel

Het werken aan water is nooit klaar in Nederland. We zijn veilig, maar onze delta is kwetsbaar. We moeten tempo maken om het gegroeide aantal inwoners en de fors toegenomen economische waarde ook in de toekomst goed te beschermen. Met de Deltabeslissingen is Nederland voorbereid op meerdere scenario´s. We kiezen voor flexibiliteit, omdat de toekomst onzeker is. De hoogte van de zeespiegel en het weer: we weten dat het verandert, maar niet exact hoe. Met het Deltaprogramma 2015 ligt er een adapatieve aanpak waarmee onze delta zich kan blijven aanpassen  aan onverwachte ontwikkelingen, nieuwe metingen en inzichten. Nuchter en alert.

Bestuursovereenkomst

Minister Schultz ondertekent vandaag met vertegenwoordigers van provincies, waterschappen en gemeenten de ‘Bestuursovereenkomst Delta¬programma’, waarmee partijen afspreken de Deltabeslissingen en voorkeursstrategieën in hun eigen plannen te verankeren. De Bestuursovereenkomst is voorbereid door de deltacommissaris en is een aanvulling op het Bestuursakkoord Water uit 2011. Het Rijk zal de Deltabeslissingen en voorkeursstrategieën vastleggen in een tussentijdse wijziging van het Nationaal Waterplan en voor de nieuwe waterveiligheidsnormen de wet aanpassen.

(3 foto's)