Toespraak van minister Opstelten bij de opening van het Advocatenportaal

Toespraak | 08-09-2014

Dames en heren,

Dit is een bijzondere middag voor de strafrechtketen. Wat ik vandaag hier zie, vervult mij met blijdschap. Ik zie hechte samenwerking, ik zie innovatie en ik zie professionaliteit. De combinatie van deze drie factoren leidt tot een bijzonder efficiënte en effectieve toepassing van het strafrecht.

Hoewel de drie betrokken partijen - OM, ZM en advocatuur - ieder een geheel eigen positie binnen het strafrecht innemen, toont u vandaag aan dat u in goede samenwerking tot veel in staat bent! En dat samenwerken binnen de strafrechtketen loont, blijkt wel uit de bijzondere innovatie die hier tot stand is gebracht. Geen stapels dossiers meer, die door koeriers moeten worden bezorgd. Geen printers en kopieermachines meer, die de hele dag draaien. Maar met één druk op de knop een zeer snelle en 24 uur per dag beschikbare informatiestroom. Het tekent bovendien de professionaliteit van de partijen in de strafrechtketen, dat dit mooie resultaat is behaald, ondanks de verschillende uitgangspunten en de vaak zelfs tegengestelde belangen.

Het advocatenportaal is daarmee een lichtend voorbeeld voor de werking van de strafrechtketen in de nabije toekomst. Zoals u weet, heb ik de ambitie om de prestaties van de strafrechtketen ingrijpend te verbeteren. Samen met de vandaag aanwezige organisaties wil ik onder meer bereiken dat strafzaken sneller, slimmer, beter én transparanter worden afgehandeld.

Om die ambitie te realiseren heb ik vorig jaar - samen met de meest betrokken ketenpartners: politie, OM en ZM - concrete doelstellingen geformuleerd. De twee misschien wel belangrijkste doelstellingen luiden:

• In 2016 is digitale informatie-uitwisseling in de keten de norm.
• En al eerder - in 2015 – zijn de doorlooptijden van strafzaken aanzienlijk verkort.

Het advocatenportaal, dames en heren, speelt bij het realiseren van deze beide doelstellingen een belangrijke rol. Het is een stevige stap voorwaarts in de ketendigitalisering – een stap die nodig is voor een betere en efficiëntere behandeling van strafzaken. Ook leidt het portaal tot een snellere en zekere overdracht van dossiers en daarmee tot kortere doorlooptijden van strafzaken.

Korte doorlooptijden van strafzaken zijn van essentieel belang om de kernfunctie van de strafrechtketen – recht doen – te kunnen uitoefenen. Een reactie op een normovertreding is immers pas adequaat, als deze niet alleen juridisch-inhoudelijk correct is, maar ook tijdig plaatsvindt. Slachtoffers en verdachten hebben recht op een strafrechtketen, waarbinnen alle partijen hun uiterste best doen om de procesgang op een kwalitatief zo hoog mogelijk niveau te brengen.

Om de prestaties van de strafrechtketen een sterke boost te geven zijn én worden verschillende projecten en programma’s in het leven geroepen:

• Denk bijvoorbeeld aan ZSM, de nieuwe standaard voor het behandelen van eenvoudige strafzaken, die leidt tot een verantwoorde afdoening of routering binnen een korte doorlooptijd!
• Denk ook aan de grote verbeteringen die we momenteel aanbrengen in het aangifteproces en het executieproces.
• Denk ook aan de invoering van gezamenlijke “verkeerstorens”. Daarmee willen OM en ZM, elk vanuit hun eigen rol, samen beter grip krijgen op zaakstromen. Nauwe betrokkenheid van de advocatuur op dit terrein lijkt mij van cruciaal belang voor de slaagkans.
• En denk tenslotte ook aan de aanstaande – zeer ingrijpende - modernisering en herijking van het Wetboek van Strafvordering. Die modernisering, die uw aller inbreng vraagt, is dringend noodzakelijk om de goede werking van de strafrechtketen in de komende decennia te borgen.

Maar, dames en heren, het meest positieve effect op de prestaties van de strafrechtketen zou wel eens kunnen voortkomen uit de digitalisering. Hiervan zien we vandaag een prachtig voorproefje - dat wat mij betreft absoluut naar méér smaakt! Ik feliciteer het OM, de ZM en de advocatuur dan ook met dit mooie resultaat! En ik spreek de hoop uit dat dit voor alle partijen aanleiding is om hun goede samenwerking bij het verbeteren van de prestaties in de keten voort te zetten – en liefst zelfs nog uit te breiden!