Toespraak van staatssecretaris Mansveld bij de ontvangst van het Duurzame Koffertje op Duurzame Dinsdag

Toespraak | 02-09-2014

Beste mensen,

Vandaag hebben we het over duurzame helden.

Denk bijvoorbeeld aan Tiemen ter Hoeven en Mark Groot Wassink. Zij begonnen het jonge Nederlandse fietsenmerk Roetz-Bike. Dit bedrijf zet hergebruik van materialen en kansen voor mensen die moeilijk aan werk komen centraal.

Of denk aan Bert van Son en zijn mensen van Mudjeans; een Nederlands kleding merk dat het recyclen van kleding naar een nieuw niveau tilt.

Maar vlak ook Lisanne Addink niet uit. Zij startte Foodiebags.  Per jaar wordt 50 miljoen kilo eten weggegooid in de horeca. Met haar ontwerp van een design doggybag wil zij deze voedselverspilling tegen gaan. Inmiddels gebruiken tientallen restaurants deze ‘foodiebag’. Wat in sommige andere landen zoals de VS volslagen normaal is. Het recente initiatief van Stichting Natuur en Milieu voor de introductie van doggybags zal hopelijk voedselverspilling verder terugdringen. 

Marius Smit is ook zo’n duurzame pionier. Hij begon drie geleden zijn bedrijf Plastic Whale in reactie op het plastic soep probleem. Hij bouwde een sloep van gerecyceld plastic en is nu het eerste plastic visbedrijf ter wereld.
En zo kan ik nog wel even doorgaan!

Dames en heren,

Vandaag komen er met de inhoud van deze Duurzame koffer weer vele nieuwe duurzame helden bij. Want Nederland gaat voor duurzaam. Ik ga voor duurzaam. Door samen slim te produceren en bewust te kopen, gebruiken en hergebruiken, zorgen we voor een toekomstig sterk en duurzaam Nederland. Ik ben daar optimistisch over. In die twee jaar dat ik nu staatssecretaris ben heb ik heel veel kansrijke initiatieven gezien. Door heel Nederland.
Initiatieven die onze samenleving duurzamer maken. En voor groene banen zorgen. Groene innovaties zijn in mijn overtuiging een belangrijke uitweg uit de crisis.

Dames en heren,

De kracht van Duurzame Dinsdag is dat de initiatieven uit de samenleving zelf komen. En zo zie ik het graag. We benutten de kracht van de samenleving.

En de overheid geeft ruim baan, brengt partijen bij elkaar en stelt kennis ter beschikking. En niet kansrijke ideeën onder een deken van regelzucht smoort. Ik geef u een voorbeeld: het burgerinitiatief Ecodorp in het Brabantse Boekel. In Boekel willen ze een autovrij dorp bouwen met duurzame woningen, een eigen voedselvoorziening, ecologische waterzuivering en duurzame ondernemingen. Omdat Boekel mag afwijken van het bouwbesluit wordt de bouw van ecologische woningen mogelijk. En door de wet Milieubeheer anders toe te passen kunnen miniwindturbines geplaatst worden.

Met de juiste prikkels en stimulansen wil ik op deze wijze verder aan de duurzame weg timmeren. Bijvoorbeeld met het programma Van Afval Naar Grondstof werk ik samen met overheden en bedrijven aan versterken van de zogeheten circulaire economie. Hergebruik van producten en materialen draagt bij aan economische groei. En vermindert de druk op het milieu.

Bij recycling van plastic, textiel en huishoudelijk afval kunnen we nog stappen maken. En dat doen we ook! Met concrete Green deals. Maar ook met het kunststof ketenakkoord. Meer dan 75 partijen werken binnen dit akkoord aan het verbeteren van de inzameling van plastic afval en hergebruik. Of aan een duurzamer ontwerp van producten om producten makkelijker te hergebruiken.

Een voorbeeld is het produceren van nuttige producten of onderdelen uit plastic afval via 3D printing. Deze technologie biedt veel mogelijkheden om plastic afval om te zetten in draden die als grondstof dienen voor 3D-printers. Hierdoor ontstaat een geheel nieuwe markt. Afgelopen voorjaar heeft president Obama een bezoek gebracht aan Dus Architecten in Amsterdam die bezig zijn een nieuw grachtenpand te ontwerpen en te bouwen met behulp van 3D-printing.   Wereldwijd heeft dit initiatief veel publiciteit gekregen. Een mooi voorbeeld van de creativiteit en lef in de samenleving die nieuwe wegen durven te bewandelen.
Ik ben ervan overtuigd dat samenwerking en het beter benutten van de kracht samenleving de weg is die we moeten bewandelen.

Belangrijk is ook mensen te laten zien wat al kan en mogelijk is. Niet door te verbieden of voor te schrijven, maar door te faciliteren en te stimuleren. Dat is bijvoorbeeld ook de kern van mijn programma duurzaam doen. In Nederland zijn veel duurzame initiatieven, klein en groot. Al die initiatieven dragen bij aan een duurzame wereld. Ik wil dat stimuleren met dit programma. Onderdeel van dit programma is een website: www.duurzaamdoen.nl. Op de website vinden bezoekers tips en inspiratie om duurzaam te doen.

Dames en heren,

Ik ga net als vorig jaar ook uit deze Duurzame Koffer een aantal kansrijke initiatieven ondersteunen. We gaan bijvoorbeeld bekijken of deze ideeën ook werken. Kleinschalige initiatieven op een grotere schaal brengen. Verbinding leggen met andere vergelijkbare initiatieven. De praktijk bewijst dat dit werkt. Bijvoorbeeld met de eerdergenoemde Foodiebag.

Nieuw dit jaar is dat ik initiatiefnemers veel directer wil koppelen aan mijn medewerkers die betrokken zijn met een bepaald onderwerp. Dus een winnend initiatief dit jaar komt op het bureau van de medewerker die daar dagelijks mee bezig is. Dat levert voordelen op voor beide partijen.

• Er kan snel en helder een op een geschakeld worden.
• En het helpt mijn mensen na te denken over de andere rol van de overheid.Te denken als ondernemer, niet te snel te vervallen in de rol van (af)remmer, maar positieve meedenker.

Uit de laatste trendanalyse van Greenwish blijkt overigens dat mijn ministerie al wat wensen van duurzame initiatiefnemers oppakt zoals de start van het steunpunt ruimte in regels voor groene groei, zelf een actievere rol speelt (practise what you preach) bijvoorbeeld door 300 bedrijven te ondersteunen die 20% minder CO2 in hun personeelsmobiliteit willen realiseren (lean and green), of door ons eigen kantoorpand energiezuiniger te maken en voorzieningen voor elektrisch rijden te plaatsen (duurzaam inkopen). En door bij de Dag van de Duurzaamheid, de Innovatie estafette en zo’n dag als vandaag acte de présence te geven.

Ik ga afronden.

Elk duurzaam initiatief is meer dan één idee.

• Het inspireert andere mensen.
• Het sluit aan bij andere identieke initiatieven. Of versterkt deze. Elk initiatief kan een druppel zijn die leidt tot een zee van duurzame initiatieven.

Ik roep u op door te gaan met het bedenken van duurzame ideeën. Door lef, doorzettingsvermogen en creativiteit te tonen, komen we steeds dichter bij die noodzakelijke duurzame wereld. Langzaam maar onomkeerbaar.

Ik dank u wel.