Toespraak van staatssecretaris Mansveld voor de opening van de demosite ziekenhuisafvalwater van het Antonius ziekenhuis in Sneek

Toespraak | 01-09-2014

Dames en heren,

Hoe gek het ook klinkt, dit is voor mij een beetje een thuiswedstrijd. Ik heb twaalf jaar in ziekenhuizen gewerkt, ook in Noord-Nederland. En daarom vind ik het extra leuk hier te zijn. Zeker vanwege het onderwerp.
Want hoewel we vandaag in een ziekenhuis zijn: het gaat niet over aandoeningen, ziektes en behandelingen.
Het gaat over innovatie, ondernemerschap en kansrijke initiatieven voor een groene economie!
Het gaat over een ziekenhuis dat de deuren opent en bedrijven kansen biedt om nieuwe technologie te ontwikkelen.
Een geweldig initiatief! En ook zeer relevant.
Want op het terrein van geneesmiddelen en afvalwater is nog veel te ontdekken. Niet alleen over de omvang van het probleem en de gevolgen. Maar ook over de mogelijkheden om het afvalwater beter te zuiveren.

Want als het gaat om geneesmiddelen en milieu, dan hebben we nog niet alle feiten op een rij.
Er zijn dingen die we weten en niet weten.

• We wéten dat alle zorginstellingen van Nederland goed zijn voor 10 tot 15% van alle uitstoot van restanten van humane geneesmiddelen in het milieu. De rest verdwijnt via de mensen, of bijvoorbeeld dierlijke mest in het milieu.
• We wéten dat er geneesmiddelen worden aangetroffen in het drinkwater en in ons grondwater.

Maar we weten nog niet precies wat dit betekent voor het milieu en onze gezondheid. Of het de resistentie voor anti-biotica verhoogt. Ook hebben we nog onvoldoende techniek om de micro-verontreinigingen uit ons afvalwater te zuiveren.

De vraag is: laten we dit zo, of gaan we zelf actief achter nieuwe kennis  aan? Dat is natuurlijk geen vraag maar een opgave!
We hebben de afgelopen jaren in Nederland veel bereikt. Er is minder smog, minder zure regen en we kunnen zelfs weer snorkelen in het IJsselmeer.
Maar we kunnen niet achterover leunen. Meer resultaten bereiken we niet alleen door normen te stellen in Brussel en Den Haag.
Resultaten bereiken we ook niet met doem-scenario’s over het klimaat. Ik zie meer in het uitgaan van kansen die een groene economie ons biedt. Dát is een wenkend perspectief! Dáarmee inspireer je mensen!
Ik moet vaak denken aan mijn ontmoeting vorig jaar met Governor Brown van Californië. Ik was daar omdat ze daar koploper zijn in duurzaamheid, elektrische mobiliteit en recycling. Ik vroeg hem naar het geheim van Californië. Hij zei toen: “Don’t mention the climate”.
Voorop staat het denken in kansen, het ruim baan geven aan maatschappelijk initiatief en ondernemerschap. Ik ben het daarmee eens, en heb daarvoor ook een speciaal programma opgezet dat heet: Duurzaam Doen.

En het mooie hier is dat u laat zien dat er heel veel ondernemerschap is!
Dat is ook nodig op dit specifieke terrein van geneesmiddelen en milieu, want er zijn nog vraagstukken genoeg.  

• Wat betekent de stijgende trend in het medicijngebruik, bijvoorbeeld door de vergrijzing?
• Wat kunnen we bedenken voor het thuisgebruik van medicijnen? Mensen blijven immers steeds minder lang in het ziekenhuis.

Waarom ben ik zo enthousiast over uw initiatief hier?

1. Het levert ons nieuwe kennis en expertise op over het verbeteren van het milieu!
2. Die nieuwe kennis is goed voor de internationale positie van Nederland als waterland. Het is een economische kans. In het buitenland is veel vraag naar onze kennis. Dat blijkt uit dit internationale gezelschap! 
3. Dit is een mooi voorbeeld van een initiatief dat vanuit de maatschappij zelf komt. Alle waardering voor alle partijen! Zeker het Antonius Ziekenhuis! 

Ik zeg daar éen ding bij.
Het Antonius Ziekenhuis hééft al een goede reputatie op het gebied van duurzame bedrijfsvoering. U heeft brons gescoord op de Milieuthermometer Zorg  voor duurzame bedrijfsvoering. 
Die ambitie is nodig bij meer zorginstellingen. In deze sector is nog winst te halen op het gebied van duurzame bedrijfsvoering. Ik heb het dan onder andere over het besparen van water, hergebruik van textiel en duurzame energie.
Soms is een duwtje in de rug nodig en daarom maak ik nu met de zorginstellingen hierover afspraken in de vorm van een Green Deal.   

Een bijzonder initiatief! Een prachtig voorbeeld van ondernemerschap en zoektocht naar nieuwe kennis en technische mogelijkheden om water te zuiveren. Dat is goed voor het milieu, goed voor de bedrijven en goed voor ons land.
Ik hoop dat het druk wordt in Sneek en dat er wachtlijsten ontstaan in het ziekenhuis. Maar dan wachtlijsten van bedrijven die allemaal nieuwe technieken willen uittesten.
Ik zal het met heel veel belangstelling volgen. Ik wens u heel veel succes!