Antwoorden van staatssecretaris Van Rijn op vragen over de wachtlijsten in de langdurige zorg
Staatssecretaris Martin van Rijn (VWS) reageert op vragen over de wachtlijsten in de langdurige zorg:
1. Wat is er nou precies aan de hand? Er is geld, er is recht op zorg en er zijn zelfs lege kamers. Waarom loopt dit stroef, waarom denkt/vreest 40% van de ondervraagde zorginstellingen niet voldoende plekken te hebben en waarom nemen sommigen zelfs helemaal niemand op?
“Laat ik het heel duidelijk stellen. Mensen hebben en houden recht op een plek in een instelling als dat nodig is. Daar is voldoende geld voor, Actiz bevestigt dat ook. Het kabinet heeft hiervoor juist extra geld uitgetrokken ten opzichte van eerdere plannen. Dat neemt niet weg dat er onzekerheid kan zijn bij zorginstellingen - als gevolg van alle veranderingen - over hun individuele budget. En er zijn vragen over de precieze verdeling per regio en aanbieder. Dat is elk jaar zo als de zorg wordt ingekocht maar dit jaar is dat sterker. Ik begrijp die onzekerheid maar dat moet er niet toe leiden dat er instellingen zouden zijn die als gevolg daarvan helemaal geen mensen opnemen. Alle betrokken partijen zijn vanmiddag op het ministerie voor een lange sessie. Daar zal dit ook onderdeel van gesprek zijn. Daar moeten we echt samen uit kunnen komen.”
2. Wat gaat de staatssecretaris er aan doen om dit op te lossen?
"U weet, ik volg de hervormingen van de langdurige zorg met 10 vingers aan de pols. In ieder geval gaan we in 2015 nog strakker dan normaal volgen of het geld goed is verdeeld over alle regio’s en aanbieders. We kijken ook naar mogelijkheden om herverdeling van middelen die we normaal pas later in 2015 zouden doen, nu eerder te doen. Als dat helpt, moeten we dat overwegen. Eerder heb ik al aan de Tweede Kamer geschreven dat er 65 miljoen extra is in 2015 voor de zwaarste categorieën zorg om in dit belangrijke jaar extra ruimte te bieden om alle veranderingen goed op te vangen. En volgend jaar krijgen ook de gemeente een grotere rol bij het in de gaten houden van het welzijn van hun inwoners dus krijgen we extra ogen en oren om te bewaken dat iedereen de zorg krijgt die hij of zij verdient.”
3. Mensen maken zich zorgen over deze geluiden. Kunnen mensen er nu en straks op vertrouwen dat er - zoals de staatssecretaris steeds heeft gezegd - voor hen of voor hun familieleden een plekje is in een instelling als de zorg zo zwaar wordt dat thuis wonen niet langer gaat?
“Mensen die nu - op grond van de AWBZ - recht hebben op een plek in een instelling houden dat recht. En ook voor de toekomstige Wet Langdurige Zorg straks geldt dat er voor degene die complexer zorgvraag hebben recht is op zorg. Er zal voldoende geld zijn en er zullen voldoende plekken zijn om dat recht ook te verzilveren. Dat geldt voor alle Nederlanders.”
4. Hoe kan het zijn dat er op bepaalde plekken lege kamers zijn en tegelijkertijd wachtlijsten?
“Mensen die een plekje in een instelling nodig hebben, moeten daar binnen redelijke termijn terecht kunnen. Maar niet voor iedereen is dat hetzelfde. Er zijn hele urgente gevallen die bij wijze van spreken gisteren onder dak hadden moeten zijn. Er staan ook mensen op de wachtlijst die heel graag in een specifieke instelling willen wonen en het tot die tijd thuis nog wel redden. En alles wat daar tussen zit. De zorgkantoren moeten er voor zorgen dat dit allemaal goed loopt.
Als er nu ergens plekken leeg staan, kan er een praktische verklaring voor zijn. Ze kunnen op te grote afstand liggen voor cliënten die wachten, ze kunnen verouderd zijn, ze kunnen voor lichte zorg bedoeld zijn terwijl er juist zware zorg nodig is, etc. Als zo’n praktische reden er niet lijkt te zijn, wil ik graag namen en rugnummers zodat we kunnen nagaan wat er speelt. Zorgkantoren en aanbieders moeten immers gewoon hun werk doen.”