NAVO spreekt over Oekraïne en Afghanistan

De NAVO-ministers van Defensie spraken gisteren en vandaag in Brussel over onder meer de situatie in Oekraïne. Dat was voor het eerst sinds het uitbreken van de crisis in dat land.

De NAVO heeft allerlei maatregelen getroffen ter geruststelling van de oostelijke bondgenoten, in reactie op de Russische acties op de Krim en in het oosten van Oekraïne. Nederland levert een bijdrage door de AWACS-radartoestellen in de lucht bij te tanken en met een in de Oostzee patrouillerende mijnenjager.

Het bondgenootschap accepteerde inmiddels ook het Nederlandse aanbod om met 4 F-16's het Baltische luchtruim te bewaken. Volgende week vertrekt een verkenningsteam. Van 1 september tot 31 december 2014 staan de vliegtuigen in Malbork in Polen om vandaar uit te patrouilleren boven de Baltische Staten.

Lange termijn

Ook spraken de ministers over eventuele maatregelen op de lange termijn. Minister Hennis gaf aan dat ze het voor permanente stationering van NAVO-middelen in de oostelijke lidstaten nog te vroeg vindt. "Bovendien komt de militaire NAVO-commandant, generaal Breedlove, eind juli nog met zijn advies", aldus de minister.

Pleidooi voor openheid

Hennis kreeg steun van NAVO-secretaris-generaal Rasmussen voor haar oproep om meer open te zijn over de militaire tekorten en overschotten bij het bondgenootschap. Nu wordt veel van de informatie over welke militaire middelen lidstaten te weinig (of teveel) hebben als geclassificeerd aangemerkt. Hennis wil dat NAVO-lidstaten die informatie openbaar maken. "Alleen zo maken we inzichtelijk waar de focus moet liggen bij investeringen en kunnen duidelijk maken dat deze defensie-uitgaven noodzakelijk zijn. Daarnaast geldt dat we zo nationale beslissingen over militaire middelen ook beter op elkaar kunnen afstemmen."

Afghanistan

Vandaag stond onder meer Afghanistan op de agenda. De ministers van de aan ISAF deelnemende landen wisselden hierover van gedachten met Afghaanse autoriteiten. Op 14 juni volgt de tweede ronde van de presidentsverkiezingen in Afghanistan. Nederland stelt net als andere landen als voorwaarde voor een vervolgmissie dat eerst een Bilateral Security Agreement met de VS en een Status of Forces Agreement met de NAVO-landen moeten zijn geregeld.

De vergadering van NAVO-ministers is de laatste voor de grote NAVO-top in september in Wales. Daaraan doen ook de regeringsleiders mee. Zij spreken onder meer over de toekomst van de NAVO. De ministers spraken in Brussel ook over de onderwerpen die ze tijdens de top in Wales op de agenda willen. Een ervan is zeker de rol en toekomst van de NAVO en de Defensie-uitgaven van de verschillende landen. Rasmussen wees de ministers opnieuw op de noodzaak die budgetten te verhogen.

Op dit moment halen slechts 4 lidstaten de norm van 2%. Nederland komt in 2017 op 1,15%. Hennis wees er nog wel op dat men zich niet moet blindstaren op enkel de financiële norm van 2%, maar dat ook "risk-sharing" telt. "Hoe vaak krijgsmachten daadwerkelijk worden ingezet en hoe de risico's verdeeld zijn over de bondgenoten speelt daarbij ook een rol", aldus de minister.