Toespraak van minister Opstelten bij de NCSC One Conference 2014

Toespraak | 03-06-2014

Dames en heren,

Hartelijk welkom allemaal, op deze tweede internationale NCSC One Conferentie. Indrukwekkend om hier in deze grote zaal zoveel deskundigheid op het terrein van cyber security bij elkaar te zien: zo’n 800 professionals en beleidsmakers vanuit tientallen landen uit de hele wereld. Het onderstreept in mijn ogen nog eens het grote belang van cyber security bij vertegenwoordigers van overheid, bedrijfsleven en wetenschap.

Gisteren hebben de wetenschappers het “bal” al geopend met het NSCRA-symposium, waarop de voortgang van cyberveiligheid en de resultaten van de onderzoeksagenda zijn gepresenteerd. Vandaag en morgen trekken we deze lijn door voor een brede doelgroep. We doen dat met een aantrekkelijk en gevarieerd programma, waarin zowel technische aspecten aan bod komen, zoals malware en detectie, maar ook zaken als privacy, governance en de organisatie van digitale veiligheid.

Alles overziend, dames en heren, kunnen we constateren dat de ontwikkelingen op cyber security gebied de afgelopen anderhalf jaar ontzettend snel zijn gegaan. Er hebben zich tal van incidenten voorgedaan. Zoals een hele serie DDos-aanvallen op banken en overheidsinstellingen; in februari hadden we zelfs te kampen met de grootste DDoS-aanval ooit in Europa! En denk ook maar aan het Pobelka-botnet, dat vorig jaar veel gevoelige gegevens wist buit te maken van overheden en bedrijven in vitale sectoren.

Natuurlijk, zulke incidenten zijn naar, lastig en niet zonder risico voor degenen die het aangaat. Maar ik constateer tegelijkertijd ook iets anders: het bestrijden van een – om het zo maar te formuleren - gemeenschappelijke vijand, brengt het beste in onze organisaties – publiek én privaat – naar boven. Ons National Cyber Security Center heeft zijn functie als netwerkorganisatie – nationaal én internationaal - in deze periode méér dan bewezen. En in eendrachtige samenwerking met de betrokken partners – publiek én privaat - zijn we er uiteindelijk sterker uitgekomen; we hebben veel geleerd, kennis en ervaring opgebouwd en zijn beter toegerust om dergelijke aanvallen in de toekomst te weerstaan.

Het doet denken aan onze strijd, hier in Nederland, tegen het water. U weet – en ik wil u absoluut niet verontrusten – dat het land waar u dezer dagen te gast bent, voor bijna één derde onder de zeespiegel ligt. De voortdurende aanvallen van het water, hebben ons eeuwenlang hoofdbrekens bezorgd. Maar onze bescherming, die begon met het opwerpen van terpen, het aanleggen van stevige dijken, het droogmalen van meren en zelfs hele stukken zee, heeft uiteindelijk geresulteerd in de meest geavanceerde waterwerken van deze wereld: de Deltawerken. U kunt vannacht, in uw hotel, rustig gaan slapen...

Precies zo werken we met de internationale gemeenschap, met behulp van de “gouden driehoek” overheid, bedrijfsleven en wetenschap, aan onze eigen Deltawerken: een goede, solide cyber security, die het kwaadwillenden lastig – zo niet onmogelijk – maakt aanvallen uit te voeren op onze belangrijke, vitale netwerken.

En net zoals bij de bescherming tegen het water, wil Nederland internationaal ook een leidende rol vervullen waar het gaat om bescherming tegen aanvallen in het cyberdomein. Dat hebben we ook expliciet zo verwoord in onze nieuwe Nationale Cyber Security Strategie, van vorig jaar oktober. Die nieuwe strategie bouwt uiteraard voort op het stevige fundament dat we hebben gelegd met de eerste. Die dateerde nog maar uit de zomer van 2012, maar u weet als geen ander hoe razendsnel de ontwikkelingen in het cyberdomein gaan. Dat noopte ons om na anderhalf jaar alweer met een aangescherpte strategie te komen. 

Een nieuwe strategie, met – zoals gezegd - stevige ambities:

• In de eerste plaats dat de Nederlandse samenleving op een veilige manier optimaal gebruik weet te maken van de voordelen van digitalisering.
• Daarnaast willen we ook dat het Nederlandse bedrijfsleven en de wetenschap vooroplopen op het gebied van security- en privacy-by-design.
• En – ten derde - dat Nederland, samen met zijn internationale partners, een vooruitstrevende coalitie vormt voor het beschermen van fundamentele rechten en waarden in het digitale domein.

Met de uitwerking van deze strategie zijn we inmiddels volop aan de slag. Sterker: ook op dit moment, hier in dit World Forum,  geven we daar heel concreet invulling aan. Want deze goedbezochte, internationale conferentie staat natuurlijk geheel in het teken van netwerkvorming, uitwisseling van kennis en ervaring en samenwerking! Kortom: in het teken van de vorming van die internationale coalitie die we nastreven.

En iets meer dan twee maanden geleden, dames en heren, bood ditzelfde World Forum nog onderdak aan liefst 58 wereldleiders, die hier bijeen waren voor de Nucleair Security Summit 2014. Een topconferentie die uiteraard moest voldoen aan de allerhoogste veiligheidseisen – ook op het gebied van cyber security. De Nationaal Coördinator Terrorisme en Veiligheid, waar het Nationaal Cyber Security Center deel van uitmaakt, heeft een cruciale, coördinerende rol gespeeld bij de beveiliging van dit mega-evenement. Noem het gerust de “ultieme vorm van samenwerking” tussen alle bij deze beveiligingsoperatie betrokken partijen. Als verantwoordelijk minister ben ik ontzettend trots op het feit dat de beveiliging van de NSS 2014, waar wereldwijd zoveel ogen en oren op waren gericht, zo succesvol is verlopen. Dat heeft de reputatie van Nederland op dit terrein – beveiliging in den brede, maar zeker ook in het cyberdomein – internationaal veel goed gedaan.

En dat komt, op zijn beurt, onze internationale ambitie op het terrein van cyber security weer ten goede. Zoals u weet mag Nederland volgend jaar de vierde editie organiseren van de prestigieuze Internationale Cyberconferentie – met deelname van tientallen ministers en bijna 2000 afgevaardigden van publieke en private organisaties en instellingen uit zo’n 100 landen. Daar hopen we spijkers met koppen te kunnen slaan en internationaal opnieuw verdergaande stappen te kunnen zetten op weg naar een veilig en weerbaar cyberdomein. Vergelijkbaar met een slim en goed werkend stelsel van dijken, dammen, sluizen en andere geavanceerde waterbouwkundige werken, dat de burgers bescherming biedt – maar dan in het digitale domein. Zodanig, dat hackers, cybercriminelen en andere kwaadwillenden geen kans krijgen om cruciale informatie te bemachtigen, onze vitale diensten en systemen aan te vallen, of zelfs plat te leggen!

Daaraan kunnen we ook vandaag en morgen, op deze National Cyber Security Center One Conference, al een belangrijke bijdrage leveren. U hebt het programma gezien: dat behelst een zeer gevarieerde en aantrekkelijke mix van interessante, leerzame en hoogst actuele onderwerpen. Het moet voor u, als deskundigen bij uitstek, een feest van herkenning zijn! Een feest ook om hier – als vertegenwoordigers van overheid, bedrijfsleven en wetenschap – gezamenlijk mee aan de slag te gaan. Want goede samenwerking tussen verschillende disciplines, zo leert de ervaring op dit terrein, is cruciaal. Samen kunnen we komen tot de beste oplossingen; oplossingen die vanuit verschillende perspectieven – veiligheid, privacy én maatschappelijke groei – de meeste voordelen bieden. Ik ben dan ook zeer benieuwd naar de uitkomsten van deze conferentie. En zal mij daarover binnenkort graag op de hoogte laten stellen.

Ik wens u in alle opzichten twee boeiende, informatieve én productieve dagen en verklaar deze tweede NCSC One-conferentie voor geopend!