Persconferentie na ministerraad 9 mei 2014

Mediatekst | 09-05-2014

INLEIDEND STATEMENT

Goedemiddag. Deze week, we hebben er ook in het kabinet bij stilgestaan, gunstige ramingen van de OESO en van de Europese Commissie. Wat je ziet is dat de economische groei lijkt aan te trekken, de bedrijfsinvesteringen nemen toe en het lijkt waarschijnlijk, de zekerheid krijgen we later, maar op basis van deze cijfers, Nederland ontslagen kan worden uit de Europese tekortprocedure. Alle seinen staan daarvoor op groen en begin juni zal de Europese Commissie daar uiteindelijk besluit over nemen. We zien de positieve ontwikkelingen ook elders in Europa. De programma’s voor landen als Ierland, Portugal en Spanje die worden beëindigd, deze landen hebben weer zelf toegang tot de financiële markten. Je kunt dus zien dat de crisismaatregelen die we sinds 2010 in Europa aan het nemen zijn om de schuldencrisis in Europa te stabiliseren, dat die stap voor stap ook nu beginnen te werken. Daarmee is de directe schuldencrisis in Europa voorbij, nog veel te doen, maar de directie schuldencrisis in Europa waarbij landen ook echt, meerdere landen aan het infuus lagen, die directe schuldencrisis is voorbij.

Dat is goed nieuws, we moeten nu bezien dat de positieve prognoses dus ook worden gerealiseerd. Daar is nog veel werk voor nodig, nog een lange weg te gaan en deze landen zullen ook echt moeten doorgaan met het doorvoeren van hervormingen. Hetzelfde geldt natuurlijk voor veel grotere economieën als Italië en Frankrijk die met grote tekorten kampen, soms zowel staatschuld als tekort, dan wel in het geval van Italië vooral de staatsschuld, dus er is nog heel veel werk te doen.

Tegelijkertijd zien we op dit moment in Europa, ook in Nederland, dat er nog steeds mensen zijn die hun baan verliezen. Nog steeds zien we winkeliers die geconfronteerd worden met omzetdaling en nog steeds staan er koopwoningen onder water. Dus wat dat betreft is het nu van allergrootste belang om waar voorzichtig de economie uit het dal kruipt, om koers te houden, door te gaan met het versterken van de economie, door een combinatie van hervormingen en herstel van overheidsfinanciën. Ook het huishoudboekje is namelijk nog niet op orde. Nog steeds geven we miljarden per jaar te veel uit. Uiteindelijk is het de ambitie om te komen tot een begrotingsevenwicht. In die zin is het wellicht verstandig nog eens te benadrukken dat een tekortnorm van 3%, dat dat een uiterste limiet is en dat we eigenlijk nu pas onderweg zijn naar begrotingsevenwicht. We laten nog maar net de 3% in de rug achter ons. Het belangrijkste doel voor dit kabinet is het herstel van werkgelegenheid, banen. Daar zijn nu al onze inspanningen op gericht. Echte banen die ontstaan door economische groei, die ontstaan door investeringen van bedrijven. En daarom ook zijn bijvoorbeeld hervormingen op de arbeidsmarkt, die nu voorliggen bij de Eerste Kamer, van groot belang en die zullen daar ook zeker aan bijdragen. Kortom, samenvattend, de voorspellingen, de ramingen zijn gunstig, we zijn op de goede weg, er moet nog heel veel gebeuren, er zijn belangrijke stappen gezet, maar we moeten nu volhouden, onverstoorbaar doorgaan met waar we aan begonnen zijn.

FRESEN (NOS JOURNAAL)

Meneer Rutte, over het kinderpardon, daar is veel discussie over ontstaan deze week, kunt u uitleggen waarom een kind dat hier al een aantal jaren onder toezicht van het Rijk is wel kans maakt met dat kinderpardon en een kind dat onder toezicht van een gemeente heeft gestaan, wat ook tenslotte de overheid is, geen kans maakt? Waarom is dat onderscheid gemaakt en kunt u uitleggen waarom het onderscheid er is, waarom het goed is?

RUTTE

Het is goed dat u ook vaststelt dat de regels zijn zoals ze nu zijn - ook de Partij van de Arbeid gisteravond bijeen, de partijorganisatie gisteravond bijeen - pleit ook niet voor een verandering van die regels. Er zijn afspraken gemaakt over de vormgeving van het kinderpardon en daarbij wordt in het bijzonder gekeken naar diegenen die onder landelijk, landelijk gealerteerd staan, die onder landelijk toezicht staan. Daar zijn allerlei redenen voor, bijvoorbeeld dat wat het betreft het lokale toezicht de vraag is wat precies de achtergrond is van betrokkene, welke criteria daarvoor worden gebruikt, terwijl bij landelijk toezicht natuurlijk sprake is van één duidelijk afwegingskader. Dus daarom is bij het opstellen van het kinderpardon er ook voor gekozen om te komen tot een afwegingskader, daarvoor te kiezen, namelijk zij die onder het landelijk toezicht staan.

FRESEN

Maar kunt u dat uitleggen aan iemand gewoon al een aantal jaren hier in Nederland is en keurig onder toezicht van de gemeente heeft gestaan, dat die dan dus niet in aanmerking komt voor die regels?

RUTTE

Dan is wel de vraag met wat u bedoelt met onder toezicht van de gemeente gestaan. Want veel mensen denken dan bijvoorbeeld aan het onderwijs. En ik vond dat ook gisteren Diederik Samsom, de politiek leider van de PvdA, dat goed uitlegde, dat bijvoorbeeld zij die deelnemen aan het onderwijs daarmee nog niet onder toezicht van de gemeente staan. Dus het blijft altijd wat warrig wat er precies mee bedoeld wordt en juist omdat het warrig is, omdat er geen eenduidig kader voor is, is er bij het opstellen van de regeling gezegd wij kiezen voor die gevallen waarin er sprake is van landelijk toezicht, want dan heb je ook de landelijke toezichtorganen, dan heb je ook eenduidigheid in beleid.

FRESEN

Dus mijn vraag of u kunt uitleggen waarom dat verschil er is en dat dat in het ene geval anders uitpakt dan in het andere geval, die beantwoordt u met ja, dat verschil vindt u terecht?

RUTTE

Ja

FRESEN

Dan is vervolgens de vraag, vindt u dat daar dan kinderen die ook gewoon al lang in Nederland zijn daar de dupe van moeten van worden, van die regel, terwijl zij, ja nogmaals, wel al jaren lang in Nederland wonen en onder toezicht van de gemeente staan, dat dat dan iets anders is?

RUTTE

Ook hier is het heel lastig dat als je praat over het kinderpardon, je praat over hele verschillende groepen kinderen, je praat over groepen kinderen die aanvankelijk nog 18 min waren en inmiddels 18 plus zijn. Je praat over kinderen die zich, zijzelf misschien niet maar hun ouders wellicht, zich hebben onttrokken aan landelijk toezicht, je praat ook over kinderen die te maken hebben met een situatie waarin bijvoorbeeld COA, het Centraal Opvang Asielzoekers de opvang heeft beëindigd, dus je praat over hele verschillende categorieën. Dus het is dus uiterst complex om daarin te duiden en daarom ook dat we de regeling geprobeerd hebben zo te maken dat die zo eenduidig mogelijk is. Nu weet ik in de bijna vier jaar dat ik deze baan heb en in de elf jaar dat ik in de politiek zit dat als het betreft vraagstukken van asiel en migratie het altijd uiterst ingewikkeld is. Er altijd individuele afwegingen moeten worden gemaakt, er altijd ook sprake kan zijn van schrijnende gevallen. Vandaar ook dat de wet ruimte laat aan de staatssecretaris of minister om in het geval van schrijnendheid, zonder daar vervolgens verantwoording precies over te hoeven afleggen, sprake kan zijn van toepassing van discretionaire bevoegdheid. En de regeling is duidelijk.

FRESEN

Nu is de roep vanuit de PvdA erop gericht dat dat beleid ruimhartiger wordt toegepast en dan zegt Samsom in aanvulling daarop, het gaat mij niet om verandering van de regels, maar het gaat mij erom dat de staatssecretaris ruimhartig gebruik maakt van zijn bevoegdheid om in individuele gevallen toch buiten de regels om een kind hier te laten blijven. Vindt u dat dat moet gebeuren?

RUTTE

Ik heb de voorman van de PvdA zo verstaan dat hij de staatssecretaris oproept om ruimhartig de regeling toe te passen en dat doet de Fred Teeven, daar is ook geen misverstand over. Ik heb het niet zo verstaan dat hij oproept om ruimhartig gebruik te maken van de discretionaire bevoegdheid, want dat zou ook niet gepast zijn. De discretionaire bevoegdheid is echt een zaak van de staatssecretaris of minister die die portefeuille beheert en het zou uitermate onverstandig zijn om voor andere politici oproepen te doen over de toepassing daarvan

FRESEN

Hij vraagt om een ruimhartiger asielbeleid ten aanzien van kinderen

RUTTE

Ja, dat is precies wat hij gevraagd heeft, ruimhartig en dat doet Fred Teeven ook, dus de regeling zoals die is opgesteld wordt door Fred Teeven de betrokken staatssecretaris ruimhartig uitgevoerd.

FRESEN

Maar er zijn mensen, onder andere de Kinderombudsman, die zegt: nou dat gebeurt helemaal niet, want er zijn kinderen die tussen die tussen wal en schip vallen en het is een idiote regeling.

RUTTE

Ja, dat gaan eigenlijk terug naar mijn antwoord op uw vorige vraag hè, dat als je waar het betreft het asiel- en migratievraagstuk tot regelgeving komt, het altijd zo is dat er mensen zullen zijn die zeggen het had nog wat ruimer gemoeten, of er zijn nog mensen die toch eigenlijk ook… dat zal altijd zo blijven.

JANSEN (TELEGRAAF)

Meneer Rutte, ik hoor u net refereren naar ouders, vindt u eigenlijk dat bij dat kinderpardon er erg veel wordt gewezen naar de verantwoordelijkheid van de overheid in dezen? Ten opzichte van die kinderen, die hier meer dan vijf jaar verblijven en tegelijkertijd vindt u dat ook voldoende wordt verwezen door PvdA-lobbygroepen naar de verantwoordelijkheid van ouders van die kinderen? Namelijk als je afgewezen asielzoeker bent dat je dient mee te werken aan je eigen vertrek?

RUTTE

In algemene zin ben ik dat natuurlijk met u eens, alleen in de vraag zat een verwijt richting de coalitiepartner besloten die ik niet voor mijn rekening neem, maar ik ben in algemene zin het eens met uw opmerking. De ouders hebben hier natuurlijk een bijzondere verantwoordelijkheid en ik geloof ook niet dat het allemaal PvdA-lobbygroepen zijn, zoals u het omschreef, dus daar wil ik het nuanceren, maar ik ben het met het algemene punt eens, de ouders hebben daar natuurlijk een bijzondere verantwoordelijkheid in.

JANSEN

En is niet het verschil tussen onder Rijkstoezicht staan en onder gemeentetoezicht staan dat als je onder Rijkstoezicht staat dat je dan bekend bent bij de Dienst Terugkeer en Vertrek en daar dat een van de voorwaarden is voor als je hier mag blijven, dat je moet hebben meegewerkt aan pogingen om mee te werken dus aan terugkeer naar je land van herkomst?

RUTTE

Dat is natuurlijk in de kern omdat, het antwoord op de vraag van de heer Fresen, van het lokale toezicht, wat is dat dan, want dat is mij nooit helemaal duidelijk geworden wat daarmee wordt bedoeld. En daarom vond ik ook die opmerking van Diederik Samsom gisterenavond verstandig, toen hij zei ja, het onderwijs bijvoorbeeld kun je daar niet toe rekenen.

JANSEN

Nee, maar het valt me wel op dat u zelf hier op uw persconferentie er ook niet in slaagt om op vragen van mijn collega van de NOS duidelijk te maken wat nou precies het verschil is tussen gemeentelijk toezicht en Rijkstoezicht. Wat is nou precies het verschil?

RUTTE

Dat is heel moeilijk aan te geven omdat het gemeentelijk toezicht een lappendeken is, dat kunnen allerlei dingen zijn op basis van verschillende criteria, ook nog in verschillende gemeenten. U heeft gelijk, dat is een onderdeel daarvan, het vraagstuk van werk je mee aan je eigen vertrek en ben je bekend bij de dienst die daarover gaat en die te maken heeft met uitzetting uiteindelijk. Tegelijkertijd moet je ook vaststellen dat er natuurlijk kinderen zijn of ouders zijn en kinderen die uiteindelijk aan het toezicht van het Centraal Orgaan Opvang Asielzoekers, uit dat toezicht zijn weggevallen, vervolgens zich misschien bij een gemeente hebben gemeld. Dus in die zin is dat een patch work, is het een lappendeken. En omdat we dat ook wisten bij de formatie en ook bij het opstellen van de regeling is gezegd, je moet hier eenduidigheid hebben en die eenduidigheid moet echt zijn, bekend zijn bij de landelijke instanties.

JANSEN

Vindt u dat dat ook voldoende is gecommuniceerd naar de mensen, zeg maar de ouders van de kinderen wie het hier betreft?

RUTTE

Dat is ingewikkeld, want als zij natuurlijk zich aan het toezicht onttrekken dan kunnen wij ook niet met ze communiceren. Als ze wel bekend zijn bij de landelijke organen dan wordt uiteraard aan hen ook gemeld waarom het zo belangrijk is dat zij regelmatig bericht doen en (onverstaanbaar, red) van hun aanwezigheid en hun beweegredenen.

JANSEN

Maar zit daar niet een kern van het probleem, dat als mensen niet weten wat het precies inhoudt, zich onttrekken aan Rijkstoezicht en daar nu wel een consequentie aan wordt verbonden, dat dat, u zegt het zelf nu ook, een lappendeken. Hoe moeten mensen die in een lastig pakket zitten, even los van wiens verantwoordelijkheid dat is, hoe moeten die volgens u in redelijkheid weten wat het gevolg is van onder Rijkstoezicht of onder gemeentetoezicht staan?

RUTTE

De wet is daar volstrekt helder over, wil je gebruik maken van de mogelijkheden die het kinderpardon biedt, dan moet je onder Rijkstoezicht staan, dat wordt precies gedefinieerd.

JANSEN

Maar die wet is pas later gekomen

RUTTE

Maar het is altijd zo geweest dat je moet meewerken met de instanties, dat je ook moet meewerken waar dat mogelijk is met vertrek, dat weet iedereen en dat wordt altijd duidelijk gemaakt aan asielzoekers. En als mensen zich daaraan onttrekken, en nogmaals, dan vind ik het iets te makkelijk, u heeft qua richting wel gelijk dat het heel vaak zo is dat je landelijk sprake is van meewerken aan vertrek, en als je je daaraan onttrekt komt je lokaal in een situatie waarin je misschien niet meer meewerkt en op die manier wellicht lokaal bekend bent, maar in die zin onzichtbaar voor de landelijke instanties. Maar er zijn natuurlijk ook gevallen denkbaar waarin je bijvoorbeeld onder de vlag van het COA bent uitgevallen en daardoor min of meer gedwongen werd om in gemeentelijk toezicht terecht te komen, dus het is in die zin complex en daarom hebben we ook de wet gemaakt zoals we hem hebben gemaakt, omdat je daar, je kunt niet die ja.. of je hebt een landelijke regeling, of je hebt, moet gaan rekening houden met 403 lokale regelingen.

JANSEN

Tot slot is niet een deel van het probleem hier dat er na het generaal pardon in 2007 de afspraak was dat de gemeentelijke opvang voor afgewezen asielzoekers zou worden gesloten? Dat was de keerzijde van het generaal pardon, daar is niet altijd gehoor aan gegeven en is het niet zo dat mensen die nu aanspraak maken op het kinderpardon en dus tegelijkertijd in zo’n gemeentelijke opvang zitten, dat ze daarmee eigenlijk zeggen, ja wij hebben er ergens recht op terwijl gemeenten zich niet aan eerdere afspraken hebben gehouden?

RUTTE

Strikt genomen klopt het natuurlijk dat de afspraak was we beperken ons tot landelijke opvang en lokaal moet dan niet worden voortgezet. Maar ook hier zie je weer de verwarring die kan ontstaan als nogal wat officiële instanties en lobbygroepen, even los van de partijpolitieke connectie, bijvoorbeeld al denken dat het feit dat je deelneemt aan onderwijs, dat dat betekent dat je onder toezicht staat van de gemeente. Ja, onderwijs is natuurlijk een niet verboden vorm van contact met de overheid

JANSEN

Het is zelfs een recht

RUTTE

Zeker, maar in ieder geval niet verboden in 2007 bij het generaal pardon, dus dat maakt het ook zo complex, maar daarom hebben we de regeling toen die gemaakt is, geprobeerd hebben zo eenduidig mogelijk te maken.

RIGHTON (VOLKSKRANT)

De Dalai Lama komt dit weekend naar Nederland toe en ik heb begrepen dat u hem niet gaat ontvangen, klopt dat?

RUTTE

Ik ga hem niet ontvangen nee, dat klopt.

RIGHTON

Zou dat niet gepast zijn? In het verleden is de Dalai Lama wel door de kroonprins en ook de andere premies ontvangen en uw collega Barack Obama heeft hem onlangs nog ontvangen.

RUTTE

Hij is hier voor een privébezoek, hij heeft laten weten dat hij het op prijs zou stellen om een ontmoeting te hebben met vertegenwoordigers, ook van het kabinet. Frans Timmermans, de minister van Buitenlandse Zaken, zal hem ontmoeten om te praten over religieuze onderwerpen, ook op een locatie waar dat religieuze aspect mee wordt onderstreept. Wij beschouwen de Dalai Lama ook als een belangrijke vertegenwoordiger van de Tibetaanse cultuur en religie. Tegelijkertijd is het zo dat Nederland van mening is dat Tibet niet onafhankelijk moet worden, dat dat onderdeel is van China, en hopen wij natuurlijk dat de vertegenwoordigers van de Tibetaanse gemeenschap, maar ook van de Chinese regering, komen tot een hervatting van de dialoog om te komen tot een betekenisvolle invulling van de autonomie van Tibet binnen de Chinese landsgrenzen, binnen de Chinese grondwet.

RIGHTON

Afgelopen woensdag of donderdag meen ik dat de Noorse premier, vrij onomwonden zei dat zij de Dalai Lama niet wilde ontvangen om niet de diplomatieke betrekkingen met China op het spel te zetten. En omdat er veel handelsbelangen zijn met China. Is dat ook een overweging van u geweest?

RUTTE

Nee, de Dalai Lama is geen vertegenwoordiger van een regering in ballingschap die wij als zodanig erkennen. Zo ziet hij het zelf ook niet hè, ook de Dalai Lama is geen voorstander van onafhankelijkheid van Tibet, dus zowel aan zijn kant als aan Nederlandse zijde denken we daar hetzelfde over. Hij is een religieus leider, hij heeft gevraagd om een gesprek met iemand van de regering en Frans Timmermans, nogmaals op een locatie die ook het karakter van het gesprek zichtbaar zal maken, zal zo’n gesprek met hem hebben.

RIGHTON

Heeft China officieel bezwaar of op een of andere manier aan u te kennen gegeven dat het niet op prijs zou worden gesteld als u de Dalai Lama ontmoet?

RUTTE

Dat doen ze altijd, die onwenselijkheid wordt altijd bekend gemaakt vanuit China, maar uiteindelijk maakt natuurlijk het Nederlandse kabinet daar zijn eigen afwegingen.

RIGHTON

Bent u bezorgd om de mensenrechten in Tibet?

RUTTE

Wij hebben besloten waar het betreft Tibet ervoor te kiezen om vooral in te zetten op een bemiddelende rol waar mogelijk, door te praten met verschillende vertegenwoordigers, erop aansturend dat de dialoog wordt hervat. Dat lijkt me van groot belang. En daar past niet bij om hele stellige posities in te nemen over de precieze situatie in dat deel van China.

RIGHTON

Tot slot, de heer Timmermans gaat hem wel ontmoeten. Wanneer en waar gaat dat gebeuren?

RUTTE

Dat wil ik u absoluut laten weten, maar u overvraagd mij op dit moment, de agenda van de heer Timmermans ken ik altijd bijna uit mijn hoofd, maar dit aspect is me even ontschoten, maar via de RVD krijgt u dat te horen.

SCHROVER (RVD)

Via… Buitenlandse Zaken zal dat bekend maken

RUTTE

Buitenlandse Zaken zelfs

HEYMANS

Is het toch niet een beetje dubbel met die Dalai Lama, want u zegt hij wordt ontvangen, althans er is een ontmoeting met de geestelijk leider van Tibet, maar de bevolking van Tibet ziet hem gewoon als leider van het land en ook de Chinezen beschouwen hem als een gevaar wat dat betreft.

RUTTE

Hij ziet zichzelf in ieder geval niet als leider van het land, want hij is geen voorstander van onafhankelijkheid van Tibet. En als minister-president is het mijn gewoonte om zoveel mogelijk mijn drukke agenda te beperken tot voormannen van regeringen of presidenten van landen. Dat kan eventueel ook zijn van regeringen van landen waarover discussie is of ze wel of niet onafhankelijk zijn, al naar gelang de Nederlandse positie in zo een specifiek conflict. In dit geval noch de Dalai Lama zelf, noch Nederland, noch de Chinese autoriteiten zijn van mening dat Tibet onafhankelijk zou moeten worden. Dus, als hij vraagt om een gesprek, het is een belangrijk man, hij is een belangrijke vertegenwoordiger van de Tibetaanse cultuur en religie, dan vind ik het ook voor de hand liggen, dat je hem natuurlijk respectvol ontvangt en dat zal Timmermans ongetwijfeld doen.

HEYMANS

Waar zit dan het verschil tussen Amerika en Nederland, waar de president van de VS de Dalai Lama wel ontvangt en u dus niet?

RUTTE

Dan kunnen we nog wel een paar verschillen bedenken tussen ons en heel veel andere landen. U hoorde net uw collega van de Volkskrant over Noorwegen, waar ik begrepen heb dat de hele regering afziet van gesprekken omdat de Chinezen dat niet op prijs stellen. Ook ons hebben de Chinezen laten weten dat zo een ontmoeting onwenselijk vinden. Ik meen dat de relatie met China zo goed is dat je ook weleens een keer onder vrienden meningsverschillen kunt hebben. En ik vind zo een ontmoeting met Frans Timmermans, om te spreken over religieuze kwesties, zeer acceptabel.

HEYMANS

Begrijp ik goed uit uw woorden dat u de mening van de Chinezen, dat dat wel heeft meegewogen?

RUTTE

Nee.

HEYMANS

Absoluut niet?

RUTTE

Nee.

HOORN (NOVUM)

[vraag onverstaanbaar, red.]

RUTTE

Nee, zeker niet. We hebben een hele brede en stevige relatie met China. We hebben net natuurlijk een heel succesvol inkomend staatsbezoek gehad. Ook in die gesprekken, van mijzelf met de premier, president in november vorig jaar in Peking. De gesprekken die we gehad hebben, de Chinese president en ik nu vlak voor de atoomtop eind maart. Daar praten we natuurlijk over heel veel dingen waarover we het eens zijn, maar ook over zaken waarover we het oneens zijn. En het is mijn opvatting dat dat juist de kracht is van het Nederlandse buitenlands beleid, dat wij met heel veel landen goede relaties onderhouden, maar als goede vrienden ook ingewikkelde kwesties kunnen bespreken. In dit geval heeft China een ingewikkelde kwestie in onze richting: ontvang de man niet. Wij maken onze eigen afweging.

HOORN

En is er gedreigd met het bekoelen van de betrekkingen?

RUTTE

Nee, er is aangegeven door de Chinese autoriteiten dat zij zo een ontmoeting onwenselijk vinden, precies zoals ze dat ook de vorige keer hebben gedaan. Ook eerder heeft zo een ontmoeting plaatsgevonden met vertegenwoordigers van het kabinet. En wij maken daar net zoals in 2009, ook toen heeft de ontmoeting plaatsgevonden met de minister van BZ en de Dalai Lama. Dus dat doen wij vaker.

MIKKERS (DE TELEGRAAF)

We staan aan de vooravond van de Europese verkiezingen. De PVV zoekt op Europees niveau samenwerking met partijen als FPO en het Front National. Wat vindt u daarvan?

RUTTE

Ik vind dat onverstandig omdat deze partijen waar het betreft de positie van allerlei bevolkingsgroepen waar de PVV voor zegt op te komen, bijvoorbeeld homorechten maar in een aantal gevallen ook de positie van de Joodse staat Israël, opvattingen heeft die sterk afwijken van het gedachtegoed zoals ik dat van Wilders ken. Dus ik begrijp het niet van hem dat hij het doet. Maar goed, hij heeft daar zijn eigen afweging en die mag hij maken in een vrij land. Maar ik vind het niet verstandig.

MIKKERS

Kwalificeert u daarmee de PVV als extreemrechts? En verandert dat als daadwerkelijk tot samenwerking wordt overgegaan met die partijen?

RUTTE

Ik plak geen etiketten. Nee hoor, zeker niet. Nee, ik geloof dat Wilders een echte democraat is. Daar heb ik helemaal geen twijfel over, maar deze keuze die hij hier maakt, deze samenwerking met partijen die – het CIDI heeft er nog op gewezen zag ik eerder deze week, meen ook dat uw krant erover bericht heeft. Het verbaast mij. Ik vind het ook onverstandig. Maar nogmaals, we leven in een democratie en Wilders heeft het volste recht om zijn eigen internationale contacten op te bouwen.

MIKKERS

Maar de partij waarmee hij gaat samenwerken, wil gaan samenwerken, zijn die wel als extreemrechts te kwalificeren volgens u?

RUTTE

Ik ben hier minister-president en geen politicoloog. Dat laat ik echt aan de politicologen. Dus ik plak daar geen etiket op.

BREMMER (ALGEMEEN DAGBLAD)

U heeft volgens mij gisteren – weliswaar in de positie als VVD –leider – bent u naar Brasschaat geweest. Daar heeft u de VVD-eurocampagne afgetrapt.

RUTTE

Nee, die trap ik zaterdag af. Dit was een pre-campagne.

BREMMER

Ik vroeg me af: behalve een oproep om te stemmen, heeft u deze groep Nederlanders wellicht ook licht vermanend gevraagd om terug te keren naar Nederland en daar een auto aan te schaffen?

RUTTE

Gezien het feit dat heel veel Vlamingen inmiddels in Nederland wonen en ook zeer senior posities in de samenleving bekleden, is er een behoorlijke balans tussen Vlamingen in Nederland en Nederlanders in Vlamingen. In Vlaanderen. Het was een bijzonder plezierige bijeenkomst op een hockeyclub die hofleverancier is van het nationale Belgische – want dat is een federale aangelegenheid – hockeyteam. Lammers, onze grote Nederlandse hockeycoach die daar coach is van het Belgische herenelftal. Wij wensen hem heel veel succes, maar net niet teveel. Maar wel veel succes.

BREMMER

Het zijn wel 2000 Nederlanders die daar vooral om belastingtechnische redenen wonen.

RUTTE

Ja, maar ze zeggen ook zelf dat die belastingtechnische redenen inmiddels aan kracht hebben verloren, omdat ook door allerlei maatregelen in Nederland in het belastingstelsel - kijk naar de grote wijzigingen in het toptarief begin deze eeuw en andere maatregelen ook ten aanzien van de vpb die we in Nederland hebben genomen de laatste jaren - de belastingconcurrentie tussen Nederland en België behoorlijk is afgenomen. Maar ze wonen er. Ze hebben een huis daar. Hun kinderen op school. Het is nog geen reden geweest in alle gevallen om direct terug te keren. Maar ik heb er geen moreel oordeel over. Ik had daar een leuke avond bij mensen die om wat voor reden dan ook gekozen hebben daar te gaan wonen, nog steeds hier kunnen. Derk Jan Epping, lijstduwer bij de VVD, voert specifiek campagne gericht op de Nederbelgen en andere Nederlanders in de diaspora. Ook in andere landen. Het lastige is alleen, hij krijg je ze geregistreerd. Hoe registreer je jezelf? Daar zijn ook allerlei initiatieven uit het parlement, van mijn partij, andere partijen om het makkelijker te maken om je te registreren als kiezer als je in het buitenland woont. Maar het blijft nog steeds, dat bleek ook gisteravond, uit het verslag van de heer Peeperkorn van de Volkskrant eindigde daar ook mee, dat het direct electorale effect van zo een bezoek in die zin zijn beperking kent in de vraag: hoeveel van de aanwezigen zich ook geregistreerd hadden. Daar had hij geen al te grote hoop over. Het was iets positiever, maar ik hoop dat ik gelijk heb.

VISCHJAGER

Rookt u?

RUTTE

Rook ik? Nee, ik rook niet.

VISCHJAGER

Vindt u bijvoorbeeld roken belangrijker dan het horen van klassieke muziek? Ik wil graag weten wat u belangrijker vindt.

RUTTE

Ik denk dat ik toch voorzichtig klassieke muziek opschrijf. Ik heb wel gerookt, maar sinds 2007 niet meer.