Uitzending Zembla over terugkerende Guineeërs
Op donderdag 1 mei besteedt het televisieprogramma Zembla aandacht aan de terugkeer van onrechtmatig in Nederland verblijvende Guineeërs naar land van herkomst. In de titel van deze uitzending, “Omkopen en uitzetten”, herkent het ministerie van Veiligheid en Justitie zich absoluut niet.
De suggestie dat Nederlandse ambtenaren hun Guineese collega’s zouden omkopen en deals zouden sluiten om “van uitgeprocedeerde asielzoekers af te komen”, werpt het ministerie verre van zich. De Guineese minister van Veiligheid, Madifing Diané, heeft woensdag tegenover de Nederlandse ambassadeur in Dakar (die ook Nederland in Guinee vertegenwoordigt) verklaard dat “de procedures door Guinee zelf weliswaar niet altijd zijn gevolgd, maar dat er niets illegaals of onrechtmatigs heeft plaatsgevonden".
Nederland onderhoudt - zeker ook als het om migratie gaat - bilaterale relaties met de autoriteiten van andere landen. Voor de afgifte van (tijdelijke) reisdocumenten betaalt de Dienst Terugkeer en Vertrek (DT&V) natuurlijk wel leges aan Guinee, net zoals er leges betaald moeten worden als een Nederlander een paspoort aanvraagt bij de Nederlandse overheid. Deze tijdelijke reisdocumenten, waarmee vreemdelingen terug kunnen keren naar land van herkomst, kunnen in het geval van Guinee afgegeven worden door de Guineese ambassade in Brussel of door een zogeheten taskforce: een delegatie ambtenaren uit Guinee die bevoegd is om reisdocumenten af te geven.
Deze taskforces worden op de website van Zembla ‘een geheimzinnige delegatie ambtenaren’ genoemd. Van geheimzinnigheid is echter geen sprake. Zo is staatssecretaris Teeven (Veiligheid en Justitie) in juni 2013 nog uitgebreid ingegaan op deze taskforces in een brief aan de Kamer.
Het is de taak van de DT&V om de regie te voeren op het vertrek van vreemdelingen die geen rechtmatig verblijf hebben en op wie de wettelijke verplichting rust om Nederland te verlaten. In dit kader bemiddelt de DT&V, op verzoek van de vreemdeling of op eigen initiatief, bij de verkrijging van de benodigde reisdocumenten. Daarvoor is samenwerking met de autoriteiten van landen van herkomst, waaronder Guinee, onontbeerlijk. Zo is onlangs nog met de Guineese minister van Veiligheid en Burgerbescherming in Nederland afgesproken om de bestaande werkafspraken tegen het licht te houden. In dat verband is ook een zogenoemde 'letter of intent' getekend. (zie ook nieuwsbericht 'Guineese minister van Veiligheid en Burgerbescherming bezoekt Nederland'.)
Het zijn de autoriteiten van het land van herkomst, in dit geval Guinee, die bepalen op basis van welke documenten onderdanen toegang krijgen tot hun grondgebied. Zoals ook de Nederlandse overheid bepaalt op basis van welke documenten personen wel of niet tot ons grondgebied worden toegelaten, en niet de autoriteiten van een ander land.
Het is internationaal gebruikelijk dat reis- en verblijfkosten van taskforces, die op verzoek van het ontvangende land overkomen, worden vergoed. Naast deze vergoedingen zijn in het kader van de taskforces ook kosten gemaakt voor eten en drinken, kleding en een kort cultureel programma. Dit komt voort uit het algemene gebruik om delegaties die op uitnodiging van de Nederlandse overheid in Nederland verblijven, op een gastvrije wijze te ontvangen. De DT&V volgt voor wat betreft de dagvergoedingen de Europese regels die hierover bestaan.