Extra aandacht nodig voor kwaliteit drinkwater
De drinkwaterkwaliteit in Nederland is zeer goed, het consumentenvertrouwen is hoog en de kostprijs van drinkwater is laag. De productie gebeurt efficiënt en milieubewust en drinkwaterbedrijven fungeren als actieve natuurbeheerders. De kwaliteit van drinkwaterbronnen staat echter onder druk, onder meer door gewasbeschermingsmiddelen, nitraat, nieuwe stoffen in geneesmiddelen en cosmetica, klimaatverandering en concurrerende activiteiten in de ondergrond. Dit vraagt om extra aandacht voor de bescherming van drinkwaterbronnen en zuiniger omgang met water.
Dat staat in de Beleidsnota Drinkwater, die de ministerraad op voorstel van minister Schultz van Haegen van Infrastructuur en Milieu heeft goedgekeurd. Voor de bescherming van drinkwaterbronnen moeten alle betrokken overheden en de drinkwaterbedrijven aan de slag. Niet alleen is meer kennis nodig over de effecten van combinaties van stoffen en nieuwe bedreigingen, zoals antibioticaresistentie. Ook zijn meer investeringen nodig in het leidingnet, in zuivering en winning. Daarnaast wil het kabinet nader uitwerken wat de zorgplicht voor de drinkwatervoorziening inhoudt die bestuursorganen volgens de Drinkwaterwet hebben, strategische voorraden en nationale reserveringen aanwijzen, samenwerking in de waterketen bevorderen, de kwaliteitseisen en monitoring aanscherpen en een preventieladder vormen - een afwegingskader voor het voorkomen of aanpakken van verontreinigingen. In 2014 en 2015 neemt het kabinet hierover belangrijke beslissingen in onder meer de Structuurvisie Ondergrond, het Deltaprogramma en uitwerking van de Kaderrichtlijn Water. Uiterlijk in 2016 zal het kabinet evalueren of nieuwe maatregelen nodig zijn om legionella en lood in drinkwater te voorkomen.
De duurzame veiligstelling van de levering van drinkwater is een zaak van nationale veiligheid. Hoewel lagere overheden en drinkwaterbedrijven voor de levering instaan, is het Rijk systeemverantwoordelijk. Vanwege het hoge consumentenvertrouwen is het van belang om – meer dan nu – transparant te communiceren over onzekerheden, over wat er gebeurt om die te verkleinen en over milieubewust omgaan met drinkwater.
Het kabinet verwacht dat water in de toekomst van steeds groter geopolitiek belang wordt. Nederlandse drinkwaterbedrijven zullen ook in de komende jaren een bijdrage leveren aan het realiseren van nieuwe VN-doelstellingen op het gebied van duurzame ontwikkeling (Sustainable Development Goals). Die omvatten naar verwachting ook een universele toegang tot drinkwater en sanitatie. Internationale samenwerking kan de werkgelegenheid en economische kracht van de Nederlandse drinkwatersector versterken.
De nota ‘Schoon drinkwater voor nu en later’ is de eerste in een reeks en is opgesteld in nauw overleg met provincies, gemeenten, waterschappen, drinkwaterbedrijven en maatschappelijke organisaties. Een aantal zaken wordt in 2015 in een Uitvoeringsprogramma verder uitgewerkt. Volgens de Drinkwaterwet (2011) moet het kabinet elke zes jaar een Beleidsnota Drinkwater vaststellen.