Van scheldkoren naar spreekkoren

In 2013 deed het Auditteam Voetbal en Veiligheid onderzoek naar spreekkoren in het Nederlandse betaald voetbal. De omvang van het probleem is beperkt, maar de impact van deze scheldkoren is groot. Daarom heeft het Auditteam in beeld gebracht welke mogelijkheden Betaalde Voetbal Organisaties (BVO’s), supporters en de veiligheidspartners hebben om hier wat aan te doen.

Het Auditteam spreekt van scheldkoren, in contrast met spreekkoren. Veruit de meeste spreekkoren zijn namelijk positief, bijvoorbeeld aanmoedigingen van de eigen club, of ludieke uitingen van gezonde rivaliteit. Deze spreekkoren horen bij het voetbal en zorgen voor een echte voetbalsfeer in de stadions. Scheldkoren, discriminerende of anderszins kwetsende leuzen, horen echter wat het Auditteam betreft niet in de stadions thuis.

In het onderzoek is een aantal aanknopingspunten voor een op preventie gerichte aanpak gevonden. Scheldkoren blijken vooral te worden gescandeerd door fanatieke supporters met hart voor de club, of door baldadige jongeren, op zoek naar spanning en sensatie. Scheldkoren komen voort vanuit emoties veroorzaakt door rivaliteit of gebeurtenissen op het veld of de tribune, of vanuit baldadigheid. Het Auditteam is verschillende preventieve interventies tegengekomen die aanvullend zijn op de repressieve interventies die nu vaak centraal staan in de aanpak. Deze interventies richten zich op het creëren van een positieve sfeer tijdens wedstrijden, op het beïnvloeden van verhoudingen tussen supportersgroepen en op het benutten van aanspreekpunten, hiërarchie en sociale controle binnen supportersgroepen.

Het Auditteam pleit voor een integrale aanpak van scheldkoren, waarin de BVO en de supporters (zowel de formeel als de niet formeel georganiseerde) het voortouw nemen en waarin preventieve en repressieve maatregelen in samenhang worden ingezet. Een dergelijke aanpak draagt bij aan normalisatie en het tot een feest maken van het bijwonen van een voetbalwedstrijd.