Afsluiting innovatiedag Nederlands Forensisch Instituut
Toespraak van Minister Opstelten van Veiligheid en Justitie bij de afsluiting van de innovatiedag van het Nederlands Forensisch Instituut in Den Haag op 8 april 2014.
Dames en heren,
Wat een geweldig inspirerende dag hebben we hier vandaag met z’n allen mogen beleven, bij dit onvolprezen instituut: het NFI. En ik ben niet voor niks zo lovend over dit “paradepaardje” van Veiligheid en Justitie, zoals ik het NFI wel eens noem. Mede dankzij tal van innovaties en ontwikkelingen van het NFI op het gebied van nuclear forensics heeft Nederland een forse inbreng gehad in de Nuclear Security Summit (NSS). U hebt daar waarschijnlijk al het een en ander over gelezen, maar ik kan het u uit eerste hand bevestigen: die conferentie was een groot succes! Niet alleen vanwege de behaalde resultaten, maar zeker ook vanwege het feit dat de top uitstekend en veilig was georganiseerd. Er heeft zich geen enkel noemenswaardig incident voorgedaan, terwijl de overlast voor de burgers – en met name ook voor het verkeer – tot een minimum beperkt bleef. Ook zijn er op de NSS een aantal goede vervolgafspraken gemaakt, waarin het NFI opnieuw een prominente rol kan gaan spelen. Kortom, voor u staat een tevreden minister. Ik wil dan ook alle bij de NSS betrokken organisaties die vandaag hier aanwezig zijn een groot compliment geven!
Dames en heren, vernieuwing in het veiligheidsdomein is van het grootste belang om Nederland veilig te houden. Voor die veiligheid ben ik, als minister van Veiligheid en Justitie, verantwoordelijk. Maar u zult begrijpen: dat kan ik niet alleen. En dat doe ik dan ook niet alleen. Als je kijkt naar de echt effectieve aanpakken van veiligheidsproblemen van de laatste jaren – bijvoorbeeld de aanpak van overvallen, of andere high impact crimes – dan zie je dat er altijd sprake is van een goede, nauwe samenwerking tussen tal van partners: tussen u als publieke veiligheidspartners onderling, maar ook tussen publieke partners en partners uit de private sector! Uit die samenwerking komen vaak mooie, nieuwe, niet zelden verrassende, daadwerkelijk effectieve oplossingen voort!
Ook waar het gaat om “cocreatie” van nieuwe vindingen trekken ketenpartners als politie, OM en het NFI de laatste jaren veelvuldig samen op. En met resultaat! Mooie voorbeelden van zulke cocreatieprojecten zijn bijvoorbeeld Real Time Identification en NFiDENT, die hier vandaag, op deze Innovatiedag, aan de orde zijn gekomen. Zij dragen in belangrijke mate bij aan een vlotte en betrouwbare opsporing. Neem het NFiDENT-systeem. Daarmee kan de politie zelf snel, veelvoorkomende drugs, genees- en versnijdingsmiddelen testen. En - heel belangrijk - de uitslag van die test kan als bewijsmiddel dienen. Dat zorgt voor minder logistieke en administratieve lasten - en u weet: daar maak ik mij als minister sterk voor!
Een andere, fascinerende, nieuwe techniek, die daders nog verder in het nauw zal brengen, is het meten van de “ouderdom” van bloedvlekken met behulp van een spectrale camera. Bloed in de spotlights is een schitterend samenwerkingsproject van NFI, Openbaar Ministerie en het AMC, dat het ophelderingspercentage in zaken waarin bloed heeft gevloeid verder kan verhogen!
En dan hadden we natuurlijk ook het onlangs voltooide programma CSI The Hague – een mooi voorbeeld van een tweesnijdend zwaard. Niet alleen was het een geweldige innovatie in de veiligheidsbranche, maar tegelijkertijd ook een mooie stimulans voor de economie! Ook het NFI – ik zou willen opmerken: had u anders verwacht...? – nam deel aan dit programma. Samen met 12 andere organisaties uit, wat we wel noemen, de gouden driehoek van overheid, kennisinstituten en bedrijven, werd gewerkt aan de ontwikkeling van nieuwe diensten en producten, die beter en efficiënter werken op en rond de “plaats delict” mogelijk moeten maken. Via het programma CSI Innovations krijgt dit vast een mooi vervolg.
Dit soort innovaties passen perfect in mijn visie voor een veilig Nederland en leiden bovendien in een aantal gevallen ook tot exportmogelijkheden naar het buitenland. Niet voor niets hebben we voor de duur van de NSS, die natuurlijk veel buitenlandse veiligheidsdeskundigen en journalisten aantrok, hier bij de Hague Security Delta de NSS Innovation Room geopend. Een fantastische staalkaart van wat wij hier in Nederland allemaal vermogen, waar het gaat om vernieuwing in het veiligheidsdomein.
En vorige week, eveneens hier in Den Haag, hadden we een TEDx bijeenkomst en de driedaagse ASIS European Security Conference & Exhibition in het World Forum. Deze gecombineerde beurs en conferentie vormde opnieuw een prachtig podium – nationaal én internationaal - voor informatie-uitwisseling en samenwerking waar het gaat om innovatie op veiligheidsgebied.
Dames en heren, u hoort het: ik ben ontzettend enthousiast over al deze vormen van innovatie – en dat enthousiasme is gemeend. Toch wil ik ook een kritische kanttekening plaatsen: er zit namelijk ook een keerzijde aan. Al die innovaties en technische ontwikkelingen maken ons in zekere zin ook kwetsbaar. Immers: ook cybercriminelen zitten helaas niet stil. Ook zij maken gebruik van “slimmere”, meer geavanceerde methoden om delicten te plegen. “Klassieke” delicten als diefstal, fraude, oplichting en dergelijke vinden tegenwoordig in een modern, en vaak digitaal jasje plaats! Als je niet meegaat met - of liever nog: anticipeert op - die ontwikkelingen, sta je zo weer op achterstand!
Dat betekent dat we hard moeten werken aan inclusieve of integrale innovatie. Daarbij gaat het om vernieuwingen die niet alleen leiden tot economische en maatschappelijke groei, maar tegelijkertijd ook tot méér veiligheid en een goede bescherming van de privacy van burgers!
Privacy is, zoals u weet, een niet onbelangrijk aspect bij innovatie en nieuwe technologische snufjes. Zo zullen we er streng op moeten toezien of er persoonsgegevens worden opgeslagen, welke gegevens dit zijn en of dit wel echt nodig is. En daar waar het inderdaad nodig is, slaan we alleen datgene op wat expliciet is toegestaan door de wetgever. Privacy-by-design heet dat. U weet, een belangrijke ambitie van onze Tweede Nationale Cyber Security Strategie is dat Nederland leidend wordt op het gebied van cyber security! Daar hoort bij dat wij als overheid, maar ook het Nederlandse bedrijfsleven en de wetenschap vooroplopen op het gebied van security- en privacy-by-design. Dat gaan we als overheid dan ook sterk stimuleren! Met een mooi voorbeeld hiervan, hebt u vandaag al kennis kunnen maken. Dan heb ik het over het 'big data' analyse-instrument Hansken, dat het NFI momenteel voor de keten ontwikkelt. Bij die ontwikkeling is vanaf het allereerste ontwerp al rekening gehouden met een adequate bescherming van persoonsgegevens.
Als overheid stimuleren we innovatie krachtig, door samenwerking te zoeken binnen én buiten de traditionele ketens. Cocreatie blijkt een bijzonder stimulerende werkwijze om ketenpartners – veel mee rdan voorheen - gezamenlijk te betrekken bij, en te laten werken aan innovaties. De Hague Security Delta, waarin ook het NFI participeert, speelt in bij het realiseren van deze ambitie een belangrijke rol. Door het bijeenbrengen van bedrijven, kennisinstituten en overheidsorganisaties in één internationaal gerenommeerd en innovatief veiligheidscluster, kunnen we hier die broodnodige, integrale innovatie tot stand brengen! Met elkaar op zoek naar oplossingen die werken – en waarin economische groei, vrijheid én veiligheid hand in hand gaan!
Dames en heren, ik kom tot een afronding. Ik hoop dat u een inspirerende en leerzame dag heeft gehad. Dank zij de goede, inspirerende en tot creativiteit en innovatie leidende samenwerking tussen u allen, houden we Nederland State of the Art op het gebied van Veiligheid! En ik ben er geweldig trots op dat we als Nederland daarmee internationaal tot de top behoren!
Ik zou zeggen: laten we daar vooral mee dóórgaan!