Gemeenten kunnen verder met aanpak uitbuiting van Roma-kinderen
Het samenwerkingsprogramma van gemeenten tegen uitbuiting van Roma-kinderen gaat nog drie jaar door. Minister Opstelten van Veiligheid en Justitie en minister Asscher van Sociale Zaken en Werkgelegenheid schrijven dat aan de Tweede Kamer. Een stevigere en consequentere aanpak van problemen in een deel van de gezinnen met een Roma-achtergrond helpt kinderen in deze gezinnen aan een betere toekomst. Dat blijkt uit de aanpak, waaraan vier gemeenten – Nieuwegein, Ede, Lelystad en Veldhoven – uitvoering hebben gegeven in de jaren 2011-2013.
Het motto van het nieuwe samenwerkingsprogramma is “Grenzen stellen, perspectief bieden”. Het bieden van perspectief moet leiden tot een volwaardige deelname van Roma aan de Nederlandse samenleving. In de praktijk gaat het er om kinderen de kans te geven om zich te ontwikkelen en een opleiding te volgen en af te ronden, waardoor ze een goede startpositie op de arbeidsmarkt hebben. Waar het gaat om normoverschrijdend gedrag, zoals schoolverzuim, criminele activiteiten en uithuwelijking, zal er handhavend worden opgetreden.
Rechten en plichten zijn in Nederland voor iedereen gelijk; ook voor Roma. Maar het komt nu nog te vaak voor dat Roma-kinderen uit multiprobleemgezinnen betrokken worden bij criminele activiteiten, van school verzuimen en te maken hebben met uithuwelijking. Hun perspectief op een volwaardig en onafhankelijk bestaan in de samenleving komt daardoor in het geding en vraagt om een duurzame, gezamenlijke aanpak.
De integrale familie-aanpak van Nieuwegein, Ede, Lelystad en Veldhoven de afgelopen jaren laat zien dat het helpt als alle betrokken instanties - zoals gemeenten, politie, Openbaar Ministerie, de Raad voor de Kinderbescherming en Jeugdzorg - samen optrekken en ook optreden tegen misstanden. Volgens Opstelten en Asscher moet het goede werk van de vier gemeenten zoveel mogelijk worden voortgezet en verder verspreid. De bedoeling van het vervolgprogramma 2014-2016 is dat ook andere gemeenten ermee aan de slag gaan.
Zo worden dit jaar op basis van de opgedane ervaringen door het Centrum voor Criminaliteitspreventie en Veiligheid (CCV) instrumenten aangeboden aan gemeenten ter ondersteuning van professionals, zoals de leerplichtambtenaar en jeugdzorgmedewerker. Dit instrumentarium wordt de komende jaren ook nog aangevuld. Verder is met de Raad voor de Kinderbescherming en Bureau Jeugdzorg een protocol ontwikkeld ‘wat te doen’ als leerplichtige kinderen worden uitgeschreven, dat ook bruikbaar is voor andere gemeenten. Om de controle op het in- en uitschrijven in de Gemeentelijke Basisadministratie (GBA) verder te verbeteren is bovendien een werkwijze opgesteld voor medewerkers van de burgerlijke stand om signalen van misstanden met kinderen beter te kunnen herkennen.
In het vervolgprogramma zal ook de dialoog met Roma meer aandacht krijgen. Het adagium is “Niet over de Roma zonder de Roma”. Naast de dialoog op verschillende overheidsniveaus (lokaal en nationaal) is van belang dat de Roma hun eigen verantwoordelijkheid nemen en in eigen kring het normen- en waardendebat oppakken.