Minister Schippers ontvangt preventie award

Toespraak | 31-03-2014

Beste mensen,

Hartelijk dank voor deze 'Stop darmkanker Award 2014'. Ik neem 'm graag in ontvangst namens al die mensen die keihard hebben gewerkt om ervoor te zorgen dat we dit jaar konden beginnen met het bevolkingsonderzoek darmkanker. Zij doen het echte werk. De mensen van het RIVM, patiëntenorganisaties, coloscopiecentra, screeningsorganisaties, huisartsen, pathologen, maag-darm-lever-artsen, de mensen in de laboratoria, ict-ers, verzekeraars, en zo kan ik nog wel even doorgaan.

Zij hebben ontzettend hard gewerkt en zo heeft dit jaar een 1^e groep een uitnodiging voor de screening gekregen. En in 2019 kan iedereen tussen de 55 en 75 meedoen aan het bevolkingsonderzoek darmkanker. En dat is belangrijk, want jaarlijks krijgen ruim 13.000 mensen van hun dokter te horen dat ze darmkanker hebben.

Dat heeft enorme impact, zeker als het pas in een laat stadium wordt ontdekt. Zoals we zojuist in het filmpje hebben kunnen zien. Hoe eerder je er bij bent, hoe beter. Juist bij darmkanker zijn de overlevingskansen groot als je het vroeg ontdekt. Daarom zijn we begonnen het bevolkingsonderzoek darmkanker, beter bekend als de poeptest.

Beste mensen,
We hebben het wel vaak over gezonde voeding en lekker koken - hele tv-programma's gaan erover en 24 kitchen doet niets anders. Maar het is precies zoals Midas Dekkers zegt: over de afloop ervan gaat het zelden. Hij schreef er een boekje over.
Door gewoon vaker achterom te kijken, kunnen we veel leed voorkomen. Dan moet je natuurlijk bij onzekerheden wel naar de huisarts gaan en die moet natuurlijk goed geïnformeerd zijn.

Ik ben ervan overtuigd dat het bevolkingsonderzoek ook aan die bewustwording bijdraagt. De bijscholingsbijeenkomsten die in alle regio's zijn gehouden zijn in elk geval erg goed bezocht. Ook ervaren endoscopisten hebben opnieuw examen gedaan om mee te mogen doen met het bevolkingsonderzoek en verpleegkundigen hebben zich laten omscholen. Ik ben erg onder de indruk van het enthousiasme waarmee de professionals al dit extra werk hebben gedaan voor dit bevolkingsonderzoek.

Nu is zo'n bevolkingsonderzoek niet belastend voor mensen. Maar als er iets verdachts wordt gezien, gaat het verder. Dan moet je door voor een coloscopie. Dat is niet niks. Ik heb zelf wel eens een coloscopiecentrum bezocht. Ik vind het heel bijzonder dat deze patiënt toestemming gaf om mij bij haar onderzoek te laten zijn. Gelukkig kreeg mevrouw een goede uitslag.

Nu de 1^e mensen de test in huis hebben gekregen, gaat het echt leven. Tijdens de pilot waren er prachtige reacties van mensen die hun levensverhaal bijsluiten. Of van mensen die zo graag willen meedoen dat ze de test maar zelf naar het kantoor van de screeningsorganisatie sturen in plaats van naar het lab. Ze hadden de retourenvelop over het hoofd gezien.

Er zijn ook tegenstanders. Mensen, deskundigen, wetenschappers die vinden dat we veel overhoop halen bij veel mensen. Dat we gezonde mensen risico's laten lopen met de coloscopie, onrust zaaien die dan achteraf onnodig blijkt. Dat is inherent aan screening. Daarom is het ook een besluit dat we niet lichtvoetig hebben genomen.

De Gezondheidsraad heeft in 2009 positief geadviseerd. Alle partijen hebben het zorgvuldig getoetst op uitvoerbaarheid, haalbaarheid qua capaciteit. Alle kosten en baten zijn grondig tegen elkaar afgewogen. Uiteindelijk ben ik de Gezondheidsraad gevolgd. En zo is het dit jaar zorgvuldig ingevoerd. Want we kunnen er uiteindelijk jaarlijks 2.400 mensen het leven mee redden.

2.400 mensen die daardoor wél hun kinderen of kleinkinderen zien opgroeien, een mooie carrière opbouwen en wél genieten van een oude dag. 2.400 mensen die zware behandelingen niet hoeven te ondergaan. Omdat ze er wel op tijd bij zijn. En dat is geweldig! Om een idee te geven: 2.400 mensen is zo'n beetje 8 keer het gezelschap van vandaag.

Juist dat handelingsperspectief is zo belangrijk. Daarom moeten we investeren, in screening, maar ook in onderzoek. En daarom ben ik blij dat u er vanavond bent. U bent hier omdat u onderzoek naar darmkanker belangrijk vindt. En voor een mooie avond met Karin Bloemen, lekker eten, veilingmeester Alexander Pechtold. Het wordt een mooie avond met een zeer serieuze aanleiding: darmkanker stoppen!

Uw stoel vanavond kost geld, geld dat gaat naar onderzoek naar darmkanker. En dat is nodig. Ik hoop dat we in de toekomst kunnen zeggen dat darmkanker tot het verleden behoort. Aan die ambitie draagt u vanavond bij.

Hartelijk dank... Enneh… vanavond nog even achterom kijken.