Toespraak Schultz van Haegen voor start Ruimte voor de Lek

Toespraak | 13-03-2014

Beste mensen,
Vanaf vandaag maken we Nederland weer een stap veiliger én mooier. Geweldig om dit moment met u en straks met de kinderen officieel te vieren.
Wat ik altijd zo fascinerend vind als ik bij projecten als deze kom, zijn de verhalen van mensen die zijn opgegroeid met de rivier.
Bijvoorbeeld het verhaal van Carin Laarman.
In 1995 zag ze slechts 1 meter onder de kruin van de winterdijk de kolkende stroom van de Lek. Een dramatisch beeld, zeker als je er woont!
Maar ze heeft ook heel goede jeugdherinneringen aan de rivier waar ze als kind langs de oever speelde.
Van haar komt het initiatief om nieuwe speelnatuur te creëren waar kinderen op keien kunnen springen en aan touwen kunnen hangen.
Of het verhaal van meneer Baars. Hij woont in de Ponthoeve en is de enige particulier die in dit gebied woont. Natuurlijk heeft hij veel last van het project; bij hoogwater zal hij op een eilandje in de Lek wonen.
Maar ik vind het heel bijzonder dat hij het geld dat hij uit de verkoop van land heeft gekregen inzet voor het omtoveren van zijn boerderij in een pannenkoekenboerderij!

Waarom noem ik die verhalen?
Omdat ze aangeven dat rivieren iets doen met de mensen die hier wonen. Ze zijn zich bewust van de rivier; van de risico's, maar ook van de schoonheid en de mogelijkheden.
Dat is helemaal niet vanzelfsprekend. Want hoe gek het ook klinkt; de meeste Nederlanders zijn zich helemaal niet zo bewust van het water. En de moeite die het kost om ons te beschermen tegen hoog water.
Niet iedereen realiseert zich dat we 18.000 kilometer dijken nodig hebben om ons land te beschermen, een afstand van Amsterdam tot Sidney.
Slechts 2% van Nederland ligt buitendijks!
En ik vraag me af of veel mensen weten dat de noordelijke dijk van deze Lek een groot deel van de Randstad beschermt, zelfs Schiphol!
Daarom is ook dit project van het programma Ruimte voor de Rivier heel wezenlijk. Allereerst voor de bewoners van dit dichtbevolkte gebied, maar zeker ook voor de mensen uit het Groene Hart.
Hoe belangrijk deze projecten zijn, zagen we op het NOS Journaal toen de beelden uit Engeland voorbijkwamen.
Ze doen graag een beroep op onze kennis.
Maar ook hier in Nederland vraagt het water een permanente inspanning.

Daarom is deze dag bijzonder. De schop gaat de grond in.
We gaan 5 uiterwaarden afgraven, dijken verleggen, een zomerkade verlagen, een andere kade gedeeltelijk verplaatsen, de toegangsdam bij de stuw van Hagestein verlagen.
De bedoeling is dat het waterpeil met 8 cm daalt.
Maar dat is niet de enige doelstelling.
We creëren ook natuur en recreatiegebied.

En daarover is flink meegedacht door de bewoners. Heel belangrijk want het is ook hun gebied.
En als de kinderen straks opgroeien in de nieuwe speelnatuur ontstaan er weer nieuwe verhalen.
Als ze zien dat de rivier leeft en dat de waterstand nooit hetzelfde is worden ze zich wellicht ook meer bewust van het water.
En dat is hard nodig - hoe gek dit ook klinkt voor een waterland als Nederland.

Beste mensen,
U heeft hier 4 jaar naartoe geleefd.
Er is heel goed samengewerkt door de provincie Utrecht, 4 gemeenten, 2 waterschappen en het Rijk.
Ook zijn de bewoners steeds goed betrokken.
Dat blijkt ook wel, want er was slechts 1 beroep op het Provinciaal Inpassingsplan! Die is ingetrokken na overleg.
Ook zijn er geen zienswijzen geweest op de vergunningen die de aannemer heeft op de door de aannemer aangevraagde vergunningen geweest. Ook dat is best bijzonder.
Uit alles spreekt dat u allen hier de noodzaak ziet om de rivier de ruimte te geven.
Daarom is dit een mooie dag. We maken Nederland weer een stuk veiliger, en dit gebied aantrekkelijker.
Ik wens iedereen heel veel succes!