Toespraak Mansveld bij opening nieuwe kunststofscheidingsinstallatie bij Attero

Toespraak | 10-02-2014

Mansveld: “Mijn complimenten aan Attero voor deze investering. Ik hoop dat u de lat steeds hoger blijft leggen. Met partners als U kunnen we onze doelstellingen realiseren. De sector in het algemeen en uw bedrijf in het bijzonder zet met deze nieuwe installatie weer een stap voorwaarts naar betere recycling prestaties.”

De staatssecretaris gaf in haar toespraak een korte toelichting op haar ambities met het programma Van Afval naar Grondstof. “Nu wordt jaarlijks zo’n 10 miljoen ton afval verbrand of gestort. Ik wil dat in 10 jaar terugbrengen tot 5 miljoen ton. En ik wil dat iedereen afval meer ziet als grondstof. Zowel bij het ontwerpen van producten, het gebruik er van als bij het afdanken. Afval is waardevol. Weggooien is geen optie meer. Afval is grondstof voor een nieuw product.”

Dames en heren, een paar weken geleden las ik een opvallend bericht in de krant. In 2013 zijn meer dan 100.000 oude versleten Bijbels ingeleverd bij het Nederlands Bijbelgenootschap. Van de oude Bijbels worden nieuwe Bijbels gedrukt. Dat gigantische aantal van 100.000 bewijst maar weer dat het bewustzijn in Nederland over hergebruik van materialen zoals papier - maar ook glas – heel hoog scoort. Eigenlijk een vast onderdeel van ons leefpatroon wordt. En daarmee lopen wij voorop in Europa. Echter, we kunnen nog zeker stappen maken. Maar daar later meer over.

Allereerst wil ik de heren Vincent en Corijn en hun medewerkers bedanken voor hun gastvrijheid. Ik vind dit bezoek een leuke combinatie van een informatief werkbezoek met een feestelijk randje. Feestelijk omdat ik vandaag de nieuwe kunststof-scheidings-installatie van Attero officieel in gebruik mag stellen. We hebben het vandaag dus óók over het toepassen van de nieuwste technieken in afvalland.

De heer Corijn heeft het zo-even al toegelicht: doel van deze investering is een hoger percentage en hogere kwaliteit kunststof  te scheiden. Uiteraard juich ik deze ambitie toe.

Attero is sowieso goed bezig: U bent bijvoorbeeld één van de 60 partijen die een green deal heeft gesloten  om het probleem van plastic zwerfafval aan te pakken.  Dat is een enorme open markt met veel kansen. Alle 60 partijen hebben de ambitie om over twee jaar concrete resultaten te tonen. En dat moet ook. De ambitie uit de Raamovereenkomst Verpakkingen is het rendabel vergroenen van de kunststof verpakkingsketen. 

De heer Corijn sprak zo-even al over het programma Van Afval naar Grondstof, afgekort VANG. Ik wil daar uiteraard ook kort iets over zeggen. In het programma noem ik 3 pijlers:

1.  Ten eerste moeten we nieuwe en meer geavanceerde technieken ontwikkelen en toepassen die voor meer en betere recycling zorgen;
2. Als tweede zullen bedrijven, burgers en overheden op een verantwoorde manier moeten omgaan met natuurlijke hulpbronnen. Dat is noodzakelijk om nu en in de toekomst welvarend en gezond te kunnen leven.
3. Tot als derde pijler zullen we meer duurzame producten op de markt moeten brengen en duurzamer consumeren.

Behalve dat we het milieu verbeteren,  slim omgaan met onze natuurlijke hulpbronnen levert het Nederland ook nieuwe economische kansen op. Uit TNO-onderzoek blijkt bijvoorbeeld dat de huidige waarde van de circulaire economie 3,3 miljard euro bedraagt. Door de inzet van nieuwe technologie kan 1 miljard euro extra waarde worden gecreëerd binnen de circulaire economie. Een bedrijf als Attero heeft dat natuurlijk feilloos door.

De Nederlandse afvalsector is sowieso sterk en innovatief; Europees en mondiaal koploper. De afvalsector is een sector waar veel gebeurt. En Nederland doet het erg goed. We recyclen 79% van ons afval, 19% wordt ingezet als brandstof en slechts 3% wordt gestort; cijfers om trots op te zijn. Bij papierrecycling zijn we bijvoorbeeld wereldleider. Voor metaal en glas behoren we ook tot de top. Deze installatie zal helpen om voor kunststof nog steviger in de kopgroep te komen.

Kortom, we doen het goed. Maar kan altijd beter. Nu wordt jaarlijks zo’n 10 miljoen ton afval verbrand of gestort. Ik wil dat in 10 jaar terugbrengen tot 5 miljoen ton. En ik wil dat iedereen afval meer ziet als grondstof. Zowel bij het ontwerpen van producten, het gebruik er van als bij het afdanken. Afval is waardevol. Weggooien is geen optie meer. Afval is grondstof  voor een nieuw product.

De voorbeelden zijn talrijk: plastic afval waar kratten van gemaakt worden, wijnflessen die weer nieuw glas worden, karton dat terugkomt als pizzadoos, afgedankte kleding die wordt gerecycled tot nieuwe textiel, afgedankte mobieltjes die vol zitten met grondstoffen om te recyclen.

Attero zet in op het winnen van grondstoffen door nascheiding. Dat betekent dat Attero nadat de consument al aan de bron gescheiden heeft, waardevolle grondstoffen uit het afval haalt.  Als deze teruggewonnen grondstoffen de goede kwaliteit hebben, is dat een prachtig proces. Het levert namelijk een bijdrage aan mijn doelstelling om minder afval te verbranden. Grondstoffen kan je immers maar één keer verbranden en heel vaak recyclen. 

Via het programma VANG wil ik ondernemende koplopers ondersteunen, de afvalberg verkleinen en een slimme productie van goederen stimuleren zodat deze na gebruik gemakkelijk kunnen worden ontmanteld en hergebruikt. Op die manier wil ik toewerken naar een minimaal gebruik van grondstoffen. Samenwerking met bedrijfsleven en gemeenten staat daarbij voorop.

Ik wil ook dat producten milieuvriendelijk worden ontworpen zodat ze langer meegaan en beter hergebruikt kunnen worden. Zo verbruik je minder grondstoffen. De inspanningen moeten er toe leiden dat Nederland in 2020 het brandpunt is van een economie waarin nauwelijks afval ontstaat en grondstoffen optimaal worden benut en hergebruikt. 

Ik streef ernaar dat in 2020 75 procent van het huishoudelijk afval en het afval van kantoren en winkels gescheiden is. Samen met gemeenten en het bedrijfsleven wil ik daar werk van maken. Nu gooit iedere Nederlander per week vijf kilo huishoudelijk ongescheiden afval weg. Die hoeveelheid kan verminderen als burgers beter worden geïnformeerd over het scheiden van afval. Gemeenten kunnen afvalscheiding gemakkelijker maken voor hun inwoners. Bijvoorbeeld door meer verschillende soorten afval op te halen.

De heer Corijn sprak ook over de zogeheten drankenkartons. Een stroom die nu nog in het afval met 70.000 ton per jaar. De finale conclusies van de proef door het kennisinstituut duurzaam verpakken moeten nog getrokken worden. Ik verwacht deze in april en voor deze zomer neem ik daar een besluit over. Hopelijk staan de maatschappelijke kosten van gescheiden inzamelen in verhouding  met de baten.

Inzet en opzet programma VANG is concreet, praktisch en haalbaar. Ik werk graag met  concrete en afrekenbare doelen. Omdat ik samen wil werken  met ketenpartijen zoals producenten, afvalbedrijven en gemeenten wil ik die doelen ook samen formuleren en afspreken. Het is mijn ambitie om de economische kansen die de circulaire economie  of grondstoffenronde ook daadwerkelijk te benutten. Nederland moet in 2020 een hotspot van de circulaire economie zijn.

Tot zover. Nogmaals complimenten aan Attero voor deze investering. Ik hoop dat u de lat steeds hoger blijft leggen. Met partners als U kunnen we onze doelstellingen realiseren. De sector in het algemeen en uw bedrijf in het bijzonder zet met deze nieuwe installatie weer een stap voorwaarts naar betere recycling prestaties. Op weg naar het ultieme doel: een economie waar afval grondstof is.

Dank u wel!