Persconferentie na ministerraad 7 februari 2014

Mediatekst | 07-02-2014

INLEIDEND STATEMENT
Goedemiddag allemaal. Ik sta hier vandaag, omdat zoals u weet de minister-president in Sotsji is voor de opening van de Winterspelen. We hopen allemaal op vrolijke en veilige en voor de Nederlandse sporters succesvolle Spelen. Intussen heeft de minister-president en marge van alle gebeurtenissen daar ook met Poetin gesproken en daar een scala van onderwerpen besproken, waaronder de mensenrechten en in het bijzonder de situatie van homo's in Rusland. De verklaring daarover heeft u als het goed is ontvangen.

We hebben in de ministerraad natuurlijk ook stilgestaan bij de politieke actualiteit en het debat aanstaande dinsdag met collega's Plasterk en Hennis. Zij zijn bezig de vragen die de Kamer heeft gesteld, meer dan 80 vragen, zorgvuldig te beantwoorden en zullen dat vervolgens aan de Kamer laten weten. We hebben dat gesprek in een heel open, collegiale sfeer gevoerd. We zullen de wens van de Kamer om niet tussentijds daarover vragen te gaan beantwoorden respecteren. U krijgt die vragen als geheel beantwoord nadat de Kamer dat heeft gekregen op maandag.

We hebben ook teruggeblikt op het debat over de bijstandswet, de nieuwe bijstandswet. Gisteren een uitgebreid debat. Dat is goed gelopen. Het eindigde in brede steun voor de veranderingen die daar worden doorgevoerd. Die leiden tot een stevig sociaal vangnet voor mensen die dat nodig hebben, maar ook de activerende werking van die bijstandswet is dat die mensen weer snel aan de slag kunnen. Dat past in de hervormingsagenda van het kabinet. Komende week ligt de Jeugdwet voor behandeling in de Eerste Kamer. De wet Werk en Zekerheid, de verandering op de arbeidsmarkt, in de Tweede Kamer. De week daarna hopen we de Participatiewet te behandelen. Zo gaan we gestaag door met het doorvoeren van de veranderingen die nodig zijn.

Tenslotte hebben we vandaag de Kamer laten weten dat we voor Aldel in Groningen middelen beschikbaar hebben gesteld om de mensen die daar helaas ontslagen zijn te begeleiden naar nieuw werk, om te scholen, op te leiden en op die manier nieuw perspectief te bieden. Samen met de provincie en de gemeente trekken we daar 2,5 miljoen euro voor uit.

WESTER (RTL NIEUWS)
Meneer Asscher, u zegt: we hebben in een open sfeer gesproken over datgene wat er op dit speelt rond ministers Plasterk en Hennis, vooruitlopend op het debat dinsdag. Welk gevoel had u bij dat gesprek?

ASSCHER
Een goed gevoel. Een belangrijk debat waar Plasterk en Hennis aan gaan meedoen en waarvan het heel belangrijk is dat alle vragen die de Kamer heeft gesteld goed worden beantwoord. Het is goed om dat met elkaar door te spreken.

WESTER
Denkt u dat ze ook de Kamer naar tevredenheid kunnen antwoorden?

ASSCHER
Dat denk ik wel, maar dat is natuurlijk uiteindelijk aan de Kamer om dat te beoordelen.

WESTER
U heeft er zelf wel een goed gevoel over dat dat dinsdagavond over en uit is en klaar?

ASSCHER
Ik heb er alle vertrouwen in dat dat debat goed zal verlopen, dat de vragen zorgvuldig worden beantwoord en dat de collega's in het Kamerdebat goed kunnen uitleggen hoe zij tegenover de zaak staan.

WESTER
Wat dacht u zelf van de week toen u dat briefje las, dat het toch allemaal heel anders zat dan minister Plasterk eerder deed voorkomen?

ASSCHER
Wat ik daar allemaal van dacht en wat ik vind van de inhoud van de zaak, daar zal ik nu geen mededelingen over doen. We laten de beantwoording van de vragen bij de ministers. Die gaan het heel zorgvuldig doen, er dit weekend aan doorwerken met hun mensen en vervolgens kan het debat plaatsvinden.

WESTER
Was u niet verbaasd?

ASSCHER
Of ik verbaasd was of niet hoort bij de inhoud van de zaak. Er wordt ook gevraagd naar wie wist wat op welk moment. Belangrijk om de Kamer daar in één keer in het geheel goed over te informeren. Daarom zullen Plasterk en Hennis die vragen beantwoorden. Daar gaan ze dit weekend aan doorwerken en dan maandag heeft de Kamer dat.

WESTER
Was de informatie die in dat briefje stond, was dat voor uzelf nieuw?

ASSCHER
Nogmaals, ik ga daar allemaal geen mededelingen over doen. Het hele feitencomplex, alles wat met de zaak te maken heeft, alle vragen die de Kamer daarover heeft, die moeten - ook op wens van de Kamer zelf, bij de regeling van werkzaamheden nog  expliciet aan de orde gekomen - in één keer, niet tussentijds en niet in brokjes door ons worden beantwoord. Daarom hebben we dat vanochtend wel voorbesproken in de ministerraad en daarom hebben we daar gisteren ook over gepraat. Maar nu is het echt aan Plasterk en Hennis om dat te doen.

WESTER
En Plasterk is aanstaande woensdag gewoon nog uw collega, minister?

ASSCHER
Dat denk ik wel ja. Daar ga ik van uit.

WESTER
Dat denkt u wel?

ASSCHER
Ja. U weet, in mijn vak kan dat altijd anders zijn, maar ik heb daar alle vertrouwen in.

FRESEN (NOS JOURNAAL)
Wat vindt u van het beeld dat toch is ontstaan na woensdag tot in ieder geval gisterenavond dat er twee ministers waren, twee departementen die elkaar tegenspraken en een beetje de zaak naar elkaar aan het toeschuiven waren?

ASSCHER
Het is belangrijk om uit te gaan van mijn eigen waarneming en die is dat in goede samenwerking en in goede sfeer de ministers optrekken om de vele vragen van de Kamer te beantwoorden en dat zal uiteindelijk ook het beeld moeten bepalen.

FRESEN
Maar is die goede samenwerking er altijd geweest of is dat echt iets van de laatste 12, 16 uur? Want het beeld was toch anders…

ASSCHER
Het beeld was anders, maar mijn waarneming is: een goede samenwerking binnen het kabinet, een goede samenwerking tussen deze ministers, die nu ook serieus aan de slag zijn om de vragen van de Kamer goed te beantwoorden.

FRESEN (NOS)
Klopt het dat er wel de nodige bijsturing van u en de heer Rutte nodig was om de twee uiteindelijk op een lijn te krijgen en in een verhaal te krijgen, waarvan jullie nou allemaal zeggen: dit moet het verhaal worden?

ASSCHER
Het is een heel belangrijk debat, daarmee vertel ik u geen belangrijk geheim en dan is het ook belangrijk om bij de voorbereiding van het debat betrokken te zijn, vandaar dat de minister-president en ik daar ook aan hebben meegedaan, over hebben meegepraat, maar daar, juist uit die gesprekken, heb ik de waarneming dat dan in een goede samenwerking gaat en op een collegiale manier.

FRESEN
Maar is het normaal dat dat twee keer in 24 uur gebeurt, zo'n Torentjesoverleg?

ASSCHER
Daar is niet een 'normaal' voor. Dat geldt over, wat nodig is dat doe je, dus als het voor een belangrijk debat nuttig en nodig kan zijn om bij de voorbereiding te assisteren, dan doe je dat, maar dat hoeft natuurlijk niet bij ieder debat.

FRESEN
Dat wijst niet om politieke spanningen die rechtgebreid of gladgespreken moeten worden?

ASSCHER
Dat wijst op het feit dat dit een belangrijk debat is. Dat de Kamer daar veel vragen over heeft gesteld, goede vragen, belangrijke vragen en dan is het belangrijk om ook dat goed voor te bereiden. Dan kan het nuttig zijn dat de minister-president en ik daarbij helpen, daarbij aanschuiven.

FRESEN
Het lijkt erop dat er nogal heel wat krom was of krom lijkt, recht gepraat moet worden. Is dat ook zo?

ASSCHER
Tussen wat er lijkt en wat er is, zitten de beantwoording van de vragen en dat moet heel feitelijk gebeuren en heel zorgvuldig gebeuren. Het is belangrijk om dus vanuit mijn positie nu niet recensies te geven over de beeldvorming, over wat lijkt en wat niet lijkt, nee, de ministers hebben die vragen gekregen van de Kamer, die moeten ze beantwoorden en vervolgens in het debat een gesprek met de Kamer aangaan.

FRESEN
Nu is de hele tijd het beeld geweest in Nederland: die Amerikanen hebben dat gedaan, dat heeft veel onrust en discussie gegeven, als dat nou allemaal anders blijkt, is dat toch niet heel erg raar dan?

ASSCHER
Nou dat is onderdeel van de vragen die de Kamer heeft gesteld en dat moet dus ook aan de orde komen in die antwoorden. Het spijt me verschrikkelijk dat ik in herhaling val, maar je zult me dat vergeven. Wij denken dat het hier cruciaal is, de Kamer heeft daar expliciet om gevraagd, om in een keer al die vragen in samenhang te beantwoorden. Dat moet gebeuren door Plasterk en Hannis, euh Hennis. Dat krijg je ervan…

FRESEN
Freudiaans?

ASSCHER
Nee, dat is meer als je je gaat herhalen dan gebeurt dat. Zij moeten dat goed doen en dan helpt het dus niet als ik tussentijds ga zeggen wat er wel en niet waar is.

QUARLES VAN UFFORD
Mag ik proberen, via een laatste vraag te stellen op dit onderwerp, dit deel af te ronden?

BRIL (RADIO 1)
De Kamer die had veel vragen, die hebben we allemaal kunnen zien, had u zelf ook vragen toen de brief naar buiten kwam?

ASSCHER
Wat ik daar allemaal van vond en de vragen die ik al dan niet had, dat houd ik graag voor me. Mijn rol is geweest: meedenken in de voorbereiding van het debat, helpen de beantwoording van de vragen goed voor te bereiden en vervolgens is het écht aan de ministers om daar verantwoording af te leggen, de vragen te beantwoorden en het debat met de Kamer aan te gaan, dus ik ga daar verder niet op in.

BRIL
De minister van Defensie, die liep zojuist naar buiten, uit de Ministerraad, en had het volgende zinnetje, ik ga haar even citeren: waar het om gaat, is dat de Kamer nú voor eens en voor altijd goed wordt geïnformeerd. Bent u het met me eens dat je daar uit af kan leiden dat het in het verleden niet zo was?

ASSCHER
Nee dat ben ik niet met u eens.

BRIL
Nee?

ASSCHER
Nee.

BRIL
Maar betekent dat, dat u vindt dat de Kamer wel goed is geïnformeerd?

ASSCHER
Ik ga niet in op die vraag, alleen ik ga ook niet met u mee in interpretaties naar aanleiding van een zin van collega Hennis.

BRIL
Maar waarom bent u het dan niet met mijn eens?

ASSCHER
Omdat ik uw interpretatie niet overneem noch enige andere interpretaties van die zin.

DE WINTHER (DE TELEGRAAF)
Meneer Asscher, het viel op dat u van de week op televisie, toen ja eigenlijk de ene na de andere onduidelijkheid werd vergroot, u eigenlijk helemaal niets zei om de heer Plasterk in bescherming te nemen, waarom was dat?

ASSCHER
Zoals ik ook nu vind dat de beantwoording van de vragen in de richting van de Kamer eerst moet geschieden, voelde ik niet, de behoefte om daar in de media, in de publiciteit, allerlei vragen te gaan beantwoorden of allerlei zaken op te helderen. Ik vond het toen belangrijk om die beantwoording aan de ministers over te laten en dat vind ik nu ook.

DE WINTHER
Was het zo dat u eigenlijk op dat moment ook niet wist hoe het precies zat?

ASSCHER
Wat ik precies wist en wat niet, dat ga ik verder niet met u bespreken. Ik heb er toen voor gekozen om niet in te gaan op allerlei speculaties en suggesties, zoals ik dat nu ook niet doe.

DE WINTHER
Was u eigenlijk wel op de hoogte van de inhoud van de brief voordat die verstuurd werd?

ASSCHER
Wat ik wanneer wist van de inhoud van welke brief dan ook, ga ik ook niet met u bespreken. Waar het nu om gaat: er zijn veel vragen gesteld, een belangrijk debat aanstaande, euh aanstaande dinsdag, die vragen moeten worden beantwoord door de ministers, zij zijn daar hard mee bezig, waar dat kan, probeer ik daarbij te helpen, daar wilde ik het bij laten.

DE WINTHER
Waar ik nog niet, u zei dat u hoopt, geloof ik, dat de minister van Binnenlandse Zaken nog minister is woensdag, maakt u zich zorgen over zijn positie?

ASSCHER
Ik ga er vanuit dat hij nog minister is aanstaande woensdag, aanstaande dinsdag, aanstaande donderdag. Ik hoop dat voor al mijn collega's, dat dat zo is, zeker weet je dat niet, want uiteindelijk zijn we allemaal afhankelijk van het vertrouwen van de Kamer. Ik heb alle vertrouwen in een goede afloop.

DE WINTHER
Ik herinner mij nog geen maand geleden dat de minister-president door een collega van mij werd bevraagd over de positie van staatssecretaris Weekers. Toen werd er gezegd dat er alle vertrouwen was dat het goed kwam. Ik hoor u nu toch wat voorzichtiger.

ASSCHER
Nee, u moet daar geen vergelijking mee maken. Het is een heel andere casus. Het gaat nu over het debat aanstaande dinsdag. U vraagt mij of ik vertrouwen heb in een goede afloop van het debat, het antwoord is ja dat heb ik.

DE WINTHER
Ik heb nog even een andere vraag…

QUARLES VAN UFFORD
Eerst hier nog een laatste vraag over dit onderwerp. Nee, klaar? Ander onderwerp.

DE WINTHER
Bij de ambassadeursbenoemingen staan volgens mij twee verassingen, voor zover ik kan zien, namelijk de verassing dat de zoon van prinses Irene richting Vaticaanstad gaat, kunt u daar iets over vertellen?

ASSCHER
Dat is een benoeming van de minister van Buitenlandse Zaken bij de heilige stoel en dit is de meest gekwalificeerde kandidaat voor die benoeming en we zijn dus heel blij met alle benoemingen die we wat dat betreft vandaag gedaan hebben.

DE WINTHER
Maakt het nog uit… is hij katholiek eigenlijk?

ASSCHER
Dat maakt geen onderdeel uit van de benoemingsprocedure.

DE WINTHER
Iets anders wat opvalt is dat de plaatsvervangend ambassadeur in Moskou wordt vervangen. Heeft dat te maken met wat de huidig plaatsvervangend ambassadeur is gebeurd?

ASSCHER
Nee, want die gaat naar een post in Straatsburg. Die is toe aan een volgende benoeming. U weet, in die buitenlandse dienst wordt gerouleerd. Voor zover mij bekend is er geen relatie met wat er gebeurt is in Moskou.

DUIN (NOVUM)
Vandaag heeft Rutte gesproken in Sotsji met Poetin. Heeft u sindsdien met Rutte gesproken?

ASSCHER
Nee.

DUIN
Kunt u dan in algemene zin iets zeggen: heeft u nu het idee dat de dialoog die daar is gevoerd, die veel genoemde dialoog van een half uurtje, heeft die nou meer uitgehaald voor de Russische homobeweging dan niet komen naar die Spelen?

ASSCHER
U weet, we hebben besloten om de minister-president af te vaardigen en hij heeft aangegeven daar de mensenrechten aan de orde te stellen. Dat heeft hij ook gedaan. De verklaring die daarover is gemaakt, is inmiddels verspreid. Ik heb daar net ook even wat beelden van voorbij zien komen en vervolgens, hoe dat precies gegaan is, wat daar allemaal is uitgewisseld, die vragen kan ik niet beantwoorden. Die zou je aan Rutte zelf moeten stellen.

DUIN
Ik heb het hier over de Russische homobeweging. Is die hier nu mee geholpen enigszins?

ASSCHER
Dat was de afweging die wij enige weken geleden hebben gemaakt, de afweging in de samenstelling van de delegatie. Nederland heeft altijd gestaan voor homorechten, eerste homohuwelijk, de emancipatoire beweging in Nederland is altijd heel sterk geweest. En de Nederlandse regering stelt altijd de mensenrechten aan de orde in de contacten met andere landen. Dat heeft de minister-president al herhaaldelijk gedaan bij de president van Rusland, bij Poetin en dat heeft hij ook nu gedaan en dat is dus in lijn met hoe wij denken de mensenrechten te kunnen bevorderen.

DUIN
Vanavond is minister Bussemaker bij het protest van het COC in Amsterdam. Welk signaal moeten die Russen hier nu uit krijgen? Dat is aan de ene kant wordt er feest gevierd in Sotsji in gezelschap van de Koning en de premier, en een minister, een ander persoon binnen de regering is aan het protesteren tegen die Russen. Wat moeten ze daar nu mee?

ASSCHER
Dat is geheel in lijn met wat Rutte ook heeft gezegd tegen de president, namelijk - dat heeft u ook in die verklaring kunnen zien - die wet, die anti-homopropagandawet die in Rusland is aangenomen baart ons zorgen. Wij vinden dat die wet zou moeten worden ingetrokken. Dat is precies het signaal dat minister Bussemaker ook afgeeft. Er bestaat in de politiek in Nederland, maar ook onder de bevolking in Nederland, bezorgdheid over de situatie van homo's in Rusland. Het gaat over die recente wetgeving. Dat is dus ook het signaal dat de minister-president heeft overgebracht.

DUIN
Sommige homo's in Nederland vinden het hypocriet dat Bussemaker erbij is vanavond bij het homomonument. Kunt u dat begrijpen?

ASSCHER
Ik laat iedereen vrij te vinden wat hij vindt. Ik denk dat het belangrijk is dat Jet Bussemaker daarbij aanwezig is en als mensen daar kritiek op hebben, dan kunnen ze dat ook tegen haar zeggen.

CATS (FINANCIEELE DAGBLAD)
De voorzitter van de SER heeft vandaag in het Financieële Dagblad gezegd dat hij pleit voor een nationaal groeidebat. We zijn de crisis uit, nu moeten we zorgen uitstekend worden eindelijk. Wat vindt u daarvan? Is dat een goed idee?

ASSCHER
Ik denk het wel. U weet, minister Kamp is namens het kabinet bezig een reactie te maken op het advies van de WRR wat gaat over de lerende economie. Maar daarmee ook gaat over het groeivermogen van Nederland. Hij doet dat samen met Bussemaker en anderen. En dat is ook de discussie die nu maatschappelijk speelt. Moeten we volstaan met een heel beperkte groei of zijn er toch mogelijkheden om weer grotere economische groei te bereiken en wat is daar dan allemaal voor nodig. Dus het lijkt mij prima dat dat debat volgt. We zullen dat met de Kamer voeren, maar ook in de samenleving.

CATS
Maar houdt dat in dat jullie een SER-advies gaan aanvragen over dit onderwerp? Hij werpt zich op als vlaggendrager voor zoiets.

ASSCHER
Ik heb het niet gezien als een verzoek om een adviesaanvraag, maar de voorzitter van de SER is van mening dat dit debat moet plaatsvinden en daar kan de SER vanzelfsprekend een rol in spelen. Of dat ook met een nieuw advies gepaard moet gaan, dat kan… maar het is niet strikt noodzakelijk.

CATS
Betekent dat ook niet dat de SER eigenlijk denkt dat op dit moment u als kabinet te weinig doet omdat hij oproept tot een nationaal groeidebat?

ASSCHER
Zo heb ik zijn woorden niet opgevat.

CATS
Waarom niet?

ASSCHER
Omdat hij dat niet gezegd heeft.

CATS
Hij zegt dat het tijd wordt om daarover na te denken. Dat betekent dus dat je het ook interpreteren als dat gebeurt nu onvoldoende.

ASSCHER
Je kunt allerlei dingen interpreteren. Hij heeft dat niet gezegd en ik heb het ook niet zo opgevat.

DUIN (NOVUM)
Ik hoor net dat Rutte heeft gebeld met Gordon.

ASSCHER
Moet kunnen.

DUIN
Waar komt dat vandaan? Onze vorige premier sms'te met Jan Smit en Rutte belt met Gordon.

ASSCHER
U begrijpt dat de vicepremier niet over al die mobiele nummers beschikt. Nee, er is kritiek geuit door Gordon op het feit dat Rutte naar Sotsji is afgereisd. U weet, Gordon was daar niet de eerste mee en niet de enige. Ik heb ook begrepen dat Rutte hem heeft gebeld om uit te leggen dat hij wel degelijk daar ook de situatie van de mensenrechten aan de orde heeft gesteld.

DUIN
Geldt Gordon momenteel als het moreel kompas van Nederland?

ASSCHER
Wat mij betreft niet het enige morele kompas.