Opstelten en Teeven: aanpak veelplegers werkt
De persoonsgerichte aanpak van veelplegers door politie, Openbaar Ministerie en andere justitiële partners, werkt. Dat blijkt uit cijfers van het Wetenschappelijk Onderzoeks- en Documentatie Centrum die vandaag door minister Opstelten en staatssecretaris Teeven naar de Tweede Kamer zijn gestuurd. Zo is het aantal zeer actieve veelplegers (meer dan tien processen-verbaal binnen vijf jaar) met bijna een kwart teruggebracht, van 5.883 in 2003 tot 4.464 in 2011. De politie richt zich in de aanpak van veelplegers voornamelijk op geweldsdelicten en de zogenoemde High Impact Crimes, zoals overvallen en woninginbraken. Zo is het aantal overvallen sinds 2009 met 44 procent gedaald (2898 naar 1633) en de pakkans meer dan verdubbeld naar 32 procent. Het aantal straatroven daalde met bijna 20 procent, naar iets meer dan 7000 per jaar. Ook hier verdubbelde de pakkans bijna, van 25 naar 44 procent. Ook de opgevoerde aanpak van woninginbraken lijkt zijn vruchten af te werpen. Na een jarenlange stijging waren er in 2013 vijf procent minder woninginbraken te noteren dan in 2012, naar ongeveer 87.000. Opstelten en Teeven schrijven ook dat de integrale aanpak van mobiele bendes wordt voortgezet en op onderdelen verder wordt versterkt.
Ook in de categorie 18- tot 24-jarige veelplegers is sinds 2010 voor het eerst een daling te zien. Na een continue stijging tussen 2003 en 2010 is het aantal jonge veelplegers in 2011 met vijf procent gedaald. De bewindslieden willen kijken of de ISD-aanpak bij deze groep daarom nog meer kan worden toegepast, in het bijzonder bij plegers van High Impact Crimes. In de praktijk wordt de ISD-maatregel nu vooral toegepast bij oudere en veelal verslaafde veelplegers en nog weinig bij jongvolwassenen. Er loopt daarom nu in Amsterdam, Rotterdam en Utrecht een proef om te kijken waar dat aan ligt.
Inrichting Stelselmatige Daders
Sinds 1 oktober 2004 kunnen meerderjarige draaideurcriminelen maximaal twee jaar worden geplaatst in een Inrichting voor Stelselmatige Daders (ISD). Hiermee wordt op twee manieren gewerkt aan het terugbrengen van criminaliteit: het voorkomen van nieuwe strafbare feiten omdat de veelpleger ‘binnen’ zit en het in de inrichting verkleinen van het recidiverisico door behandeling en resocialisatie. Door deze aanpak worden per veelpleger per jaar 5,7 strafzaken en 9,2 strafbare feiten voorkomen. Daarmee voorkomt de ISD-aanpak in één jaar 3000 strafzaken en 5000 strafbare feiten.
Per 1 januari 2014 is de richtlijn van het Openbaar Ministerie of iemand als een (zeer) actieve veelpleger kan worden aangemerkt, aangescherpt. Voortaan gaat de definitie niet uit van het aantal processen-verbaal, maar van het aantal gepleegde misdrijven. Daarmee komen naar verwachting (fors) meer criminelen in aanmerking voor de ISD-aanpak, omdat in één proces-verbaal meerdere misdrijven kunnen worden meegenomen.