Wekelijks gesprek RTLZ 15 oktober 2013

Minister Dijsselbloem in gesprek met Frits Wester over de Eurogroep en Ecofinvergadering in Luxemburg en de begrotingsafspraken voor 2014.

INLEIDENDE MUZIEK

FRITS WESTER: Welkom bij het wekelijks gesprek met de minister van Financiën.
Dit keer een bijzonder gesprek, want de minister staat in Luxemburg.
Het gesprek is iets eerder opgenomen want hij gaat zo meteen vergaderen met de Ecofin-groep zijn collega's van Financiën. Hij staat daar in de vergaderzaal en gisteravond heeft hij vergaderd met de Eurogroep.
Minister Dijsselbloem, welkom, in Luxemburg.
Gisteravond met de Eurogroep. Wat is daar uitgekomen?
MINISTER DIJSSELBLOEM: Nou, we hebben de stand van zaken in een aantal landen doorgenomen.
Griekenland, waar nu weer een missie van de Trojka plaatsvindt.
Dat gaat moeizaam, maar dat is vaker zo, dus we hopen daar later dit jaar in december, verdere beslissingen over te nemen.
We hebben stilgestaan bij Ierland en Spanje.
Daar gaat het goed. Deze landen gaan hun programma uit aan het einde van het jaar en volgende maand beslissen we of ze nog een verlenging nodig hebben waarschijnlijk niet, of een ondersteunende kredietlijn, zoals dat heet.
Dat zou bij Ierland kunnen, maar dat beslissen we in november.
Dan kijken we even naar de Grieken.
Volgend jaar een financieringstekort wordt verwacht door de Europese Centrale Bank van vijf tot zes miljard. Hoe ernstig is dat?
Ja, dat getal krijg ik nergens bevestigd.
Het is absoluut zo dat de Grieken nog verdere stappen moeten zetten om hun begroting op het goeie pad te houden.
Daar gaat nu ook het gesprek over van de Trojka in Athene.
Dat is nog niet afgerond, dus ze zullen echt moeten laten zien welke verdere maatregelen ze nemen om die begroting op orde te brengen.
Overigens hebben ze de afgelopen jaren op dat punt echt heel veel gedaan.
Ze kijken nu aan tegen wat wordt genoemd 'een primair overschot'.
Dus als je de rente buiten beschouwing laat hebben de Grieken waarschijnlijk aan het einde van het jaar voor het eerst een overschot op hun begroting.
Maar goed, voor volgend jaar moeten er weer verdere stappen worden gezet.
Kan dat ook betekenen dat de Grieken weer opnieuw een lening moeten krijgen?
Nee, zeker niet voor dit probleem.
Dit is gewoon begrotingsbeleid dat ze zelf moeten uitvoeren.
Er zijn natuurlijk discussies over of er in de loop van het programma nog financieringsgaten zitten omdat andere financieringsinstrumenten misschien niet gaan leveren.
Ook daarop komen we terug in december en we hebben nog een aantal opties achter de hand om daarin te voorzien maar we moeten eerst weten wat voor getal daarbij hoort.
Het getal van de ECB is in ieder geval wat mij betreft nog uit de lucht gegrepen.
U zei het al, het gaat relatief goed in Spanje en Ierland.
Die kunnen uit het programma stappen, wellicht, eind dit jaar.
Italië, heeft de premier aangekondigd, in 2016 een begrotingssaldo van vrijwel nul.
Een tekort van vrijwel nul. Hoe reëel is dat?
Klopt. Nou, Italië, qua begrotingssaldo doen ze het goed.
Daartegenover staat een hele grote staatsschuld en een fors aantal structurele problemen in de economie.
Dus Italië is er ook nog niet. En een belangrijke factor is daar en overigens ook in een aantal andere landen politieke stabiliteit om stappen te kúnnen zetten.
Bij Italië is het probleem inderdaad niet zozeer het tekort als wel de staatsschuld en een aantal structurele problemen die opgelost moeten worden.
Maar als je kijkt naar de Nederlandse staatsschuld en het financieringstekort dan lijken wij wel helemaal achter aan de wagen te lopen op dit moment ondanks het akkoord, daar kom ik zo op.
Nou, dat is niet helemaal waar. Er zijn natuurlijk landen die er beter voor staan en er zijn landen die er nog steeds veel slechter voor staan.
Tegelijkertijd is weer de staatsschuld in Nederland relatief laag.
Vergeleken bij bijna alle Europese landen een van de allerlaagste.
Zo is elk land weer net anders, maar goed, het is duidelijk ons financieringstekort vergt nog veel aandacht.
Daarom hebben we ook dat akkoord gesloten.
Was u tevreden met de complimenten van Olli Rehn over, ja, zeg maar, de manier waarop het akkoord tot stand is gekomen met hulp van de oppositie?
Ik denk dat die complimenten vooral de drie oppositiepartijen toekomen.
Die hebben natuurlijk een grote stap gezet om een kabinet dat onpopulaire maatregelen moet nemen op dit moment om dat kabinet toch te gaan steunen.
Dus de lof van Rehn komt in de eerste plaats aan hen toe.
Als hij zelfs de Amerikanen, de Verenigde Staten, aanraadt om 'Dutch' te gaan, zeg maar even dan betekent dat toch dat hij helemaal akkoord gaat met deze begroting dat hij niet in november kan zeggen: Nou, Nederland, je moet nog iets meer doen.
Dat zou je haast zeggen, maar we zullen het oordeel toch echt moeten afwachten.
Half november komt dat.
Ik vond wel dat hij een mooie parallel trok met de situatie in Amerika en in die zin Nederland als voorbeeld stelde.
Je moet soms ook echt elkaar tegemoetkomen en bereid zijn compromissen te sluiten gewoon in het belang van het land en de nationale economie.
Als u even terugkijkt naar het akkoord zoals dat geland is het afgelopen weekeinde en alles wat er daarna gebeurd is wat is dan uw totaalindruk?
Het allerbelangrijkste is het feit dat het akkoord er is.
Ook de omvang en de impact ervan is groot in mijn ogen.
En ook inhoudelijk zijn het een aantal punten die ik zeer goed kan verdedigen zoals investeringen in onderwijs, het verlagen van de belastingdruk op arbeid zijn natuurlijk punten die breed door alle vijf de partijen worden gedeeld.
Nu gisteren, de bonden CNV, MHP gaan ermee akkoord.
Die zeiden: We hebben begrip voor de situatie waarin het kabinet zat.
De FNV, ja, ook wel akkoord, maar verwijt het kabinet nog onbehoorlijk, niet fatsoenlijk te hebben gehandeld door eenzijdig, zonder overleg wijzigingen te hebben aangebracht.
Wat vindt u van die kritiek? Want die is, ja, niet mals.
Nou ja, vooropgesteld: ik ben heel erg blij dat de bonden akkoord zijn gegaan met deze wijzigingen die we hebben uitonderhandeld met de partijen.
Ik denk, ja, de realiteit is natuurlijk dat ook akkoorden die je in de polder sluit uiteindelijk in het parlement moeten worden bevestigd.
En als het parlement dan aanscherpingen wil of op onderdelen versnellingen dan moet je daar ruimte toe laten. Je hebt gewoon parlementaire steun nodig.
Gelukkig wel, en die hebben we gekregen.
Want het is het parlement hier achter mij ja, even verder bij u vandaan in Luxemburg nu, maar de Tweede Kamer dat erover gaat, en de Eerste Kamer, en niet het ledenparlement van de FNV.
Nee, dat is natuurlijk logisch. Uiteindelijk eindigt het in wetten.
De Wet werk en zekerheid is de belangrijkste daarin.
Die moet gewoon worden voorzien van een solide meerderheid in Tweede en Eerste Kamer. Die hebben we nu zeker gesteld.
En de wijzigingen... Er zitten plussen en minnen in voor de vakbonden.
Er zitten ook elementen in die voor, denk ik de leden van de vakbond heel belangrijk zijn.
Zoals?
-Zoals het versneld geven...
Nou, de rechten van flexwerkers worden versterkt.
Dat gaat nu sneller in. De opdracht voor werkgevers om mensen met een arbeidshandicap in dienst te nemen, gaat versneld in en wordt zelfs nog qua ambitie iets verhoogd.
Dat zijn elementen die voor de achterban van de bond gewoon belangrijk zijn.
Nu wil FNV zo snel mogelijk met het kabinet om tafel om te kijken naar de verdere uitvoering.
Valt er voor de FNV nog wat te wijzigen, want dit is het nu toch wel een keertje?
We hebben natuurlijk niet in de onderhandelingen alle details van de wetgeving met elkaar doorgenomen. Dat hoeft ook niet.
Dus die wetgeving ligt nu al bij de Raad van State zal nog worden aangepast naar aanleiding van dit akkoord en daarna krijg je de Kamerdebatten en in die fase zal er echt nog wel wat worden verfijnd, aangevuld, aangescherpt maar dan gaat het meer over uitvoeringsaspecten.
De hoofdkeuzes staan nu natuurlijk wel vast.
De hoofdkeuzes staan vast, en nu gaat het over de begroting van 2014.
Verwacht u zo'n zelfde ronde volgend jaar voor de begroting van 2015 dat u dan ook weer in overleg moet met verschillende oppositiepartijen?
Nou, deze drie liggen dan voor de hand.
Ik ga zeker met ze in overleg. Dat is natuurlijk afhankelijk van of we weer grote aanvullende bezuinigingen moeten gaan vinden.
Dan zal het een uitgebreider overleg zijn. Als de economie aantrekt als we in wat rustiger vaarwater komen met de begroting zal het misschien een kort overleg zijn.
Dat kan ik nu nog niet zeggen, maar ik ga zeker met ze praten.
En dan ook eerder dan, zeg maar, na Prinsjesdag, in het voorjaar al?
Zeker. Ik heb overigens met de oppositiepartijen ook vóór de zomer al gesproken, zoals u weet alleen, toen zijn we daar eigenlijk niet verder gekomen toen zijn we niet tot elkaar gekomen, en dat is nu alsnog gelukt.
En dan ligt het ook voor de hand dat u weer met deze drie partijen gaat praten D66, de ChristenUnie en SGP?
Of gaat u ze allemaal toch weer uitnodigen?
Nee, het ligt voor de hand om met deze partijen met wie we de begroting nu hebben gemaakt en wat we nu hebben afgesproken, werkt natuurlijk de komende vier jaar door om dan met deze partijen ook weer verder te praten maar dat wil niet zeggen dat andere partijen niet ook over de begroting met ons in gesprek zouden kunnen.
Ik zal die samenwerking in ieder geval blijven zoeken maar deze drie partijen zijn natuurlijk wel wat ik heb genoemd mijn meest favoriete oppositiepartijen dus het gesprek met hen ligt het meest voor de hand.
Een beetje de nieuwe bondgenoten, om het zo maar te zeggen, van het kabinet.
Ja, het is een nieuwe vorm van samenwerking.
Het is ook werkenderwijs maar uitproberen hoe het gaat lopen.
Ik denk dat we er alle vijf aan hechten om het nu ook zorgvuldig te doen en die samenwerking ook zo goed mogelijk voort te zetten maar het is werkende weg gewoon uitproberen hoe het gaat.
U gaat zo meteen overleggen met uw collega's van...
O ja, nog even over het begrotingsakkoord. Er zit nog een gaatje van 650 miljoen in als het gaat om onderwijs, want dat slaat dan neer in 2013.
Hoe gaat u dat oplossen?
Nee, dat is opgelost.
Wij hebben een reeks van 650 miljoen structureel voor het onderwijs waarbij we eigenlijk het eerste bedrag proberen nog dit jaar bij de scholen te krijgen.
Dat is gewoon een inhoudelijke wens om dat geld zo snel mogelijk bij de scholen te krijgen die de afgelopen jaren natuurlijk veel bezuinigingen ook in hun gewone kosten hebben gehad.
Dus dat proberen we te doen voor het einde van het jaar en dan is de 'plaat', zoals dat heet, weer volledig sluitend.
Dus al die berichten over 'er zit nog een gat van 650 miljoen', die kloppen niet.
Nee, die kloppen niet. Ik snap ook niet zo goed waar ze vandaan komen.
We gaan proberen dat geld voor het einde van het jaar bij de scholen te krijgen en dan hebben we de plaat weer keurig sluitend vanaf 2014 en verder.
U gaat overleggen met uw collega's van de Ecofin.
Heel kort: wat staat er op de agenda?
Vooral de bankenunie, en dan vooral het resolutiemechanisme.
Dus hoe gaan we banken redden, wie beslist daarover welk fonds komt daarvoor beschikbaar, wie betaalt dan dat fonds... Bankenunie.
WESTER: Oké, bankenunie.
We zien u later vandaag en in ieder geval morgen weer terug in Den Haag.
Mag ik u hartelijk danken en succes daar in Luxemburg.
U dank voor het kijken, het wekelijks gesprek met de minister van Financiën.
Volgende week zijn we er niet, want dan is het reces in de Tweede Kamer maar de week daarop natuurlijk weer wel. 15.20 uur, RTL7, goedemiddag.

AFSLUITENDE MUZIEK