Nieuw geluidsstelsel voor Schiphol

Luchtvaartpartijen, bewonersorganisaties en regionale bestuurders hebben in overleg met het Rijk een akkoord bereikt over een nieuw geluidsstelsel voor Schiphol. Dit akkoord kwam aan de zogenoemde Alderstafel tot stand na een tweejarig experiment met het nieuwe stelsel in de praktijk. De voorzitter van het overleg, oud-minister Hans Alders, presenteerde vandaag, in aanwezigheid van de leden van de Tafel, de resultaten aan Staatssecretaris Mansveld van Infrastructuur en Milieu.

Het nieuwe geluidsstelsel is onderdeel van een totaalpakket aan afspraken over de inpassing van Schiphol in zijn omgeving. Zo is tot en met 2020 een maximum van 510.000 vliegbewegingen per jaar op Schiphol afgesproken. Deze schaarse capaciteit is bedoeld voor een kwalitatieve en selectieve ontwikkeling van de knooppuntfunctie op Schiphol. De luchthavens Eindhoven en Lelystad gaan een deel van de vraag naar vliegverkeer (70.000 vluchten) afhandelen, dat niet knooppunt-gebonden is.

Andere onderdelen van het afsprakenpakket zijn hinderbeperkende maatregelen en investeringen in de leefomgeving. Uit de evaluaties hiervan is gebleken dat daarbij goede resultaten zijn geboekt zoals 10% minder gehinderden en de realisatie van door bewoners gewenste extra’s bij projecten in de luchthavenregio.

Nieuw geluidsstelsel

De partijen hebben een nieuw geluidsstelsel ontworpen met regels voor het baangebruik. Voor het gebruik van start- en landingsbanen is gezamenlijk een voorkeursvolgorde vastgesteld. Onder de verschillende weersomstandigheden worden juist díe banen ingezet die de minste mensen hinderen. Daarnaast is uitgangspunt van de opgestelde regels dat zo min mogelijk banen tegelijkertijd worden ingezet.

De regels van het nieuwe stelsel zijn ontwikkeld als alternatief voor de 35 handhavingspunten in het oude stelsel. Dit oude stelsel bleek in de praktijk moeilijk uit te leggen. Daarom verzocht de TK een nieuw stelsel te ontwikkelen. Met name ook omdat bij het ‘vollopen’ van handhavingspunten verkeer moet worden verplaatst naar een baan die meer mensen hindert.

Experiment

De nieuwe regels zijn in 2011 en 2012 bij wijze van proef uitgetest.  Gezamenlijk volgden sector, bewoners en overheden de uitkomsten van deze praktijkproef. Op basis van de resultaten concluderen zij gezamenlijk dat het experiment succesvol is verlopen. Daaruit blijkt dat het nieuwe stelsel uitvoerbaar is. Ongewenste effecten, zoals die in het bestaande stelsel optreden, zijn weggenomen.

Een onafhankelijke juridisch deskundige – prof mr Schueler van de Universiteit Utrecht – heeft vastgesteld dat de rechtsbescherming van de omgeving gelijkwaardig is aan het bestaande stelsel. De partijen aan de Alderstafel adviseren de Staatssecretaris op basis van al deze bevindingen om het nieuwe geluidsstelsel vast te leggen in  formele wet- en regelgeving.

Hinderbeperking

De afgelopen 5 jaar zijn tevens belangrijke stappen gezet met zogenaamde hinderbeperkende maatregelen. Deze leiden ertoe dat het aantal gehinderden in een brede ring rond Schiphol afneemt met zo’n 10 procent.

Nog verdergaande hinderbeperkende maatregelen zijn lastig. Steeds vaker blijken deze maatregelen de hinder slechts te verschuiven naar een ander gebied. Wat wel tot de mogelijkheden behoort, zijn innovaties van start- en landingsprocedures en van de vloot (vliegtuigen die minder geluid produceren).

Leefbaarheidsimpuls van 30 miljoen euro

Het akkoord stelt voor ernstig gehinderde gebieden – waar hinderbeperkende maatregelen verder niet meer mogelijk zijn – via gebiedsgerichte projecten te ondersteunen. Ook moeten individueel gedupeerden geholpen kunnen worden.

In de afgelopen jaren zijn voor de leefomgevingskwaliteit reeds een aantal projecten gestart in Amstelveen, Aalsmeer, Zwanenburg, Halfweg en Uithoorn en zijn een aantal individuele gevallen geholpen. Hiervoor is in het verleden 30 miljoen euro beschikbaar gesteld door de Provincie Noord-Holland, Schiphol en het Ministerie van IenM. Omdat de mogelijkheden voor verdere hinderbeperking uitgeput raken, is besloten dat betreffende partijen een zelfde bedrag opnieuw ter beschikking stellen. 

Alderstafel

Aan de Alderstafel Schiphol wordt in opdracht van het kabinet overleg gevoerd over de ontwikkeling van Schiphol en de inpassing in de omgeving. Partijen aan Tafel zoeken naar een balans tussen de kwaliteit van het verbindingennetwerk en de kwaliteit van de leefomgeving. Oud-minister Hans Alders zit het overleg voor.

Aan de Alderstafel Schiphol zitten de volgende partijen:

  • Luchtvaartsector: NV Schiphol; Luchtverkeersleiding Nederland; KLM;  en de overige luchtvaartmaatschappijen;
  • Regionaal bestuur: Bestuurlijke Regie Schiphol waarin de provincies Noord- en Zuid-Holland en omliggende gemeenten zijn vertegenwoordigd;
  • Ministerie van Infrastructuur en Milieu namens het Rijk;
  • Omwonenden vertegenwoordigd door de bewonersvertegenwoordigers uit de omliggende gemeenten die zitting hebben in de Commissie Regionaal Overleg Schiphol (CROS) en door de Vereniging Gezamenlijke Platforms.

Met de bewoners die zich in 2008 van de VGP hebben afgescheiden en van Tafel zijn gelopen (de Vereniging Bescherming Leefmilieu Regio Schiphol) voert Alders minimaal eens in het kwartaal afzonderlijk overleg.

Naar aanleiding van het middellange termijn advies (2008) van de Alderstafel Schiphol, zijn er in 2009 twee andere Alderstafels opgestart: de Alderstafel Eindhoven en de Alderstafel Lelystad. Aan deze twee Tafels is met regionale partijen een advies opgesteld om in totaal 70.000 vliegtuigbewegingen van de totale vraag naar luchtvaart op Eindhoven Airport (advies Alderstafel Eindhoven, juni 2010) en Lelystad Airport (advies Alderstafel Lelystad, maart 2012) op te vangen.  

Het doel van de Alderstafels is steeds om tot een gedragen advies aan het kabinet te komen en dit uit te voeren in overleg met regionale en landelijke overheden, de luchtvaartsector en bewoners. Op het moment dat er overeenstemming is over het eindresultaat wordt dit naar buiten gebracht.