Persconferentie na ministerraad 5 juli 2013

Mediatekst | 08-07-2013

INLEIDEND STATEMENT
Goedemiddag. De Kamer is gisteren met reces gegaan, zoals u weet. Wij vergaderen als kabinet nog een week door. Volgende week is er nog een ministerraad.

We zijn volop bezig met de uitvoering van de afspraken uit het regeerakkoord. Er is een aantal persberichten die dat vandaag nog eens onderstreept. We hebben een aantal besluiten genomen vandaag onder andere over de herziening van de strafrechtketen, over het urencriterium in het persoonsgebonden budget.

Zelf ben ik de komende week ook nog bezig. Aanstaand weekend een bezoek aan de Verenigde Staten, aan Texas, een handelsmissie samen met mijn Vlaamse collega Kris Peeters. En de week daarop vanaf zaterdag een kennismakingsbezoek aan de Caribische eilanden.

Het kabinet werkt zoals bekend vastberaden aan het economisch herstel. In dat kader hebben we ook gesproken met institutionele beleggers. We denken namelijk dat het van belang is om, waar het betreft de hervormingen van de arbeidsmarkt, de zorg, de sociale zekerheid, het onderwijs, het huishoudboekje van de overheid op orde brengen, en het ook op een evenwichtige manier doen om bij al deze zaken ook te kijken hoe wij steun kunnen krijgen van anderen. En vandaar dat er is gesproken door het kabinet in een overleg met institutionele beleggers om de mogelijkheden om in Nederland te investeren, om die te verruimen. Die hebben al een eerste resultaat opgeleverd. Namelijk de oprichting van een fonds waarmee het midden- en kleinbedrijf, zoals bekend de kurk van de economie; daar zit het leeuwendeel van de Nederlandse banen; daar wordt het leeuwendeel van het geld verdiend. Om ervoor te zorgen dat die kurk van onze economie ook echt meer kredietmogelijkheden krijgt. Voor een open economie als de Nederlandse, liggen er kansen in het buitenland. Daar liggen ook de mogelijkheden om onze economie verder te laten groeien.

Om de handelsbetrekkingen met belangrijke partners te bevorderen, ga ik zelf regelmatig mee op handelsmissies. Recent nog naar Rusland. In dat kader zie ik er ook zeer naar uit om met mijn collega Peeters van Vlaanderen nu op pad te gaan. Er gaan 90 bedrijven mee, uit Nederland en Vlaanderen. Dus het is echt een grote handelsmissie. Texas is zowel voor Nederland als voor Vlaanderen een belangrijke handelspartner. De wederzijdse handel tussen Nederland, Vlaanderen enerzijds en Texas anderzijds bedroeg in 2012 15 miljard dollar. En onze economische samenwerking levert op dit moment al tienduizenden banen op aan beide zijden van de Atlantische oceaan. Ons doel met deze reis is om onze handels- en investeringsrelatie nog verder uit te breiden. Zowel met de Verenigde Staten als, we zijn met elkaar op reis, uiteraard ook tussen Nederland en Vlaanderen.

VRAAG RIGHTON (VOLKSKRANT)
Over de Nederlandse bijdrage aan de VN-missie in Mali. Deze week werd duidelijk dat Nederland mogelijk en wenselijkheid onderzoekt. Is er al meer over bekend, wat Nederland zou kunnen bijdragen?

RUTTE
Nee. De kennisgevingsbrief is verzonden. Dus we zitten in dat proces en zodra er meer bekend is, dan volgt er zo nodig nadere informatie.

VRAAG VAN DEN PUTTE (VRT NIEUWS)
Over de economische missie met Vlaanderen. Is het niet een beetje een rare constructie? In die zin: Vlaanderen is geen land en als het over zakenonderwerpen gaat, daar zijn Vlaanderen en Nederland toch ook vaak concurrenten?

RUTTE
Vlaanderen en Nederland, als je naar de wereldkaart kijkt, dat zit zo dicht bij elkaar. En we hebben ook zoveel gelijke belangen. We hebben beiden een grote chemische sector. We liggen beiden aan zee. We hebben allebei een grote haven. We hebben grote havens; Antwerpen… Dat zijn deels ook concurrenten, maar deels ook als je vanuit de rest van de wereld kijkt naar de Delta hier, dan kijkt die rest van de wereld daar vaak ook naar als een economisch geheel. Dus je moet natuurlijk niet wegnemen dat er ook concurrentie is. Die is er ook. Die is alleen maar gezond. Maar tegelijkertijd merk je ook dat het merk Vlaanderen-Nederland samen, in de rest van de wereld, een sterk merk is. En dat men ook vaak naar die clusters van havens kijkt als naar een cluster. En ja, dan maakt het een bedrijf dat van heel ver komt niet heel veel uit of ze nu bij Antwerpen Europa inprikken, of bij Rotterdam. Dus die samenwerking is heel nuttig. Ook op het gebied van allerlei infrastructurele vraagstukken. Vandaar ook dat de beide ministers van infrastructuur meegaan. We gaan met zijn vieren op reis, met dus 90 bedrijven. Ja, we hebben daar een hele reeks met heel veel ondernemingen om die gezamenlijke boodschap weg te zetten.

VAN DEN PUTTE
U verkiest het merk Vlaanderen boven het merk België? Want het zou toch logisch zijn: Nederland - België?

RUTTE
Kijk, als het om dit soort zaken gaat, want u bent daar meer deskundig dan ik, is het zo dat er betreft de economische diplomatie, en ook de handelsbetrekkingen, er ook belangrijke bevoegdheid ligt op het gewestelijk niveau en dat het gebruikelijk is, Kris Peeters onderneemt ook meerdere handelsmissies zelfs als minister-president van Vlaanderen, met grote handelsdelegaties. Wij spraken elkaar nu zo'n twee jaar geleden in de buurt van Antwerpen, hadden we een lang gesprek. En toen zeiden we: we gaan op allerlei terreinen die samenwerking versterken. Maar een van die terreinen is dat het goed zou zijn om ook eens een keer gezamenlijk zo'n handelsmissie te ondernemen. Dat geeft ons ook de gelegenheid om heel veel zaken in de onderlinge relatie, ook economische betrekkingen, verder te versterken. Want een paar dagen op pad betekent ook heel veel tijd - in dit geval- met zijn vieren. In totaal vier ministers die erbij zijn; twee minister-presidenten en twee ministers. Maar tegelijkertijd ook laat je zien dat je ook als een economische regio de wereld intrekt. Dat doet niets af aan dat de onderlinge concurrentie er ook is. Heel gezond. Maar toch ook die gezamenlijke.

VAN DEN PUTTE
Het idee was toen: Zuid-Afrika. Dat is niet gelukt?

RUTTE
Ja, wij hebben verschillende mogelijkheden geëxploreerd. Maar uiteindelijk zijn wij op deze optie gekomen omdat Texas een regio is waar we heel veel groeipotentieel hebben en al heel veel doen. Want je moet dan kijken: waar heb je al een basis met de bedrijven. Je moet niet naar een regio gaan met dit type handelsmissie, waar je nog niets doet. Met Texas gebeurt al veel; 15 miljard omzet die er al mee samenhangt. En heel veel potentieel om nog verder te gaan, omdat de Amerikanen zeer geïnteresseerd zijn, heel veel technologie die Vlaanderen en Nederland te bieden hebben op allerlei terreinen. We gaan daar praten met allerlei projecten in de sfeer van infrastructuur. Maar ook een aantal grote oliemaatschappijen. Er gebeurt daar heel veel waar Nederland en Vlaanderen een bijdragen kunnen leveren. Dus ik zie er zeer naar uit. En ook zeer naar uit om dat met mijn Vlaamse collega te doen.

VRAAG (DE TELEGRAAF)
Er is vandaag nog geen besluit genomen over het nieuwe pensioencontract. Dat was wel de bedoeling, hoorden wij.

RUTTE
Waar wij over gesproken hebben is het zogenoemde financieel toetsingskader. Dat is dus zeg maar de onderlegger van de tweede pijler voor wat betreft taak van de overheid. De tweede pijler is niet van ons. De tweede pijler is van werkgevers en werknemers. We hebben een eerste ronde erover gesproken. Het is niet zo dat wij voornemens zijn om zelf een wetsvoorstel nu in te dienen, of een compleet nieuw FTK. Het is een stuk wat op enig moment in consultatie moet. Het is buitengewoon complex. We hebben het daar gewoon een eerste ronde over gehad. We praten daar voor en na de zomer over verder. Maar dat is niet iets wat je in een ronde zomaar kunt afronden.

DE TELEGRAAF
Zijn er problemen waar u nu tegen aan loopt dan?

RUTTE
Wij hebben geen problemen, nee hoor. Maar het is gewoon een ingewikkeld vraagstuk. Dat moet je niet in een ronde afwerken. Er hangen zoveel belangen mee samen. Er zit duizend miljard in de pensioenpotten. En de rol van de overheid daarbij moet beperkt blijven tot de fiscale facilitering, en de wetgeving die daarmee samenhangt. Dan is het wel verstandig dat als daar, ook vanwege het pensioenakkoord van een paar jaar geleden, als daar nadere onderliggende regelgeving moet komen, dat je dat heel zorgvuldig doet.

DE TELEGRAAF
Maar wanneer gaat dit dan..  hoe gaat dit dan verder in het traject? Want de pensioenpolder moet ook nog mee gaan praten. Gaat dat dan echt pas na de zomer gebeuren allemaal…

RUTTE
Zou kunnen. Misschien voor de zomer, misschien na de zomer. Wij gaan ons niet haasten. Dit is echt een belangrijk onderwerp. Dus we nemen hier even alle tijd voor. We moeten het bezien. Het is ook geen wetsontwerp of een voldragen stuk wat dan naar buiten gaat. Wat dan naar buiten gaat is een stuk wat in consultatie gaat.

VRAAG WESTER (RTL NIEUWS)
Meneer Rutte, is er nog gesproken over de situatie in Egypte?

RUTTE
Kort. Frans Timmermans heeft daar ons over bijgepraat en wij hebben met elkaar nog eens bevestigd het belang dat die transitie in Egypte zo snel mogelijk weer leidt tot een normale democratische verhouding.

WESTER
Is er een gevoel van opluchting binnen het Nederlandse kabinet dat het leger heeft ingegrepen? Of iets van afkeuring?

RUTTE
Nuchtere constatering van de feiten. Namelijk, wat daar gebeurd is. En ook de constatering dat het nu van belang is dat de internationale gemeenschap maximaal stimuleert dat Egypte uiteraard herstelt naar normale democratische verhoudingen.

WESTER
Maar het kabinet had dus niet zoiets van: dit had niet gemogen of gemoeten?

RUTTE
Nou ja, we hebben vandaag ervoor gekozen om niet in die bevestigende of afwijzende termen te spreken, maar vast te stellen wat daar gebeurd is. En vervolgens ook vast te stellen dat het nu van groot belang is dat de mensenrechten worden gerespecteerd. De vrijheid van meningsuiting wordt gerespecteerd. De persvrijheid wordt gerespecteerd. De demonstratievrijheid wordt gerespecteerd. En dat Egypte terugkeert naar normale verhoudingen.

WESTER
Maar er zijn heel wat staatsgrepen geweest in het verleden waarvan de Nederlandse regering meteen zei van: dat mag niet, en dat kan niet en dat hoort niet zo. En nu is het heel gematigd: zo van, we zijn  er eigenlijk wel blij mee.

RUTTE
Ik schets u wat wij vandaag besproken hebben en nog het een nog het ander. Een nuchtere vaststelling van de feiten. Het was natuurlijk al lang onrustig in Egypte. Nuchtere constatering van wat daar nu gebeurd is en op basis daarvan ook de gezamenlijke inzet, ook samen met de Europese partners, met laten we zeggen, de Amerikanen, en anderen in de wereld die daar invloed op uitoefenen, om ervoor te zorgen dat die verhoudingen weer herstellen.

WESTER
Maar geen veroordelingen dus?

RUTTE
Een nuchtere vaststelling van wat daar gebeurd is.

VRAAG BREEDVELD (NOS)
De criminele burgerinfiltrant, sinds de IRT-affaire hebben we die in Nederland niet meer ingezet. Waarom kiest het kabinet ervoor om dat toch weer mogelijk te maken?

RUTTE
Wat je ziet op dit moment in de criminaliteit is dat er sprake is, soms, van zeer gesloten bolwerken en netwerken, waarbij het inzetten van dit type infiltranten noodzakelijk is om toegang te krijgen. Inmiddels is het OM, zijn de andere onderdelen van justitieketen vergaand geprofessionaliseerd, vertrouwen erop dat het ook kan, maar is het wel met heel veel waarborg omgeven. Maar, wil je uiteindelijk dit type netwerken, dit type criminele activiteiten echt kunnen aanpakken, dan menen wij dat ook dit instrument daarvoor noodzakelijk is.

BREEDVELD
Is het te rechtvaardigen een crimineel te belonen voor het feit dat hij meewerkt aan een strafproces of strafonderzoek?

RUTTE
Het is allemaal niet ideaal, maar het voorstel dat wij doen is om dit type infiltranten wel te kunnen inzetten. Vanuit de overwegingen die ik net geef. En als het niet gaat zoals het moet, dan moet het zoals het gaat. Dit is niet ideaal. Maar wij menen dat dit een instrument is wat uiteindelijk ook toegang kan bieden tot dit type van foute activiteiten.

BREEDVELD
U zegt: justitie kan het aan, nu. Zegt u daarmee ook: we nemen wel een risico, we moeten goed uitkijken?

RUTTE
Het leven is een groot risico. Wat u gisteravond hebt gedaan is een risico… Het zijn allemaal risico's. Maar dat neemt niet weg dat je als overheid die risico's zoveel mogelijk moet beperken en moet proberen om ze te begrenzen. Ik meen dat we dat doen. En langs twee wegen; zowel in het voorstel zelf zitten die begrenzingen. Grote zorgvuldigheidseisen. Maar ook de constatering inderdaad dat sinds Van Traa, sinds de jaren '90, die organisaties die hier dadelijk mee beschäftigt zijn, mee bezig zijn; het OM, anderen, dat die vergaande professionalisering hebben doorgemaakt.

BREEDVELD
Wat moet nu voorkomen dat we straks in de toekomst een tweede IRT-affaire krijgen?

RUTTE
Dat zal langs deze twee wegen lopen. Dat heeft zowel te maken met de kwaliteit en professionaliteit van het OM en de hele justitieketen, enerzijds. En tegelijkertijd het inbouwen van waarborgen, zorgvuldigheidseisen. Niet over een nacht ijs gaan als zo'n instrument wordt ingezet het nog een keer heel goed bespreken. Heel goed checken. Maar als dat dan kan helpen om criminele netwerken op te rollen, dan denk ik dat het in het Nederlands belang is, het nationaal belang, van ons allemaal, dat dat ook gebeurt.

VRAAG VISCHJAGER
Ik wou vragen aan u of u in de vakantie ook piano gaat spelen? Ook in Amerika?

RUTTE
Dat is een hele goede vraag. Ook in Amerika vroeg je?

VISCHJAGER
Ja, daar gaat u…[onverstaanbaar, red]

RUTTE
Ja, maar niet op vakantie. Dat is een handelsmissie. Dat is hard werken. 90 bedrijven. Even dat dat misverstand ook meteen weg is. Eh, Ja! Tot volgende week. Laatste keer volgende week.