Wekelijks gesprek RTLZ 2 juli 2013

INLEIDENDE MUZIEK

FRITS WESTER: Welkom bij het wekelijks gesprek met de minister van Financiën.
Meneer Dijsselbloem, ook welkom. Gisteravond was u nog laat aan het werk.
Gesprekken weer met de oppositiepartijen D66 en GroenLinks om te kijken of er op onderdelen een akkoord mogelijk was. Dat is mislukt.
Hoe erg is dat?
MINISTER DIJSSELBLOEM: Het is wat mij betreft, nog niet mislukt.
We hebben het nu even opgeschort, maar ik hoop dat we op korte termijn in ieder geval vóór de afronding van de begroting in augustus met elkaar verder praten. Dat gaat, zoals u al zei onder andere over onderwijs, kindregelingen waar we overigens de ambitie delen om te kijken of, ondanks het zware economische weer, we kunnen investeren in onderwijs.
De mate waarin, de omvang van de bedragen, daar zijn we nog niet helemaal uit gekomen.
Maar zegt u: Er is nog even geen geld en dat is er straks misschien wel?
Nou, als we dadelijk de begroting verder hebben uitgewerkt en het geheel kunnen overzien, zijn er misschien ook mogelijkheden.
Maar de eisen zijn ook erg hoog, dus we moeten kijken.
WESTER: Want GroenLinks heeft gezegd: We willen ook vergroening van het belastingstelsel en gisteren liet Bram van Ojik weten van nog niet een begin daarvan, dus wat heeft het voor zin om verder te praten?
Ja, het thema vergroening is erbij gekomen. Wij zijn nu zeer intensief aan het praten met onder andere milieuorganisaties, het bedrijfsleven over een energieakkoord waar ook vergroening in zit.
Dus daarvan hebben wij gezegd: We kunnen niet op twee tafels tegelijk onderhandelen als het ware over eenzelfde onderwerp.
Dus we geven nu echt prioriteit om met de milieuorganisaties, het bedrijfsleven consumentenorganisaties et cetera een energieakkoord te sluiten dat langjarig het energiebeleid in Nederland vastzet wat ook voor investeerders heel belangrijk is.
Als dat op korte termijn lukt, kunnen we daarna weer verder praten ook met GroenLinks en de rest van de Kamer over dat beleid maar ik kan niet op twee tafels tegelijk over energie en duurzaamheid praten.
Dat is gewoon een praktisch probleem, en ook dat leidt ertoe dat we de besprekingen nú eventjes hebben afgebroken.
Maar ik blijf benadrukken: nú, omdat ik ervan overtuigd ben dat we een aantal ambities gezamenlijk delen met deze partijen en het dus ook mogelijk moet zijn om daarin samen te werken.
Mag ik het dan zo samenvatten: Het is niet mislukt, het is alleen nog even niet gelukt.
Zo is het.
-Maar 't kan nog?
Zo is het.
WESTER: Intussen gaat het kabinet verder, zelfstandig op zichzelf aangewezen.
Nu schijnt u ook al te praten met fracties in de Eerste Kamer.
Ik praat...
WESTER: Of wordt er niet gesproken met fracties in de Eerste Kamer?
Dat kan ik niet bevestigen. In algemene zin praat ik regelmatig met fracties in de Eerste Kamer, maar er zijn geen specifieke gesprekken gaande.
Maar hoopt u dat misschien, als akkoorden met de Tweede Kamerfracties niet lukken dat de Eerste Kamerfracties dan toch wel ik denk bijvoorbeeld aan de CDA-fractie, dat die toch wel mee zullen stemmen in zullen stemmen met tal van maatregelen in de begroting?
De Eerste Kamer benadrukt zelf altijd hun eigen en bijzondere positie.
Zij zijn niet een verlengstuk van Tweede Kamerfracties.
Dus op zichzelf is het niet zo dat, als je fractie in de Tweede Kamer heeft tegengestemd, dat dan per definitie de Eerste Kamer ook tegen zal stemmen.
Er zijn ook veel voorbeelden van waar fracties afwijkend van elkaar stemmen.
Dus ik blijf gewoon gericht op samenwerking in Tweede Kamer en Eerste Kamer zeker rond de begroting. Zoals u weet, hebben we in Nederland de goeie traditie dat ook de oppositie over het algemeen vóór begrotingen stemt.
Je kunt tegen onderdelen zijn, je kunt proberen begrotingen te wijzigen maar een hele begroting verwerpen betekent dat je geen uitgaven meer mag doen als overheid of dat het belastingstelsel niet verder kan worden gewijzigd.
Dus we hebben Er zit vaak een aanname onder dat de oppositie in principe tegen zal stemmen tenzij je ze in een akkoord aan de coalitie bindt.
Maar dat is heel ongebruikelijk in Nederland.
Maar uw eigen fractievoorzitter in de Eerste Kamer Marleen Barth, Partij van de Arbeid, zei destijds bij het aantreden van het vorige kabinet-Rutte van: Wij zijn een politiek orgaan en we gaan alles politiek beoordelen en alles wat ons niet bevalt, stemmen we af. Dus ja, toen was de beer los.
Ja, maar dat mag ook. De Eerste Kamer mag natuurlijk alles afstemmen wat men wil.
Maar dat moet niet zomaar een spelletje worden.
We zijn ook bezig het land te besturen en het land door een crisis heen te leiden.
Dat is niet alleen de verantwoordelijkheid van het kabinet maar ook van beide Kamers om daar verstandig in te acteren en ik reken zeker op de Eerste Kamer op dit punt.
Oké, we gaan het afwachten. Het wordt spannend deze zomer.
Ik kom er nog op terug, maar even twee andere dingen: vandaag hadden wij bij onze collega's van RTLZ, dit is RTLZ, een bericht over megabonussen die de Robecotop heeft opgestreken, Rabo heeft Robeco verkocht dat is vandaag allemaal beklonken, aan een Japans bedrijf en op voorhand was duidelijk dat de top 33 miljoen aan bonussen mocht verdelen.
Eigenlijk tegen de regels, toestemming aan De Nederlandsche Bank gevraagd ik leg het even kort uit, en die zei: Het kan eigenlijk niet, maar deze keer mag het.
Het is eenmalig, doe maar. Wist u hiervan?
Nee, ik wist er zeker niet van. Ik ben er ook door verrast. Het is zo dat we de...
WESTER: Voor de goede orde: die toestemming is gegeven voordat u minister werd. Dat moet ik er even bij zeggen.
De Nederlandsche Bank heeft eigen regels voor het beloningsbeleid van banken.
Die bevoegdheid komt hun toe op basis van de wet maar zij mogen daar zelfstandig in oordelen dus ze hoeven het ook niet aan mij te melden.
Tegelijkertijd...
-Maar dit ging tegen de eigen regels in.
Zeker. Zo'n groot bedrag, en daarvoor toestemming verlenen eigenlijk in strijd met de eigen regels, vind ik onverstandig.
Ik vind het ook echt tegen de tijdgeest, het maatschappelijk klimaat, ingaan waar zeer, zeer kritisch wordt gekeken naar de financiële sector de schade die het gedrag in de financiële sector de samenleving heeft berokkend en dan zo'n bedrag goedkeuren aan bonussen...
Dus ik zal zeker De Nederlandsche Bank vragen om uitleg en niet alleen aan mij, maar ook aan de samenleving, waarom dit is goedgekeurd.
Had u het wíllen weten?
Ik had het zeker willen weten, omdat er natuurlijk, zeer voorspelbaar er zeer kritische vragen over gesteld worden, in de samenleving, door de Kamer hoe is dit mogelijk? En dan moet ik het antwoord kunnen geven en vooralsnog kan ik dat niet geven, want ik vind het een dubieuze beslissing.
Een dubieuze beslissing. Want u luncht een keer in de twee weken, geloof ik met Knot van De Nederlandsche Bank. Ik kan me voorstellen dat u zegt van vertel me dat nou even, zoiets, dan kunnen we het er nog even over hebben.
Ja, maar als ik het goed begrijp, ik hoor er vandaag voor het eerst van is het een beslissing die nog voor mijn tijd is genomen dus mogelijk is het wel aan mijn voorganger gemeld dat kan ik niet met zekerheid zeggen op dit moment. Ik wist het niet.
Wat ik wél weet, is dat dit opnieuw aanleiding voor mij is om tempo te maken met de nieuwe wet Beloningsbeleid banken waarin ik een aantal regels wil combineren en bij elkaar wil brengen en ook aanscherpen. We hebben nu een bonusverbod voor banken die gesteund worden door de staat.
Dat gold hier niet, maar dat is een deel van de regelgeving.
Een deel van het beloningsbeleid zit bij De Nederlandsche Bank en een deel zit in de Code Banken, een zichzelf opgelegd stelsel van regels.
Dat gaan we bij elkaar brengen en we gaan een algemeen bonusverbod tot een maximum van 20 procent, gaan we opleggen.
Dat wordt de nieuwe wet Beloning banken en deze casus laat nog een keer zien hoe belangrijk het is om zo'n wet te hebben.
En als het u wás voorgelegd, wat had u dan gezegd?
Dan had ik wel dringend, op basis van wat ik nu weet tegen De Nederlandsche Bank gezegd: Dat lijkt me onverstandig om daarvoor goedkeuring te geven.
-Niet doen.
Nee, in het licht van de huidige financiële en economische crisis is dit niet uit te leggen.
Dan nog even iets anders.
U gaat vanmiddag overleggen met de Pensioenfederatie, de pensioenfondsen.
Die willen fors investeren in onze economie.
Eigenlijk het pleidooi van uw partijgenoot Diederik Samsom.
Zo willen ze alle hypotheken met Nationale Hypotheek Garantie dat die worden gebundeld in een nieuwe organisatie waarin de pensioenfondsen kunnen investeren ze willen investeren in het midden- en kleinbedrijf de infrastructuur en ook nog in duurzaamheid. Maar er komt één maar bij.
Dit vindt u waarschijnlijk allemaal mooi, maar ze willen wel garanties van u.
Ja, daar spreken we ook over met elkaar.
Maar het gaat erom dat die nationale hypotheekinstelling...
Daar zijn we eigenlijk wel positief over, dat vinden we kansrijk maar het gaat wel over risico's en garanties en het gaat over de vraag wie die risico's gaat dragen.
Het kan niet zo zijn dat de overheid, omdat het nu crisis is van allerlei instellingen, beleggers en bedrijven nu de risico's moet gaan dragen. Dat kan de overheid ook helemaal niet.
Daar zitten ook echt financiële implicaties aan. Maar daarover zijn we wel in gesprek.
Dat kan zich vertalen in een deling van het risico dat de beleggers en de overheid een deel van het risico dragen en het kan zich vertalen in een risicopremie.
Als de overheid al risico moet dragen voor beleggingen want daar hebben we het wel over, dan kan daar een risicopremie tegenover staan waarmee we als het ware een verzekering nemen voor dat risico.
Nou, die aspecten, verdeling van risico en wat voor premie moet daartegenover staan daar zijn we nu over in gesprek maar ik ben echt wel optimistisch dat we daar wel uit gaan komen.
Want vanmiddag om vijf uur gaat u weer met ze spreken.
Verwacht u vandaag al spijkers met koppen te kunnen slaan?
Nee, ik denk dat we nog even nodig hebben, een aantal weken nodig hebben om...
Dit is echt technisch rekenwerk. Dus bijvoorbeeld het vaststellen van zo'n risicopremie op zo'n nieuw investeringsvehikel voor hypotheken daar moet aan gerekend worden, dus we hebben nog wel even een paar weken nodig.
Maar de lijn zoals die er nu ligt, de pensioenfondsen inschakelen om die economie weer een boost te geven, ja, in te zetten dat geld ook daar bent u erg voor?
-Daar ben ik erg voor.
Daar kijken we ook echt constructief naar.
En we zitten nu in de fase van de laatste dingen uitrekenen en met elkaar afspraken maken.
WESTER: We zijn er helaas doorheen. Nog maar een halve minuut we moeten naar de beurs in New York. U gaat even op vakantie wij zijn terug weer in september. Waar gaat u naartoe?
Een paar weken naar Frankrijk.
-Ik wens u een heel fijne vakantie.
Sterkte in augustus en daarna spreken we elkaar ongetwijfeld weer.
U dank voor het kijken en natuurlijk ook een fijne vakantie en graag tot in september. Het wekelijks gesprek met de minister van Financiën.
RTL7, 15.20 uur, goedemiddag.

AFSLUITENDE MUZIEK