Persconferentie na ministerraad 28 juni 2013

Mediatekst | 28-06-2013

INLEIDEND STATEMENT

Goedemiddag, de minister-president en minister Timmermans, die zijn in Brussel bij de Europese Raad. Er is daar gesproken over een van de meeste acute problemen in Europa: de snel oplopende jeugdwerkeloosheid, met name in Zuid-Europa zien we dat die zeer hoge percentages heeft bereikt, tot zelfs boven de 60 procent. Maar ook in Nederland is het opgelopen, hebben we inmiddels 137.000 jongeren zonder werk. Daarbij heeft Nederland - na Duitsland en Europa - nog steeds de laagste jeugdwerkloosheid in Europa, maar desalniettemin  loopt het op en baart het ons zorgen. Dat is ook de reden dat het kabinet daar volop in zet. We willen zeker weten dat de jongeren van nu een goede kans krijgen om bij te dragen aan onze toekomst en nooit een verloren generatie kunnen vormen.

Vorige week hebben we de voorstellen gelanceerd om voor 600 miljoen aan investeringen te doen in werk en als het bedrijfsleven met goede plannen komt, bijvoorbeeld in de bouw of in de metaal, dan kan dat als cofinanciering leiden tot een investering van 1,2 miljard en dat in een tijd van schaarste. Daarnaast specifieke inzet voor jongeren. In die plannen moeten ook stages terecht komen, werkervaringsplaatsen, opleidingsplaatsen, zodat het niet alleen gaat om het behoud van werk, maar ook om kansen voor jongeren die dat werk nu niet hebben. Gisteren ook de kabinetsvoorstellen rond de Participatiewet naar de Kamer gestuurd. Zoals u weet komen er 125.000 extra arbeidsplaatsen bij voor mensen met een arbeidshandicap, met afstand tot de arbeidsmarkt.

Maar het is ook goed dat er in Europees verband aandacht is voor de jeugdwerkloosheid. Vandaag over gesproken, gisteren over gesproken. Komende week ga ik met minister-president Rutte, op uitnodiging van Bondskanselier Merkel, naar Berlijn om daar met de Europese regeringsleiders en ministers van Sociale Zaken, te praten over hoe je de jeugdwerkloosheid op Europees niveau moet aanpakken. Dat zal niet alleen moeten gaan over geld, maar ook wat werkt. Wat zijn de 'best practices', wat kun je van elkaar leren op dat gebied.

We hebben ook vandaag in de ministerraad besloten om de regeling voor willekeurige afschrijving tijdelijk te verruimen, waardoor ondernemers die willen investeren, dit jaar en volgend jaar, meer ruimte hebben. Meer geld om te investeren en ze kunnen dat versneld afschrijven, ze kunnen dus het aftrekken van de belasting en daarmee zorgen voor zo'n 400 miljoen extra investering in de Nederlandse economie. Met meer activiteiten, meer werkgelegenheid, meer economische groei.

Daarnaast hebben we - want de begroting moet ook op orde - besluiten genomen om besparingen te realiseren bij de Rijksoverheid zelf. Het eigen huis op orde. We gaan het doen met veel minder mensen, met minder personeel en dus ook met minder kantoren. De afgelopen jaren zijn daar stappen in gezet, dat gaan we nu weer doen, dat leidt tot het terugbrengen van de kantoorruimte die we gebruiken in Nederland met 30 procent. We hebben besloten tot de modernisering van de buitenlandse diplomatieke dienst, ook dat met als gevolg een stevige besparing. Minister Blok zal straks, in deze zaal, een toelichting geven op die plannen voor de kantoren, de bezetting in het land, van de besparing op de Rijksoverheid en vanzelfsprekend is daar ook rekening gehouden met hoe je het verdeelt over het land. Tot zover.

FRESEN (NOS JOURNAAL)
(…) Meneer Asscher, hoe eenzaam is het zo langzamerhand in de vergaderzaal van het kabinet?

ASSCHER
Vandaag misten we minister-president Rutte en minister Timmermans, maar verder waren we op volle sterkte.

FRESEN
Ja, maar u begrijpt wat ik bedoel, he. Het land keert zich steeds meer tegen u, bondgenoten die er waren, zeggen: het kabinet is verkeerd bezig. U komt steeds meer alleen te staan.

ASSCHER
Nou het kabinet heeft een hele zware, maar belangrijke opdracht. Wij moeten ervoor zorgen dat in een tijd dat het in heel Europa tegenzit, dat Nederland in een stevige crisis zit, dat we toch de overheidsfinanciën op orde brengen. Dat is één van de opdrachten die we hebben, omdat je anders later spijt krijgt. Moeten ook zorgen voor zuurstof in de economie, dat we door slim te investeren, door werkgelegenheid te stimuleren - ik noemde net de plannen die het kabinet daarvoor heeft - dat we herstel mogelijk maken. Dat je na de jaren van crisis er ook weer uitkomt. En de derde opdracht die we hebben, is om dat te doen op een manier dat mensen die al heel veel hebben ingeleverd, de komende jaren ontzien worden. Derde pijler van het regeringsbeleid. Op die manier maakt het echt de opgave niet makkelijker, maar komen we er als land uit en kunnen we in de toekomst ook weer ons brood verdienen, zonder een enorme schuldenlast met ons mee te torsen. Is een moeilijke opdracht, maar is wel de opdracht die we hebben gekregen.

FRESEN
Maar u heeft het over zuurstof in de economie brengen, op lagere termijn, maar werkgevers zeggen nou juist: je haalt alle zuurstof die er nog is, die haal je er met die 6 miljard ook nog eens uit. Dus dan verstikt de boel.

ASSCHER
Luister, ik begrijp heel goed dat de werkgevers, en trouwens ook de werknemers, en heel veel Nederlanders, en ook het kabinet zelf, niet zaten te springen om nieuwe bezuinigingen. Natuurlijk niet, maar die bezuinigingen zijn niet, die komen niet uit de lucht vallen, die zijn nodig omdat we zien dat de economie achterblijft, dat daardoor de overheid veel meer geld uitgeeft dan er binnenkomt, dat je dat op orde moet brengen, omdat je anders de problemen voor de toekomst alleen maar groter maakt. Wij zullen dat moeten combineren met investeren in de economie, met behoud van werkgelegenheid, maar ook met een verdeling die Nederlanders kunnen dragen. Daar zijn moeilijke maatregelen voor nodig. We moeten bereid zijn die nu te nemen. Om te zorgen dat je de komende jaren daar weer uitkomt en weer gaat groeien. Ik begrijp heel goed dat werkgevers en werknemers daar niet enthousiast over zijn, dat is het werk van de regering. Met sociale partners hebben we afspraken gemaakt over de arbeidsmarkt, over hoe we de werkloosheid gaan bestrijden, over hoe we de arbeidsmarkt op een nieuwe manier gaan moderniseren, zodat we daar ook in de toekomst ons brood mee kunnen verdienen. En de regering heeft de taak om de begroting te maken.

FRESEN
Hoe pijnlijk is het dat werkgeversvoorman Wientjes zegt: het kabinet is verkeerd bezig?

ASSCHER
Luister, ik heb de afgelopen maanden gemerkt dat het in de (onverstaanbaar, red.) soms stevig aan toe gaat. Dat er ook harde woorden vallen. Daar kan het kabinet prima tegen. Ik heb ook geconstateerd dat Wientjes goed is voor zijn handtekening, dat dat ook geldt voor Heerts, namens de vakbeweging, voor de CNV, voor de MAP en voor het midden- en kleinbedrijf. Ik begrijp heel goed dat er zorgen zijn, die zorgen hebben wij ook. Zorgen omdat het met Nederlandse bedrijven in sommige gevallen niet goed gaat, zorgen omdat de werkloosheid hoog is.

FRESEN
U heeft zorgen, maar toch houdt u er geen rekening mee?

ASSCHER
We houden er zeker rekening mee, daarom hebben we ook afspraken gemaakt om de komende jaren 600 miljoen extra te investeren in werkgelegenheid. We zijn in de zoektocht, voor de begroting 2014, aan het kijken hoe je, naast besparingen, ook investeringen mogelijk kan maken. Dus daar houden we zeker rekening mee, maar onze opdracht is nu eenmaal: én investeren, maar ook de overheidsfinanciën op orde brengen.

FRESEN
Nu hoorde ik premier Rutte in het Kamerdebat, deze week, over de begroting van volgend jaar, zeggen: draagvlak is van levensbelang voor dit kabinet, omdat we met heel ingrijpende dingen bezig zijn, maar het draagvlak voor het bezuinigingspakket is er helemaal niet.

ASSCHER
Ja, als je ziet de maatregelen, de voorstellen die we doen, dan lukt het tot nu toe telkens om daar draagvlak voor te vinden. Nooit vanzelfsprekend, niet omdat mensen staan te juichen om te bezuinigingen, maar Nederlanders begrijpen heel goed dat we de overheidsfinanciën op orde moeten brengen. Nederlanders begrijpen heel goed dat je geen makkelijke keuzes meer hebt. Dat de tijd van, nou ja we kijken wel een keer, voorbij is. We zullen het moeten combineren. We moeten werken aan herstel en aan werkgelegenheid, maar we zullen ook moeten zorgen dat de overheidsfinanciën niet verder uit de hand lopen.

FRESEN
Maar kan dat ook in een wat rustiger tempo, want dat is dan misschien de oproep die heel veel mensen hebben van, het blijft maar doorgaan, het blijft maar doorgaan, doe het wat rustiger aan, laat eerst die economie een beetje opbloeien.

ASSCHER
Nou dat is ook…

FRESEN
…nog gaat gebeuren, de komende maanden?

ASSCHER
Je moet ook kijken naar wat er op de lange termijn gebeurt. Op de lange termijn brengen we die overheidsfinanciën op orde, maar we kiezen, van jaar tot jaar, wat er mogelijk is en wat er verantwoord is. Daarom hebben we besloten voor 2013 geen extra maatregelen te nemen. Daarom hebben we besloten in 2014, ook als de cijfers verslechteren, niet meer te doen dan die 6 miljard. Dat maakt het niet makkelijk, 6 miljard blijft heel veel, maar we houden juist rekening met de situatie van Nederland zoals die nu is. We zijn er wel van overtuigd dat niets doen geen optie is. Nederland heeft er behoefte aan om te weten waar we aan toe zijn en we gaan uit de crisis komen, er komt weer herstel, daarvoor moeten we nu ons verdienvermogen vergroten, maar ook iets doen aan die overheidsfinanciën.

DE WINTHER (DE TELEGRAAF)
Meneer Asscher, u zei zojuist dat het kabinet telkens weer lukt om draagvlak te creëren, wat is er dan afgelopen week gebeurd rond het pensioenplan in de Tweede Kamer?

ASSCHER
De pensioendiscussie was een hele moeilijke. Dat mag helder zijn. We hebben daar afspraken over gemaakt in het sociaal akkoord. Dat brengt met zich mee dat wij de opbouw van het pensioen willen verlagen. Dat doen we niet zomaar, mensen werken langer, mensen blijven langer gezond en actief. Dat betekent dat je ook meer jaren hebt om een pensioen op te bouwen. Op het moment dat je daar dus ook de opbouw voor verlaagt, dan ontstaat er ruimte, ruimte die eigenlijk moet worden teruggegeven aan de werknemers. Dat kan loonruimte bieden, tot wel 1000 euro per persoon, in een tijd dat we het allemaal heel moeilijk hebben. Wij denken dat het goed zou zijn voor de economie als mensen dat geld terugkrijgen en dat het goed is voor Nederland, dat je daarmee ook een bijdrage levert aan de staatskas. Ik ben helemaal met u eens, tot nu toe is in de Tweede Kamer het alleen met steun van VVD en PvdA, dat betekent dat we nog werk te doen hebben.

DE WINTHER
Ja, wie gaan die plannen dan in de Eerste Kamer steunen, behalve de coalitie?

ASSCHER
Dat zal de komende tijd uitwijzen, maar ik heb er alle vertrouwen in dat het ons zal lukken om ook in de Eerste Kamer steun te krijgen.

DE WINTHER
Ja en u geeft nu aan dat u die 1000 euro zo belangrijk vindt, maar het verwijt van de oppositie was nou juist dat het kabinet niet durft door te pakken om te zorgen dat die 1000 euro ook echt komt.

ASSCHER
Nou die 1000 euro heeft het kabinet niet in handen, die moet komen van de pensioenfondsen, die de premies vaststellen. En wij denken dat, in alle redelijkheid, de premie moet niet te laag zijn, want je moet zeker zijn dat je pensioenen kunt uitkeren, maar het moet ook niet onredelijk hoog worden. Wij denken dat, in alle redelijkheid, op het moment dat die opbouw lager wordt, dat er dus minder per jaar hoeft te worden afgedragen, dat het dan erg voor de hand ligt, dat die premiers ook omlaag gaan en we denken dat dat gaat gebeuren.

DE WINTHER
Oh, hoe dan?

ASSCHER
Omdat ik denk dat pensioenfondsen - omdat ze de verantwoordelijkheid hebben ook de solidariteit tussen generaties te bewaken - niet te veel te vragen van de generatie van nu, om de pensioenpot te vol te maken. Wij denken dat die pensioenfondsen uiteindelijk ook die premies op een verantwoorde manier zullen vastzetten.

DE WINTHER
Oké, maar wat vindt u van het verwijt, wat steeds luider eigenlijk ook in het land klinkt, maar zeker ook uit de Tweede Kamer, dat het kabinet eigenlijk het regeren tegenwoordig overlaat aan de polder en vooral geen, geen vijanden durft te maken door een keer nee te zeggen of te zeggen: wij willen ook iets terug voor dat sociaal akkoord.

ASSCHER
Geen sprake van. Kabinet richt zich op wat Nederland nu nodig heeft. Belangrijkste probleem dat we hebben, is die werkloosheid. Vandaar 600 miljoen extra om werkgelegenheid te behouden, om te investeren in sectoren die het moeilijk hebben. We hebben vandaag nog verruiming van de willekeurige afschrijving. We moeten ook maatregelen nemen om de begroting op orde te brengen. U hebt gemerkt dat de polder daar niet enthousiast over is. Toch nemen we die besluiten, omdat de regering nou eenmaal regeert. Het is onze taak om die moeilijke maatregelen te nemen, waar we nu eenmaal als land doorheen moeten, om te zorgen dat we er sterker uitkomen.

DE WINTHER
Nu heeft u gisteravond, samen met wat andere collega's van u, gesproken met D66 en GroenLinks, heeft het kabinet nou een mandaat gegeven om met deze twee partijen een akkoord te sluiten?

ASSCHER
Wij spreken met D66 en GroenLinks over twee hoofdonderwerpen. De kindregelingen, we gaan in Nederland terug van 11 kindregelingen naar 4 kindregelingen. Dat is beter, dat maakt het helderder, maar we bezuinigen daar ook op. Wij zoeken daar steun voor. Daarnaast willen we graag iets doen aan de kinderopvang. Dat is een wens die bij veel partijen leeft. Tweede onderwerp is onderwijs. We willen een sociaal leenstelsel invoeren, om het geld dat je daarmee ophaalt terug te geven aan het onderwijs en de kwaliteit te verbeteren. Ook daar zoeken we steun voor. Als het lukt om binnen de grenzen die het kabinet daarvoor heeft, afspraken te maken met D66 en GroenLinks, zou dat prachtig zijn of dat gaat lukken weten we nu nog niet.

DE WINTHER
U legt de maatregelen allemaal nog even uit, maar de vraag was of u ook een mandaat heeft gekregen om op de eisen van de twee partijen in te gaan, die toch niet mals zijn.

ASSCHER
Eisen moeten redelijk zijn, als ze redelijk zijn dan wil het kabinet daar aan tegemoet komen, dan zullen we dat altijd weer voorleggen aan de ministerraad. Maar zolang er sprake is van redelijke eisen, acht ik het mogelijk dat er afspraken komen.

DE WINTHER
Is er, tot slot, überhaupt sprake, of mogelijkheid, dat de eis om hervormingen naar voren te halen, op een of andere manier wordt ingewilligd in dat overleg?

ASSCHER
Euh, dat hangt er van af wat voor hervormingen men bedoelt…

DE WINTHER
De WW?

ASSCHER
… juist als je het hebt over het sociaal leenstelsel is dat een belangrijke hervorming, die ook geld oplevert voor het onderwijs, maar waarbij je ook weer rekening moet houden met het feit dat studenten zich erop moeten voorbereiden. Dus het is makkelijker gezegd dan gedaan. Maar wij wachten af wat partijen ons voorstellen. De WW, daarvan heeft het kabinet al eerder gezegd: dat is een afspraak die we hebben gemaakt, we gaan de WW hervormen, we gaan hem serieus hervormen, maar we doen dat op het moment dat we hebben afgesproken.

BERENTSEN (FINANCIEELE DAGBLAD)
Meneer Asscher u zei van: het kan er soms heftig aan toe gaan in het overleg in de polder, dat is deze weken ook weer gebleken, maar hoe schat u nou het effect in, naar zeg maar, een breder publiek van dat soort ruzies, dat partijen die eerst een sociaal akkoord sluiten een paar maanden later weer rollebollend over straat gaan en wat doet dat met het vertrouwen van het publiek, want daar is het toch allemaal om begonnen voor het kabinet?

ASSCHER
Wat je ziet is dat de werkgevers, maar ook de werknemers, ook hun achterban vertegenwoordigen en de belangen van die achterban vertegenwoordigen en dan vallen er soms harde woorden. Dat hoort allemaal bij het werken, bij het onderhandelen, bij het proces in de polder. Wat belangrijk is, dat is het bijzondere van het sociaal akkoord, dat ondanks die enorme tegenstellingen, we er toch in geslaagd zijn het eens te worden over de toekomst van de Nederlandse arbeidsmarkt. Dat geeft vertrouwen, dat betekent dat er volgend jaar niet bezuinigd wordt op de WW, dat betekent dat we uiteindelijk wel toegaan naar het systeem waarbij er meer wordt geïnvesteerd in mensen aan het werk houden, dan ze in een uitkering te laten zitten. Dat is ongelofelijk belangrijk. Dat doet er niets aan af dat als je vandaag aan werkgevers en werknemers vraagt: wat verwacht je van de begroting 2014, dat ze daar heel bezorgd over zijn.

BERENTSEN
Maar lijkt het je niet voor de hand te liggen dat het vertrouwen bij consumenten, maar ook bij ondernemers, dat dat geschaad wordt door het feit dat zulke partijen weer lijnrecht tegenover elkaar lijken te staan, terwijl even eerder nog er pais en vree leek te zijn?

ASSCHER
Nou wat voor die consumenten belangrijker is, is hoe gaat het met mijn baan? Worden er afspraken gemaakt die zorgen dat de werkgelegenheid bijkomt in Nederland. Dus wat ik het belangrijkste vind, is dat we de jeugdwerkloosheid bestrijden. Dat er straks plannen komen die met die 600 miljoen van het kabinet en 600 miljoen uit het bedrijfsleven zorgen dat er nieuwe banen komen, dat jongeren weer een kans krijgen. Dat is wat Nederlanders het meeste raakt en het feit dat er soms ook hard onderhandeld moet worden, dat zullen we allemaal herkennen, dat hoort er soms bij.

HEYMANS (RTL NIEUWS)
Even terug naar die pensioenvoorstellen. U zei zojuist: ik heb er alle vertrouwen in dat u daar als kabinet voldoende steun voor vindt, in de Eerste Kamer, waar is dat vertrouwen op gebaseerd?

ASSCHER
Op het vertrouwen dat het uiteindelijk voorstellen zijn die uiteindelijk goed zijn voor Nederland. Voorstellen die leiden tot een evenwichtige verdeling tussen de generaties, dat het goed is voor de economie en dat het helpt aan het op orde brengen van de overheidsfinanciën.

HEYMANS
Ja oké, dat snap ik, maar dat vertrouwen heeft u in de Tweede Kamer gehaald, alleen maar dankzij de twee coalitiepartijen. Waarom denkt u dat u ook van andere partijen, die er hier tegen waren aan deze kant, aan de overkant wel voor zouden stemmen?

ASSCHER
Zij zullen het wetsvoorstel op hun merites beoordelen. Zij zullen op hun beurt - de onafhankelijkheid wordt niet zelden benadrukt - een oordeel vellen over dat wetsvoorstel. Wij gaan in de tussentijd, in de zomer, natuurlijk de tijd gebruiken om wat meer zekerheid te vinden, om meer duidelijkheid te bieden, om uit te leggen dat die premieverlagingen er misschien wel aan zitten te komen en dan moet het lukken om ook in de Eerste Kamer steun te vinden voor dit wetsvoorstel.

HEYMANS
U gaat van tevoren al praten met de fracties daar in de Eerste Kamer, om die steun…

ASSCHER
Ja, wij praten zoals u weet, vrijwel permanent met de fracties in de Tweede en Eerste Kamer.

HEYMANS
Oké.

HENDRICKX (ALGEMEEN DAGBLAD)
Nog even over het overleg van gisteren. U heeft tot middernacht onderhandeld met GroenLinks en D66. Heeft u vandaag ook gesproken over de wens van GroenLinks om hogere energiebelasting voor grootverbruikers in te voeren, zodat die geprikkeld worden om schoner te produceren? En heeft u al enig idee hoe de werkgevers daarop zullen reageren?

ASSCHER
We hebben inderdaad tot middernacht met ze gesproken. Niet alleen in de polder, maar ook hier kunnen we er wat van. Maar ik ga geen uitspraken doen over wat er precies op tafel is gekomen. Die twee onderwerpen, daarvan voel ik me vrij om ze te noemen, maar wat partijen allemaal voor wensen, ideeën en eisen op tafel leggen, het staat mij niet vrij om daar iets over te zeggen. Wij praten maandag verder en ik hoop dat er dan een goed voorstel uitkomt. Dat weten we nu nog niet zeker.

HENDRICKX
En heeft u ook nog volop vertrouwen in het energieakkoord waarover gesproken wordt? En het onderwijsakkoord? Het pensioenakkoord?

ASSCHER
Minister Kamp is samen met Wilma Mansveld bezig met partijen in de SER te praten over een energieakkoord. Hij heeft de Kamer beloofd om daar voor het reces te melden of dat wel of niet lukt. Als dat niet lukt, dan zullen ze meteen na de zomer de plannen uit het regeerakkoord uitwerken en in voorstellen onderbrengen. Ik durf daar op dit moment niets van te zeggen of dat wel of niet gaat lukken.

HENDRICKX
Het onderwijsakkoord?

ASSCHER
Het onderwijsakkoord is eigenlijk een hele belangrijke stap naar het moderniseren van de arbeidsvoorwaarden. Het professionaliseren van het vak van leraar en opnieuw geld vrijmaken voor de kwaliteit van onderwijs. Partijen zijn elkaar heel dicht genaderd, eigenlijk over de inhoud het eens (of meteen?, red). Maar op dit moment is het in de wachtstand, omdat met name de bonden zeggen: wij willen eerst die begroting afwachten. Nou, daar hebben we begrip voor. Of dat uiteindelijk wel of niet tot dat onderwijsakkoord leidt, kun je pas weten op het moment dat de partijen ja zeggen.

HENDRICKX
Even tot slot, is het niet toch een beetje verwarrend dat er zoveel gesprekken aan zoveel verschillende tafels plaatsvinden die elkaar ook nog eens lijken te beïnvloeden, is dat niet, ja, soms een beetje onoverzichtelijk misschien (…) is dat niet een beetje onoverzichtelijk aan worden?

ASSCHER
Nou ja, daarom is het belangrijk om de doelen van het kabinet voor ogen te houden. We hebben een taak in een enorm lastige tijd, echt de grootste crisis hier in tachtig jaar, om die drie doelen te benaderen: overheidsfinanciën op orde, dat betekent bezuinigen, dat betekent onpopulaire maatregelen nemen. Zorgen dat de economie weer kan groeien, dat doe je door te hervormen, te moderniseren, door wat aan de woningmarkt te doen, door wat aan de arbeidsmarkt te doen, maar ook door ruimte te maken voor die investeringen, die 600 miljoen voor werk, het verruimen van de afschrijvingstermijn en dat ook nog op een manier te doen die past bij Nederland waarbij je niet de rekening bij de laagste inkomens neerlegt. Dat is het doel in al die gesprekken en al die onderhandelingen, die dragen daar aan bij. Zeker, op het moment dat je onderhandelt, heb je altijd fases die onoverzichtelijk zijn, je hebt soms mensen die boos weglopen en soms lukt het ook niet. Maar waar het ons om gaat, is dat het bijdraagt aan dat doel: Nederland op die manier sterker uit de crisis te halen.

SCHROVER
De laatste vraag is dit keer voor Novum.

DUIN (NOVUM)
Dat verhoogt de druk ja…

ASSCHER
Opvolger van de roemruchte…

DUIN
Euh, ik had een vraag over de Europese top die op dit moment bezig is. Daar is jeugdwerkloosheid een belangrijk punt. U stipte het zonet ook al aan dat ook de jeugdwerkloosheid in Nederland een probleem is wat aandacht verdient. Die pot geld die daar nou is uitgetrokken, hebben Nederlandse jongeren die geen werk hebben daar nou iets aan? Zo ja, wat?

ASSCHER
Nou Nederlandse jongeren kunnen er wat aan hebben dat we die ervaring uitwisselen, dat we van andere landen leren. Het geld zal voor het grootste deel terechtkomen in de gebieden waar de jeugdwerkloosheid het hoogst is, in Europa. Dat betekent in dit geval in Spanje, in Griekenland en stukken van Italië, waar de werkloosheid voor jongeren boven de 50, soms boven de 60% ligt. Nederland doet het in Europees verband eigenlijk heel goed. Dat neemt niet weg dat ook hier de jeugdwerkloosheid stijgt en dat we daar dus als land wat aan doen. Voorwaarde voor die sectorplannen, voorwaarde voor investeringen in werk zijn wat mij betreft dat er plaatsen komen voor jongeren, dat er leerwerkbanen komen en stages.

DUIN
Maar zij krijgen dus geld daarbij om te leren hoe ze dat aanpakken in Griekenland en Spanje?

ASSCHER
Vanuit de Europese begroting die is samengesteld voor een aantal jaren, was 6 miljard al beschikbaar gesteld voor het bestrijden van de jeugdwerkloosheid. Er wordt nu gepraat over hoe leidt dat tot echte banen, hoe zorg je dat je daar wat mee bereikt en daarbij is één van de criteria dat het gaat naar gebieden waar de jeugdwerkloosheid boven de 25% ligt. Gelukkig is dat niet zo in Nederland en dat moeten we ook zo houden.

DUIN
Dus de lessen zijn vooral hoe we die jeugdwerkloosheid laag kunnen houden?

ASSCHER
Andere landen kunnen wat van ons leren, maar Nederland kan weer leren van Oostenrijk en Duitsland, waar de jeugdwerkloosheid lager is dan hier. Ze zijn er vooral goed in om te zorgen dat jongeren niet zonder diploma van school komen, om te zorgen dat jongeren van school makkelijker een kans krijgen bijvoorbeeld in een leerling-gezelsituatie bij een bedrijf, of bij een beroepsopleiding. Daar kan Nederland nog beter in presteren. Vandaar dat ik ook met Jet Bussemaker ervoor zorg dat jongeren van studierichting kunnen veranderen, bijvoorbeeld richting techniek, langer kunnen doorstuderen als je daar talent voor hebt. Zo wil Nederland zorgen dat we beter gaan presteren, maar ten opzichte van Griekenland, Spanje en Italië, ja daar is de situatie nog een stuk ernstiger dan hier.

DUIN
Het kabinet vindt het niet nodig om te zeggen van: we hebben hier ook meer dan genoeg jeugdwerklozen, kan er ook een deel van dat potje naar ons toe?

ASSCHER
Luister, we hebben bijvoorbeeld het Europese Globaliseringsfonds dat ook opgericht is met name voor schokken in andere landen, daar heeft Nederland goed gebruik van gemaakt. We zullen niet schromen gebruik te maken van die middelen als we aan die criteria voldoen. Maar het voornaamste doel is nu niet aan die criteria voldoen, want dat betekent dat de jeugdwerkloosheid verder stijgt en die moet juist dalen.