Hogere straf voor geweld onder invloed van drugs of alcohol
Verdachten van een geweldsmisdrijf moeten straks rekening houden met een hogere straf als uit een zogeheten middelentest blijkt dat zij zich onder invloed van drank of drugs hebben misdragen. In dat geval telt de uitkomst mee bij de strafeis van de officier van justitie en de hoogte van de straf die de rechter oplegt. Middelengebruik wordt een strafverhogend element bij geweld. Opsporingsambtenaren kunnen verdachten verplichten mee te werken aan een onderzoek.
Dit staat in een wetsvoorstel van minister Opstelten van Veiligheid en Justitie waarmee de ministerraad heeft ingestemd. Het is de bedoeling de aanpak van geweld onder invloed van drugs of alcohol te verbeteren zodat geweldplegers strenger kunnen worden gestraft. Daarmee wil het kabinet de veiligheid in het openbare leven en in huiselijke kring vergroten.
Alcohol en drugs spelen een belangrijke rol bij geweldsdelicten. Uit onderzoek komt naar voren dat bij geweld onder invloed in bijna de helft van de gevallen sprake is van 'zwaar geweld'. In een derde van de zaken leidde dit tot ernstig letsel bij slachtoffers. De verdachten waren vaak jong; 42% was nog geen 24 jaar.
Het voordeel van dit wetsvoorstel is dat het discussie op de zitting voorkomt over de vraag of, en zo ja, hoeveel drank of drugs de verdachte heeft gebruikt. Daarnaast kunnen - als onderdeel van de straf - voorwaardelijke sancties worden opgelegd om recidive en verslaving aan te pakken. Bijvoorbeeld een alcoholverbod, een locatieverbod of de inzet van erkende gedragsinterventies voor jongeren en volwassenen met als doel hun gedrag te veranderen.
De middelentest wordt alleen gebruikt in het belang van het onderzoek en bij een verdenking van een geweldsmisdrijf waarvoor voorlopige hechtenis mogelijk is zoals (zware) mishandeling of openlijke geweldpleging. Ook moeten er aanwijzingen zijn dat het geweldsdelict onder invloed van drank of drugs is gepleegd.
Een middelentest bestaat uit een voorlopig onderzoek en een vervolgonderzoek. Bij het voorlopig onderzoek wijst een ademanalyse of speekseltest uit of drank en drugs in het spel zijn. Het vervolgonderzoek geeft nauwkeurig aan hoeveel alcohol of drugs de verdachte heeft gebruikt. Dit gebeurt onder meer door het bloed van de verdachte te onderzoeken. En dat is van belang voor de vraag of het gebruik van drank of drugs mee moet wegen bij de strafeis of de hoogte van de straf.
Ligt de uitslag boven de 1,0 milligram alcohol per milliliter bloed en voor drugs boven de 0,050 milligram per liter bloed dan komt strafverhoging in beeld. Experts onder leiding van het Nederlands Forensisch Instituut (NFI) vinden dat voor alcohol en drugs grenswaarden kunnen worden vastgesteld, waarboven het aannemelijk is dat gebruik agressie bevordert. Op dit moment kan (naast alcohol) alleen voor coca?ne, amfetamine en methamfetamine een relatie met geweld worden aangenomen.
De ministerraad heeft ermee ingestemd het wetsvoorstel voor advies aan de Raad van State te zenden. De tekst van het wetsvoorstel en van het advies van de Raad van State worden openbaar bij indiening bij de Tweede Kamer.