Kabinetsstandpunt omvang intensieve veehouderij
Het kabinet komt met regelgeving die het voor provincies en gemeenten mogelijk maakt om indien nodig in bepaalde gebieden uit het oogpunt van volksgezondheid grenzen te stellen aan de omvang van de veehouderij. De omvang van de veehouderij in een gebied, de veehouderij-intensiteit en de grootte van een veehouderijlocatie in een gebied moeten passend zijn in de lokale omgeving. Ieder gebied is immers anders en heeft zijn eigen landschappelijke en sociale kenmerken. Dat vraagt om maatwerk op provinciaal en gemeentelijk niveau.
Dat schrijft staatssecretaris Dijksma van Economische Zaken mede namens minister Schippers van Volksgezondheid en Sport en staatssecretaris Mansveld van Infrastructuur en Milieu in een brief aan de Tweede Kamer waarin ze haar visie geeft op de veehouderij in Nederland en de reactie geeft van het kabinet op het advies van de Gezondheidsraad.
Duurzame veehouderij
De Nederlandse agrarische sector is wereldspeler, wat blijkt uit de tweede plaats op het gebied van agrarische export. Zij is daarmee een motor voor de economie. Tegelijkertijd staat de maatschappelijke waardering voor de sector onder druk door vragen over dierenwelzijn en milieu. Ook de risico’s voor de volksgezondheid, schaalvergroting en de inpassing van veehouderijbedrijven in hun omgeving maken deel uit van het maatschappelijk debat. Tegelijkertijd moeten steeds meer monden worden gevoed waardoor er meer zal worden geproduceerd.
De sleutel is groene groei. Er worden al maatregelen genomen voor verduurzaming door bijvoorbeeld het terugdringen van het gebruik van antibiotica, verwerken van mest, onderzoek en innovatie in de Topsector Agro & Food en het ontwikkelen van nieuwe marktstrategieën voor duurzamer geproduceerde veehouderijproducten. Staatssecretaris Dijksma ‘Als alle betrokken partijen kiezen voor verdere verduurzaming van de veehouderij, kunnen we komen tot een veehouderij die breed gedragen wordt en economisch toekomst heeft.’
Geen ongebreidelde groei
Het kabinet steunt de versterking van de economische positie van de sector maar wil geen ongebreidelde groei. De huidige milieu- en ruimtelijke ordeningswetgeving biedt al mogelijkheden om effecten van veehouderijen op de kwaliteit van de leefomgeving te beperken. Zo kunnen provincies en gemeenten op basis van de Wet Ruimtelijke Ordening eisen stellen aan landschappelijke inpassing van bedrijven, ook uit het oogpunt van leefomgeving. Gemeenten worden opgeroepen de mogelijkheden van de Wet geurhinder en veehouderij te benutten voor geurnomen om de hinder van veehouderijen tegen te gaan.
Het kabinet stelt nieuwe regelgeving op die provincies en gemeenten de mogelijkheid biedt om ook om redenen van volksgezondheid in bepaalde gebieden op drie manieren grenzen te kunnen stellen indien daartoe aanleiding is.
- het maximeren van de totale omvang van de veehouderij (totaal aantal koeien, kippen of varkens) in een bepaald gebied, inclusief het totaal op slot zetten van een gebied,
- het maximeren van de intensiteit van de veehouderij (bijvoorbeeld een maximaal aantal dieren per hectare) in een gebied,
- het begrenzen van de grootte van een veehouderijlocatie (maximaal aantal dieren in een stal) in een gebied.
Hiervoor wordt de Wet dieren gewijzigd. In deze wet staan regels voor het houden van dieren, onder andere in het belang van de volksgezondheid. Hiervoor moet wel een wetenschappelijke onderbouwing worden gegeven.
Overige maatregelen
Er komt een inventarisatie van mogelijke maatregelen ter beperking van de risico’s van de veehouderij voor de volksgezondheid. In 2014 treden er emissienormen voor fijnstof uit stallen in werking. De door de Gezondheidsraad voorgestelde norm voor endotoxinen (celwandresten van bacteriën) wordt toepasbaar gemaakt voor het verlenen van vergunningen.
Het RIVM, Wageningen UR, IRAS en NIVEL gaan gezamenlijk aanvullend onderzoek doen naar gezondheidseffecten van veehouderijen. Het kabinet maakt hier 3,4 miljoen euro voor vrij. Er komt een pilot voor een kennisplatform dat provincies en gemeenten ondersteunt op het terrein van veehouderij en volksgezondheid. Het kabinet zal over de voorgestelde maatregelen overleg voeren met IPO en VNG.